بىرلىك، ىنتىماق، ىرىس تۋرالى ماقال - ماتەلدەر
بىرلىك، ىنتىماق، ىرىس تۋرالى ماقال - ماتەلدەر
ادام ۇيىمشىل، مال ءۇيىرشىل.
***
اجىراعان ءبىرىن - ءبىرى ىزدەيدى.
***
ايدىن، ايدىن، ايدىن كول اسارلاپ توكسەڭ سۋالماس.
***
ايرىلعان ازادى، قوسىلعان وزادى.
***
اقساقتىڭ اياعى جەتپەسە دە تاياعى جەتەدى.
***
اپالى - ءسىڭلىلى تاتۋ بولسا ءۇيدى گۇلستان ەتەدى.
***
اق تۇيەنىڭ قارنى اقتارىلدى.
***
التاۋ الا بولسا اۋىزداعى كەتەدى،
تورتەۋ تۇگەل بولسا توبەدەگى كەلەدى.
***
اڭىزدى جەردە ات ولمەس،
ءۇيىرلى جەردە ەر ولمەس.
***
ارتتا قالعاندى ايۋ جەر،
بولەك كەتكەندى ءبورى جەر.
***
ارەكەت كوپ، بەرەكەت جوق.
***
بايلىق بايلىق ەمەس، بىرلىك بايلىق.
***
باقىلدا بىرلىك جوق.
***
باس - باسىڭا بي بولساڭ، مانار تاۋعا سىيماسسىڭ.
باسالقىڭىز بار بولسا، جانعان وتقا كۇيمەسسىڭ.
***
باس ەكەۋ بولماي، مال ەكەۋ بولماس.
***
باس جارىلسا بورىك ىشىندە،
قول سىنسا جەڭ ىشىڭدە.
***
باتىرلىقتى ايت، ەرلىكتى ايت،
باتىرلىقتى ايت، بىرلىكتى ايت،
ىنتىماق قوسىپ، ەل بولىپ، جۇرت جاساعان تىرلىكتى ايت.
***
بەلبەۋلى بەل قىشيدى شەشەرىندە،
جىلقى مال تەبىسپەيدى وسەرىندە.
***
بەل مەن بىلەك بىرىكسە جۇمىس بىتەر.
***
بەرەكە باسى — بىرلىك.
***
بەرەكە ءبىر تيىننان.
***
بەرەكەلى بولسا ەل جاعاسى جايلاۋ ول ءبىر كول.
***
بەرەكەلى داۋلەت كەش كەلەر.
***
بەرەكەلى ەلدىڭ بەتىن ەشكىم قاقپايدى،
بەرەكەلى جەردىڭ جىلانى دا شاقپايدى.
***
بەرەكەلى جەردەن مەرەكە كەتپەس.
***
بەرەكەنى كوكتەن تىلەمە، بىرلىگى مول كوپتەن تىلە.
***
بەرەكەسى كەتكەن ەل سۋى ساسىعان باتپاق كول.
***
بەرەكەسىز بەيباقتار تەرلەپ ەڭبەك ەتپەيدى.
تەرلەپ ەڭبەك ەتكەنمەن تىلەگىنە جەتپەيدى.
***
بەرەكەسىزدىڭ اۋىلى مەرەكەسىز.
***
بەرەكەسى كەتكەن اۋىلدىڭ:
ايتقانى وسەك بولار،
اندىعانى توسەك بولار.
بەرەكەسى كىرگەن اۋىلدىڭ:
اينالدىرعانى شارۋا بولار،
ەككەنى تارى، جەگەنى جارما بولار.
***
بەرەكە ءتۇبى — بىرلىك،
جەڭىلىس ءتۇبى — شەرلىك،
***
جەڭىس ءتۇبى — ەرلىك.
***
بەس بارماق جينالسا — جۇدىرىق.
***
بەتەگە كەتسە — بەل قالار،
بەكتەر كەتسە — ەل قالار،
بەرەكەڭ كەتسە — نەڭ قالار؟
***
بولىنگەن بۇلىنەدى.
