ارىپتەر الەمىنە ساياحات
(1-4 سىنىپ ارالىعىنداعى وقۋشىلارعا ارنالعان مۋزىكالىق ەرتەك)
كەيىپكەرلەر:
جاقسىبەك.
بۇزىقبەك/دوسبەك.
ا.
Z (ز).
ب (ۆ).
ءو (و').
ر (R).
ءى (ءى).
س (S).
ت.
لاتىن ءالىپبيى.
ءتىلشى.
ءبىرىنشى كورىنىس
شىمىلدىق. ساحناعا جاقسىبەك دەگەن كەيىپكەر اندەتىپ شىعادى.
جاقسىبەك. سالەم بەردىم دوستارىم!
ا-ا-ا!
قوسىلىپتى باستارىڭ.
ا-ا-ا!
تۇسىڭسەڭدەر استارىن،
جاڭا ەرتەك باستادىم!
قايىرماسى.
جاقسىبەك ەسىمىم،
جاقسىلىق نەسىبىم،
كەلىڭدەر، ەرىڭدەر!
عاجاپتى كورىڭدەر،
كورىڭدەر، ەرىڭدەر! ا-ا-ا!
سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار؟! مەنىڭ اتىم جاقسىبەك!
ۋا، قۇرمەتتى كورەرمەن!
بۇگىن سىزدەر عاجايىپ،
قىزىقتى ەڭ باستىسى،
تانىمدىق ەرتەك كورەسىز!
ەندەشە، ەرتەكتى باستايىق! (ءدۇربى سالادى) ءماس-س-س-س-ساعان! ارىپتەر ەلى قانداي عاجاپ. ال، اناۋ كىم بولدى ەكەن-ەي؟! ءتۇر-تۇلعاسى – كەلىستى، بويى... بويى – ۇپ-ۇزىن، وعان قوسا سارى التىنداي سالماقتى! ە-ە-ە-ە، ەندى ەسىمە ءتۇستى، ول سول ەلدىڭ پاتشاسى عوي! ءالىپبي اۋىستى، ەستىدىڭدەر مە، بالالار؟! وي، بۇكىل جاڭالىقتان قۇر قالىپسىڭدار. بۇرىن كيريلل ەدى. ءبىراق، ءقازىر قازاق ءالىپبيى كيريلليسادان لاتىن قارپىنە كوشۋدە. ال، اناۋ تۇرعان سول ارىپتەر ەلىنىڭ جاڭا پاتشاسى – لاتىن! ال، اناۋ كىم؟ قايسى، كىم ايتادى؟ ول – ا! كادىمگى وزدەرىڭ بىلەتىن ا ءارپى! وندا، ونى ورتاعا شاقىرايىق! ەھە-ەي! انە، ءوزى دە كەلە جاتىر.
مۋزىكا. زال ارقىلى ءوتىپ، ساحناعا ا ءارپى شىعادى.
ا. ەسەنسىڭدەر مە، كورەرمەندەر؟! سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار؟! كوڭىل-كۇيلەرىڭ قالاي؟ بالالار، جاڭا جىل قۇتتى بولسىن! ناۋرىز مەرەكەسى ءار شاڭىراققا شاتتىق، بەكەرە-بىرلىك، ىرىس-قۇت الىپ كەلسىن! سەندەرمەن قاۋىشۋعا كەلىپ ەم. مەنىڭ ەسىمىم كىم؟ دۇرىس! مەن ا-مىن!
جاقسىبەك. ال، مەنىڭ اتىم – جاقسىبەك!
ا. اتا-اناڭ اتىڭدى جاقسىلىققا جانى قۇمار، ىزگى جان بولسىن دەگەن نيەتپەن قويعان عوي؟
جاقسىبەك. ءدال سولاي! بالالار! ال، سەندەر ا ارپىنەن باستالاتىن قانداي ءسوز بىلەسىڭدەر؟
ا. قانە، قانە!
زالمەن ويىن.
جاقسىبەك. اتا!
ا. اعا!
جاقسىبەك. ايپاد!
ا. اعاش!
جاقسىبەك. ايران!
ا. اعايىن!
جاقسىبەك. اي!
ا. اس! تاعى؟
جاقسىبەك. ابىروي!
ا. ارمان!
جاقسىبەك. اسىق.
ا. اپا!
جاقسىبەك. ايفون!
ا. انا!
جاقسىبەك. قازاقتا ا-دان باستالاتىن ءسوز وتە كوپ.
ا. راسىندا دا، ايتىپ تاۋىسۋدىڭ ءوزى قيىن.
جاقسىبەك. اباي اتامىزدىڭ اتى دا ا-دان باستالماي ما؟!
ا. مىنە، تاماشا!
مۋزىكا. ساحاناعا ەنتىگىپ Z ءارپى جۇگىرىپ شىعادى.
Z (ز). ا-ا-ا... ا-ا-ا... اعاجان! اعاجان!
جاقسىبەك. بۇل كىم، تاعى؟
ا. وۋ، زۋىلداعىم-اۋ، تاعى قانداي اسىعىس حابار الىپ كەلدىڭ؟
Z (ز). (دەمىگىپ) سۇمدىق، اعا، سۇمدىق! ارىپتەر ەلى قاق جارىلدى. ۋف! بۇعان سەبەپ – ءالىپبيدىڭ اۋىسۋى. ولار تولىعىمەن لاتىنعا كوشكىسى كەپ ءجۇر. الايدا، ىشىندەگى التاۋى بار عوي، بولەك شىعىپ، باسقالارعا قوسىلعىسى جوق. ويتكەنى، ولار قالىپتاسقان تاڭبالانۋىنان وزگەرگىسى كەلمەيدى! ءدال ءقازىر لاتىن پاتشالىعىنا ءقاۋىپ ءتونىپ تۇر. ەگەر ارىپتەر ءبولىنىپ كەتسە، وندا بالالار كىتاپ وقۋدان، ءتىپتى جازۋ جازۋدان دا ماقۇرىم بولماق.
