- 21 مام. 2015 00:00
- 360
اكەلەر مەن بالالار
ۇيلەنگەننەن بەرى ءۇيىنىڭ بەرەكەسى كەتىپ، جىگىت اكەسى ءۇشىن ايەلىمەن ءجيى ۇرسىساتىن بولدى. ايەلى قايىن اتاسىن جاقتىرماي، ءۇيدىڭ ارتىق ادامىنداي كورەتىن ەدى. ۇرىس-كەرىستەر كەيدە ۋشىعىپ كەتەتىن. ءتىپتى ءبىر كەزدە ايەلى جۇلقىنىپ:«بۇل ۇيدە نە مەن قالامىن، نە اكەڭ قالسىن!» دەپ قاعىندى. الايدا، جىگىتتىڭ ايەلىمەن اجىراساتىن ويى جوق ەدى. تەك ۇرىس-كەرىس بولماسا... ونىڭ ايرانداي ۇيىعان وتباسى، سۇيىكتى جارى، بوتاقانى بار! ۇيلەنەر الدىندا ەشكىمگە قۇلاق اسپاعان ەدى. اتا-اناسىن كوندىرۋ ءۇشىن قانداي قيىنشىلىقتار كورسە دە، ايەلىن قاتتى جاقسى كورەتىن ەدى. شاراسىز كۇيدە ءجۇرىپ، ءبىر جولىن تاپتى-اۋ، ايتەۋىر. جىلدار بۇرىن اڭشىلىقپەن اينالىسىپ ءجۇرىپ، تاۋ جاقتا سالدىرتقان ۇيشىگى ەسىنە ءتۇسىپ، سوندا اكەسىن ورنالاستىرۋدى ۇيعاردى. اپتاسىنا ءبىر كەلىپ، كەرەك-جاراقتارىن قامتاماسىز ەتىپ، وسىلايشا بۇل داۋدان قۇتىلامىن دەپ ويلادى. اكەسىنە قاجەتتى زاتتاردى الىپ، توسەك تارتىپ جاتقان اكەسىن كوتەرىپ، ماشيناسىنا اتقىزدى. الپامىس بالاسى: «اكە مەندە سىزدەرمەن بارايىنشى؟» دەپ جىلاپ تۇرىپ الدى. اكەسى ونى دا ماشيناعا وتىرعىزىپ، ۇشەۋى ۇزاق جولعا شىقتى. دالا قارا سۋىق، قاقاعان قىستىڭ ورتاسى. قار بوراپ تۇر. بوراننان ماشينانىڭ ءجۇرۋى قيىنداي ءتۇستى. كىشكەنتاي الپامىس اكەسىنەن: «اكە ءبىز قايدا بارامىز؟» دەپ سۇراسا دا، ەش جاۋاپ الا المادى. الايدا قايدا بارا جاتقانىن تۇسىنگەن اتاسى بىلدىرتپەي كوز جاسىن ءسۇرتىپ وتىردى.
ۇزاق ۋاقىتقا سوزىلعان ساپاردان كەيىن تاۋداعى ۇيشىككە دە كەلىپ جەتتى. كوپتەن بەرى قاراۋسىز قالعان ۇيشىك ازىپ-توزىپ كەتىپتى. جىگىت ونىڭ ءبىر بۇرىشىن تازارتىپ، ماشينامەن الىپ كەلگەن توسەكتەرىن سول جەرگە توسەپ بەردى. سوسىن قالعان زاتتارىن تاسىپ، ەڭ سوڭىنان اكەسىن اكەلىپ، شالقاسىنان توسەككە جاتقىزدى. ۇيشىكتىڭ ءىشى ازىناپ تۇر. اكەسى سول مەزەتتە دىردەكتەپ توڭا باستادى. جىگىت اكەسىنە شاراسىزدان قاراپ، ەرتەڭ قالىڭ كورپە-توسەكتەر اكەپ بەرەمىن دەپ ويلادى. باسىنا قارا اسپان تونگەندەي كوڭىلسىز ەدى. ول وسىنداي سەزىمدەردى باسىنان كەشكەندە، اكەسىنىڭ دە جۇرەگىنە پىشاق سۇققانداي سەزىمدە ەدى. كىشكەنتايدان اسىراپ باققان ۇلى ونى ءوز قولىمەن تاۋداعى ۇيشىككە تاستاپ كەتىپ بارا جاتىر. سىرتىنان بىلدىرمەسە دە، ىشىنەن ورتەنىپ جانىپ بارا جاتىر، ءبىراق بىلدىرتپەۋگە تىرىسۋدا. ال كىشكەنتاي الپامىس ەشتەڭەگە تۇسىنبەي، تۇسىنىكسىز جاعدايدا اتاسىمەن قوشتاساتىنىنا سەنبەي تۇر. مىنە، قايتاتىن ۋاقىت تا جاقىندادى. جىگىت اكەسىنە ءيىلىپ، بەتتەرىنەن، قولدارىنان قايتا-قايتا ءسۇيدى. مەنى كەشىر دەگەندەي، موينىنان قۇشاقتاپ يىسكەدى. ەندى ەكەۋى دە ەرىكسىز كوزدەن جاس الىپ جىلاپ جىبەردى. «وسىعان ءماجبۇرمىن» دەگەن كوزبەن اكەسىنە قارادى دا الپامىستىڭ قولىنان ۇستاپ، جىلدام ۇيشىكتەن شىعىپ كەتتى. ماشيناعا ءمىندى. الپامىس جولدا كەتىپ بارا جاتىپ «نەگە اتامدى سۋىق جەرگە تاستاپ كەتتىك» دەپ جىلاي باستادى. وعان جاۋاپ بەرە المادى، «اناڭنىڭ قالاۋى دا وسى ەدى»، دەپ ايتا المادى. الپامىس: «اكە، ءسىز قارتايعاندا مەن دە ءسىزدى وسى جەرگە اكەلەمىن بە؟» دەگەن كەزدە كوكىرەگى قارس ايىرىلدى. بۇل سۇراقتىڭ ءوزى ءبىر دالەلدەي بولدى. ماشينانى بۇرىپ ارتقا قايتتى. ۇيشىككە جەتەر جەتپەس «مەنى كەشىر، اكە!» دەپ اكەسىنىڭ موينىنا اسىلا كەتتى. اكەسى مەن بالاسى ءبىر-بىرىن قاپسىرا قۇشاقتاپ، وكسىپ-وكسىپ جىلاپ جىبەردى. جىگىت: «اكە مەنى كەشىر! سەنى وسىنداي حالگە تۇسىرگەنىمە، مەنى كەشىر!» دەپ قاتەلىگىن مويىندادى. اكەسى دە بالاسىنىڭ سوزدەرىنە بىلاي دەپ ادەمى جاۋاپ قاتتى: «ءقايتىپ كەلەتىڭدى ءبىلىپ ەدىم، بالام! مەن ءوز اكەمدى تاۋدىڭ باسىنا بۇلاي تاستاپ كەتپەپ ەدىم، سەن قالايشا مەنى تاستاپ كەتپەكسىڭ.. مەنى بۇلاي تاستاپ كەتە المايتىنىڭدى بىلگەن ەدىم.»