اسان قايعى «بۇل زاماندا نە ءعارىپ؟» ولەڭى
ءمۇعالىم: تۋلەميسوۆا ت. ك.
قازاق ادەبيەتى 9 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: اسان قايعى «بۇل زاماندا نە ءعارىپ؟» ولەڭى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا اسان قايعىنىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىمەن تانىستىرىپ، وقىتىپ بىلىمدەرىن تەرەڭدەتۋ.
2. دامىتۋشىلىق: سىني تۇرعىدان ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، وزىندىك كوزقاراسىنىڭ قالىپتاسۋىنا ىقپال ەتۋ، ءوز بەتىمەن ىزدەنۋگە باۋلۋ، وي قورىتۋعا داعدىلاندىرۋ، كوركەم ادەبي تىلدە سويلەۋ داعدىسىن جەتىلدىرۋ.
3. تاربيەلىك: ماتىنمەن جۇمىس جۇرگىزۋ بارىسىندا وقۋشىلاردىڭ رۋحاني بايلىعىن ىزدەلەندىرىپ، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرىن قالىپتاستىرىپ، ادامي سەزىمدى قاستەرلەۋ، سۇيىسپەنشىلىك، ىشكى رۋحاني تازالىققا ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى:
- جاڭا وقۋ ماتەريالىن بەرۋ ساباعى
- ءبىلىم، بىلىك، داعدىنى قالىپتاستىرۋ ساباعى
- بىلىمدەرىن جالپىلاۋ جانە جۇيەلەۋ، قايتالاۋ ساباعى
- بىلىمدەرىن باعالاۋ، تەكسەرۋ جانە باعىتتاۋ ساباعى
- ءبىلىم، بىلىك، داعدىنى قولدانۋ، ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى:
ساباقتىڭ جابدىعى: ۆيدەو، سلايد، ينتەراكتيۆ. تاقتا، ەلەكتروندىق وقۋلىق
سىنىپپەن جۇمىس ءتۇرى: دارالاپ، توپپەن، ۇجىمدىق
ساباقتىڭ بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
1. وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ؛
2. ساباققا دايىندىقتارىن باقىلاۋ؛
3. توپقا ءبولۋ.(اقىندار شىعارماشىلىعى بويىنشا)
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ەجەلگى ءداۋىر ادەبيەتىن قورىتىندىلاۋ.
سۇراقتار ارقىلى:
1. ەجەلگى ءداۋىر ادەبيەتىنە قاي كەزەڭدەر جاتادى؟
2. ەجەلگى ءداۋىر ادەبيەتىنە جاتاتىن ەسكەرتكىشتەر.
3. ح - ءحىى ع. جاتاتىن ويشىل، عالىمدار. سول كەزدەگى قانداي قيسسا، داستانداردى بىلەمىز؟
4. كۇلتەگىن باتىردىڭ ەرلىك بەينەسىن قالاي كورەمىز؟
5. قورقىت اتا ماڭگىلىك ءومىردى قايدان تاپتى؟
ءىىى. جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ كەزەڭى
جىراۋلار پوەزياسى حالىقتىڭ باسىنان وتكەن تاريحي وقيعالاردى، ونىڭ ارمان - مۇراتىن، كەشىرگەن اۋىرتپاشىلىقتارىمەن عانا باعالى ەمەس، ەلدىڭ ساياسي - الەۋمەتتىك تىرشىلىگىن، وي – ساناسىن، دۇنيەتانىمىن كوركەم بەينەلى تىلمەن بەرە بىلۋمەن دە باعالى.
جىراۋلار كوتەرگەن نەگىزگى تاقىرىپتار قانداي؟ تۋعان ەل، وعان دەگەن سۇيىسپەنشىلىك، ەلدىڭ بىرلىگى.
XV - XVII عاسىرداعى جىراۋلار اسانقايعى، قازتۋعان جىراۋ، دوسپامبەت جىراۋ، شالكيىز جىراۋ، جيەمبەت جىراۋ، اقتامبەردى جىراۋ، ۇمبەتەي جىراۋ، شال اقىن، ت. ب.
اسان – ءوز زامانىنىڭ اسقان اقىلگويى. ودان قالعان «تازا ءمىنسىز اسىل ءسوز» از بولماسا كەرەك، ءبىراق ولاردىڭ ءبارى ءبىزدىڭ زامانىمىزعا جەتپەگەن. اسان اتىنا «قايعى» دەگەن ءسوز قوسىلۋى دا كوپ نارسەنى اڭعارتادى. مۇنان ءبىز ونىڭ جەلماياعا ءمىنىپ، ەلىنە شۇرايلى، جايلى قونىس، شۇيگىن جەر ىزدەۋمەن ءومىر كەشكەن حالىق قامقورى ەكەنىن تانيمىز. اسان ەل تىنىشتىعىن ارمانداعان.
مال باققان كوشپەلى ەلگە كەرەگى – بەيبىت تىرشىلىك، ءبىراق ول كەزدە جاۋگەرشىلىك، باسشىلىق، سوعىس، قۇنارلى، سوعىس، قۇنارلى جەر ءۇشىن ۇرىس - قاقتىعىس ءجيى بولىپ تۇرعان.