جاقسىبەك. وي-وي-وي!
Z (ز). ۋاقىت از، اعاجان!
ا. ەندەشە، اتتانايىق!
جاقسىبەك. اتتانايىق، ارىپتەر ەلىنە!
Z (ز). كەتتىك، كەتتىك! تەز، تەز!
ولار زالدى كەسىپ وتەدى. مۋزىكا.
ەكىنشى كورىنىس
سۋپەر-شىمىلدىق اشىلادى. ارىپتەر ەلىندە بۇزىقبەك جۇرەدى.
بۇزىقبەك. سالەمەتسىڭدەر مە، بالاقايلار! مەنىڭ كىپ-كىشكەنتاي دوستارىم! قالدارىڭ قالاي؟ بارەكەلدى! مەنىڭ كىم ەكەنىمدى بىلەسىڭدەر مە؟! ا؟.. قانە، قانە، كىم ايتادى؟ ەشكىم بىلمەيدى! مەنىڭ اتىم – بۇزىقبەك! ۇقتىڭدار ما، بۇ-زىق-بەك! بالا كەزدەن قولعا تۇسكەن بۇيىم-زاتتى بۇزىپ... سىندىرىپ، شاشىپ، بۇتارلايدى ەكەنمىن. سودان بەرى مەنى وسىلاي اتاپ كەتكەن. سەبەبى، بۇزىقپىن! وزدەرىڭ سەكىلدى مەن دە ءبىر بۇزىقتىق ىستەمەسەم، ىشكەن اسىم بويعا تارامايدى. ارىپتەر ەلى اتتى پاتشالىق بار. ول وقۋدىڭ ورداسى بوپ سانالادى. الگىلەر اۋىزبىرلىكتەن ايىرىلىپ، پاتشالىق ەكىگە ءبولىنىپتى. حا-حا-حا! ماعان دا كەرەگى وسى بوپ تۇر عوي، ەحە-حەي! (قوس الاقانىن ىسقىلاپ). ونسىز دا بىر-بىرىمەن اراز اقىماقتاردىڭ ورتاسىنا وت جاعايىق! كەلىستىك پە؟! وندا، مەن دوستارىمدى شاقىرايىن! ەھە-حەي، ارىپتەرىم، جينالىڭدار!
ب (ۆ). نە بوپ قالدى؟
س (S). نە جاعداي؟
ت. نەگە شاقىردىڭ؟
ءو (و'). (ەسىنەپ، ۇيقىسىراپ) ءو-و-و-و، شاقىردىڭ با-ەي، بۇزىقبەك؟..
بۇزىقبەك. ءيا، شاقىردىم! ارىپتەر ەلىنە جاقسىبەك پەن ا، Z كەلە جاتىر.
ر (R). نە ءۇشىن؟
ءى (ءى). قاشان؟ قايدا؟
بۇزىقبەك. نە ايتسا دا سەنبەڭدەر! سەبەبى، ولار بارىڭە قاستىق ويلاپ ءجۇر!
ر (R). ۋح، وڭباعاندار! كوكەسىن كوزىنە كورسەتەيىك، ر-ر-ر-ر.
ءو (و'). ءو-و-وي، كەلسىن، كەلسىن، جاقسىلاپ كۇتىپ الايىق!
س (S). (ساقاۋلانىپ) بەرەيىك، س-س-س-سازايىن!
مۋزىكا. بۇزىقبەك پەن ارىپتەر ءان ايتىپ بيلەيدى.
بىرگە. بۇزىقبەن بىرگە!
ءيا! بىرگە! بىرگە! 3رەت قايتالانادى.
بۇزىقبەك. مەن بۇزىقبەك جاقسى بالا بولمايمىن!
بۇزىق بالالاردى ءار كەزدە مەن قولدايمىن!
لاتىن ارىپتەرىن ۇيرەتۋگە شاقىرسا،
مەن، ءيا، مەن ەشقاشاندا بارمايمىن!
بىرگە. بۇزىقبەن بىرگە!
ءيا! بىرگە! بىرگە! 3 رەت قايتالانادى.
بۇزىقپەن بىرگە!
ر. مەن ر-مىن، ءيا، ءيا وسىندايمىن،
ۇستازدار ۇرىسسا-داعى باسىلمايمىن!
ت. مەن ت-مىن، مەن ت-مىن،
جاقسىلارعا مۇلدەم قوسىلمايمىن!
س. مەن س-مىن، سويىلىم بار سوتقارمىن،
ءار قاشاندا بۇزىقبەكتى جاقتارمىن!
ءو. وڭكيگەن ءو بولامىن وگىزدەي،
ءوزىمشىلمىن، تەك ءوزىمدى ماقتارمىن!
بىرگە. بۇزىقبەن بىرگە!
ءيا! بىرگە! بىرگە! 3رەت قايتالانادى.
بۇزىقپەن بىرگە!
ءى. ىلميگەن قالپىممەنەن سيمايمىن
ىلگىشتەي بوپ جاماندىقتى جينايمىن!
ب. ال مەن شە ب بولسامدا بيازىمىن،
جاماندىققا دوستارىمدى قيمايمىن!
بىرگە. بۇزىقبەن بىرگە!
ءيا! بىرگە! بىرگە! 3رەت قايتالانادى.
بۇزىقپەن بىرگە!
بۇزىقبەك. انە! كەلە جاتىر! تىعىلىڭدار!
ءۇشىنشى كورىنىس
بۇزىقبەك پەن ارىپتەر تىعىلىپ قالادى. ساحاناعا جاقسىبەك، ا مەن Z شىعادى.
ا. ال، كەلدىك پە زۋىلداعىم؟!
Z (ز). ە-ە-ە-ەي، كىم بار؟
جاقسىبەك. تىپ-تىنىش!
