- 15 ءساۋ. 2020 00:00
- 209
اكادەميك اۋىلىنىڭ ايشىقتارى
اكادەميك اقاي نۇسىپبەكوۆتىڭ اتى بەرىلگەن اقاي اۋىلىنىڭ تاريحتان سىر شەرتەر مول مۇراسى مەن باعالى قازىنالارى جەتەرلىك. اقاي اۋىلىنىڭ ءومىر وتتارى، كەلەشەگىنە تىزگەن كورىكتى كوشى جانىڭدى جادىراتادى. نەگىزىنەن بۇل ءوڭىر "قارابۇلاق ءوڭىرى" دەپ اتالادى. قارابۇلاق ءوڭىرى تاريحي ەسكەرتكىشتەرگە تولى مەكەن. ءدال وسى ءوڭىر اۋماعىندا 47 تاريحي دۇنيە، ەسكەرتكىشتەي تاماشالار بار. "قاراشوقى" دەپ اتالاتىن جەردە تاڭبالى تاستار بار. تاسقا قاشاپ، ويىپ سالىنعان سۋرەتتەردى- پەتروگليفتەر دەپ اتايتىنى بەلگىلى. ونى الىستان ىزدەۋدىڭ قاجەتى جوق.قاراشوقىدا تۇر. ارنايى بارىپ كورۋگە بولادى. قاراشوقىداعى تاسقا قاشالعان بەينەلەردە تاۋ-تەكەلەرىنىڭ سۋرەتى، تۇلعاسى كوبىرەك ۇشىراسادى. تاستا اڭ دا، اڭشى دا، ونىڭ اڭ قۋعان ءيتىنىڭ دە بەينەسى كەزدەسەدى. قايراقتىداعى جازۋلى ساندىق تاستىڭ دا وزىندىك تاريحى بار. بۇدان بولەك، جامانبۇلاق وڭىرىنەن تابىلعان بال-بال تاستا ءبىر قولىندا قايقى سەمسەرى، ەكىنشى قولىندا توستاعان بەينەلەنگەن ساق جاۋىنگەرىنىڭ تۇلعاسى قاشالعان. كونەدەن قالعان تاريحي جادىگەرگە، قىمبات تا قاستەرلى قازىناعا كوز تىگۋشىلەر كوپ بولعان سوڭ، بولات سارسەنبايەۆتاي كوزى اشىق اعالارىمىزدىڭ ارقاسىندا اقاي اۋىلىنداعى اكادەميكتىڭ اتىنداعى ورتا مەكتەبى مۋزەيىنىڭ "ولكەتانۋ" بۇرىشىنا اكەلىنىپ قويىلعان. كونەنىڭ كوزىنە تەبىرەنبەي، تاڭدانباي قاراي المايسىڭ. بۇل ءوڭىردىڭ تاماشالارى جەتىپ ارتىلادى. عاجايىپ مەكەننىڭ قۇپياسىن ءالى ەشكىم ءبىلىپ، كوزىن جەتكىزبەگەن دۇنيەلەرى ۇشىراسادى. سونىڭ ءبىرى- قاراش دەپ اتالاتىن جەردەگى اۋليە باستاۋ. بۇل جاتقان ءبىر جۇمباق باستاۋ. سۋىنىڭ قايدان كەلەتىنى بەلگىسىز. جاڭبىردىڭ سۋى بولسا كەۋىپ كەتەر ەدى. ونىڭ سۋى نە كوبەيمەيدى، نە ازايمايدى. باستاۋ جانىندا اۋليە ناماز وقىعان تاس بار. تاستا اۋليەنىڭ ەكى قولىنىڭ، ماڭدايىنىڭ، تىزەلەرىنىڭ قالعان ءىزى بار. اۋليە وتە ۇلكەن ادام بولسا كەرەك. بۇل اۋليە قىزىلبورىك ساقاۋ رۋىنان تاراعان تۇلكىبايدىڭ شوپشەگى قاراش اتا ەكەنى انىقتالعان. باستاۋ سول قاراش اتانىڭ اتىمەن اتالىپ كەتكەن.
قورىتا ايتقاندا، اتا-بابالارىمىزدان قالعان كوپتەگەن قۇندى ەسكەرتكىشتەر ءتۇرلى جاعدايلارعا بايلانىستى بىزگە كەلىپ جەتپەدى. وعان سوعىس، ءورت، تابيعات اپاتى، پەندەلىك كوزعاراس، كەيدە ءتىپتى، ادەيى جاسالعان قاستاندىق سەبەپ بولدى. تاريحىمىزدان سىر شەرتەر كونە جادىگەرلەرىمىز بولاشاق ۇرپاققا امانات ەتىپ قالدىرۋ-پارىزىمىز.
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ 1-كۋرس ستۋدەنتى ءاشىمحان اقەركە، جەتەكشىسى قوزىباقوۆا فاتيما