اق تىلەكتەر مەن قۇتتىقتاۋلار
مەن گۇلجاۋھاردى قارشادايىنان ءبىلىپ، قاتتى باعالايمىن. ادال ءسۇت ەمگەن پەرزەنت. اق بەسىك كورگەن ءسابي. كيەلى تابالدىرىقتان وڭ اياعىمەن اتتاپ كىرگەن ءقادىرلى كەلىن. سۇيىكتى جار. ايالى انا. الديىنەن پەيىشتىڭ ءۇنى، پەرىشتەنىڭ دەمى سەزىلەر ءاز اجە.
ونىڭ ولەڭدەرىنەن قازاق قىزىنىڭ نە ءبىر قاسيەتى مەن كەمەل جان-دۇنيەسى كورىنەدى. سابىرىمەن، ساناسىمەن، سەزىمىمەن، توزىمىمەن باۋرايدى.
شىن اقىن — ءوز جۇرەگىنىڭ عانا حاتشىسى. ول ءوز جۇرەگىنەن شىقپاعان ءسوز ايتپايدى. ءوز سەزىمىنىڭ ەلەگىنەن وتكىزبەي، لەبىز بىلدىرمەيدى. ءوز پاراساتىنىڭ تارازىسىنا سالماي، باسقانىڭ ساناسىن ساندالتىپ، اقىلىن ابىرجىتپايدى.
بۇل — ادامدارعا دەگەن شەكسىز قۇرمەت. ورەلى ازامات ءوزىن دە وزگەلەردى قۇرمەتتەگەندىكتەن سىيلايدى. ادام ابىرويى توگىلمەسىن، ازامات اتى الاسارماسىن دەگەندەر عانا ادال ءومىر سۇرەدى. شىن جىلاپ، شىن كۇلەدى.
ونىڭ كورگەن جارىعىنىڭ ءبارى ادامعا دەگەن ىزەت پەن ءسۇيىنىشتى، العىس پەن قۇرمەتتى كوبەيە تۇسەر ەرلىك پەن ىزگىلىككە تولى. ول وزگەلەردەن باس اسىرىپ، ب ا ق وزدىرۋ ءۇشىن ەمەس، ءومىردىڭ قادىرىن ءجىتى ۇعىپ، جەتە باعالاعاندىقتان وجەت ارماندارعا بەرىلەدى.
بار بول، نار بول، قۇبا جوننىڭ قۇلانيەك تاڭىنداي نۇرلى سەزىمدەر جىرشىسى.
جازا بەر، جازا ءتۇس، جاقسىلىقپەن جاراستىق جارشىسى!
اعالىق قۇرمەتپەن، قالامداستىق تىلەۋلەستىكپەن ءابىش كەكىلباي ۇلى
* * *
سىزگە ءوڭىردىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق پروبلەمالارىن، ازاماتتىق قوعامدى نىعايتۋ جانە ايماقتىڭ مۇنايشىلارىن شىعارمالارىڭىزعا ارقاۋ ەتكەن ەڭبەگىڭىزدى جوعارى باعالاي وتىرىپ، شىنايى العىسىمدى بىلدىرەمىن.
سىزگە مىقتى دەنساۋلىق، وتباسىڭىزعا اماندىق جانە شىعارماشىلىق تابىستار تىلەيمىن.
قىرىمبەك كوشەربايەۆ
ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ اكىمى
* * *
ويلاپ وتىرسام، مەنىڭ گۇلجاۋھارمەن تانىسقانىما دا وتىز جىلدىڭ ۇستىنە شىعىپ كەتىپتى. ول جىلدارى اقتاۋ (شيەۆچەنكو) قالاسىندا "بولشايا زەمليا — مالايا زەمليا" دەگەن سوزدەر ءجيى ەستىلەتىن. بۇل ۇنەمى تارازىنىڭ جەڭىلدەۋ جاعىندا جۇرەتىنبىز.
رەسەي مەن ماسكەۋ "بولشايا زەمليا" دەپ اتالاتىن. وزگە ۇلت وكىلدەرىنەن وكتەمدىكتىڭ لەبىن دە سەزەتىنبىز. ول كەزدە قازاق ءتىلىنىڭ ماسەلەسى، قازاق تىلىندە وقىتاتىن مەكتەپتەر مەن بالاباقشالاردىڭ تاپشىلىعى، قازاق مادەنيەتىن ناسيحاتتاۋ جايى سىن كوتەرمەيتىن. اقتاۋ قالالىق قازاق ءتىلى قوعامىنا جاس، جىگەرلى كەلىنشەك گۇلجاۋھار سەيىتجانوۆا كەلدى. العاشقى قاتىسقان جينالىستارىنىڭ وزىندە ونىڭ ايقىن باتىل ۇسىنىستارى، ماسەلەن شەبەر قويا ءبىلۋى قالا باسشىلارىن ويلانتىپ، وڭ وزگەرىستەرگە تۇرتكى بولدى. ءسويتىپ، اقتاۋ قالاسىندا قازاق تىلىندە وقىتاتىن مەكتەپتەر، نە سىنىپتار، بالاباقشالاردا قازاق تىلىندە جۇمىس ىستەيتىن توپتار پايدا بولا باستادى. سىننىڭ قامشىسى قاتتى باتقاندار ۇيگە كەشتى قۇرىم، مەزگىلسىز ۋاقىتتا زۆانداپ ۇرەي تۋعىزۋعا دا تالاپتانىپ كوردى. ءبىراق ولارىنان ەش نارسە شىقپادى. تالاپ بارعان سايىن كۇشەيە بەردى. گۇلجاۋھار ون جىلعا جۋىق وسى قوعامدا جۇمىس جاساعاندا "قازاق ءتىلى" ۇيىمدارىنىڭ بەدەلى ءوسىپ، ءوندىرىس، ۇيىم باسشىلارى ونىمەن ساناساتىن دارەجەگە جەتتى.
مەن بىلەتىن جەردە گۇلجاۋھاردى ويى ۇشقىر، قالامى ۇشكىر جازۋشى، اقىن رەتىندە تانيمىن.
قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى دەگەن اتا قول زاماندا قازاقستاننىڭ باتىس وبلىستارىندا قىز-كەلىنشەكتەر اراسىندا سيرەك كەزدەسەتىن، ول بۇل ۇيىمنىڭ جاي قاتارداعى مۇشەسى بولىپ قويماي، 9 كىتاپ جازعان بەلسەندى مۇشەسى بولا دا ءبىلدى.
رەسپۋبليكا مۇنايشى قاۋىمى جاقسى بىلەتىن تۇلعا راحمەت وتەسىنوۆتىڭ ءومىرى قايعىلى دا قايسارلىق ۇلگىسى. ونىڭ ءومىرى تۋرالى جازىلعان گۇلجاۋھاردىڭ داستانى جاستارعا ۇلگى بولارلىق تۋىندى.
قازىرگى قازاق حالقىنىڭ ءان ونەرىنىڭ جارىق جۇلدىزدارىنىڭ ءبىرى تامارا تۋرالى جازىلعان داستانى دا كىسى جانىن تولقىتادى.
بۇگىن گۇلجاۋھاردىڭ مەرەي تويى قارساڭىنداعى تىلەگىمىز — قالامىڭ تالماسىن، جاقىن ادامداردىڭ جان جىلۋىنا بولەنە بەر قايسار دا، قايتپاس اقىن قارىنداسىم.
ءومىرزاق وزعانبايەۆ
* * *
گۇلجاۋھار نۇرساپا قىزى!
ءسىزدىڭ شىعارماشىلىق جولىنداعى جەتىستىكتەرىڭىز كوپشىلىكتىڭ كوز الدىندا ءوتىپ، ساناسىندا ساقتالدى. توڭىرەگىڭىزگە شۋاق شاشىپ، تالاي قىردان اسىپ، جارقىن ءىز باسىپ كەلە جاتقان تۇلعاڭىز تۇعىرلى، كىسىلىك پەن كىشىپەيىلدىك سونىڭ ايعاعى بولىپ كەلەدى. ءسىزدىڭ جەڭىستى ەڭبەگىڭىز، جوعارى كاسىبي شەبەرلىگىڭىز، كوكەيتەستى ماسەلەلەردى وقىرمانعا جەتكىزۋگە قوسقان جەكە ۇلەسىڭىز ءۇشىن العىس بىلدىرەمىن.
اقتاۋ قالاسىنىڭ اكىمى
سالىمگەرەي بەكبەرگەنوۆ
* * *
ءسىزدى ماڭعىستاۋ ەلىنىڭ جۇرتشىلىعى تابيعاتى قىتىمىرلاۋ ءور ولكەگە قاناتىمەن سۋ سەۋىپ، بەيمالىم شالعايلاردان اق جاڭبىرىن الىپ كەلگەن قارلىعاشقا بالايدى، اياعى قۇتتى اق كەلىنىمىز، اسىل جەڭگەمىز دەپ ايالايدى. بۇل كۇندە ادامي باقىتتى ماڭعىستاۋ جەرىنەن تاپقان جان، ايماقتىڭ اي ماڭداي اقىنى بولىپ بۇگىنگى بيىگىڭىزگە شىعىپ وتىرسىز.
ماڭعىستاۋ ەلى سىزدەن جاڭا جىر جاۋھارلارىن كۇتەدى. سىزگە مىقتى دەنساۋلىق ۇزاق عۇمىر، شاڭىراعىڭىزعا شاتتىق قۇت-بەرەكە تىلەيدى.
ەدىل جاڭبىرشين
"نۇر وتان" حدپ ماڭعىستاۋ
وبلىستىق فيليالى ءتوراعاسىنىڭ
ءبىرىنشى ورىنباسارى
* * *
ءوزىڭىزدى مۇنايشىلار ءومىرىن ولەڭ تىلىندە ورەلى تەڭەۋ، زەردەلى زەرتتەۋلەرمەن ورنەكتەي بىلگەن ساناۋلى اقىنداردىڭ ءبىرى دەپ بىلەمىز. قالامىڭىزدان كوپتەگەن مۇنايشىلارىڭ ونەگەلى ءومىر جولدارى وچەرك، ولەڭدەرگە وزەك بولىپ، ولاردىڭ ەل داۋلەتىن ەسەلەۋدەگى ەڭبەكتەرى وقىرماندارعا ونەگە رەتىندە ۇسىنىلدى. ابزال جارىڭىز، بەلگىلى جۋرناليست جولامان ءىنىمىز ەكەۋىڭىز ۇلگىلى وتباسى رەتىندە دە بەلگىلىسىزدەر. اقىن بولۋمەن قاتار ماڭعىستاۋعا يبالى، ءساندى دە سىمباتتى كەلىن دە بولا ءبىلدىڭىز. زور دەنساۋلىق مول باقىت تىلەيمىن.
ساعىن قىرىمقۇلوۆ
"ماڭعىستاۋمۇنايگاز " اق باس ديرەكتورى
* * *
ءسىز بەلگىلى اقىن، قالامى جۇيرىك جازۋشى عانا ەمەس، ىزدەنىمپاز، زەردەلى زەرتتەۋشى ەڭبەكقور ءجۋرناليستسىز. وعان ءسىزدىڭ 2000-جىلدارى وزەندىك مۇنايشىلار، وزەن كەن ورنى جايلى، جازعان "جاڭاوزەن وتتارى" اتتى ەڭبەگىڭىز كۋا. وزەندىك مۇنايشىلارعا ارناپ شىعارعان ولەڭدەرىڭىز دالەل. سوندىقتاندا ءسىزدى مۇنايشىلاردىڭ جىرشىسى، جارشىسى دەپ ءبىلىپ، ءارقاشان ريزا بولىپ جۇرەمىز. سول ءۇشىن دە سىزگە زور دەنساۋلىق شىعارماشىلىق تابىس تىلەيمىز.
جالعاس باباحانوۆ
جاڭاوزەن قالاسىنىڭ اكىمى،
مۇرات قۇربانبايەۆ
«وزەنمۇنايگاز» وندىرىستىك
فيليالىنىڭ ديرەكتورى.
* * *
سەن ءبىزدىڭ كۋرستاعى ەڭ اقىلدى دا، تاربيەلى، تالانتتى قىز بولدىڭ. سونى باسقالاردان بۇرىن بايقاعان جىگىت سۇلتانى جوكەڭ سەنى ماڭعىستاۋعا الىپ كەتتى. باقىت بايراعى جەلبىرەگەن اق وتاۋ قۇردىڭىزدار.
