ەجەلگى ريم ونەرى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەجەلگى ريم ونەرى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ريمدەگى مەكتەپ، وقۋ جۇيەسى تۋرالى، ادەبي شىعارمالار مەن شەشەندىك ونەر جونىندە، قۇقىق دامۋى تۋرالى وقۋشىلارعا تاريحي ماعلۇمات بەرۋ.
دامىتۋشىلىق: ريم ونەرىنە باسقا ەلدەر مادەنيەتىنىڭ اسەرى، ونەر تۇرلەرى، ولاردىڭ ەرەكشەلىكتەرى، دامۋ جولدارى.
تاربيەلىك: تياناقتى ءبىلىم الۋعا دەگەن قۇشتارلىققا، شەشەندىك ونەر مۇرالارىنا دەگەن قۇرمەت سەزىمىنە، پوەزيانى تۇسىنە بىلۋگە، قۇقىقتى ساقتاۋعا باۋلۋ. بۇلاردىڭ بارىنە جالپى ادامزاتتىق مۇرا، قۇندىلىقتار رەتىندە قاراۋعا تاربيەلەۋ.
پسيحولوگيالىق: وقۋشىلارمەن قالىپتى پسيحولوگيالىق كليمات جانە سانيتارلىق - گيگيەنالىق تالاپتاردى ورىنداۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ەمەس.
ساباقتىڭ ءادىسى: ستو - ڭ ستراتەگيالارىن پايدالانۋ.
كورنەكىلىگى: كارتا، پلاكاتتار، بەينەتاسپا.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. قىزىعۋشىلىقتى تۋعىزۋ. وقۋشىلار الدىن الا 4 توپقا ءبولىنىپ، ءارقايسىسىنا ۇيگە ىزدەنۋ ءۇشىن جەكە تاپسىرما بەرىلەدى.
1) 1 - توپ تىكەلەي سۇحبات.(ينتەرۆيۋ الۋ). جوعارعى، ورتا، تومەنگى بۋىننان ينتەرۆيۋ الىنادى.
1. ەجەلگى ريم تۋرالى نە بىلەسىز؟
2. ەجەلگى ريم مەكتەبى تۋرالى نە ايتار ەدىڭىز؟
3. ەجەلگى ريم قالاسىنىڭ نەگىزى قاشان قالاندى جانە ونىڭ العاشقى پاتشاسى كىم؟
4. ءارى قولباسشى، ءارى شەشەن گاي يۋليي سەزار تۋرالى قانداي قۇندى مالىمەت ايتار ەدىڭىز؟
ءىى. ماعىنانى اشۋ.
1. تاقىرىپ تاڭداۋ.
ا) ريم مەكتەبى.
ءا) ريم پوەزياسى.
ب) شەشەندىك ونەر.
ۆ) قۇقىق.
وقۋشىلار: 1) تاقىرىپ تاڭدايدى؛ 2) ىشتەي وقيدى؛ 3) ءتۇسىنىپ وقيدى؛ 4) ويلانادى؛ 5) جاۋاپ بەرەدى.
2) تاۋەلسىز زەرتتەۋ. 2-توپ ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرما بويىنشا ۆەرگيليي، گوراسيي، سيسەرون، سەزار تۋرالى قوسىمشا مالىمەت جيناقتايدى. وقۋشى: 1) ىزدەنەدى 2) وقيدى 3) جازادى 4) ايتادى.
3) قويىلىم 3-توپتىڭ ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرماسى.
باسقارۋشىسى: وكتوۆيان اۆگۋستىڭ مەسەنات اتتى باي دوسى بولىپتى. ول اقىندارعا قامقورلىق جاساپ ءجۇرىپتى. ەڭ اتاقتى اقىننىڭ ءبىرى گوراسيي وتە كەدەي ەدى.