ا. ەشكىم جوق قوي دەيمىن، ءيا؟! ءبىز تۋرا تاپتىق پا، ءوزى Z؟
Z (ز). تۋرا تاپتىق اعاجان!
جاقسىبەك. قايداسىڭدار ارىپتەر؟
Z (ز). ت-س-س، بىرەۋلەر جاقىنداپ كەلەدى...
بۇزىقبەك پەن ارىپتەر اقىرىنداپ شىعا باستايدى.
بۇزىقبەك. حا-حا-حا! ءبىزدىڭ پاتشالىقتا...
ا. بۇل سەنىڭ ەمەس، ءبىزدىڭ پاتشالىق!
بۇزىقبەك. سولاي ما؟!
ا. ءيا، سولاي!
ب (ۆ). اعام! اعام كەلدى، الاقاي!
بۇزىقبەك. ەي، بىلاي تۇرشى!
ءو (O'). جەتپەگەنى سەندەر ەدىڭدەر، ءو-و-و-وي!
Z (ز). اعاما ءويتىپ سويلەمە!
ر (R). ا ءارپى جاعدايدى ۋشىقتىرعان ۇستىنە، ۋشىقتىرا تۇسپەكشى عوي!
ب (ۆ). بىرەۋى ارى تارتادى، بىرەۋى بەرى تارتادى. ءبىراق، ءبىرىن-بىرى مۇلدە تۇسىنبەيدى.
ا. «ەلدەستىرمەك ەلشىدەن» دەگەن.
ءى (ءى). ءى-ى-ى-ى، ەلشىنىڭ تۇرىنە قاراڭدار؟! حا-حا-حا!
ا. ەي، ءى-ى-ى-ى-ى-ى-ى... ءبىز سەندەردى تاتۋلاستىرۋ ءۇشىن كەلدىك.
Z (ز). ءيا، تاتۋلاستىرۋ ءۇشىن كەلدىك!
جاقسىبەك. تىڭداڭدارشى، ارىپتەر! كوشكە ىلەسۋ ءۇشىن بۇرىنعى كيريلليسادان لاتىن الىپبيىنە اۋىسۋىمىز كەرەك. ونسىز بولمايدى! سوندىقتان، وزدەرىڭدى عانا ەمەس، مىنا بالالاردىڭ دا بولاشاعىن ويلاڭدار.
ب (ۆ). مەن دە باعانادان بەرى وسىنى ايتىپ ءجۇرمىن. ءبىراق، ەشكىم ەستىمەيدى، ەشكىم تىڭدامايدى. (جىلايدى)
ءو (و'). اقىماق، ءو-و-و-و!
ب (ۆ). مەن بە اقىماق؟
ءو (و'). مەن بە، ەندى، ءو-و-و-و؟!
ب (ۆ). وزىڭە قاراپ ال! ناعىز اقىماق مىنا – سەن!
ءو (و'). ۇقپادىم؟..
ب (ۆ). ۇقپاساڭ ۇقپا، ءبوجاي، ءم-و-و-و-و!
ءو (و'). مەن بە، ءبو-و-و-وجاي؟ كو-و-و-ورسەتەمىن، ساعان، ءبو-و-و-وجايدى!
ب (ۆ). ءمو-و-و-و-و... ءبوجاي، ءبوجاي، ءبوجاي!
ەكەۋى توبەلەسەدى. ءبارى شۋلاي باستايدى
ا. دوعارىڭدار! دوعارىڭدار، دەيمىن!
جاقسىبەك. بالالار، ارىپتەر، دوستارىم، ءبىز لاتىن الىپبيىنە كوشىۋمىز كەرەك.
بۇزىقبەك. نە دەپ تۇر-ەي، مىناۋىڭ؟! بۇل نە دەگەن سوراقىلىق! بالالار، ول الىپبيگە كوش-پەڭ-دەر! مۇنى ايتىپ تۇرعان مەن – بۇزىقبەك! كيريلليسادا قالا بەرىڭدەر! لاتىننىڭ بىزگە كەرەگى جوق!
س (S). مەن دە بۇزىقبەكپەن كەلىسەمىن.
ت. مەن دە!
ر. مەن دە!
ءى. مەن دە كەلىسەمىن! ماسەلەن، مەن ءى ءارپى وزگەرمەيمىن.
ر. ءيا، وزگەرمەيسىڭ!
ءى. ءوزىم ارىقپىن، ءوزىم ۇپ-ۇزىنمىن.
ءو. مىناداي سىزىقسىڭ!
ءى. ءالىپبي وزگەرگەنىمەن، مەنىڭ تابيعاتىم وزگەرمەيدى ەكەن.
س. دۇرىس ايتادى!
ءى. مەن سونى ءتۇسىندىم. سوندىقتان، سوقا باسىم سوپيىپ جۇرە بەرەيىنشى. وي، تيىسپەڭدەرشى، ماعان.
س (S). ال، مەن س ءارپى سول باياعىشا دىبىستالامىن. تەك ۇيرەك ۇقساپ مايىسىپ، جىلانشا يرەلەڭدەپ مىنانداي S-عا اينالامىن. ال، نە وزگەردى، ايتىڭدارشى؟ نە وزگەردى؟ ەسقانداي ايىرماس-س-سىلىق زوق قوي، ءيا؟ زوق! ولاي بولسا، بۇرىنعى قالپىمدا قالا بەرگەنىم ءجون!
ت. دۇرىس ايتاسىڭ، س! مەن لاتىنعا اۋىسسام دا، اۋىسپاسام دا جانىم، جاراتىلىسىم، ەڭ باستىسى وزەگىم وزگەرمەيدى ەكەن. سوندىقتان، ماعان، ءبارىبىر.
