InfoHub Logo

الەمدىك پاندەميا ءبىزدىڭ ەلىمىزدى اينالىپ وتپەگەنى بەلگىلى. كارانتين جاريالانعان ساتتەن باستاپ ءتارتىپ ساقشىلارىنا اۋىر جۇك ارتىلىپ، كەلەلى ءىس مىندەتتەلدى. ياعني، كارانتين كەزىندەگى ەرەجەلەردىڭ ساقتالۋى، تولىققاندى ورىندالۋىن قاداعالاۋ جۇمىستارى اتقارىلۋى ءتيىس بولدى. وسى تۇرعىدا، بەلگىلەنگەن ۋاقىت ارالىعىنداعى قۇقىق قورعاۋشىلاردىڭ مىندەتتەرىن قانشالىقتى جوعارى دارەجەدە ورىنداعانىن سارالاپ وتسەك.                                        

قاجىرلى ەڭبەك پەن تەمىردەي ءتارتىپتى تالاپ ەتەتىن ماماندىقتى يگەرىپ جۇرگەن سايىپقىراندارعا اتالعان كارانتين ۋاقىتىندا، ەل تىنىشتىعىن ساقتاۋ وڭاي بولعان جوق. الايدا مەملەكەتىنە ادال انت بەرگەندەر، ءوز ميسسيالارىن تولىقتاي ورىنداي ءبىلدى. ەڭ الدىمەن جاعدايعا بايلانىستى تۇسىندىرمەلەر جۇرگىزگەن ولار، ءوز ومىرلەرىن قاتەرگە تىگىپ كۇنى-تۇنى وزدەرىنە بەلگىلەنگەن پوستتاردى كۇزەتتى. ءاربىر ەلدى مەكەنگە كىرۋشى مەن شىعۋشى تۇلعالاردى تەكسەرۋ مەن ساقتىق شارالارىنىڭ ساقتالۋىن قارادى. وسىلايشا اۋرۋدىڭ تارالۋىنا جول بەرمەي عانا قويماي، وزدەرىنىڭ ماماندىق مايتالماندارى ەكەنىن پاش ەتتى.

جالپى، پاندەميا ەلگە ەنگەلى بەرى، پوليسيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ 589-ى اۋرۋ جۇقتىرعان: قازىرگى ۋاقىتتا ولاردىڭ 419-ى جازىلىپ، قالعان 170ء-ى ەم الىپ جاتىر. ءىىم حابارلاۋىنشا كارانتين ۋاقىتىندا بلوكبەكەتتەردە 7 مىڭ ادام جۇمىس جاساپ، ادامدار كوپ شوعىرلانعان جەرلەردە جاياۋ قۇرامدار جىبەرىلگەن.

ناتيجەسىندە، الماتى قالاسىندا كارانتين ەنگىزىلگەن ۋاقىتتان بەرى قۇقىق بۇزۋشىلىقتار ەداۋىر ازايدى. مۇنىڭ تاعى ءبىر سەبەبى – قالا ىشىندەگى پوليسيا بەكەتتەرىنىڭ قۇرىلۋى بولىپ وتىر. جوسپار بارىسىندا الماتى قالالىق پوليسيا دەپارتامەنتى قالا اكىمدىگىمەن بىرىگىپ، اۋداندارداعى قىلمىستىق ورىنداردى انىقتاعان. بەلگىلەنگەن ورىندارعا اعىمداعى جىلدىڭ باسىندا 41 بەكەت سالىنىپ ۇلگەرگەن. ناتيجەسىندە، قىلمىستاردى تىركەۋ 18%-عا ازايعان. كارانتين ۋاقىتىندا تەك مادەني استانادا عانا ەمەس، ەلىمىزدىڭ بارلىق اۋماعىندا قىلمىستىق وقيعالار ءبىرشاما سيرەگەن. قوستاناي وبلىسىندا ءتىپتى، ءتارتىپ بۇزۋ فاكتىسى 38%-كە دەيىن تومەندەگەن. قاراعاندى وبلىسىندا زورلىق-زومبىلىق ەكى ەسەگە كەمىپ، قاراقشىلىق پەن توناۋ جەتى ەسەگە ازايعان. كوپتەگەن قىلمىستاردىڭ اشىلۋ كورسەتكىشى جاقسارعان. پوليسيانىڭ اتقارعان ىستەرى ءوز كورسەتكىشتەرىن جوعارى دەڭگەيدە كورسەتىپ جاتىر.

ەسكە سالا كەتسەك،  تۇركىستان وبلىسىندا وقىس وقيعا ورىن الدى. توتەنشە جاعداي كەزىندەگى  پوليسەيلەردىڭ اتقارعان ەڭبەگى تاعى دا ەرەن بولدى. ولارعا سول اۋماقتاعى قۇتقارۋ، ەۆاكۋاسيالاۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ مىندەتتەرىن ورىنداۋ جۇكتەلگەن بولاتىن. ىشكى ىستەر ءمينيسترى – ە.تۇرعىمبايەۆ: «پوليسيا قىزمەتكەرلەرى ماقتاارال، تولە بي اۋداندارىندا ورىن العان توتەنشە جاعداي كەزىندە تاۋلىك بويى جۇمىس ىستەدى. سۋ ورتاسىندا قالعان كوپشىلىكتى قۇتقاردى. بوس ۇيلەردى كۇزەتىپ، ۇرلىقتىڭ الدىن الدى. قوعامدىق ءتارتىپتى قاداعالادى.» -دەپ، ولارعا  ەسەپ بەرۋ جيىنىندا العىسىن بىلدىرگەن بولاتىن. تاپسىرمانى تاباندىلىق پەن ەلىنە دەگەن ۇلكەن سۇيىسپەنشىلىكپەن ورىنداعان ولار، ەلدى تابيعات اپاتىنان قۇتقاردى دەۋگە استە بولادى.

