بيزنەس-جوسپاردى ءوز بەتىمەن قالاي قۇرۋعا بولادى
جوسپار — ءبىلىمدى ادامداردىڭ ارمانى
ەرنست فون فەيحتەرسلەبەن ، اعىلشىن عالىمى، فيلوسوف، ادەبي سىنشى
بيزنەس-جوسپارلاۋدىڭ ماقساتتارى
ءوز ءىسىڭدى تاڭداپ، ونى قالاي ۇيىمداستىراتىنىڭدى شەشىپ الۋ قاجەت. دەمەك، ول الداعى بولاشاقتى جوسپارلاۋ دەگەن ءسوز. بيزنەس-جوسپار بارلىق ادامدارعا، اتاپ ايتقاندا:
• ءوز جوباسىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن قارىزعا اقشا سۇرايتىن ادامدارعا، ياعني بانكيرلەر مەن ينۆەستورلارعا.
• ءوز مىندەتتەرى مەن بولاشاعىن ءتۇسىنۋ ءۇشىن ءسىزدىڭ قىزمەتكەرلەرىڭىزگە.
• ءوز يدەياڭىزدىڭ شىنايىلىعى مەن ناقتىلىعىن تەكسەرۋ ءۇشىن وزىڭىزگە كەرەك.
بيزنەس-جوسپار – بۇل:
1. بولاشاق كاسىپورىننىڭ نەمەسە جوبانىڭ بارلىق نەگىزگى قىرلارىن سيپاتتايدى.
2. ونىڭ ىقتيمال بارلىق پروبلەمالارىنا تالداۋ جاسايدى.
3. انىقتالعان پروبلەمالاردىڭ شەشۋ جولدارىن قاراستىرادى.
دۇرىس جاسالعان بيزنەس-جوسپار - «ويلاستىرىلعان ءىس اقشا سالۋعا لايىق پا جانە ول بارلىق جۇمسالعان شىعىنداردىڭ ورنىن تولتىراتىن پايدا اكەلە مە؟» دەگەن سۇراقتىڭ ناقتى جاۋابى بولىپ تابىلادى.
ماڭىزدى! ونى كومپانيانىڭ بولاشاق جانە قازىرگى كوشباسشىلارى، ياعني بيزنەس-جوسپاردى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن بارلىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوز موينىنا الاتىن ادامدار جوسپارلاۋى ءتيىس. بۇل دەگەنىمىز، ارينە، وسى سالاداعى كەڭەس بەرۋشىلەر مەن ساراپشىلاردىڭ قىزمەتىن پايدالانباۋ كەرەك دەگەن ءسوز ەمەس. الايدا، كونسالتينگتىك فيرمالار ونى قۇرۋ ءۇشىن 2 مىڭ اقش دوللارىنان باستاپ 40 مىڭ اقش دوللارىنا دەيىن قوماقتى قارجى سۇرايتىنى بەلگىلى. ونى از شىعىن جۇمساي وتىرىپ، ءوزىڭىز دە جاساي الاسىز. بۇل جۇمىسقا تىكەلەي ءوزىڭىز كىرىسۋ ارقىلى بولاشاق قىزمەتىڭىزدىڭ ۇلگىسىن جاساپ قانا قويماي، ءوزىڭىزدىڭ جانە تۇپكى ويىڭىزدىڭ بەرىكتىگىن تەكسەرە الاسىز.
سونىمەن، بيزنەس-جوسپاردىڭ نەگىزگى ماقساتى: كاسىپكەرلەرگە كەلەسى مىندەتتەردى شەشۋگە كومەكتەسەدى:
- بولاشاق نارىقتىڭ سىيىمدىلىعى مەن دامۋ كەلەشەگىن زەرتتەۋ قاجەت.
- نارىققا قاجەت ءونىمدى ءوندىرۋ ءۇشىن شىعىنداردى باعالاۋ كەرەك. ولاردى باعامەن سالىستىرۋ قاجەت.
- ءىستىڭ جاعدايىن رەتتەۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن كورسەتكىشتەردى انىقتاۋ كەرەك.
