سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
دوڭگەلەك ۇستەل. وتباسىنىڭ ونەگەسى – وتان ونەگەسى
دوڭگەلەك ۇستەل
وتباسىنىڭ ونەگەسى – وتان ونەگەسى.
ماقساتى: اتا - انالارعا بالانىڭ جان دۇنيەسىن تۇسىنە بىلۋگە كەڭەستەر بەرۋ. ادامدى ءوسىرۋ قۋانىشى مەن تاۋقىمەتى قاتار جۇرەتىن قيىن جول ەكەنىن اتا - انالارعا تۇسىندىرە ءبىلۋ. بالا جۇرەگى ادالدىقتى سۇيەتىندىگىن ايتۋ. ءاربىر اتا - اناعا، بالانىڭ وزىندىك پىكىرىن ءبىلدىرۋ ىسكەرلىگىن قالىپتاستىرۋ.
اتا - انالارعا ىقىلاستى قارىم - قاتىناستىڭ ءرولى تۋرالى ايتۋ، ونى ءىس - جۇزىندە اسىرا بىلۋگە ۇيرەتۋ. جەكە تۇلعانىڭ وزىنە دەگەن سەنىمىن دامىتۋ.

ءوتىلۋ بارىسى:
ءى. ترەنينگ:“تىلەك گۇل شوعى”
ءىى. جاعداياتتار تالداۋ (سۇراق - جاۋاپ)
ءىىى.“مەن قاندايمىن؟”
ءىV. تىنىشتىق ءساتى
V. «كەل وينايىق» سەرگىتۋ ءساتى
Vءى. “قارا كۇيە كوبەلەگىن اۋلايىق” جاتتىعۋى
Vءىى. “جان - جۇرەك سىرى”
Vءىىى. “كوڭىل - كۇي ءتۇسى”
ءىح. قورىتىندى

ترەنينگ:
“تىلەك گۇل شوعى”
وتباسىنىڭ باستى قىزمەتتەرى
تاربيەلىك
ساۋىقتىرۋ
رۋحاني - ادامگەرشىلىك
تانىمدىق - بىلىمدىلىك
تۇرمىستىق
ەڭبەك
تۇلعانىڭ وزىندىك تاجىريبەسىن ىنتالاندىرۋشى
قورعاۋ

بالانىڭ كۇن ءتارتىبىن ۇيىمداستىرۋداعى وتباسىنىڭ ءىس - ارەكەتى
مدۇ سەبەپسىز قالماۋىنا ات سالىسۋ
تاربيەشىمەن، بالاباقشامەن تىعىز بايلانىس ورناتۋ
قوعامدىق ورىنداردا ءوزىن - ءوزى ۇستاي بىلۋگە باۋلۋ
دوستارىمەن قارىم - قاتىناسىنىڭ دۇرىس بولۋىنا كومەكتەسۋ
قىزىعۋشىلىعىن دامىتۋ تانىمدىق ورەلەرىن كەڭەيتۋ ءۇشىن ۇيىرمەلەر تاڭداۋعا كومەكتەسۋ
سانيتارلىق - گيگيەنالىق داعدىلاردى ءسىڭىرتۋ

تاپسىرما
قىزى انادان ۇيرەنبەي ونەگە الماس،
ۇل اتادان ۇيرەنبەي ساپار شەكپەس. (قورقىت اتا)

ۇلت بولام دەسەڭ بەسىگىڭدى تۇزە.
(م. اۋەزوۆ)
وتان وتباسىنان باستالادى.
(ۆ. ا. سۋحوملينسكيي)

وتباسىندا ءوزارا سۇيىسپەنشىلىك بولعاندا عانا وتباسىلىق تۇرمىسزور باقىتقا كەنەلە الادى.
(ن. ك. كرۋپسكايا)
ادام ومىرىندەگى ەڭ ۇلكەن قۋانىش - بالا ءسۇيۋ.
(ب. مومىش ۇلى)
وتباسى - ادام ءومىرىنىڭ تاماشا جاقتارى جۇزەگە
اساتىن، ادامنىڭ ەڭ باستى شاتتىعى بولىپ سانالاتىن بالالاردىڭ ءوسىپ، ءومىر سۇرەتىن ورنى.
(ا. س. ماكارەنكو)

جاعداياتتار تالداۋ (سۇراق - جاۋاپ)
بالا وتە قاتاڭ وتباسىندا تاربيەلەندى. وعان اتا - اناسى ەشقاشان ويىنشىق ساتىپ الىپ بەرمەدى، ءتاتتى اپەرىپ ەركەلەتپەدى، كونسەرت، كينو، سيرككە دە بارىپ كورمەدى. اتا - اناسىنىڭ ايتقانىمەن ءجۇردى، دەگەنىنە كوندى، تەك بۇيرىقتى جۇزەگە اسىرۋشى، ورىنداۋشى قالىپتا عانا ءوستى. بالا اتا - اناسىنىڭ بارلىق ايتقاندارىن ەكى ەتپەي، بۇلجىتپاي ورىنداسا دا، ءبىراق ولاردان ءبىراۋىز جىلى ءسوز ەستىمەدى.