ا. نەگە ءبارىبىر؟! ەگەر ءبىز لاتىن الىپبيىنە كوشسەك، وندا اعىلشىنشا ۇيرەنەمىز. جاقسى ەمەس پە؟! عىلىم داميدى. جان-جاقتى بولامىز! ءسالت-داستۇر، تاريح، مادەنيەت، ادەبيەت، ونەر تۋرالى دەرەكتەرىمىز وزگە ەلدەرگە قولجەتىمدى بولادى.
س (S). ماعان لاتىننىڭ دا، اعىلشىننىڭ دا، باس-س-قانىڭ دا قازەتى زوق.
Z (ز). ءوي، مىناۋىڭ، قىزىق قوي-ەي. سىرتىڭ عانا وزگەرەدى. ءبىراق، ءمان-مازمۇن قالادى. جاڭا عانا ءوزىڭ ايتتىڭ عوي.
س (S). قاجەتى جوق!
Z (ز). سەن شە؟
ءى (ءى). نە، مەن؟
Z (ز). دوستاس!
ءى (ءى). وندايدى ايتا كورمە!
ءو (O'). ءيا، ايتا كورمە!
ب (ۆ). ويتپەسەڭشى، سەن!
ءو. مەن – ءو ءارپى، ءوزىمشىلمىن. بىرەۋ ۇناماسا مۇيىزدەيمىن كەپ! سوندىقتان، ءوزىم بىلەمىن، ۇقتىڭ با؟..
جاقسىبەك. سەنىڭ اتىڭمەن باستالاتىن باسقا دا جاقسى سوزدەر بار.
ءو (O'). مىسالى؟
جاقسىبەك. مىسالى، وزگەرىس!
Z (ز). ءومىر!
جاقسىبەك. وزەن!
Z (ز). ونەر!
جاقسىبەك. وركەنيەت!
Z (ز). وركەش!
ت. وركەش، وركەش. حا-حا-حا!
ءبارى كۇلەدى.
ا. ارىپتەر، توقتاڭدارشى! بولىنبەيىك، بىرگە بولايىق! تاعى دا قايتالاپ ايتامىن، ءالىپبي بولماسا سويلەمدى بىلاي قويعاندا، ءسوز دە قۇرالمايدى.
ب (ۆ). اعام ا دۇرىس ايتادى. جالعىز ءارىپ ءسوز قۇراي المايدى.
س (S). قالاي س-س-سوندا؟
ءى (ءى). ءى-ى-ى-ى، ءيا، قالاي سوندا؟
ا. مىسالى، سەن ءو ءارپى، ەگەر الىپبيدە بولماساڭ، ورنىڭ ۇڭىرەيىپ، بالالار وركەش دەگەن ءسوزدى ركەش دەپ وقيدى. ال، ەگەر ت سەن بولماساڭ، تاسباقا دەگەندى اسباقا دەپ وقيدى. ال ءىنى دەگەن سوزدەن ن ءارپى عانا قالادى.
جاقسىبەك. ال، سارى دەگەندى ارى دەپ وقيتىن بولادى.
بۇزىقبەك. جاقسى عوي!
جاقسىبەك. نەسى جاقسى؟
بۇزىقبەك. ولاردىڭ باسىن قاتىرماي جايىڭا ءجۇر!
ا. سوندىقتان، ونداي باسسىزدىققا جول بەرمەيمىز. ويتكەنى، ءبىز جالعىز ەمەسپىز. ءبىز – كوپپىز! سولاي ەمەس پە، ارىپتەرىم؟
ءبارى. ءيا، سولاي! ءبىز – كوپپىز. ءبىز – كوپپىز.
بۇزىقبەك. تىنىش-ش-ش! مىنالارىڭ نە دەپ تۇر-ەي؟
س (S). وي، مەن، مەن، ەشتەڭە دەگەن جوقپىن!
ءو (O'). مەن دە!
ءى. ەش كىنام جوق.
ر (R). مەنىڭ دە!
بۇزىقبەك. ارىپتەرىم! نەگە دوستاسقىلارىڭ كەلمەيدى؟
س-دان سۇرايدى.
بۇزىقبەك. ەي، س، نەگە دوستاسقىڭ كەلمەيدى؟
س. ءبولىپ تاستادى...
بۇزىقبەك. ايتشى، نەگە دوستاسقىڭ كەلمەيدى؟
ت. ءيا، قالعان ارىپتەر ءبىزدى ءبولىپ تاستادى.
ا مەن جاقسىبەككە ايتادى.
بۇزىقبەك. مىنە، كوردىڭدەر عوي!
ب (ۆ). وتىرىكشى-ورمەكشى، سەندەردى ەشكىم بولگەن جوق. بولىنگەن وزدەرىڭ!
Z (ز). (ت-عا) ءيا، بولىنگەن وزدەرىڭ!
س (S). سوندا، سەن ءبىزدى قالدىرىپ بارامىسىڭ؟
ب (ۆ). جوق، قايتا بىرگە بولۋعا شاقىرامىن! مەن سەندەرگە قوسىلدىم اعاجان!
Z (ز). جارايسىڭ، ب (ۆ)! دۇرىس شەشىم قابىلدادىڭ!
س (S). سەندەيلەردى ساتقىن دەيدى!
ر (R). ءيا، ساتقىن!
ءبارى. ساتقىن! ساتقىن! ساتقىن! ساتقىن!
ب (ۆ). مەن ساتقىن ەمەسپىن! مەن ساتقىن ەمەسپىن! (جىلايدى)
ا. سابىر! سابىر ساقتاڭدارشى! سەندەرگە نە بولعان؟! جۇرىڭدەرشى!
Z (ز). وڭباعاندار! ب ساتقىن ەمەس. ءبولىنىپ، بولەك كەتكەن وزدەرىڭ! سوندىقتان، ناعىز ساتقىن مىنا – سەندەر!
ا ءبارىن ساحنانىڭ ار جاعىنا الىپ كەتەدى. ساحنا ورتاسىندا ب جالعىز ءوزى قالادى. جىلايدى.