اللا سۇيگەن قۇلىن سىناپ الاتىنى بەلگىلى. سىزدەرگە دە سولاي بولدى. شۇكىر، تۇلا بويى تۇڭعىشتارىڭ جانار كەلدى ومىرگە. ول وتاۋ كوتەردى. نەمەرەلى بولدىڭىزدار. جولاماننىڭ جولى بولدى. ەل اراسىندا ابىرويعا يە. ءباسپاسوزدى، تەلە راديونى باسقاردى. گۇلەكە سەن قايراتكەر بولدىڭ. جىر، اڭگىمە كىتاپتارىڭ شىقتى.. اندەرىڭ شىرقالىپ ءجۇر. سەن كۇرەسكەر، قايسار اناسىڭ. سىزدەردى جاقسى كورەمىن. قۇرمەت تۇتامىن. ماقتان ەتەمىن. جوكەڭ ەكەۋىڭىزدىڭ شاڭىراقتارىڭىزدىڭ توبەسىندە جەلبىرەگەن باقىت بايراعى باياندى بولسىن!
سماعۇل ەلۋباي
* * *
جۇرەك قالاۋىڭ جوكەڭمەن بىرگە جۇپ جازباي ءومىر كەشىپ، ۇرپاق ءوسىرىپ، وشاعىڭ مەن وتانىڭا جىر سىيلاپ، اينالاڭا شاپاعاتتى نۇر سىيلاپ كەشكەن ومىرلەرىڭ ۇزاعىنان بولعاي. جوكەڭ، جانارىڭ نەمەرەلەرىڭ شۋاعىڭ بولسىن، جىرىڭ — بۇلاعىڭ بولسىن!
قۇتتى بولسىن!.. بەتىڭنەن سۇيەمىز!
جاقاۋ، باققوجا، ءسۇلتانالى
* * *
سەن جۇرگەندە كوز الدىمدا قىز-ەلىك،
كوكىرەگىمنىڭ كەتەتۇعىن مۇزى ەرىپ.
بىر-بىرىنە سۇيەنىش بوپ ورلەگەن
ءبىر اعاشتىڭ قوس بۇتاعى ءبىز ەدىك.
جاس ەدىك-اۋ كوگىمىزدەن كۇن كۇلگەن،
ەسەيدىك تە قانات قاقتىق بىر-بىردەن.
سان تاراۋ جول الىستاتىپ اكەتتى
ساعىنىش بوپ قالارىڭدى كىم بىلگەن؟
ۇزاق بولعاي كورەر كۇنىڭ جارىعىڭ،
بايتەرەكسىڭ تەرەڭ تارتقان تامىرىن.
جالعىز عانا تىلەگى بار اعاڭنىڭ —
قايعى مۇڭنان ساقتاسىنشى ءتاڭىرىم!
ءومىرىڭنىڭ ەستە قالار ەرەكشە كۇنى – تۋعان كۇنىڭ وراي قۇدايدان قۋات، وتباسىڭا اماندىق ، شىعارماشىلىق تابىس تىلەيمىن!
زۇفار سەيىتجان ۇلى.
* * *
ايدىڭ كوزى نۇرلانىپ ەدى، —
ءتۇن شەكپەنىن زەرلەدى.
قالىڭ قورىم تۇر نالىپ ءالى،
قاراتاۋىم دا شەرلى ەدى.
كۇمىس تاڭداي، پاك سامالدىڭ
سىڭعىرلايدى كۇلكىسى.
ادام-ارمان، قاپتاعان مۇڭ،
ءومىر-قىردىڭ تۇلكىسى.
كوككە جايىپ الاقانىن
كوكتەم دە ءوتتى بۇلدىراپ.
كول بەتىندە بالاپانىم،
كوگىلدىرلەر ءجۇر جىلاپ.
اقىن جانى ۇلبىرەكتەپ،
كوشتى سوسىن مۇنار بوپ.
كۇن ديدارىن گۇل كۇزەتپەك،
ءتۇن كوزىنە تۇمار بوپ.
ءتۇن جانارى جىمىڭدايدى،
ءتۇرىپ كولدىڭ ەتەگىن.
ءساتتى كۇتكەن ءبىر ىڭعايلى
كوردىڭ بە، ءومىر بەكەرىن؟
وتكەن كۇننىڭ بەلەسىنەن
جەتتى داۋىس، قالدى ۇزاق
بالبال تاستاي ەلەسىمەن
قول بۇلعايدى جالعىز-اق
جاز-جاپىراق قىس-قىراۋ ما؟
كۇز — كولدىڭ تۇنباسى.
