InfoHub Logo

اياقتىڭ سوزىلمالى كوكتامىر جەتىسپەۋشىلىگى — كوك تامىرداگى قاننىڭ ماكروگەموديناميكالىق قايتۋىنىڭ بۇزىلۋىمەن سيپاتتالاتىن، وڭىرلىك ميكرواينالىم جۇيەسى جۇمىسىنىڭ بۇزىلۋىنا اكەلىپ سوعاتىن سيندروم. اياقتىڭ ۆاريكوزدىق سىرقاتى ءوندىرىسى دامىعان ەلدەر تۇرعىندارىنىڭ اراسىندا ءجيى. سوڭعى ونجىلدىقتا  اتالعان سىرقاتپەن اۋىراتىندار اراسىندا جاستار كوبەيدى.

اياقتىڭ ۆاريكوزدىق اۋرۋىن ناقتامالاۋ جانە ەمدەۋ ستاندارتتارىن رەتتەۋ تومەندەگىشە جىكتەلەدى:

1) پاتولوگياسىز كوك تامىرلى تاستاۋسىز تەرىىشىلىك جانە تەرىاستىلىق سەگمەنتتىك ۆاريكوز؛

2) رەفليۋكستى ءۇستىرت نەمەسە پەرفورانتتى كوك تامىرلارداعى سەگمەنتتىك ۆاريكوز؛

3) رەفليۋكستى ءۇستىرت نەمەسە پەرفورانتتى كوك تامىرلارداعى كەڭ تارالعان ۆاريكوز؛

4) تەرەڭ كوك تامىرلاردا رەفليۋكس بولعان جاعدايداعى ۆاريكوزدىق كەڭەيۋ.

سوزىلمالى ۆەنوزدىق جەتىسپەۋشىلىك كەزەڭدەرى:

0 – جوق؛

1 – «اۋىر اياق» سيندرومى، باسىلاتىن ىسىك؛

2 – سوزىلمالى ىسىك، گيپەر- نەمەسە گيپوپيگمەنتاسيا، ليپودەرماتوسكلەروز، ەكزەما؛

3 – ۆەنوزدىق تروفيكالىق ويىق جارا.

ۆاريكوزدىڭ باستاپقى كەزەڭىندە كلينيكالىق بەلگىلەر ونشا بايقالا قويمايدى، شاعىم دا كوپ ايتىلمايدى. جىلىنشىكتىڭ الدىڭعى جانە ارتقى بەتكەيىنىڭ جانە جىلىنشىك پەن جامباس قاپتالىنىڭ شەكتەۋلى بولىگىندە بىردەي مولشەردە كەڭەيگەن جەكەلەگەن كوكتامىر تارماقشالارى تۇرىندەگى ۆەنوزدىق سۋرەتتىڭ ايقىندالا تۇسكەنى بايقالادى. سىرقاتتار تەز شارشايتىندىقتارىن، ۇزاق ۋاقىت دەنە ەڭبەگىمەن اينالىسقاننان كەيىن بالتىر بۇلشىق ەتتەرىنىڭ اۋىرلاعانىن، كەيدە تىرىسىپ قالاتىندىعىن ايتادى. كوپ رەتتە مۇنداي سىرقاتتاردىڭ ۆاريكوز اۋرۋىنىڭ دامۋىنا تەكتىك بەيىمدىگى، نەگىزىنەن اناسى جاعىنان (92%) بەيىمدىگى تىركەلگەن.

ايقىن بايقالاتىن تۇيىندەردىڭ ءتيپتى وقشاۋلانۋ قاتارى بار: بۇل كوبىنە ۆەنوزدىق انيەۆريزما سەكىلدى ۇلكەن تۇيىندەر بولاتىن جامباس جاق، جامباستىڭ ورتاڭعى جانە تومەنگى بولىگىنىڭ قيىلىسى، جىلىنشىكتىڭ جوعارعى بولىگى، بەلدەمەنىڭ ۇستىڭگى جاعى. سىرقاتتىڭ وسىلايشا كەڭىنەن تارالۋى، دەرتتىڭ بارلىق جاستاعى ادامداردا كەزدەسۋى بۇل ناۋقاستارعا كورسەتىلەتىن مامانداندىرىلعان كومەك ادىستەرىن ۇنەمى جەتىلدىرىپ وتىرۋ قاجەتتىگىن كورسەتەدى. پاتوگەنەزگە قاتىستى تەتىكتەر كوپ، ولاردىڭ ءبىرقاتارىنا قولدا بار قۇرالدارمەن تيىسىنشە اسەر ەتۋ قيىن، سوندىقتان بۇل اۋرۋدىڭ ەمى دە كۇردەلى. دارىگەر مەن ەمدەلۋشىدەن ايرىقشا نازار، ءتوزىم مەن تاباندىلىق تالاپ ەتىلەدى، ويتكەنى كوپ رەتتە اۋرۋ جازىلمايتىن سيپاتتا بولادى، ءبىر رەت جۇرگىزىلگەن ەممەن شەكتەلۋگە بولمايدى.