مەسەنات: گ. يۋ. سەزاردىڭ تاق مۇراگەرى، يمپەراتورىمىز وكتوۆيان اۆگۋست يمپەراتورلىق بيلىكتى نىعايتۋ ءۇشىن اقىنداردى ءوز جاعىنا تارتىپ، ولەڭدەر جازعىزىپ جاتىر. مەن ءسىزدىڭ يمپەراتور اۆگۋستىڭ تاپسىرماسى بويىنشا «ءجۇز جىلدىق ويىن» مەرەكەسى كەزىندە ۇلكەن حور ورىندايتىن سالتاناتتى ءان ۇرانىنىڭ ولەڭدەرىن جازعانىڭىزدى بىلەمىن. ءسىزدىڭ ونەرىڭىزگە ءتانتىمىن! بارلىق كۇش - قۋاتىڭدى ولەڭ شىعارۋ ىسىنە ارناۋ ءۇشىن گوراسيي سىزگە مەن شاعىن يمەنيە (جەر بولىگىن) سىيلايمىن.
باسقارۋشى: گوراسيي ءوز ولەڭدەرىنىڭ ۋاقىت قىسىمىنا باعىنبايتىن ەسكەرتكىش بولىپ قالاتىنىن بىلگەن.
گوراسيي: مەنىڭ ەسكەرتكىشىم ورناتىلدى. ول مىستان دا ماڭگىلىك. پيراميدادان دا سالتاناتتى. ونى جاڭبىر تامشىلارى دا، ەكپىندى جەل دە، وتكەن جىلداردىڭ شەكسىز شيىرى دا قيراتا المايدى. جوق، مەن زىم-زيا قۇرىپ كەتپەيمىن! مەنىڭ ەڭ اسىل بولشەكتەرىم جەرگە كومىلمەيدى...
باسقارۋشى: مەسەناتتىڭ ەسىمى جومارتتىقتىڭ ۇلگىسىنە اينالعان. قازىرگى زاماندا دا اقىنعا، سۋرەتشىگە، ارتىستەرگە كومەك كورسەتۋشىلەردى مەسەنات دەپ اتايدى.
4) جوبا پلاكات. 4-توپقا «ەجەلگى ريم ونەرى» دەگەن تاقىرىپتا جوبا پلاكات جاساۋعا ۇيگە تاپسىرما بەرىلدى. وقۋشىلار: 1) جوبا پلاكات جاسايدى؛ 2) قورعايدى.
1. جۇرەگىمىز سوعىپ تۇرعاندا، ۇرپاق جالعاستىعى توقتاماق ەمەس. سوندىق - تان ەجەلگى ريم ونەرىن جۇرەك تۇسىنا ورنالاستىردىق.
2. سانانى جەتىلدىرۋ جولى - ءبىلىم. «بىلەكتى ءبىردى، ءبىلىمدى مىڭدى جىعادى» دەگەن قازاق ماقالىنا ساي، ءارى بىلىمگە اقىل - وي، ەڭبەك ارقىلى جەتەتىن بولعاندىقتان ءبىلىمدى جوعارى قويدىق.
3. «مىڭ رەت ەستىگەننەن ءبىر رەت كورگەن ارتىق» دەگەن سوزگە سۇيەنە وتىرىپ، ءارى قۇقىق نورمالارىنىڭ ساقتالۋىن قاداعالايتىندىقتان قۇقىقتى كوزگە بەينەلەدىك.
4. پوەزيانى قۇلاققا سالعان سەبەبىمىز، كىشكەنتايدان ەستىپ، قۇلاققا ءسىڭىرىپ وسۋگە سەپتىگىن تيگىزەتىندىكتەن.
5. شەشەندىك ونەردى تىلگە سالعان سەبەبىمىز، قازاقتا شەشەن ادامدى «تىلىنەن بال تامعان» دەگەن تەڭەۋگە بايلانىستى.
6. ءدىندى مويىنعا سالعان سەبەبىمىز، ءدىن ەرتە كەزدەن پاسدا بولىپ، قازىرگە دەيىن موينىمىزدان تۇسپەي كەلە جاتقاندىقتان.
7. ساۋلەت ونەرى مەن ءمۇسىن ونەرى قولمەن جاسالاتىن بولعاندىقتان، قولعا سالدىق.
8. لاتىن ءتىلى ريمدىكتەر سويلەگەن ءتىل. ب. ز. V عاسىرىندا ريم يمپەرياسى جويىلىپ، لاتىن ءتىلى فرانسۋز، يتاليان، پورتۋگال، رۋمىن ت. ب. تىلدەرگە جىكتەلىپ كەتسە دە ءقازىردىڭ وزىندە مەديسينا ت. ب. سالالاردا حالىقارالىق تەرميندە قالماي قولدانىلىپ كەلە جاتقاندىقتان اياققا سالدىق.