مۇنداي وتباسى تۋرالى نە ايتار ەدىڭىز؟

ءسىز بالاڭىزدى وسىلاي بولىپ وسكەندىگىن قالايسىز با؟

بەس جاسار بالاسىنىڭ بولمەسىن جيناپ جۇرگەن شەشەسى بالاسىنىڭ قاجەتسىز دەگەن زاتتارىنىڭ ءبىرقاتارىن قوقىسقا لاقتىرىپ تاستادى. بالاسى بوبەكجايدان كەلگەن سوڭ، بۇل جاعدايدى كورىپ اناسىنا قاتتى رەنجىدى. اناسىنىڭ ويىنشا، بالاسىنىڭ مۇنداي رەنىش بىلدىرۋگە قاقىسى جوق. سەبەبى، وسى ءۇيدى رەتتەستىرەتىن، قالىپقا كەلتىرەتىن جالعىز ادام اناسى بولعاندىقتان، قالاي جينايدى، سولاي بولۋى كەرەك.

اناسىنىڭ ءىس - ارەكەتى دۇرىس دەپ قۇپتايسىز با؟

بالانىڭ قانداي قۇقىعى بۇزىلدى دەپ ويلايسىز؟

وتباسى تاتۋ بولۋ ءۇشىن ادام بويىندا قانداي قاسيەتتەر بولۋ كەرەك؟

وتباسى جاراستىعىنىڭ سىرى نەدە؟

نازار اۋدارىڭىز.
ەي، پەرزەنتىم، اتا - انانى قۇرمەتتەۋدىڭ قاجەت ەكەنىن اقىل - وي، پاراسات تۇعىرىنان بايقاپ بىلگەيسىڭ. ويتكەنى ءاربىر پەرزەنتتىڭ تەگى اتا - انا عوي.
ەي، پەرزەنتىم، اتا - انانى ەشقاشان رەنجىتۋشى بولما... ولاردىڭ كوڭىل - كۇيىنە قاياۋ سالىپ، قاپالاندىرما.
سەنى جان - دىلىمەن جاقسى كورىپ، تاربيەلەپ جۇرگەن اتا - انانىڭ كوڭىلىن قالدىراتىنداي قۇيتتاي ءىس جاساساڭ، سەن ەشقاشان دا جاقسىلىققا لايىقتى جان ەمەسسىڭ، ويتكەنى كىمدە - كىم اتا - انانىڭ جاقسىلىعىن بىلمەسە، باسقا بىرەۋدىڭ جاقسىلىعىن دا باعالامايدى. ەگەر سەن، ءوز پەرزەنتىم قۇرمەت قىلسىن دەسەڭ، سەن دە اتا - اناڭدى قۇرمەتتە، سەن اتا - اناڭا نە ىستەسەڭ، ساعان پەرزەنتىڭ دە سونى جاسايدى. پەرزەنت – جەمىسكە، اتا - انا – جەمىس اعاشىنا ۇقسايدى. جەمىس اعاشىن جاقسى كۇتسەڭ، جەمىسى دە ءدامدى، جاقسى بولادى. سول سياقتى اتا - اناعا دەگەن ىزگى تىلەگى قابىل بولعانى.

«كەل وينايىق» سەرگىتۋ ءساتى

وتىرىك ايتۋ جامان قاسيەت دەگەندەرىڭ، قول سوعايىق.
جاقسى ادام بولعىلارىڭ كەلسە، ورنىمىزدان تۇرايىق.
جالقاۋلىق جامان قاسيەت دەگەندەرىڭ، وتىرايىق.
بۇگىنگى جينالىسقا جاقسى كوڭىل - كۇيمەن كەلگەندەرىڭىز، اياقتى ەدەنگە سوعايىق.
ادامگەرشىلىگى مول ادامدار ورنىمىزدان تۇرايىق
وسى بوبەكجاي تۋرالى جاقسى وي - پىكىردەگى ادامدار «ءبىز» دەپ ايقايلاڭىزدار.
بۇگىنگى كەزدەسۋگە قۋانىشتىلار قول شاپالاقتايىق

«مەن قاندايمىن؟»

جاقسى ىستەردى جاساۋعا اسىعايىق، ايتپەسە جاس ۇرپاق ۇلكەندەردىڭ قاتەلىكتەرىن كەشىرمەس جانە ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىزدىڭ وركەندەۋىن قورعاۋعا لايىقتى بولا المايدى. بۇلدىرشىنگە بار كەرەگى - ءسىزدىڭ، ءدال ءسىزدىڭ جىلى ءسوزىڭىز بەن جۇمساق قاباعىڭىز. وسىنى ۇمىتپايىق!