وتكەن عاسىردىڭ 80ء-شى جىلدارىنان باستاپ فلەبولوگياعا حيرۋرگيالىق جانە حيرۋرگيالىق ەمەس ەمنىڭ زاماناۋي تەحنولوگيالارى بەلسەندى ەنگىزىلە باستادى. ءاربىر سىرقاتتىڭ وزىندىك قايتالانباس بەلگىلەرى بولادى. سوندىقتان ءتيىمدى كەشەندى تاڭداپ، ەمدەۋ شارالارىنىڭ قانشالىقتى ناتيجەلى بولاتىندىعىن فيزيولوگيانى جانە اۋرۋدىڭ پاتوفيزيولوگياسىن جەتىك بىلەتىن دارىگەر عانا ايتا الادى.

كوپتەگەن سىرقاتتار اۋداندىق ەمدەۋ-الدىن الۋ مەكەمەلەرىندە ەم قابىلدايدى. وكىنىشكە قاراي، بۇل رەتتە جەكەلەگەن قاتەلىكتەرگە جول بەرىلەدى. ەمحانا وتاشىلارى سىرقاتتارعا كوبىنە «اۋىرعانشا جۇرە تۇرۋعا» كەڭەس بەرەدى. ادەتتە دارىگەر ناۋقاسقا داكە تاڭۋعا (ونى قالاي وراۋدى ۇيرەتپەستەن) نەمەسە اسەرى تومەن ەسكىرگەن پرەپاراتتاردى قولدانۋعا كەڭەس بەرەدى. مۇنىڭ ءوزى سوزىلمالى كوكتامىر جەتىسپەۋشىلىگىنىڭ اسقىنۋىنا جانە دەرتى اسقىنعان سىرقاتتار سانىنىڭ ايتارلىقتاي كوبەيۋىنە اكەلىپ سوعادى. 

ۆاريكوزدىق اۋرۋدى ەمدەۋدىڭ نەگىزگى باعىتتارى:

· كومپرەسسيوندىق ەم؛  

· فلەبوسكلەزدىك ەم؛      

· حيرۋرگيالىق ەم مەن فارموكولوگيالىق قۇرالداردى پايدالانۋ.    

كومپرەسسيوندىق ەمنىڭ ەمدىك اسەرى مىناداي تەتىكتەرمەن ايقىندالادى:

- ۆەنوزدىق قايتىمدى تەزدەتۋ مەن پاتولوگيالىق ۆەنوزدىق سىيىمدىلىقتى تومەندەتۋ ۇستىڭگى كوكتامىرلار ديامەترىن كىشىرەيتۋ جانە بۇلشىق ەتتىڭ ۆەنوزدىق ءورىمىن كومپرەسسيالاۋ ەسەبىنەن ىسكە اسادى؛

- ۆەنوزدىق رەفلەكستى جويۋ نەمەسە ازايتۋ؛

- قىلتامىرلار جەلىسىنىڭ ۆەنوزدىق بولىگىندەگى ينتەرستاسيالدىق سۇيىقتىڭ رەابسوربسيالانۋىنىڭ ۇلگايۋى مەن ارتەرياداعى سۇزگىلەۋدىڭ تومەندەۋى ىسىكتىڭ  كىشىرەيۋىنە اكەلەدى؛

- قاننىڭ فيبرينوليتيكالىق بەلسەندىلىگىن پلازمەنوگەننىڭ ۇلپالىق بەلسەندىرگىشىن قارقىندى شىعارۋ ەسەبىنەن ۇلگايتۋ.

سوڭعى كەزگە دەيىن فارماكوتەراپياعا جەتكىلىكتى نازار اۋدارىلماي كەلدى.

ونىڭ نەگىزگى ماقساتتارى مىناداي:

1)  اۋرۋ بەلگىلەرىن (قاتتى اۋىرۋ، بالتىردا اۋىرلىق سەزىنۋ، ءىسىنۋ، تەز شارشاعىشتىق) توقتاتۋ؛

2)  اسقىنۋدىڭ (تروفيكالىق بۇزىلىستار، ءۇستىرت ترومبوورگەبات) الدىن الۋ؛

3)  وتاعا دەيىنگى دايىندىق جانە وتادان كەيىنگى وڭالتۋ؛

4)  سىرقاتتىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتۋ؛

5)  ۆاريكوزدىق اۋرۋدىڭ الدىن الۋ.

قازىرگى كەزدە ۆاريكوزدىق اۋرۋدى ەمدەۋدىڭ حيرۋرگيالىق ادىستەرىنە باسىمدىق بەرىلەدى. سونىمەن بىرگە اياق كوكتامىرلارى اناتوميالىق قۇرىلىسىنىڭ ارتۇرلىلىگى مەن كلينيكالىق تۇرلەرىنىڭ كوپتىگى، ۆاريكوزدىق اۋرۋ دامۋىنىڭ كەزەڭدىلىگى ەمدەۋ باعدارلاماسىن بالاماسىز ستاندارتتاۋعا مۇمكىندىك بەرمەيدى.

سكلەروزداۋشى تەراپيا حيرۋرگيالىق ەم بولىپ تابىلادى. سوندىقتان ۆاريكوزدىق كوكتامىردى الىپ تاستاۋمەن بىردەي اسەر ەتەتىن بۇل ەمگە ءسوزسىز باسىمدىق بەرىلەدى. بۇل ەمدى قولدانۋعا كورسەتىمدەردى ساۋاتتى انىقتاۋ، ەمدەۋ تەحنيكاسىن مۇقيات ساقتاۋ، ۇيلەسىمدى كومپرەسسيا – جاقسى فۋنكسيونالدىق جانە كوسمەتيكالىق ناتيجە الۋ كەپىلى.

م. ن. ءابدىقادىروۆ

---