كۇيلە، كوڭىل، ءتۇس بۇراۋعا!
جىردىڭ تامىپ تۇر جاسى.
سەرتشىل ەدىڭ سەزىنبەدىڭ بە؟
ارۋ اقىن سىمباتتىم.
مەنشە ومىردەن بەزىندىڭ بە؟
ءبىل ونى دا، قىمباتتىم!
مولدا تورعاي تىلەكشىم-اۋ،
ساۋمال ساعىم-بەسىگىم!
ولەڭ ءورتىم جۇرەك — مىناۋ
سۇيدىك ونى نەسى ءمىن؟!
گۇلجاۋھارى — قىزعالداق-تى
جىر جاۋھارى ۇنسىزدىك.
ءتۇن عاشىعىڭ سىرعاڭدى اپتى،
ءىز قالسىن دەپ ءبىر سىزدىك
قولاڭ شاشىن تاراقتاپ اپ،
شاقىردى سول تىلسىمىم.
سەن بە ەكەن دەپ قاراپ-قاراپ،
كەتتى ىشىمدە ءبىر سىرىم.
مەيىر قاتىپ، نۇر ىشكەن بە،
الاۋلى شاق ارىندىم؟
كەتتى تاعى مىڭ ىسپەن دە
تەك باياعى سابىرمىن!
لەبىزىمدى كۇتكەنىڭ بە،
جەڭگەم قاراپ جولىما؟
ءومىر مە؟ ءومىر. تۇك تە مۇلدە
وزگەرگەن جوق سورىما!
ب ا ق دەگەنىڭ — سول الگىدە
ۋى ەكەن عوي، ولەڭنىڭ!
جان تونالدى، بالەم، مىنە
تاعىسىن با؟..
تاعى سوسىن كورەرمىن.
قاۋىرسىنى قان-قان بولعان ولەڭمىن!..
قۇرمەتپەن، قاينىڭىز سابىر اداي.
* * *
قۇرمەتتى گۇلجاۋھار!
قازان ايىنىڭ بۇگىنگى شىرايلى كۇنى ءسىزدى جۇرەكتە حاتتالعان ورنەك، بەدەرى، شۋاعى مول مەرەيتويىڭىزبەن شىن پەيىلدەن قۇتتىقتايمىز.
ءسىز ەرجەتىپ وسى ەسەيگەن شاققا دەيىن ءماندى دە ءساندى ءارى ونەگەلى عۇمىر كەشىپ كەلەسىز. بەينەتى كوپ شىعارماشىلىق ەڭبەكتى سەرىك ەتكەن جىلدار ىشىندە جۋرناليستىك تۋىندىلارىڭىز وقىرمانداردىڭ، جاۋھار جىرلارىڭىز ونەر سۇيەر قاۋىمنىڭ جۇرەگىنە جول تاپتى. حالىقتىڭ قۇرمەتىنە بولەندىڭىز. ءبىز، ارىپتەستەرىڭىز، مەرەيىڭىزدىڭ ءاردايىم، وسىلايشا، ۇستەم بولۋىنا تىلەكتەسپىز. بۇگىنگى قۋانىشىڭىزدى بولىسە وتىرىپ، سىزگە العا قاراي دا دۇنيەنىڭ بار جاقسىلىعىن، ەڭ الدىمەن، مىقتى دەنساۋلىق، شالقار شابىت، مۇقالماس جىگەر، وتباسىنا باق-بەرەكە تىلەيمىز.
وبلىستىق "ماڭعىستاۋ" گازەتىنىڭ ۇجىمى
* * *
سەن ءوزىڭ جىرعا قوسقانداي ۇلى اباي ەلىنىڭ اسىل قىزى، اداي ەلىنىڭ ارداقتى كەلىنى بولا ءبىلدىڭ.
ول ابىروي، قۇرمەت ادال ەڭبەگىڭ مەن ادامگەرشىلىككە تولى اسىل قاسيەتتەرىڭمەن، اقىل-پاراسات، قايسارلىعىڭمەن كەلدى. وتە جاقىن تۋىستىقپەن ءجيى ارالاستىق. بىزدەر جايلى ەڭ كوپ جازعان دا ءوزىڭسىڭ. اللا ريزا بولسىن. باقىت تىلەيمىز.
جاقسىلىق — جۇماعايشا