ەسىڭىزدە بولسىن! بيزنەس-جوسپار ادەتتە بولاشاققا ارنالىپ جازىلادى جانە ونى 3-5 جىل ىلگەرىگە قۇرعان ءجون. بۇعان قوسا، ءبىرىنشى جىل ءۇشىن نەگىزگى كورسەتكىشتەردى ايعا، ەكىنشى جىلى – توقسانعا ءبولۋ قاجەت، تەك ءۇشىنشى جىلدان باستاپ جىلدىق كورسەتكىشتەرمەن شەكتەلگەن دۇرىس. الايدا، ءبىزدىڭ ەكونوميكامىزدى، ونىڭ تۇراقسىزدىعىن ەسەپكە الا وتىرىپ، ءبىر جىلدان استام ۋاقىتقا بيزنەس-جوسپار قۇرۋ – ءتيىمسىز بولماق. سوندىقتان، ءقازىر كوپشىلىك ادامدار جوسپاردى تەك ءبىر جىلعا قۇرۋمەن شەكتەلۋدە.
بيزنەس-جوسپاردىڭ قۇرىلىمى
بيزنەس-جوسپاردىڭ قۇرىلىمى كۇردەلى. فيرمانىڭ قۇرىلعان ساتىنەن باستاپ ونىڭ تۇراقتى جانە ورنىقتى بولعانعا دەيىنگى ءومىر تاريحى ىسكەرلىك تىلمەن جازىلۋى كەرەك، ءبىراق ول ادامدارعا انىق جانە تۇسىنىكتى بولۋى ءتيىس. بيزنەس-جوسپار كەز كەلگەن كاسىپكەرگە، قارجىگەرگە جانە بانك قىزمەتشىسىنە، سونداي-اق الەۋەتتى سەرىكتەسكە تۇسىنىكتى بولعانى ءجون. قۇپيالىلىق تۋرالى مەموراندۋم بيزنەس-جوسپارمەن تانىسقان تۇلعالارمەن ونداعى اقپاراتتىڭ قۇپيا ەكەندىگىن ەسكەرتۋ ءۇشىن جاسالادى. مەموراندۋمدا كوشىرۋگە، جوبانى ءۇشىنشى تۇلعاعا بەرۋگە تىيىم سالۋ جانە جوبانى اۆتورعا قايتارۋ تۋرالى تالاپ بولۋى مۇمكىن.
بيزنەس-جوسپار قىسقا ءارى نۇسقا بولۋى شارت. كەيدە ماسەلەنىڭ ءمانىن اشىپ كورسەتۋ ءۇشىن ونىڭ مازمۇنىن ەداۋىر تەرەڭدەتىپ جىبەرەدى. ۇسىنىلاتىن كولەمى: 30-70 بەت، ودان اسىرماۋ كەرەك. ال، قالعان بارلىق قوسىمشا ماتەريالداردى بيزنەس-جوسپاردىڭ قوسىمشاسىنا ەنگىزگەن دۇرىس.
ەستە ساقتاڭىز! قىسقا دا نۇسقا اقپاراتتى ۇسىنعان ماڭىزدى.
سىزگە ەسكەرۋگە قاجەتتى باستى دۇنيەلەر مىنالار:
1. اننوتاسيا (1 بەتكە دەيىن) – جوعارى باسشىلىققا جازباشا جولدانىم.
2. رەزيۋمە (1-3 بەت) – بيزنەس-جوسپارمەن تانىسۋعا ارنالعان نەگىزگى اقپارات.
3. بيزنەس–جوسپار (45-60 بەت) — ساراپشىلار مەن ينۆەستوردىڭ ماماندارى جوبامەن ەگجەي-تەگجەيلى تانىسۋ ءۇشىن قاجەت.
قاپەرىڭىزدە ۇستاڭىز! كەز كەلگەن بيزنەستىڭ وزىنە ءتان ەرەكشەلىكتەرى بولادى. سايكەسىنشە، بارلىق جاعدايدا قولدانىلاتىن «ستاندارتتى» جوسپار دا بولمايدى. بيزنەس-جوسپار جاساۋدىڭ تەك جالپى قاعيدالارى، قۇرىلىمى عانا بار.
ءارى قاراي بيزنەس-جوسپاردىڭ مازمۇنىن تولىعىراق باياندايىق.