«بۇل زاماندا نە ءعارىپ؟» ولەڭى.
1. ولەڭدى مانەرلەپ وقيمىز.
2. ءعارىپ ءسوزى نەنى بىلدىرەدى؟
3. ەندى بالالار ادەبيەت تەورياسىنا توقتالىپ وسى ولەڭنىڭ ءمان - ماعىناسىن اشىپ تۇرعان سۋرەتتى سوزدەرگە توقتالايىق.
4. سۋرەتتى سوزگە نە جاتادى؟
5. تاپسىرما: 1 توپ - سينونيم سوزدەردى تابادى.
2توپ - مەتافورا سوزدەردى تابادى.
3 توپ - ەپيتەت سوزدەردى تابادى.
ءىۇ. قورىتىندىلاۋ.
اسان قايعى جىرلاعان ولەڭ تاقىرىبى نە دەپ ويلايسىڭدار؟
(وقۋشىلار ءوز ويلارىن ورتاعا سالادى)
اسان قايعىنىڭ "جەرۇيىقتى" ىزدەۋى اسان قايعى جەلماياعا ءمىنىپ، جيھان كەزىپ «جەرۇيىق» دەيتىن نۋ ورماندى، كوكوراي شالعىندى، سۋلى جەر، قوي ۇستىندە بوزتورعاي جۇمىرتقالاعان قونىس ىزدەيدى.
اسان قايعى ماڭعىستاۋعا ءۇش بارىپ، ءۇش قايتىپتى:«تۇبىندە مال باققان شارۋاعا ماڭعىستاۋدان جاقسى جەر بولماس» دەپتى.
جەتىسۋدى كورگەندە: «مىناۋ جەتىسۋىڭ اعاشىنىڭ ءار بۇتاعى جەمىس ەكەن، شارۋاعا جاقسى قونىس» دەپتى.
وسى كۇنگى مەركە دەسەڭ جەردەگى اسپارانى كورگەندە: «ەي، اسپارا، كورشىڭمەن تاتۋ بول، شوبىڭە سۋىڭ جەتەر» دەپ ءجۇرىپ كەتىپتى.
باياناۋىل تاۋىن ك ءو ر گ ە ن د ە: «بايانعا جايماي، قوي سەمىرمەس» دەپ اسان قازىرگى باياناۋىلدى وزىنە جايلاۋ ەتىپتى.
اسان قايعى بۇل زاماندا نە ءعارىپ؟ ولەڭى جۇكتەۋ
قازاق ادەبيەتى 9 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: اسان قايعى «بۇل زاماندا نە ءعارىپ؟» ولەڭى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا اسان قايعىنىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىمەن تانىستىرىپ، وقىتىپ بىلىمدەرىن تەرەڭدەتۋ.
2. دامىتۋشىلىق: سىني تۇرعىدان ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، وزىندىك كوزقاراسىنىڭ قالىپتاسۋىنا ىقپال ەتۋ، ءوز بەتىمەن ىزدەنۋگە باۋلۋ، وي قورىتۋعا داعدىلاندىرۋ، كوركەم ادەبي تىلدە سويلەۋ داعدىسىن جەتىلدىرۋ.
3. تاربيەلىك: ماتىنمەن جۇمىس جۇرگىزۋ بارىسىندا وقۋشىلاردىڭ رۋحاني بايلىعىن ىزدەلەندىرىپ، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرىن قالىپتاستىرىپ، ادامي سەزىمدى قاستەرلەۋ، سۇيىسپەنشىلىك، ىشكى رۋحاني تازالىققا ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى:
- جاڭا وقۋ ماتەريالىن بەرۋ ساباعى
- ءبىلىم، بىلىك، داعدىنى قالىپتاستىرۋ ساباعى
- بىلىمدەرىن جالپىلاۋ جانە جۇيەلەۋ، قايتالاۋ ساباعى
- بىلىمدەرىن باعالاۋ، تەكسەرۋ جانە باعىتتاۋ ساباعى
- ءبىلىم، بىلىك، داعدىنى قولدانۋ، ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى:
ساباقتىڭ جابدىعى: ۆيدەو، سلايد، ينتەراكتيۆ. تاقتا، ەلەكتروندىق وقۋلىق
سىنىپپەن جۇمىس ءتۇرى: دارالاپ، توپپەن، ۇجىمدىق
ساباقتىڭ بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
1. وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ؛
2. ساباققا دايىندىقتارىن باقىلاۋ؛
3. توپقا ءبولۋ.(اقىندار شىعارماشىلىعى بويىنشا)
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ەجەلگى ءداۋىر ادەبيەتىن قورىتىندىلاۋ.
سۇراقتار ارقىلى:
1. ەجەلگى ءداۋىر ادەبيەتىنە قاي كەزەڭدەر جاتادى؟
2. ەجەلگى ءداۋىر ادەبيەتىنە جاتاتىن ەسكەرتكىشتەر.