اسىل پەرزەنتىڭىزدى تاڭەرتەڭ قالاي وياتاسىز؟

بالانىڭ ءار كۇندى باستاۋى، قارسى الۋى ءساتتى بولۋ كەرەك. ول ءۇشىن تاڭەرتەڭ بالانى وياتقاندا جايلى، باپپەن وياتىڭىز، ول ءسىزدىڭ كۇلىمدەپ، مەيىرىممەن وتە جاقسى كورىپ تۇرعانىڭىزدى سەزۋ كەرەك.
وسى سوزدەرمەن ونىڭ دا، ءسىزدىڭ دە كۇنىڭىز باستالادى.

بالاڭىزدى تىڭداي بىلەسىز بە؟

جۇرەكپەن تىڭداي ءبىلىڭىز.
بالالارىڭىزبەن جىلى شىراي تانىتىپ سويلەسىڭىز.
وسى ءبىر تاماشا ساتتەن ءلاززات الىڭىز.
ەڭ باستىسى، نازار اۋدارىڭىز.
جات ويدان اۋلاق بولىپ، بالاڭىزبەن بىرگە بولىڭىز.
شىن كوڭىلمەن تىڭداڭىز.
ءسوزىن بولمەڭىز.
سىناماڭىز.
ونىڭ سوزدەرىن ءتۇيسىنىپ، ءتۇسىنۋ ءۇشىن بار ىنتاڭىزدى سالىڭىز.
ءارقاشان دا كۇلىمدەپ ءجۇرىڭىز.

اتا - انا مەن بالانىڭ ماحابباتى دەگەنىمىز نە؟

باسىم كوپشىلىگىمىز بالامىزبەن قارىم - قاتىناستا سۇيىسپەنشىلىك دەگەندى ۇمىتىپ جاتامىز. بالالارىڭىزعا ولاردى جاقسى كورەتىنىڭىزدى جاسىرماي، ءجيى ءبىلدىرىپ تۇرىڭىزدار.
ەگەردە باقىتتى دا تابىستى بالانى وسىرگىڭىز كەلسە، ولاردى قانشالىقتى جاقسى كورەتىڭىزدى كۇندە ايتىپ وتىرىڭىز.
وتباسىلىق دارىگەر ۆيرجينيا ساتير بالانىڭ ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن كۇنىنە ءتورت ىستىق قۇشاق، دەنىنىڭ ساۋ بولۋى ءۇشىن سەگىز قۇشاق، ءوسۋى ءۇشىن ون ەكى قۇشاق قاجەت ەكەنىن ايتادى.
ال ەندى، كۇنىنە بالاڭىزدى قانشا رەت قۇشاقتايتىنىڭىزدى ايتىڭىزشى؟
ءوز سۇيىسپەنشىلىگىڭىزدى كورسەتۋدىڭ ءتيىمدى ءتاسىلى - وعان نازار اۋدارعانىڭىز ءجون.
بالالار ۇنەمى اتا - اناسىمەن تىعىز قاتىناستا بولۋى كەرەك. ولار وسكەنشە اتا - اناعا جاقىن بولىپ، ولارمەن ۇنەمى سويلەسۋدى قالايدى. بۇل كۇندەلىكتى تاماقتاي اسا ماڭىزدى.

بالا تاربيەسىندە جولداسىڭىزبەن ۇنەمى اقىلداسىپ وتىراسىز با؟
ءوزىڭىزدىڭ قاتەلىگىڭىز ءۇشىن بالاڭىزدان كەشىرىم سۇرايسىز با؟

“ءۇشاعاش نەگىزگى ورتا مەكتەبى” كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك مەكەمەسى
مەكتەپ پسيحولوگى: جۋمايەۆا نۋريا سافيوللييەۆنا
دوڭگەلەك ۇستەل. وتباسىنىڭ ونەگەسى – وتان ونەگەسى. جۇكتەۋ

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما