InfoHub Logo

نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى، ەلىمىزدى جوعارى حالىقارالىق دەڭگەيگە شىعارعان تۇلعا. مەملەكەت باسشىسىنىڭ كورەگەندىلىگىنىڭ ارقاسىندا قازاقستان الەم تانىعان ەل بولدى، مەملەكەتىمىزدىڭ دامىتۋدىڭ داڭعىل جولىن سالدى.  «قازاقستان-2030» ستراتەگياسى الەم ساياساتكەرلەرىنىڭ نازارىن اۋداردى. اياقتالۋ مەرزىمىنەن بۇرىن ءوزىنىڭ مەجەلەگەن ماقساتىنا جەتكەن قازاقستان دامىعان 30 ەلدىڭ قاتارىنا قوسىلدى. بۇل بىردەن-بىر تۇڭعىش ەلباسىنىڭ ەرەن ەڭبەگى دەسەك قاتەلەسپەيمىز.

ەلباسى ءومىر جولى تالاي كىتاپقا ارقاۋ بولارلىق دۇنيە. ول 1940 جىلى 6 شىلدەدە الماتى وبلىسىنداعى شامالعان اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. وقۋدا وزات، بىلىمگە قۇشتار بولدى، اسىرەسە كىتاپ وقۋعا جانى قۇمار ەدى. ول ەجەلگى اڭىزدار مەن بابالاردىڭ نانىم-سەنىمدەرى تۋرالى ۇلكەندەر ايتاتىن اڭگىمەلەردى ىقىلاسپەن تىڭدايتىن. ەڭبەك جولىن 1960 جىلى قاراعاندى وبلىسىنىڭ تەمىرتاۋ قالاسىنداعى «كازمەتاللۋرگستروي» ترەستىنىڭ قۇرىلىس باسقارماسىندا باستادى. 1989-1991 جىلدارى قازاقستان كپ وك بiرiنشi حاتشىسى قىزمەتىن اتقاردى. 1991 جىلى جەلتوقساننىڭ 1-ىندە تۇڭعىش رەت قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جالپىحالىقتىق سايلاۋى ءوتتى. سايلاۋ ناتيجەسىندە نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ باسىم داۋىسپەن (98،78 %) جەڭىسكە جەتتى. ول ەل باسقارعان 30 جىلعا جۋىق ۋاقىتتا قازاقستان كوپتەگەن جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى. ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسىن جاقسارتىپ، حالقىمىزدىڭ ءال-اۋقاتىن كوتەردى.

ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە ستۋدەنتتەردىڭ بىلىمدىلىگىن ارتتىرۋ ماقساتىندا ءتۇرلى شارالار، مەرەكەلەر وتكىزىلەدى. اتاپ ايتار بولساق، ۋنيۆەرسيتەتiمiزدiڭ پروفەسسورى قوزىباقوۆا فاتيما اپايدىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن «ەلىن سۇيگەن، ەلى سۇيگەن ەلباسى» اتتى تاقىرىبىندا فيلولوگيا جانە الەم تىلدەرى فاكۋلتەتىنىڭ شەتەل فيلولوگياسى ماماندىعى ستۋدەنتتەرى اراسىندا كونفەرەنسيا وتكىزىلدى. كونفەرەنسيا ماقساتى – نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ ەڭبەكتەرىن، ونىڭ حالىقارالىق دەڭگەيدە جاساعان ەلەۋلى ىستەرىن تالداۋ. كونفەرەنسيادا ستۋدەنتتەر پرەزيدەنتتىڭ «تاريح تولقىنىندا»، «تاۋەلسىزدىك بەلەستەرى»، «سىندارلى ون جىل»، «قازاقستان جولى» سەكىلدى ەڭبەكتەرىنىڭ بۇگىنگى كۇندە ۇلكەن ماڭىزى بار ەكەنىن اشىپ كورسەتتى. حالقىمىزدىڭ ۇلى تۇلعاسىنا اينالعان تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىزگە دەگەن قۇرمەتىن كورسەتتى. سونىمەن قاتار ونىڭ «رۋحاني جاڭعىرۋ» جانە «ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى» ماقالالارى دا تالداندى. بۇل شارا ستۋدەنتتەردىڭ مادەني جانە رۋحاني دامۋىنا ىقپال ەتتى، ۇلتتىق سانا-سەزىمىن دامىتتى. مۇنداي باستامالار ستۋدەنتتەردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتىن ارتتىرىپ، عىلىمي ىزدەنىسىنە سەبەپكەر بولادى.

ەلباسىنىڭ ەل باسقارار قابىلەتىن باعالاي كەلە، رەسەي فەدەراسياسىنىڭ پرەزيدەنتى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ ايتقان مىناداي پىكىرى بار: «نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى — ساياساتتا كوپتەن، كەڭەس داۋىرىنەن كەلە جاتقان تۇلعا. مەنى قاتتى تاڭعالدىراتىنى — ونىڭ زامان تىنىسىن تاپ باسىپ تانيتىنى. بۇل قاسيەت — بۇگىنگى الەمدى ءدوپ باسىپ سەزىنە الاتىن قاسيەت وعان قايدان دارىعان؟.. ول ادال دا ءادىل. ءبىر ماسەلەلەردى تالقىلاعاندا، ءاردايىم قاتارداعى ادامدارعا بۇل قالاي تيەدى دەپ ويلاپ تۇرادى».

نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ الەم جۇرتىشىلىعىنىڭ نازارىن اۋداراتىن ەلەۋلى ىستەرى كوپ. ول ەلىمىزدىڭ دامۋ جولىن كورسەتەتىن «قازاقستان-2030» جانە «قازاقستان-2050» ستراتەگيالارىن قابىلدادى. بۇل جوسپارلار قازاقستاننىڭ دامۋىنا ۇلكەن ۇلەسىن تيگىزەدى. قازىرگى تاڭدا رەسپۋبليكامىزدا ون بەسكە جۋىق نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرى جانە نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتى قۇرىلعان. وسىنىڭ بارلىعى پرەزيدەنت جۇمىسىنىڭ ناتيجەسى.

تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ ەلگە جاساعان جاقسىلىعىن، ەلدى دامىتۋعا باعىتتاعان جۇمىستارىن جاس ۇرپاقتىڭ ساناسىنا توقۋى وتە ماڭىزدى. ن.ءا.نازاربايەۆ ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ دامۋىنا وراسان زور ۇلەس قوستى. ءاربىر قازاقستاندىق تۇڭعىش ەلباسىمەن ماقتانا وتىرىپ، يگى ىستەرىن جالعاستىرا الۋى  كەرەك. نۇرسۇلتان  نازاربايەۆ – قازاق ەلىنىڭ ماقتانىشى، كوزدەگەن ماقساتىنا جەتەتىن ءورشىل رۋحتى، ءبىلىمدى، ءبىرتۋار پەرزەنتى.

ف.قوزىباقوۆا، ءال-فارابي ات. قازۇۋ تاريح كافەدراسىنىڭ دوسەنتى

گ. مامىتحان، 1-كۋرس ستۋدەنتى

---