ب (ۆ). مەن ساتقىن ەمەسپىن! مەن ولاردى كەرىسىنشە، دوستاسۋعا شاقىردىم. ال، بۇلار مەنى تىڭدامايدى.
ب-نىڭ ءانى.
ب (ۆ). كىنام نە، ايتقانعا كونبەيدى،
دوستىققا شاقىرسام تىڭداماي...
سوزىمە نەلىكتەن سەنبەيدى،
ايتىڭدارشى بالالار، بۇل قالاي؟
قايىرماسى. جاڭاشا ارىپپەن جاڭا ءومىر باستار،
وزدەرىڭ دوستارىم ءسوزىمدى قوستار.
كوڭىلدى كۇيگە ەنىپ، لاتىنشا ۇيرەنىپ،
تەك جاقسى وقيىق، كەلىڭدەر دوستار!
Z (ز). ب! ۋايىمداما! اعامىز ولاردى مىندەتتى تۇردە دوستاستىرادى. سەن ءقازىر لاتىن ارپىنە كوشۋىڭ كەرەك! قانە، كورەيىك!
ب (ۆ). ءيا، مەن دايىنمىن!
ب لاتىن ارپىنە اينالادى. ز ءارپى كومەكتەسەدى.
ب (ۆ). مەن ارىپتەردىڭ ىشىندەگى ەڭ ادەمىسىمىن عوي ءيا، Z؟!
Z (ز). ءيا، سەن ە-ە-ە-ەڭ ادەمىسىسىڭ!
ەكەۋى بيلەيدى.
ارعى جاقتان ءبارى شۋلاپ كەلەدى.
ت. ەي، ب! سەن ادەمى ەمەس، سەن ادەپسىزسىڭ!
ب (ۆ). ەە-ە-ەي!
Z (ز). سىڭلىمە، ءويتىپ سويلەمە. ۇقتىڭ با؟ وندا، بار عوي!
ت. وندا نە؟ وندا نە؟
Z (ز). وندا، وندا...
س (S). (ز-عا) سەن زۋىلداماي تىنىش تۇر، ءبىلدىڭ بە؟. (ب-عا) سەن – ماقتانشاقسىڭ!
ت. ءيا، ماقتانشاقسىڭ. ماقتانشاق، ماقتانشاق، ماقتانشاق!
ب (ۆ). مەن بە ماقتانشاق؟ مەن بە ادەپسىز؟ (جىلايدى)
ت. ءيا!
ب (ۆ). وندا سەن... وندا سەن... تازباسسىڭ! ءيا، تازباسسىڭ! تازباس!
ءى. (ب-عا) وندا سەن... وندا سەن... اڭگۇدىكسىڭ.
ت. اڭ-گۇ-دىك؟
س (S). ول قانداي ءسوز، تاعى؟
ءى. بىلمەيمىن. ويىما كەلگەن سوڭ، ايتا سالدىم!
ب (ۆ). (ى-گە) ال، سەن بار عوي، سەن... سەن ءسابىزسىڭ؟ ال، ءسابىزدى نە ىستەيدى؟ سىرتىن ارشيدى دا «كارىس سالاتى» – حە جاسايدى. حا-حا-حا! (ءبارى كۇلەدى)
ت. ءسابىزدى قوياندار جەمەۋشى مە ەدى؟ ءارىپسىڭ عوي!
ب (ۆ). ۇيرەتپە، تازباس!
ت. مەن تاز ەمەسپىن! شاشىم بار! ءبىراق، ونى قالپاعىم جاۋىپ تۇر.
ب (ۆ). قالپاعىڭنان تۇك پايدا جوق... جاراسپايدى.
ت. جاراسادى.
ب (ۆ). جاراسپايدى، تازباس.
ت. جاراسادى دەيمىن.
ب (ۆ). جاراسپايدى!
ت. (قۇلاعىن جاۋىپ الادى) جاراسادى، جاراسادى، جاراسادى!..
بۇزىقبەك. تىنىشتال! سەندەردى كورگىم كەلمەيدى. مەن قاتتى اشۋلانباي تۇرعاندا تاباڭدارىڭدى جالتىراتىڭدار!
جاقسىبەك. كەتپەسەك شە؟!
بۇزىقبەك. كەتپەسەڭدەر، كۇشتەپ كەتىرەمىن.
جاقسىبەك. قولىڭنان كەلمەيدى.
بۇزىقبەك. كەلەدى.
جاقسىبەك. كەلمەيدى.
ت. تيىسپەڭدەر، بۇزىقبەككە!
ر(R). ول ءبىزدىڭ دوسىمى!
Z (ز). ە-ە-ح، تاپقان ەكەنسىڭ دوستى.
س (S). ول مەنىڭ دە دوسىم!
ءو (O'). ءو-و-وي، مەنىڭ دە!
ءى. مەنىڭ دە!
جاقسىبەك. ول – دوس ەمەس، ول – قاس.
بۇزىقبەك. مەن بە قاس؟
جاقسىبەك. مەن بە، ەندى؟!
ت. كەشىرىم سۇرا.
جاقسىبەك. سۇرامايمىن. ءوزى ءبىرىنشى باستاعان.
ت. سۇرا دەدىم!
جاقسىبەك. سۇرامايمىن! باستاعان ءوزى دەدىم عوي!
ت. سولاي ما؟
جاقسىبەك. سولاي!
بۇزىقبەك. جەكپە-جەك! كەل، بەرى! سەنى ەرمەكساز سياقتى ەزەيىن! حا-حا-حا!
ءو (و). و!
ءبارى. جەكپە-جەك! جەكپە-جەك! جەكپە-جەك!
مۋزىكا. جاقسىبەك پەن بۇزىقبەك سوعىسادى. بۇزىقبەك جەڭەدى. بۇزىقبەكتىڭ جاقتاستارى قۋانادى.