سول سياقتى وسىدان 2000 ج. بۇرىن گ. يۋ. سەزار جاساتقان كۇنتىزبەدەگى اي اتتارى ءالى كۇنگە دەيىن پايدالانىلىپ كەلە جاتقاندىقتان اياققا سالدىق. «سەنتيابر» جەتىنشى، «دەكابر» ونىنشى دەگەندى بىلدىرەدى. ويتكەنى، ريمدىكتەر جىلدىڭ باسىن ناۋرىز ايىنان باستاپ ەسەپتەگەن. سەبەبى، فيەۆرال ايى ءولىم قۇدايى فيەۆرۋستىڭ اتىمەن اتالعاندىقتان ونى 28 كۇننەن تۇراتىن عانا ەتىپ، جىلدىڭ ەڭ سوڭعى ايى دەپ ەسەپتەگەن.
يۋل سەزاردىڭ قۇرمەتىنە، ال اۆگۋست ايى يمپەراتور وكتوۆياننىڭ قۇرمەتىنە وسىلاي اتالعان.
ءىىى. وي – تولعانىس.
رافت. وقۋشىلار: 1) ويلانادى؛ 2) جازادى؛ 3) ايتادى.
رول – ەجەلگى ريم حالقىنان.
اۋديتوريا – 6 «ا» سىنىپ وقۋشىلارىنا.
فورما – حات.
تاقىرىپ. العىس حات.
قۇرمەتتى 6 «ا» سىنىپ وقۋشىلارى! سىزدەردىڭ، ءبىزدىڭ، ياعني ەجەلگى ريم ونەرىن جاقسى مەڭگەرگەندەرىڭىزگە ريزامىز، ءارى العىسىمىزدى بىلدىرەمىز!
الداعى ۋاقىتتا ءبىلىمنىڭ كەمەسىمەن كوپ جەردى شارلاپ، ۇلتتىق رۋحى مىقتى، پاراساتتى ازامات بولىپ وسۋلەرىڭىزگە تىلەكتەسپىز.
باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: گرەك جانە ريم مەكتەبىن سالىستىرا وتىرىپ، ارگۋمەنتتىك ەسسە جازۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ريمدەگى مەكتەپ، وقۋ جۇيەسى تۋرالى، ادەبي شىعارمالار مەن شەشەندىك ونەر جونىندە، قۇقىق دامۋى تۋرالى وقۋشىلارعا تاريحي ماعلۇمات بەرۋ.
دامىتۋشىلىق: ريم ونەرىنە باسقا ەلدەر مادەنيەتىنىڭ اسەرى، ونەر تۇرلەرى، ولاردىڭ ەرەكشەلىكتەرى، دامۋ جولدارى.
تاربيەلىك: تياناقتى ءبىلىم الۋعا دەگەن قۇشتارلىققا، شەشەندىك ونەر مۇرالارىنا دەگەن قۇرمەت سەزىمىنە، پوەزيانى تۇسىنە بىلۋگە، قۇقىقتى ساقتاۋعا باۋلۋ. بۇلاردىڭ بارىنە جالپى ادامزاتتىق مۇرا، قۇندىلىقتار رەتىندە قاراۋعا تاربيەلەۋ.
پسيحولوگيالىق: وقۋشىلارمەن قالىپتى پسيحولوگيالىق كليمات جانە سانيتارلىق - گيگيەنالىق تالاپتاردى ورىنداۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ەمەس.
ساباقتىڭ ءادىسى: ستو - ڭ ستراتەگيالارىن پايدالانۋ.
كورنەكىلىگى: كارتا، پلاكاتتار، بەينەتاسپا.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. قىزىعۋشىلىقتى تۋعىزۋ. وقۋشىلار الدىن الا 4 توپقا ءبولىنىپ، ءارقايسىسىنا ۇيگە ىزدەنۋ ءۇشىن جەكە تاپسىرما بەرىلەدى.
1) 1 - توپ تىكەلەي سۇحبات.(ينتەرۆيۋ الۋ). جوعارعى، ورتا، تومەنگى بۋىننان ينتەرۆيۋ الىنادى.
