- 05 ناۋ. 2024 01:52
- 177
اق بۇزاۋ. جۋان داۋىستىلار
انا ءتىلى 1 - سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: اق بۇزاۋ. جۋان داۋىستىلار
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: جۋان داۋىستىلار تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. سويلەم ىشىنەن جۋان داۋىستىلاردى تابا بىلۋگە ۇيرەتۋ. ءتورت تۇلىك تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ ارقىلى، مالداردىڭ ادام ومىرىنە پايداسىن ۇعىندىرۋ.
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلاردىڭ ەركىن سويلەۋىن، مانەرلەپ وقۋىن، كوركەم جازۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ. ءوز ويىن انىق جەتكىزۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتىن دامىتۋ، سوزدىك قورىن مولايتۋ.
تاربيەلىلىگى: ءوز ويىن ەركىن ايتۋعا داعدىلاندىرۋ. شاپشاڭدىققا، ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ. پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ.
ءادىس - تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، وي قوزعاۋ.
كورنەكىلىگى: ءتورت تۇلىك سۋرەتتەرى، شابلوندار، ءتورت تۇلىك پىرلەرىنىڭ سۋرەتتەرى، پاراقشالار، كەسپە ارىپتەر، سلايد، ج. سماقوۆ. ءسوزجۇمباق، ساۋالناما، باعالاۋ مونيتورگ ت. ب.
ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
پسيحولوگيالىق دايىندىق.
كۇننىڭ كوزى اشىلىپ،
كوككە شۋاق شاشىلىپ.
قۇتتى قوناق كەلىپتى،
تورىمە ەنىپتى.
امانداسۋ ۇلكەنگە
تاربيەنىڭ باسى عوي،
ال قانەكەي، ءبارىمىز
سالەمەتسىز بە دەيىك ۇلكەنگە،
سالەمەتسىزدەر مە، اپايلار!
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
«بوز بيە» ولەڭىن جاتقا وقۋ.
- بالالار ءبىز قانداي تاراۋدى ءوتىپ جاتىرمىز؟
- ءتورت تۇلىك.
- ءتورت تۇلىككە نەلەر جاتادى؟
- وسى 4 تۇلىك اتالارى قالاي اتالادى؟
ەندەشە بۇگىنگى ساباعىمىزدى توپپەن جۇرگىزەمىز.
1 توپ ويسىلقارا
2 توپ قامباراتا
3 توپ شوپاناتا
4 توپ زەڭگىبابا
5 توپ سەكسەكاتا
ساۋالناما جۇرگىزۋ
- وقۋشىلار بەرىلگەن سۇراقتاردىڭ دۇرىس جاۋابىن شابلوندار
ارقىلى كورسەتەدى.
1. داۋىستى دىبىستار قاتارىن تاپ:
ا) ب، ۆ، گ
+ ءا) ا، ءا، ە
2. «ك» قانداي دىبىس؟
+ ا) داۋىسسىز
ءا) داۋىستى
3. قازاق الفاۆيتىندە نەشە ءارىپ بار؟
ا) 40 ءارىپ
+ ءا) 42 ءارىپ
4. جۋان داۋىستىلاردى تاپ؛
ا) ى، ءى، ءا، و، ۇ، ە.
ءا) ا، و، ۇ، ى.
5. قازاق الفاۆيتىندە نەشە دىبىس بار؟
ا) 40 ءارىپ
+ ءا) 42 ءارىپ
III. ماعىنانى تانىتۋ.
ءسوزجۇمباق شەشۋ.
1. قوي باعاتىن ادام.
2. قويدىڭ قاس جاۋى.
3. تۇيە بالاسى
4. جىلقى بالاسى
5. سيىر يەسى
6. جىلقى اتاسى
7. كەيدە داۋىستى، كەيدە داۋىسسىز دىبىس.
جاۋابى: (شوپان، قاسقىر، بوتا، قۇلىن، زەڭگىبابا، قامباراتا، (ۋ))
بۇزاۋ نەنىڭ ءتولى؟
- ەندەشە، بالالار ءبىزدىڭ بۇگىنگى وتەتىن جاڭا ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى
«اق بۇزاۋ» دەپ اتالادى.
IY. وقۋلىقپەن جۇمىس
ولەڭدى وقىپ، ماعىناسىن ءتۇسىندىرۋ.