***
بولىنگەندى ءبورى الار،
ۇزاعاندى ۇرى الار.
***
بۇلاقتى بولسا كول سەمىرەدى،
ىنتىماقتى بولسا ەل سەمىرەدى.
***
بىلەك ءبىر بولسا دا بارماق باسقا.
***
ءبىر ادام — سامال، ەكى ادام — امال،
ءۇش ادام — جامال،
ءتورت ادام — قامال.
***
بىربەتكەي ادام بىرلىكتى بۇزادى،
تەرىس مىنەز ادام تىرلىكتى بۇزادى.
***
ءبىردى ءبولىپ، جارتىنى جارىپ جە.
***
ءبىر جەڭنەن قول شىعار،
ءبىر جاعادان باس شىعار.
***
ءبىر كۇن ۇرىس بولسا قىرىق كۇن بەرەكە كەتەدى.
***
ءبىر قولىڭ ءبىر قولىندى جۋادى.
***
بىرلىگى بار ەلدىڭ بەلىن ەشكىم سىندىرماس.
***
بىرلىگى كۇشتى ەل ازبايدى،
ءپىشۋى كەڭ كويلەك توزبايدى.
***
بىرلىك بار جەردە تىرلىك بار.
بىرلىك بولماي، تىرلىك بولماس.
***
بىرلىك ەتكەن وزار،
بىرلەسپەگەن توزار.
***
بىرلىك جوق بولسا ۇيىم جوق، ۇيىم جوق بولسا كۇيىڭ جوق.
***
بىرلىك قايدا بولسا ەرلىك سوڭدا،
ەرلىك كايدا بولسا ەلدىك سوندا.
***
بىرلىكسىز ىستە بەرەكە جوق.
***
بىرلىكتى ەل بۇزىلماس.
***
بىرلىك — ىنتىماق، بايلىق — باك،
***
بىرىككەن — باتىر.
***
بىرىككەن بىتىرەدى، ۇيىمداسقان — ۇتادى.
***
بىرىككەن ءجۇز بىتىراڭقى مىڭدى الادى.
***
بىرىكتىرىپ ايتسا — بيدىكى ءجون،
قۇراستىرىپ ايتسا — قۇلدىكى ءجون.
***
ەدىل سۋى بال بولسا ەلگە جەتەر.
***
ەكى بيە — ەل ىرىسى،
ءۇش بيە — بۇلاق باسى،
ءبىر بيە — جوقتىڭ قاسى.
***
ەكى جاقتاما ءبىر جاقتا،
ءالىڭ كەلسە سىر ساقتا.
***
ەكى جاستى قوسقاننىڭ ساۋابى بار،
دوس اراسىن اشقاننىڭ وبالى بار.
***
ەكى سەگىز — ون التى.
***
ەكى سۇڭقار تالاسسا ءبىر قارعاعا جەم بولار.
ەكى سىرتتان يت بولسا قوي الدىرماس قورادان.
ەكى جىگىت تەڭ بولسا ات جىبەرمەس ارادان.
***
ەكى تاۋ قوسىلمايدى،
ەكى ەل قوسىلادى.
***
ەكى تىزگىن جوق بولسا
ات باسىن ادام بۇرا الماس.
ەكى تارتپا جوق بولسا،
ات ۇستىندە ەر تۇرا الماس.
ەكى ۇزەڭگى جوق بولسا،
اتقا ادام مىنە الماس.
ءبارى بىردەي ساي بولسا،
شايتان تۇگىل جىن الماس.
***
ەل ايرىلسا — كوبىنە،
جول ايرىلسا — جونىنە.
***
ەلدەستىرمەك ەلشىدەن،
جاۋلاستىرماق جاۋشىدان.
***
ەلدىك ءتۇبى — بىرلىك.
***
ەرلى - زايىپ:
ءبىرى — مويىن، ءبىرى — باس.
***
ەرلى - زايىپ تاتۋ بولسا شىراعى جانار،
ەرلى - زايىپ اراز بولسا كوڭلى قالار.