1. ەجەلگى ريم تۋرالى نە بىلەسىز؟
2. ەجەلگى ريم مەكتەبى تۋرالى نە ايتار ەدىڭىز؟
3. ەجەلگى ريم قالاسىنىڭ نەگىزى قاشان قالاندى جانە ونىڭ العاشقى پاتشاسى كىم؟
4. ءارى قولباسشى، ءارى شەشەن گاي يۋليي سەزار تۋرالى قانداي قۇندى مالىمەت ايتار ەدىڭىز؟
ءىى. ماعىنانى اشۋ.
1. تاقىرىپ تاڭداۋ.
ا) ريم مەكتەبى.
ءا) ريم پوەزياسى.
ب) شەشەندىك ونەر.
ۆ) قۇقىق.
وقۋشىلار: 1) تاقىرىپ تاڭدايدى؛ 2) ىشتەي وقيدى؛ 3) ءتۇسىنىپ وقيدى؛ 4) ويلانادى؛ 5) جاۋاپ بەرەدى.
2) تاۋەلسىز زەرتتەۋ. 2-توپ ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرما بويىنشا ۆەرگيليي، گوراسيي، سيسەرون، سەزار تۋرالى قوسىمشا مالىمەت جيناقتايدى. وقۋشى: 1) ىزدەنەدى 2) وقيدى 3) جازادى 4) ايتادى.
3) قويىلىم 3-توپتىڭ ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرماسى.
باسقارۋشىسى: وكتوۆيان اۆگۋستىڭ مەسەنات اتتى باي دوسى بولىپتى. ول اقىندارعا قامقورلىق جاساپ ءجۇرىپتى. ەڭ اتاقتى اقىننىڭ ءبىرى گوراسيي وتە كەدەي ەدى.
مەسەنات: گ. يۋ. سەزاردىڭ تاق مۇراگەرى، يمپەراتورىمىز وكتوۆيان اۆگۋست يمپەراتورلىق بيلىكتى نىعايتۋ ءۇشىن اقىنداردى ءوز جاعىنا تارتىپ، ولەڭدەر جازعىزىپ جاتىر. مەن ءسىزدىڭ يمپەراتور اۆگۋستىڭ تاپسىرماسى بويىنشا «ءجۇز جىلدىق ويىن» مەرەكەسى كەزىندە ۇلكەن حور ورىندايتىن سالتاناتتى ءان ۇرانىنىڭ ولەڭدەرىن جازعانىڭىزدى بىلەمىن. ءسىزدىڭ ونەرىڭىزگە ءتانتىمىن! بارلىق كۇش - قۋاتىڭدى ولەڭ شىعارۋ ىسىنە ارناۋ ءۇشىن گوراسيي سىزگە مەن شاعىن يمەنيە (جەر بولىگىن) سىيلايمىن.
باسقارۋشى: گوراسيي ءوز ولەڭدەرىنىڭ ۋاقىت قىسىمىنا باعىنبايتىن ەسكەرتكىش بولىپ قالاتىنىن بىلگەن.
گوراسيي: مەنىڭ ەسكەرتكىشىم ورناتىلدى. ول مىستان دا ماڭگىلىك. پيراميدادان دا سالتاناتتى. ونى جاڭبىر تامشىلارى دا، ەكپىندى جەل دە، وتكەن جىلداردىڭ شەكسىز شيىرى دا قيراتا المايدى. جوق، مەن زىم-زيا قۇرىپ كەتپەيمىن! مەنىڭ ەڭ اسىل بولشەكتەرىم جەرگە كومىلمەيدى...
باسقارۋشى: مەسەناتتىڭ ەسىمى جومارتتىقتىڭ ۇلگىسىنە اينالعان. قازىرگى زاماندا دا اقىنعا، سۋرەتشىگە، ارتىستەرگە كومەك كورسەتۋشىلەردى مەسەنات دەپ اتايدى.
4) جوبا پلاكات. 4-توپقا «ەجەلگى ريم ونەرى» دەگەن تاقىرىپتا جوبا پلاكات جاساۋعا ۇيگە تاپسىرما بەرىلدى. وقۋشىلار: 1) جوبا پلاكات جاسايدى؛ 2) قورعايدى.