مەملەكەت باسشىسى ق.توقايەۆ مىرزا ايتقان اشىق ۇكىمەت ساياساتى ءوز ناتيجەسىن كورسەتىپ وسى باعىتتا ءبىراز جۇمىستار جاسالىپ جاتىر. ماقسات توڭىرەگىندە قازىرگى ۋاقىتتا تۇركىستان وبلىسىنىڭ ناقتى 4 اۋدانىندا زاماناۋي كەڭسەلەردە پوليسەيلەر مەن ارنايى ماماندار تۇرعىنداردىڭ ساۋالىنا جاۋاپ بەرەدى. سونىمەن قاتار، مەكەمەگە كەلىپ تۇسكەن ارىز-شاعىمدار بىردەن قارالىپ سۇرالعان ماسەلە بويىنشا ماماندارىنا جىبەرىلەدى. ۇكڭمەت پەن حالىق اراسىندا تۇسىنىسپەۋشىلىكتى بولدىرماۋعا ارنالعان باعدارلاما جەمىسىن بەرۋدە. ءبىر عانا تولە بي اۋدانىندا 200-دەن استام زاڭ اياسىنداعى سۇراقتار قويىلىپ، كەرى بايلانىس تەز ارادا ورناتىلعان. ايتا كەتەتىن جايت، اتالعان وبلىستا دا توتەنشە جاعداي كەزىندە قىلمىس سانى  جىل باسىمەن سالىستىرعاندا ازايعان. مۇنىڭ سەبەبى، بلوك-بەكەتتەردىڭ جاقسى جۇمىس اتقارۋىمەن ەلدىڭ بەرىلگەن تاپسىرمالار مەن شەكتەۋلەرگە دەگەن تۇسىنىستىگى بولىپ وتىر. 

كارانتين رەجيمى ەنگىزىلمەي تۇرىپ-اق ەل پوليسەيلەرى حالىققا ءوز قامقورلىعىن كورسەتىپ جۇرەتىن. وسى جولى دا قالىپتاسقان سالتتى جۇيەسىمەن ورىندادى. قۇقىق قىزمەتكەرلەرى ءاردايىم ءوز اينالاسىنا بارىنشا مەيىرىمدىلىك تانىتادى. مىسالى: 1 اي بۇرىن اقتوبەدە  پوليسيا قىزمەتكەرى ءوز قاراجاتىمەن قينالىپ وتىرعان وتباسىنىڭ پاتەراقىسىن تولەپ بەرگەن. باحتيار جاقىپوۆتىڭ ادامگەرشىلىگى بارلىعىمىزعا ونەگەلى ۇلگى بولدى. سونداي-اق، اتالمىش وبلىستا 50-دەن استام پوليسيا قىزمەتكەرى اقتوبەلىكتەردىڭ دەنساۋلىعىن ويلاپ ەرىكتى دونور بولعان. بۇل ءۇردىس دەپارتامەنتتە بۇرىننان كەلە جاتقاندىعى مەن پوليسيادا تۇراقتى دونورلاردىڭ بار ەكەنىدە ايتىلدى. پوليسيا بۇل ىسىمەن ءتارتىپ ساقشىلارىنىڭ قازىرگى زاماننىڭ ناعىز باتىرلارى ەكەنىن كورسەتتى.

ماڭعىستاۋ وبلىسىندا دا يگى ىستەر جالعاسىن تاۋىپ كەلەدى. وبلىس قۇقىق قورعاۋشىلارى جىل سايىن حالىقارالىق وتباسى كۇنىنە ارنايى قايىرىمدىلىق شارالارىن وتكىزەدى. مەرەكە قارساڭىندا  دەپارتامەنتتىڭ جەرگىلىكتى پوليسيا  قىزمەتى از قامتىلعان وتباسىلارعا، كوپ بالالى انالارعا، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالارى بار شاڭىراقتارعا الەۋمەتتىك كومەك كورسەتەدى. وسىنداي قيىن-قىستاۋ كەزدە ەل ساقشىلارى وتانداستارعا قولداۋ كورسەتىپ، قارجىلىق جاعدايىن جاقسارتۋدى كوزدەسە كەرەك. بۇلدا پوليسەيلەردىڭ ەڭبەگىنىڭ ءبىر كىشىگىرىم بولشەگى عانا. 

جۇرتقا جاقسىلىعىن جاساپ، العىسعا بولەنىپ جۇرگەن وسىنداي قانشاما پوليسيا قىزمەتكەرى بار. حالىقتىڭ تىنىشتىعىن قامتاماسىز ەتەتىن ەل ۇلاندارى تۇرعاندا، ۋايىمسىز كۇن كەشەتىنىمىز حاق. وتپەلى كەزەڭدە دارىگەرمەن بىرگە قيىندىق ماشاقاتىن كورگەن ءتارتىپ ساقشىلارىنا العىسىمىز شەكسىز. ومىرلەرىن قاتەرگە تىككەن  باتىرلاردىڭ وتباسىلارىنا اماندىق، جۇمىستارىنا ابىروي بەرسىن دەيمىز. قازاقستان پوليسەيلەرى – بۇگىنگى كۇننىڭ ناعىز باتىرلارى! 

اتاي شىڭعىس اقجول ۇلى

---