ولەڭ نە تۋرالى؟ – بۇزاۋ
وقۋلىقتاعى سۋرەتپەن جۇمىس
- سۋرەتتە كىمدى كورىپ تۇرسىڭدار؟
- بالانى
- بالانىڭ جانىندا نە بار؟
- بۇزاۋ
- بۇزاۋ نەنىڭ ءتولى؟
- سيىردىڭ ءتولى
اق بۇزاۋ سوزىنە دىبىستىق تالداۋ جاساۋ
- بۇزاۋ ءسوزىن بۋىنعا ءبولۋ - سوزدە قانشا داۋىستى دىبىس بولسا، سونشا بۋىن بولادى - 2بۋىن (بۇ - زاۋ)
ولەڭدى جازعان بالالار اقىنى جاقان سماقوۆ.
سماقوۆ جاقان (1932 - 1974). جاڭاارقا اۋدانى ىنتالى كولحوزىندا تۋعان. قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىن بىتىرگەن. ەڭبەك جولىن 1955 جىلى تالدىقورعان وبلىستىق گازەتىندە باستايدى.
وتكەن عاسىردىڭ 50 - 60 جىلدارى «سىيلىق»، «قاز - قاز باس»، «جاستىق سىرى»، «اقتاۋىق»، «ب ا ق - ب ا ق»، «سىلدىرماق»، «ءجۇز ءبىر جۇمباق»، «قاراقات»، «تامشى» دەگەن ولەڭ جيناقتارى باسىلادى. بۇلاردان باسقا «ءبىزدىڭ اپاي تۇسەكەڭ»، «مەنىڭ بوپەم»، «عاجايىپ بۇلتتار»، «ساياحات» دەگەن سۋرەتتى كىتاپتارىن شىعارادى. اياۋلى اقىن 1974 جىلى الماتى قالاسىندا قايتىس بولدى. ءوزى وقىعان «ىنتالى» ورتا مەكتەبىنە جاقان سماقوۆتىڭ اتى بەرىلگەن.
الداعى ۋاقىتتا وقۋلىقتان، گازەت - جۋرنالداردان وقىپ تانىساسىزدار
ساباقتىڭ تاقىرىبى: اق بۇزاۋ. جۋان داۋىستىلار
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: جۋان داۋىستىلار تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. سويلەم ىشىنەن جۋان داۋىستىلاردى تابا بىلۋگە ۇيرەتۋ. ءتورت تۇلىك تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ ارقىلى، مالداردىڭ ادام ومىرىنە پايداسىن ۇعىندىرۋ.
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلاردىڭ ەركىن سويلەۋىن، مانەرلەپ وقۋىن، كوركەم جازۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ. ءوز ويىن انىق جەتكىزۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتىن دامىتۋ، سوزدىك قورىن مولايتۋ.
تاربيەلىلىگى: ءوز ويىن ەركىن ايتۋعا داعدىلاندىرۋ. شاپشاڭدىققا، ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ. پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ.
ءادىس - تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، وي قوزعاۋ.
كورنەكىلىگى: ءتورت تۇلىك سۋرەتتەرى، شابلوندار، ءتورت تۇلىك پىرلەرىنىڭ سۋرەتتەرى، پاراقشالار، كەسپە ارىپتەر، سلايد، ج. سماقوۆ. ءسوزجۇمباق، ساۋالناما، باعالاۋ مونيتورگ ت. ب.
ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
پسيحولوگيالىق دايىندىق.
كۇننىڭ كوزى اشىلىپ،
كوككە شۋاق شاشىلىپ.
قۇتتى قوناق كەلىپتى،
تورىمە ەنىپتى.
امانداسۋ ۇلكەنگە
تاربيەنىڭ باسى عوي،
ال قانەكەي، ءبارىمىز
سالەمەتسىز بە دەيىك ۇلكەنگە،
سالەمەتسىزدەر مە، اپايلار!
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
«بوز بيە» ولەڭىن جاتقا وقۋ.
- بالالار ءبىز قانداي تاراۋدى ءوتىپ جاتىرمىز؟
- ءتورت تۇلىك.