***
جانجالدى ۇيدە بەرەكە بولماس.
***
جانجالشىل ەلگە جاقىن قونبا،
***
وقپاندى جەرگە ەگىن سالما.
***
جارىلعاندى جاۋ الادى،
بۇلىنگەندى ءبورى الادى.
***
جاس اعاشقا سۇيەنىپ قۋ اعاش تا كۇنەلتەر.
***
جاستىڭ تىلەگى ءبىر،
ىنتىماقتىڭ بىلەگى ءبىر.
***
جەكە ءجۇرىپ جول تاپقانشا كوپپەن ءجۇرىپ اداس.
***
جەڭ ىشىنەن جۇدىرىق.
***
"جەتتىم" دەدىڭ — جىعىلدىڭ،
"بولدىم" دەدىڭ — ءبۇلىندىڭ.
***
جۇمىلا كوتەرگەن جۇك جەڭىل.
***
جۇمىرى باردىڭ عۇمىرى بار.
***
جۇرت كەلگەڭدەي جيىن بولسىن،
جۇمىلعان قولداي ۇيىم بولسىن.
***
جۇرتپەن جۇرگەن جۇدەمەس.
***
جۇزگە بولگەننىڭ ءجۇزى كۇيسىن.
***
جۇزدەن ءجۇزدى كەمىتكەننىڭ ءجۇزى قارا.
***
جىلىدا جيناقتالماعان سۋىقتا قىمتانا المايدى.
***
يگىلىك باسى — ىنتىماق، ىنتىماقتى ەلدە كۇنشۋاق.
***
يت پەن يت ىرىلداسسا، تاماعىنىڭ توقتىعى.
جىگىت پەن جىگىت قىرىنداسسا، ىنتىماعىنىڭ جوقتىعى.
***
ءيتى سەمىز، مالى ارىق — جەر ازعانى،
***
ىنتىماعى بولماسا — ەل ازعانى.
***
كەلىسىپ پىشكەن تون كەلتە بولماس.
***
كەمەدەگىنىڭ جانى ءبىر.
***
كەڭەسپەن كەسكەن بارماق اۋىرمايدى.
ادام ۇيىمشىل، مال ءۇيىرشىل.
***
اجىراعان ءبىرىن - ءبىرى ىزدەيدى.
***
ايدىن، ايدىن، ايدىن كول اسارلاپ توكسەڭ سۋالماس.
***
ايرىلعان ازادى، قوسىلعان وزادى.
***
اقساقتىڭ اياعى جەتپەسە دە تاياعى جەتەدى.
***
اپالى - ءسىڭلىلى تاتۋ بولسا ءۇيدى گۇلستان ەتەدى.
***
اق تۇيەنىڭ قارنى اقتارىلدى.
***
التاۋ الا بولسا اۋىزداعى كەتەدى،
تورتەۋ تۇگەل بولسا توبەدەگى كەلەدى.
***
اڭىزدى جەردە ات ولمەس،
ءۇيىرلى جەردە ەر ولمەس.
***
ارتتا قالعاندى ايۋ جەر،
بولەك كەتكەندى ءبورى جەر.
***
ارەكەت كوپ، بەرەكەت جوق.
***
بايلىق بايلىق ەمەس، بىرلىك بايلىق.
***
باقىلدا بىرلىك جوق.
***
باس - باسىڭا بي بولساڭ، مانار تاۋعا سىيماسسىڭ.
باسالقىڭىز بار بولسا، جانعان وتقا كۇيمەسسىڭ.
***
باس ەكەۋ بولماي، مال ەكەۋ بولماس.
***
باس جارىلسا بورىك ىشىندە،
قول سىنسا جەڭ ىشىڭدە.
***
باتىرلىقتى ايت، ەرلىكتى ايت،
باتىرلىقتى ايت، بىرلىكتى ايت،
ىنتىماق قوسىپ، ەل بولىپ، جۇرت جاساعان تىرلىكتى ايت.
***
بەلبەۋلى بەل قىشيدى شەشەرىندە،
جىلقى مال تەبىسپەيدى وسەرىندە.