رەزيۋمە
ءسىزدىڭ بيزنەسىڭىز قورىتىندىدان باستالۋى ءتيىس. ءسىز، ارينە، ونى ەڭ سوڭعى كەزەكتە جازاسىز. ءبىراق، ول ءسىزدىڭ بيزنەس-جوسپارىڭىزدىڭ ەڭ ءبىرىنشى تارماعىندا بولۋى كەرەك. رەزيۋمە – جازىلىپ قويعان بيزنەس-جوسپاردىڭ قورىتىندىسى. بۇل – الەۋەتتى ينۆەستورلاردىڭ كوپشىلىگى وقيتىن جالعىز ءبولىم.
• بيزنەس-جوسپاردىڭ ماقساتى.
• قارجىعا مۇقتاجدىق، ولار قانداي ماقسات ءۇشىن قاجەت.
• بيزنەستىڭ جانە ونىڭ ماقساتتى تۇتىنۋشىسىنىڭ قىسقاشا سيپاتتاماسى.
• باسەكەلەستەردەن باستى ايىرماشىلىقتار.
• نەگىزگى قارجىلىق كورسەتكىشتەر.
بيزنەس–جوسپار:
1. ماقساتى مەن مىندەتتەرى
بۇل جەردە ءسىز يدەيالارىڭىزعا تالداۋ جاساۋ (SWOT–اناليز) كەرەكسىز. مىقتى جانە ءالسىز تۇستارىن، سونداي-اق مۇمكىندىكتەر مەن قاۋىپ-قاتەرلەردى اشۋ قاجەت.
• يدەيالارعا تالداۋ جاساۋ.
• قىزمەتىڭىزدىڭ ماقساتى (نەگە قول جەتكىزگىڭىز كەلەدى)
• سالاعا سيپاتتاما بەرۋ.
2. ءونىم (قىزمەت كورسەتۋ)
بۇل ءبولىمنىڭ انىق، ناقتى ءارى بارلىعىنا تۇسىنىكتى تىلمەن جازىلۋى وتە ماڭىزدى.
• ونىمگە نەمەسە قىزمەت كورسەتۋ تۇرىنە جانە ونى قولدانۋعا سيپاتتاما بەرۋ
• بىرەگەيلىك
• بيزنەسكە قاجەتتى تەحنولوگيالار مەن بىلىكتىلىك
• ليسەنزيا/پاتەنتتىك قۇقىق
3. نارىققا تالداۋ جاساۋ
نارىق پەن ماركەتينگ – بارلىق كومپانيا ءۇشىن شەشۋشى فاكتور سانالادى. ءسىز الدىن الا اۋقىمدى كولەمدەگى «قولجازبالىق» اقپاراتتى جيناپ، ونى سۇرىپتاپ الۋىڭىز قاجەت.
• ساتىپ الۋشىلار.
• باسەكەلەستەر (ولاردىڭ مىقتى جانە وسال تۇستارى).
• نارىقتىڭ سەگمەنتتەرى.
• نارىقتىڭ كولەمى مەن ونىڭ ءوسۋ شەگى.
• نارىقتاعى باعالاۋ ۇلەسى.
• كليەنتتەرىڭىزدىڭ قۇرامى.
• باسەكەلەستىكتىڭ ىقپالى.
4. ماركەتينگ جوسپارى
بۇل كەزەڭدەگى نەگىزگى مىندەت – الەۋەتتى ينۆەستوردىڭ سەنىمىنە يە بولىپ، ىقىلاسىنا بولەنۋ. ەگەر ءسىزدىڭ ارنايى ءبىلىمىڭىز بولماسا، ماركەتينگ تۋرالى كىتاپتار وقىپ، مامانداردىڭ كومەگىنە جۇگىنگەنىڭىز ءجون.
• ماركەتينگتىك ورنالاستىرۋ (باسەكەلەستەرمەن سالىستىرا وتىرىپ، ونىمدەردىڭ، قىزمەت كورسەتۋدىڭ نەگىزگى سيپاتتامالارىن كورسەتۋ).
• باعا بەلگىلەۋ (تاۋارلاردىڭ باعاسىن قالاي دۇرىس قويۋ كەرەك).
• تاۋارلاردى تاراتۋ سىزباسى.
• ساتىلىمدى ىنتالاندىرۋ تاسىلدەرى.
5. ءوندىرىس جوسپارى
مۇندا ءسىز جالعا الاتىن عيماراتىڭىزعا، ونىڭ ورنالاسقان جەرىنە، جابدىقتارعا، قىزمەتشىلەرگە قاتىستى بارلىق ماسەلەلەردى قاراستىرۋىڭىز كەرەك.