- ءتورت تۇلىككە نەلەر جاتادى؟
- وسى 4 تۇلىك اتالارى قالاي اتالادى؟
ەندەشە بۇگىنگى ساباعىمىزدى توپپەن جۇرگىزەمىز.
1 توپ ويسىلقارا
2 توپ قامباراتا
3 توپ شوپاناتا
4 توپ زەڭگىبابا
5 توپ سەكسەكاتا
ساۋالناما جۇرگىزۋ
- وقۋشىلار بەرىلگەن سۇراقتاردىڭ دۇرىس جاۋابىن شابلوندار
ارقىلى كورسەتەدى.
1. داۋىستى دىبىستار قاتارىن تاپ:
ا) ب، ۆ، گ
+ ءا) ا، ءا، ە
2. «ك» قانداي دىبىس؟
+ ا) داۋىسسىز
ءا) داۋىستى
3. قازاق الفاۆيتىندە نەشە ءارىپ بار؟
ا) 40 ءارىپ
+ ءا) 42 ءارىپ
4. جۋان داۋىستىلاردى تاپ؛
ا) ى، ءى، ءا، و، ۇ، ە.
ءا) ا، و، ۇ، ى.
5. قازاق الفاۆيتىندە نەشە دىبىس بار؟
ا) 40 ءارىپ
+ ءا) 42 ءارىپ
III. ماعىنانى تانىتۋ.
ءسوزجۇمباق شەشۋ.
1. قوي باعاتىن ادام.
2. قويدىڭ قاس جاۋى.
3. تۇيە بالاسى
4. جىلقى بالاسى
5. سيىر يەسى
6. جىلقى اتاسى
7. كەيدە داۋىستى، كەيدە داۋىسسىز دىبىس.
جاۋابى: (شوپان، قاسقىر، بوتا، قۇلىن، زەڭگىبابا، قامباراتا، (ۋ))
بۇزاۋ نەنىڭ ءتولى؟
- ەندەشە، بالالار ءبىزدىڭ بۇگىنگى وتەتىن جاڭا ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى
«اق بۇزاۋ» دەپ اتالادى.
IY. وقۋلىقپەن جۇمىس
ولەڭدى وقىپ، ماعىناسىن ءتۇسىندىرۋ.
ولەڭ نە تۋرالى؟ – بۇزاۋ
وقۋلىقتاعى سۋرەتپەن جۇمىس
- سۋرەتتە كىمدى كورىپ تۇرسىڭدار؟
- بالانى
- بالانىڭ جانىندا نە بار؟
- بۇزاۋ
- بۇزاۋ نەنىڭ ءتولى؟
- سيىردىڭ ءتولى
اق بۇزاۋ سوزىنە دىبىستىق تالداۋ جاساۋ
- بۇزاۋ ءسوزىن بۋىنعا ءبولۋ - سوزدە قانشا داۋىستى دىبىس بولسا، سونشا بۋىن بولادى - 2بۋىن (بۇ - زاۋ)
ولەڭدى جازعان بالالار اقىنى جاقان سماقوۆ.
سماقوۆ جاقان (1932 - 1974). جاڭاارقا اۋدانى ىنتالى كولحوزىندا تۋعان. قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىن بىتىرگەن. ەڭبەك جولىن 1955 جىلى تالدىقورعان وبلىستىق گازەتىندە باستايدى.
وتكەن عاسىردىڭ 50 - 60 جىلدارى «سىيلىق»، «قاز - قاز باس»، «جاستىق سىرى»، «اقتاۋىق»، «ب ا ق - ب ا ق»، «سىلدىرماق»، «ءجۇز ءبىر جۇمباق»، «قاراقات»، «تامشى» دەگەن ولەڭ جيناقتارى باسىلادى. بۇلاردان باسقا «ءبىزدىڭ اپاي تۇسەكەڭ»، «مەنىڭ بوپەم»، «عاجايىپ بۇلتتار»، «ساياحات» دەگەن سۋرەتتى كىتاپتارىن شىعارادى. اياۋلى اقىن 1974 جىلى الماتى قالاسىندا قايتىس بولدى. ءوزى وقىعان «ىنتالى» ورتا مەكتەبىنە جاقان سماقوۆتىڭ اتى بەرىلگەن.
الداعى ۋاقىتتا وقۋلىقتان، گازەت - جۋرنالداردان وقىپ تانىساسىزدار
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.