بۇزىقبەك. مەن جەڭدىم!
ول كۇشىن كورسەتىپ، ماقتانادى.
بۇزىقبەك. مەن – مىقتىمىن! كوردىڭدەر مە، مەن – مىق-تى-مىن! مەندەي قارا كۇشتى جەڭۋ مۇمكىن ەمەس. سەندەر نە... قورقىپ قالدىڭدار با؟
ا. ءيا، مويىندايمىز، ۇتىلدىق! كۇرەستىك، سەن جەڭىسكە جەتتىڭ! ءبىراق، تاعى ءبىر سايىس بار.
بۇزىقبەك. ءاي، ارىپتەردىڭ اتامانى، سەنىڭ دە تاياق جەگىڭ كەپ تۇر ما؟ كەل، شىق!
ا. ەندى، بىلىممەن كۇش سىناسايىق، بۇزىقبەك! كىم كوپ ءسوز بىلەدى ەكەن، كورەلىك. ەگەر، مەن ۇتىلسام وندا الىپبيدەگى ارىپتەر ەشقاشان دوستاسپايدى. ال، ەگەر دە سەن جەڭىلسەڭ، وندا دوستاسادى. كەلىستىك پە؟
بۇزىقبەك. م-م-م!
ا. كوپ ويلانبا!
بۇزىقبەك. كەلىستىك! قاي ءارىپتى تاڭدايمىز؟
ا. سەنىڭ اتىڭ ب ارپىنەن باستالادى. سونى الايىق! ولاي بولسا، باستا!
بۇزىقبەك. جوق، سەن باستا.
مۋزىكانىڭ ىرعاعىمەن ب ارپىنە باستالاتىن سوزدەردى ايتا باستايدى.
ا. بۇلاق!
بۇزىقبەك. بوسپە!
ا. بوبەك!
بۇزىقبەك. ى-ى-ى... بوگدە!
ا. بوتا!
ءو (و'). بوس!
ا. بەرەكە!
س (S). بەياۋىز!
ا. باۋ-باقشا!
بۇزىقبەك. باۋكەسپە!
ا. باتىر!
ت. باكلاجان!
ا. باتا!
ر (R). باسبۇزار!
ا. ب ا ق!
بۇزىقبەك. باقا!
ب (ۆ). بارماق!
ءى. بارىمتا!
ا. بيداي!
بۇزىقبەك. بازار!
ا. باعا!
بۇزىقبەك. باقتالاس!
ا. باقىت!
بۇزىقبەك. ءبولۋ!
ا. بىرلىك!
بۇزىقبەك. بولتىرىك.
ا. بەگزادتىق!
بۇزىقبەك. بەيباق!
ا. باستاۋ!
بۇزىقبەك. بەيباس!
ا. بال!
بۇزىقبەك. باقتالاس!
ا. بايسالدىلىق!
بۇزىقبەك. بولبىر!
ا. باۋىرساق!
ر (R). بەتباق!
بۇزىقبەك. بەتپاق!
جاقسىبەك. باجا!
بۇزىقبەك. باقىرۋ!
ا. باستاڭعى!
بۇزىقبەك. ى-ى-ى...
س. بارس-س-س-ەلونا!
ا. بايگە!
بۇزىقبەك. ى-ى-ى...
ءو (و'). ءبوجاي!
ا. بازارلىق.
بۇزىقبەك. ى-ى-ى...
ا. ا، ۇتىلدىڭ!
بۇزىقبەك. جوق، جوق!
ا. ايت، وندا.
بۇزىقبەك. ءقازىر، ءقازىر...
ا. ۇشكە شەيىن ساناعانشا ۇلگەر، وندا ۇتىلاسىڭ. ءبىر... ەكى... ەكى جارىم... ءۇش! ۇ-تىل-دىڭ!
بۇزىقبەك. جوق! ۇتىلعان جوقپىن! ۇتىلعان جوقپىن!
ا. ۇتىلدىڭ، مويىندا!
جاقسىبەك. ارىپتەر! وتىنەمىن، دوستاسىڭدارشى، ا؟ دوستاسىڭدارشى!
بۇزىقبەك. جوق دەدىم عوي، جوق،، ءبىتتى!
ا مەن بۇزىقبەكتىڭ توبى بىر-بىرىمەن ايتىسادى.
بۇزىقبەكتىڭ توبى. ءالىپبيدى ۇيرەنىپ،
ۇيرەن دەيدى قالايدا.
ۇنامايدى بۇل ءسوزى،
ۇيرەنبەيمىز الايدا!
جاقسىبەكپەن ا-نىڭ توبى. ءالىپبيدى ۇيرەنىپ،
بولار بالا وسەم دەر.
جاماندىقتان جيرەنىپ،
جاقسى بولام دەسەڭدەر!
بۇزىقبەكتىڭ توبى. كەرەك ەمەس ول بىزگە،
وزدەرىڭ-اق بىلىڭدەر!
قوسىلمايمىز سەندەرگە،
بىزدەن ارى جۇرىڭدەر!
جاقسىبەكپەن ا-نىڭ توبى. قوسىلساڭدار بالالار،
جۇمىستار كوپ سان يگى.
وقىساڭدار لاتىنشا،
بارلىق الەم تانيدى!
بۇزىقبەكتىڭ توبى. ال ءبىزدىڭ توپ ەشقاشان،
قوسىلمايتىن شىعارمىز.
ويتكەنى، ءبىز ءارقاشان،
توبەلەسكە قۇمارمىز!
ايقاس ساحناسى. كۇن كۇركىرەپ، جاي تۇسەدى. لاتىن ورتاعا قاراي ويىسىپ، بارلىعىن سيقىرلى تاياعىمەن قاتىرىپ تاستايدى. سول كەزدە ە، يۋ، شش، ، ، يا، س سەكىلدى قازىرگى لاتىن قارپىنەن ءتۇسىپ قالعان ارىپتەر قول ۇستاسىپ، كەتىپ بارا جاتادى.
قوشتاسۋ ءانى
ارىپتەر.
سەندەرمەن ءبىر بولعان
جۇرەكتە سىر تولعان
وكىنبەيمىن ەشقاشان وتكەنىمە.
الىستاپ ارامىز
قيالاي بارامىز
قوشتاسار ۋاقىتتىڭ وتكەنى مە؟
اقىل وي سەندەلدى
قيمايمىن سەندەردى
ماڭگىگە ال ەندى قوش بولىڭدار!
بىلىممەن ۇشتاسقان
قولدارىن ۇستاسقان
ايىرلماس دوستارداي دوس بولىڭدار!
قايىرماسى. سەندەرمەن وتكەن ءار كۇن
جاتتاعان ءبىزدى ءار ءتۇن
تەك جاقسىلىقتارعا ءار كەز تولادى
جاڭا ارىپتەر باستار
قوش بولىڭدار دوستار
ءبارى، ءبارى، ءبارى جاقسى بولادى!
وسى ارىپتەر كەتىپ بارا جاتىپ، لاتىن ارىپتەرىن وياتا باستايدى. كەتەدى.
لاتىن. ارىپتەرىم! بىر-بىرىڭمەن ءتىل تابىسىپ، كەلىسىمگە كەلە المادىڭدار-اۋ!
بۇزىقبەك. ۇلى مارتەبەلى لاتىن اعزام جانە جاقسىبەك! سەندەرگە ورتاق ءبىر سۇراعىم بار! جارايدى، ءبىز لاتىن قارپىنە كوشەلىك! سوندا مىنا بالالارعا، ءتىپتى بارشامىزعا مۇنىڭ قانداي پايداسى، قانداي قاجەتتىلىگى بار؟
جاقسىبەك. پايداسى دا، قاجەتتىلىگى دە وتە كوپ، بۇزىقبەك! ءسوزىم دالەلدى بولۋ ءۇشىن مىنا جەرگە قارا! ۇلى مارتەبەلىم!
لاتىن تاياعىن كوتەرگەندە توبەدەگى اعاش قاق جارىلىپ، اراسىنان ەكران شىعادى.
ءتىلشى. نيۋ-يورك قالاسىنان تىكەلەي رەپورتاج! بالالار! سەندەر بۇگىن لاتىن ءالىپبيىنىڭ الەمدە قانداي ءمان-ماڭىزى بار ەكەنىن تۇسىنەسىزدەر! (لەد-ەكراندى كورسەتىپ) نازار اۋدارىڭدار! ءقازىر مەن امەريكاندىق ازاماتقا «سالەم، بالالار!» دەگەن ءسوزدى وقىتامىن! سالەمەتسىزبە! Hello! ءبىز قازاقستاننان كەلىپ ەدىك. مىنانى وقي الاسىز با، ميستەر؟! (قاعازعا كيريلليسامەن جازىلعان: «سالەم، بالالار!» دەگەن جازۋدى كورسەتەدى)
امەريكاندىق. نوۋ، نوۋ!
ءتىلشى. ال، ەندى مىنا ءسوزدى شە؟! (لاتىن قارپىمەن جازىلعان: «Sa'lem، balalar!» دەگەن ءسوزدى كورسەتەدى)
امەريكاندىق. و، يەس، يەس! Sa'lem، balalar! راحمەت! (كادر اۋىسادى)
ءتىلشى. ال، ەندى پاريجدەن تىكەلەي ەفير! قالىڭىز قالاي، مسە؟! سىزگە ايتار ءوتىنىشىم بار! (كيريلليسادا جازىلعان «استانا. دومبىرا. قىمىز. قازاقستان» دەگەندى ءسوزدى كورسەتەدى)
فرانسۋز. Napas compris! («تۇسىنبەدىم» دەگەن ءسوز)
ءتىلشى. ولاي بولسا، مىنا ءسوزدى وقىڭىزشى! (سونىڭ لاتىنشا نۇسقاسىن كورسەتەدى)
فرانسۋز. Qazaqstan، Astana، dombyra، qymyz! Maintenant compris! (ەندى ءتۇسىندىم) Superbement (كەرەمەت).
ءتىلشى. راقمەت! (كادر اۋىسادى) ءبىز جاپونيا استاناسى – توكيودامىز! سالەمەتسىز بە!
جاپون. Konnichiwa! (سالەمەتسىز بە؟!)
ءتىلشى. مىنا جازۋدى وقىپ كورىڭىزشى، سان! (كيريلليسادا جازىلعان «كەل بالالار وقىلىق» دەگەن ءسوزدى كورسەتەدى)
جاپون. Rikai shite inai! (تۇسىنبەدىم)
ءتىلشى. ال، مىنا جازۋدى شە؟ («كەل بالالار وقىلىق» دەگەننىڭ لاتىنشا نۇسقاسىن كورسەتەدى)
جاپون. Kel balalar oqylyq!
ءتىلشى. راقمەت، سىزگە! كوردىڭدەرمە، بالالار! ءبىز كوشكەلى جۇرگەن لاتىن جازۋىن جالپاق جاھان بىلەتىنىنە كوزدەرىڭ جەتتى. ەگەر وعان اۋىسساق، ءسالت-داستۇر، تاريح، مادەنيەت، ادەبيەت، ونەر تۋرالى دەرەكتەرىمىز وزگە ەلدەرگە قولجەتىمدى بولادى. وسىمەن ءبىزدىڭ تىكەلەي ەفيرىمىز اياقتالدى! ساۋ-سالامات بولىڭىزدار!
س (S). ە-ە-ە-ە، ءتۇس-س-س-سىندىم! لاتىن ءقارپى – الەمدىك وركەنيەتكە باعىتتايتىن كۇرە جول ەكەن عوي!
ءو (و'). ءو-و، لاتىن ءقارپى قازاق ەلىن ءدۇيىم دۇنيەگە ايگىلى ەتەدى.
ءى. الەمگە كەڭىنەن تارالعان جازبانىڭ ءبىرى – لاتىن ەكەن عوي!
ر (R). ر-ر-ر-راسىندا دا، ءبىز لاتىن الىپبيىنە اۋىسساق، كۇشتى بولامىز!
ت. اداسىپپىن! اداسىپپىن! ەندى، مەن لاتىنعا تولىقتاي ءوتتىم!
بۇزىقبەك. اي-اي-اي! اقىماق بولعان باسىم-اي! مەن لاتىن ءالىپبيىنىڭ سىرىن ەندى عانا ءتۇسىندىم! وسىعان شەيىن وزىمشىلدىككە سالىنىپ، وزگەلەردى ۇمىتىپپىن. ءبارىن ءتۇسىندىم، ءبارىن ءتۇسىندىم. لاتىن قارپىنە كۇماندانىپ، سەنىمىمە سەلكەۋ ءتۇسىپ ەدى! ەندى، بارلىق كۇدىگىم سەيىلدى. سەندىم! سەندىم سەندەرگە! بارىڭە راقمەت! كەشىرىڭدەرشى، مەنى!
جاقسىبەك. ب ارپىنەن باستالاتىن تاعى ءبىر ءسوز بار...
بۇزىقبەك. قانداي؟
ا. بۇل – باۋىر دەگەن ءسوز! بۇگىننەن باستاپ سەن – مەنىڭ باۋىرىمسىڭ!
بۇزىقبەك. شىن ايتىپ تۇرمىسىڭ؟
ا. شىن!
بۇزىقبەك. وندا، سەن دە – مەنىڭ باۋىرىمسىڭ!
Z (ز). الاقاي، ەكەۋى دوستاستى!
جاقسىبەك.. ەندى سەنى بۇزىقبەك ەمەس، دوسبەك دەيىك.
ر (R). جار-ر-ر-رايسىڭ!
بۇزىقبەك. دوسبەك دەگەن ادەمى ەسىم ەكەن! مەنى كەشىرەسىڭدەر مە، ارىپتەر؟
ءبارى. ءيا، كەشىرەمىز!
بۇزىقبەك. راقمەت، سەندەرگە، راقمەت!
ا. دۇرىس، ءبىز بىر-بىرىمىزگە كەشىرىمدى بولۋىمىز كەرەك!
جاقسىبەك. بالاقايلار! بارلىق جاماندىق اتاۋلىنى جەڭەتىن كۇشتىڭ اتى قانداي؟ كىم ايتادى؟ ا؟ ول كۇشتىڭ اتى – دوستىق!
ا. قانە، ءبارىمىز بىرگە! ول كۇشتىڭ اتى – دوستىق!
مۋزىكا باستالعان كەزدە، ارىپتەر ساپقا تۇرىپ، DOSTAR دەگەن جازۋدى قۇرىپ، ءبارى ءان ايتىپ بيلەيدى.
فينالدىق ءان
پرولوگ. دوستىققا ءبىز ادالمىز،
ءبىلىمدى بولامىز! 4 رەت
ارىپتەر. جاس دوستارعا ءار كەز،
ۇيرەتە الامىز،
تالاپتانسا ەگەر...
قاسىنا بارامىز!
قول ۇستاسىپ دوستار،
نازار ساپ قاراڭىز،
دوستىققا ءبىز ادالمىز،
ءبىلىمدى بولامىز!
دوسبەك. ال مەن تۇزەلدىم دوستار،
ءتارتىپتى ەندى بولامىن!
جاقسى جولعا باستار،
ۇزدىك وقۋشى اتانامىن!
ءبارى. ءلا! ءلا! ءلا!
جاقسى جولعا باستار،
ءلا! ءلا! ءلا!
ۇزدىك وقۋشى اتانامىز! 2 رەت
جاقسىبەك. ادال دوسپىز ماڭگى،
ۇستازىڭ تىڭدايتىن!
ءالىپبيدى جاتتاپ،
بۇزىقتىق قىلمايتىن!
ءبارى. ءبىز باقىتتى بالامىز!
ايتقان ءتىلدى الاتىن.
دوستىققا ادالمىز،
ءبىلىمدى بولامىز!
ءبارى. ءبىز باقىتتى بالامىز!
ايتقان ءتىلدى الامىز.
دوستىققا ادالمىز،
ءبىلىمدى بولامىز!
ءبارى. ءلا! ءلا! ءلا!
جاقسى جولعا باستار،
ءلا! ءلا! ءلا!
ۇزدىك وقۋشى اتانامىز!
رەچەتاتيۆ. دوستىققا ءبىز ادالمىز،
ءبىلىمدى بولامىز! 3 رەت.
دوستار! دوستارمىز!
شىمىلدىق
ءان ءماتىنىنىڭ اۆتورى: اسەت يمانعالييەۆ.
You Might Also Like
-
داۋرەن مەن قاسىم — ارالارىنان قىل وتپەس دوستار. ەكەۋى دە ون ۇشتە. داۋرەن اكە-شەشەسىنەن ەرتە ايىرىلعان-دى. سوندىقتان دا، ول مارقۇم اناسىنىڭ اپكەسى — جانار دەگەننىڭ ۇيىندە تۇرادى. جاناردى...
-
ءومىردىڭ سان ءتۇرلى تاراۋى بار. بىردە ۇزىن جولعا شىققانىمدا پوەزدا كەزدەسكەن ءبىر قازاق قىزى ءوز ومىرىنەن سىر شەرتىپ ەدى. جۇرەكتى تولقىتار سىر ەكەن، مۇڭ ەكەن دەپ جازعانىم ەدى بۇل. اڭگىمە ەلىمىز تاۋەلسى...