3. ح - ءحىى ع. جاتاتىن ويشىل، عالىمدار. سول كەزدەگى قانداي قيسسا، داستانداردى بىلەمىز؟
4. كۇلتەگىن باتىردىڭ ەرلىك بەينەسىن قالاي كورەمىز؟
5. قورقىت اتا ماڭگىلىك ءومىردى قايدان تاپتى؟
ءىىى. جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ كەزەڭى
جىراۋلار پوەزياسى حالىقتىڭ باسىنان وتكەن تاريحي وقيعالاردى، ونىڭ ارمان - مۇراتىن، كەشىرگەن اۋىرتپاشىلىقتارىمەن عانا باعالى ەمەس، ەلدىڭ ساياسي - الەۋمەتتىك تىرشىلىگىن، وي – ساناسىن، دۇنيەتانىمىن كوركەم بەينەلى تىلمەن بەرە بىلۋمەن دە باعالى.
جىراۋلار كوتەرگەن نەگىزگى تاقىرىپتار قانداي؟ تۋعان ەل، وعان دەگەن سۇيىسپەنشىلىك، ەلدىڭ بىرلىگى.
XV - XVII عاسىرداعى جىراۋلار اسانقايعى، قازتۋعان جىراۋ، دوسپامبەت جىراۋ، شالكيىز جىراۋ، جيەمبەت جىراۋ، اقتامبەردى جىراۋ، ۇمبەتەي جىراۋ، شال اقىن، ت. ب.
اسان – ءوز زامانىنىڭ اسقان اقىلگويى. ودان قالعان «تازا ءمىنسىز اسىل ءسوز» از بولماسا كەرەك، ءبىراق ولاردىڭ ءبارى ءبىزدىڭ زامانىمىزعا جەتپەگەن. اسان اتىنا «قايعى» دەگەن ءسوز قوسىلۋى دا كوپ نارسەنى اڭعارتادى. مۇنان ءبىز ونىڭ جەلماياعا ءمىنىپ، ەلىنە شۇرايلى، جايلى قونىس، شۇيگىن جەر ىزدەۋمەن ءومىر كەشكەن حالىق قامقورى ەكەنىن تانيمىز. اسان ەل تىنىشتىعىن ارمانداعان.
مال باققان كوشپەلى ەلگە كەرەگى – بەيبىت تىرشىلىك، ءبىراق ول كەزدە جاۋگەرشىلىك، باسشىلىق، سوعىس، قۇنارلى، سوعىس، قۇنارلى جەر ءۇشىن ۇرىس - قاقتىعىس ءجيى بولىپ تۇرعان.
«بۇل زاماندا نە ءعارىپ؟» ولەڭى.
1. ولەڭدى مانەرلەپ وقيمىز.
2. ءعارىپ ءسوزى نەنى بىلدىرەدى؟
3. ەندى بالالار ادەبيەت تەورياسىنا توقتالىپ وسى ولەڭنىڭ ءمان - ماعىناسىن اشىپ تۇرعان سۋرەتتى سوزدەرگە توقتالايىق.
4. سۋرەتتى سوزگە نە جاتادى؟
5. تاپسىرما: 1 توپ - سينونيم سوزدەردى تابادى.
2توپ - مەتافورا سوزدەردى تابادى.
3 توپ - ەپيتەت سوزدەردى تابادى.
ءىۇ. قورىتىندىلاۋ.
اسان قايعى جىرلاعان ولەڭ تاقىرىبى نە دەپ ويلايسىڭدار؟
(وقۋشىلار ءوز ويلارىن ورتاعا سالادى)
اسان قايعىنىڭ "جەرۇيىقتى" ىزدەۋى اسان قايعى جەلماياعا ءمىنىپ، جيھان كەزىپ «جەرۇيىق» دەيتىن نۋ ورماندى، كوكوراي شالعىندى، سۋلى جەر، قوي ۇستىندە بوزتورعاي جۇمىرتقالاعان قونىس ىزدەيدى.
اسان قايعى ماڭعىستاۋعا ءۇش بارىپ، ءۇش قايتىپتى:«تۇبىندە مال باققان شارۋاعا ماڭعىستاۋدان جاقسى جەر بولماس» دەپتى.
جەتىسۋدى كورگەندە: «مىناۋ جەتىسۋىڭ اعاشىنىڭ ءار بۇتاعى جەمىس ەكەن، شارۋاعا جاقسى قونىس» دەپتى.
وسى كۇنگى مەركە دەسەڭ جەردەگى اسپارانى كورگەندە: «ەي، اسپارا، كورشىڭمەن تاتۋ بول، شوبىڭە سۋىڭ جەتەر» دەپ ءجۇرىپ كەتىپتى.
باياناۋىل تاۋىن ك ءو ر گ ە ن د ە: «بايانعا جايماي، قوي سەمىرمەس» دەپ اسان قازىرگى باياناۋىلدى وزىنە جايلاۋ ەتىپتى.
اسان قايعى بۇل زاماندا نە ءعارىپ؟ ولەڭى جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
بىلا وبسۋجدەنا يسسلەدوۆاتەلسكايا رابوتا ستۋدەنتوۆ