• عيماراتىڭىزدىڭ نەمەسە كەڭسەڭىزدىڭ ورنالاسۋى.
• جابدىقتار.
• نەگىزگى ماتەريالدار مەن جابدىقتاردى جەتكىزەتىن دەرەككوزدەر.
• قوسالقى مەردىگەرلەردى پايدالانۋ.
6. باسقارۋشىلىق قىزمەتكەرلەر
ينۆەستيسيا بيزنەس-جوسپارعا ەمەس، ناقتى ادامدارعا سالىنادى. سوندىقتان، بۇل – اسا ماڭىزدى تارماقتاردىڭ ءبىرى سانالادى.
• نەگىزگى باسقارۋشىلىق قۇرام.
• قىزمەتكەرلەر قۇرامى.
• اقى تولەۋ.
7. قاجەتتى رەسۋرستار كوزى جانە كولەمى
بۇل تارماقتا ءسىز تومەندەگىلەرگە قاتىستى ءوز ويلارىڭىزدى قالىپتاستىرۋىڭىز كەرەك:
• قاجەتتى قارجى كولەمى.
• ونى الۋ كوزدەرى، ءتارتىبى، مەرزىمى.
• قاراجاتتى قايتارۋ مەرزىمى.
8. قارجى جوسپارى مەن قاۋىپ-قاتەرلەرگە تالداۋ جاساۋ
ىسكەر ادامدار سانمەن جۇمىس ىستەگەندى جاقسى كورەتىندەر جانە ودان قورقاتىندار بولىپ ەكىگە بولىنەدى. ءبىرىنشى توپقا كىرەتىندەرگە بيزنەس-جوسپاردىڭ بۇل تارماعى – وتە ماڭىزدى بولماق.
• ساتىلىم كولەمى، تابىس مولشەرى، تاۋاردىڭ وزىندىك قۇنى جانە ت.ب.
• قاۋىپ-قاتەرلەر مەن ولاردان قۇتىلۋدىڭ جولدارى.
9. ەگجەي-تەگجەيلى قارجىلىق جوسپار
ءوزىڭىزدىڭ بيزنەس-جوسپارىڭىزعا ەگجەي-تەگجەيلى قارجىلىق جوسپاردى ەنگىزۋىڭىز قاجەت:
• ساتىلىم كولەمىنە بولجام جاساۋ.
• پايدا مەن شىعىندى باعالاۋ.
• قولما-قول اقشا اعىنىنا تالداۋ جۇرگىزۋ (ءبىرىنشى جىلى اي سايىن، كەيىن توقسان سايىن).
• جىلدىق تەڭگەرىمدىك تىزىمدەمە
بيزنەس-جوسپاردى قۇرۋ بويىنشا بىرنەشە كەڭەس ايتا كەتكەن ءجون:
1. ەڭ الدىمەن، باسقا ادامداردىڭ جاساعان بىرنەشە بيزنەس-جوسپارىمەن تانىسىپ شىعىڭىز.
2. بيزنەس–جوسپار ءسىزدىڭ دارالىعىڭىزدى كورسەتۋى ءتيىس.
3. بيزنەس-جوسپاردى ازىرلەۋ – ەرىكسىز قيالىڭىزدى تالاپ ەتەتىن جۇمىس.
4. تاڭداعان باعىت بويىنشا داعدى مەن تاجىريبە جيناقتاڭىز.
5. مورالدىق جانە فيزيكالىق تۇرعىدان جۇدەگەن كەزدە ەمەس، بويىڭىز كۇش-قۋاتقا تولى كۇندەرى جازىڭىز.
ساتتىلىك سەرىگىڭىز بولسىن!
You Might Also Like
-
ماكەدونيا استاناسى سكوپەدەگى «قاسيەتتى كليمەنت وحريدسكيي» ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتتىك كىتاپحاناسىندا قازاقستان ادەبيەتى مەن مادەنيەتى ورتالىعى اشىلدى، دەپ «قازاقپارات» قازاقستانن...
-
بۇل ەسكەرتۋلەر قىسقى مەزگىلدە بولاتىن كوكتايعاقتا قۇلاپ، جاراقات الىپ نەمەسە دەنە مۇشەلەرىنىڭ سىنۋىن الدىن الۋعا كومەك بولا الادى.