***
بەل مەن بىلەك بىرىكسە جۇمىس بىتەر.
***
بەرەكە باسى — بىرلىك.
***
بەرەكە ءبىر تيىننان.
***
بەرەكەلى بولسا ەل جاعاسى جايلاۋ ول ءبىر كول.
***
بەرەكەلى داۋلەت كەش كەلەر.
***
بەرەكەلى ەلدىڭ بەتىن ەشكىم قاقپايدى،
بەرەكەلى جەردىڭ جىلانى دا شاقپايدى.
***
بەرەكەلى جەردەن مەرەكە كەتپەس.
***
بەرەكەنى كوكتەن تىلەمە، بىرلىگى مول كوپتەن تىلە.
***
بەرەكەسى كەتكەن ەل سۋى ساسىعان باتپاق كول.
***
بەرەكەسىز بەيباقتار تەرلەپ ەڭبەك ەتپەيدى.
تەرلەپ ەڭبەك ەتكەنمەن تىلەگىنە جەتپەيدى.
***
بەرەكەسىزدىڭ اۋىلى مەرەكەسىز.
***
بەرەكەسى كەتكەن اۋىلدىڭ:
ايتقانى وسەك بولار،
اندىعانى توسەك بولار.
بەرەكەسى كىرگەن اۋىلدىڭ:
اينالدىرعانى شارۋا بولار،
ەككەنى تارى، جەگەنى جارما بولار.
***
بەرەكە ءتۇبى — بىرلىك،
جەڭىلىس ءتۇبى — شەرلىك،
***
جەڭىس ءتۇبى — ەرلىك.
***
بەس بارماق جينالسا — جۇدىرىق.
***
بەتەگە كەتسە — بەل قالار،
بەكتەر كەتسە — ەل قالار،
بەرەكەڭ كەتسە — نەڭ قالار؟
***
بولىنگەن بۇلىنەدى.
***
بولىنگەندى ءبورى الار،
ۇزاعاندى ۇرى الار.
***
بۇلاقتى بولسا كول سەمىرەدى،
ىنتىماقتى بولسا ەل سەمىرەدى.
***
بىلەك ءبىر بولسا دا بارماق باسقا.
***
ءبىر ادام — سامال، ەكى ادام — امال،
ءۇش ادام — جامال،
ءتورت ادام — قامال.
***
بىربەتكەي ادام بىرلىكتى بۇزادى،
تەرىس مىنەز ادام تىرلىكتى بۇزادى.
***
ءبىردى ءبولىپ، جارتىنى جارىپ جە.
***
ءبىر جەڭنەن قول شىعار،
ءبىر جاعادان باس شىعار.
***
ءبىر كۇن ۇرىس بولسا قىرىق كۇن بەرەكە كەتەدى.
***
ءبىر قولىڭ ءبىر قولىندى جۋادى.
***
بىرلىگى بار ەلدىڭ بەلىن ەشكىم سىندىرماس.
***
بىرلىگى كۇشتى ەل ازبايدى،
ءپىشۋى كەڭ كويلەك توزبايدى.
***
بىرلىك بار جەردە تىرلىك بار.
بىرلىك بولماي، تىرلىك بولماس.
***
بىرلىك ەتكەن وزار،
بىرلەسپەگەن توزار.
***
بىرلىك جوق بولسا ۇيىم جوق، ۇيىم جوق بولسا كۇيىڭ جوق.
***
بىرلىك قايدا بولسا ەرلىك سوڭدا،
ەرلىك كايدا بولسا ەلدىك سوندا.
***
بىرلىكسىز ىستە بەرەكە جوق.
***
بىرلىكتى ەل بۇزىلماس.
***
بىرلىك — ىنتىماق، بايلىق — باك،
***
بىرىككەن — باتىر.
***
بىرىككەن بىتىرەدى، ۇيىمداسقان — ۇتادى.
***
بىرىككەن ءجۇز بىتىراڭقى مىڭدى الادى.
***
بىرىكتىرىپ ايتسا — بيدىكى ءجون،
قۇراستىرىپ ايتسا — قۇلدىكى ءجون.
***
ەدىل سۋى بال بولسا ەلگە جەتەر.
***
ەكى بيە — ەل ىرىسى،
ءۇش بيە — بۇلاق باسى،
ءبىر بيە — جوقتىڭ قاسى.
***
ەكى جاقتاما ءبىر جاقتا،
ءالىڭ كەلسە سىر ساقتا.
***
ەكى جاستى قوسقاننىڭ ساۋابى بار،
دوس اراسىن اشقاننىڭ وبالى بار.
***
ەكى سەگىز — ون التى.
***
ەكى سۇڭقار تالاسسا ءبىر قارعاعا جەم بولار.
ەكى سىرتتان يت بولسا قوي الدىرماس قورادان.
ەكى جىگىت تەڭ بولسا ات جىبەرمەس ارادان.
***
ەكى تاۋ قوسىلمايدى،
ەكى ەل قوسىلادى.
***
ەكى تىزگىن جوق بولسا
ات باسىن ادام بۇرا الماس.
ەكى تارتپا جوق بولسا،
ات ۇستىندە ەر تۇرا الماس.
ەكى ۇزەڭگى جوق بولسا،
اتقا ادام مىنە الماس.
ءبارى بىردەي ساي بولسا،
شايتان تۇگىل جىن الماس.
***
ەل ايرىلسا — كوبىنە،
جول ايرىلسا — جونىنە.
***
ەلدەستىرمەك ەلشىدەن،
جاۋلاستىرماق جاۋشىدان.
***
ەلدىك ءتۇبى — بىرلىك.
***
ەرلى - زايىپ:
ءبىرى — مويىن، ءبىرى — باس.
***
ەرلى - زايىپ تاتۋ بولسا شىراعى جانار،
ەرلى - زايىپ اراز بولسا كوڭلى قالار.
***
جانجالدى ۇيدە بەرەكە بولماس.
***
جانجالشىل ەلگە جاقىن قونبا،
***
وقپاندى جەرگە ەگىن سالما.
***
جارىلعاندى جاۋ الادى،
بۇلىنگەندى ءبورى الادى.
***
جاس اعاشقا سۇيەنىپ قۋ اعاش تا كۇنەلتەر.
***
جاستىڭ تىلەگى ءبىر،
ىنتىماقتىڭ بىلەگى ءبىر.
***
جەكە ءجۇرىپ جول تاپقانشا كوپپەن ءجۇرىپ اداس.
***
جەڭ ىشىنەن جۇدىرىق.
***
"جەتتىم" دەدىڭ — جىعىلدىڭ،
"بولدىم" دەدىڭ — ءبۇلىندىڭ.
***
جۇمىلا كوتەرگەن جۇك جەڭىل.
***
جۇمىرى باردىڭ عۇمىرى بار.
***
جۇرت كەلگەڭدەي جيىن بولسىن،
جۇمىلعان قولداي ۇيىم بولسىن.
***
جۇرتپەن جۇرگەن جۇدەمەس.
***
جۇزگە بولگەننىڭ ءجۇزى كۇيسىن.
***
جۇزدەن ءجۇزدى كەمىتكەننىڭ ءجۇزى قارا.
***
جىلىدا جيناقتالماعان سۋىقتا قىمتانا المايدى.
***
يگىلىك باسى — ىنتىماق، ىنتىماقتى ەلدە كۇنشۋاق.
***
يت پەن يت ىرىلداسسا، تاماعىنىڭ توقتىعى.
جىگىت پەن جىگىت قىرىنداسسا، ىنتىماعىنىڭ جوقتىعى.
***
ءيتى سەمىز، مالى ارىق — جەر ازعانى،
***
ىنتىماعى بولماسا — ەل ازعانى.
***
كەلىسىپ پىشكەن تون كەلتە بولماس.
***
كەمەدەگىنىڭ جانى ءبىر.
***
كەڭەسپەن كەسكەن بارماق اۋىرمايدى.