1. جۇرەگىمىز سوعىپ تۇرعاندا، ۇرپاق جالعاستىعى توقتاماق ەمەس. سوندىق - تان ەجەلگى ريم ونەرىن جۇرەك تۇسىنا ورنالاستىردىق.
2. سانانى جەتىلدىرۋ جولى - ءبىلىم. «بىلەكتى ءبىردى، ءبىلىمدى مىڭدى جىعادى» دەگەن قازاق ماقالىنا ساي، ءارى بىلىمگە اقىل - وي، ەڭبەك ارقىلى جەتەتىن بولعاندىقتان ءبىلىمدى جوعارى قويدىق.
3. «مىڭ رەت ەستىگەننەن ءبىر رەت كورگەن ارتىق» دەگەن سوزگە سۇيەنە وتىرىپ، ءارى قۇقىق نورمالارىنىڭ ساقتالۋىن قاداعالايتىندىقتان قۇقىقتى كوزگە بەينەلەدىك.
4. پوەزيانى قۇلاققا سالعان سەبەبىمىز، كىشكەنتايدان ەستىپ، قۇلاققا ءسىڭىرىپ وسۋگە سەپتىگىن تيگىزەتىندىكتەن.
5. شەشەندىك ونەردى تىلگە سالعان سەبەبىمىز، قازاقتا شەشەن ادامدى «تىلىنەن بال تامعان» دەگەن تەڭەۋگە بايلانىستى.
6. ءدىندى مويىنعا سالعان سەبەبىمىز، ءدىن ەرتە كەزدەن پاسدا بولىپ، قازىرگە دەيىن موينىمىزدان تۇسپەي كەلە جاتقاندىقتان.
7. ساۋلەت ونەرى مەن ءمۇسىن ونەرى قولمەن جاسالاتىن بولعاندىقتان، قولعا سالدىق.
8. لاتىن ءتىلى ريمدىكتەر سويلەگەن ءتىل. ب. ز. V عاسىرىندا ريم يمپەرياسى جويىلىپ، لاتىن ءتىلى فرانسۋز، يتاليان، پورتۋگال، رۋمىن ت. ب. تىلدەرگە جىكتەلىپ كەتسە دە ءقازىردىڭ وزىندە مەديسينا ت. ب. سالالاردا حالىقارالىق تەرميندە قالماي قولدانىلىپ كەلە جاتقاندىقتان اياققا سالدىق.
سول سياقتى وسىدان 2000 ج. بۇرىن گ. يۋ. سەزار جاساتقان كۇنتىزبەدەگى اي اتتارى ءالى كۇنگە دەيىن پايدالانىلىپ كەلە جاتقاندىقتان اياققا سالدىق. «سەنتيابر» جەتىنشى، «دەكابر» ونىنشى دەگەندى بىلدىرەدى. ويتكەنى، ريمدىكتەر جىلدىڭ باسىن ناۋرىز ايىنان باستاپ ەسەپتەگەن. سەبەبى، فيەۆرال ايى ءولىم قۇدايى فيەۆرۋستىڭ اتىمەن اتالعاندىقتان ونى 28 كۇننەن تۇراتىن عانا ەتىپ، جىلدىڭ ەڭ سوڭعى ايى دەپ ەسەپتەگەن.
يۋل سەزاردىڭ قۇرمەتىنە، ال اۆگۋست ايى يمپەراتور وكتوۆياننىڭ قۇرمەتىنە وسىلاي اتالعان.
ءىىى. وي – تولعانىس.
رافت. وقۋشىلار: 1) ويلانادى؛ 2) جازادى؛ 3) ايتادى.
رول – ەجەلگى ريم حالقىنان.
اۋديتوريا – 6 «ا» سىنىپ وقۋشىلارىنا.
فورما – حات.
تاقىرىپ. العىس حات.
قۇرمەتتى 6 «ا» سىنىپ وقۋشىلارى! سىزدەردىڭ، ءبىزدىڭ، ياعني ەجەلگى ريم ونەرىن جاقسى مەڭگەرگەندەرىڭىزگە ريزامىز، ءارى العىسىمىزدى بىلدىرەمىز!
الداعى ۋاقىتتا ءبىلىمنىڭ كەمەسىمەن كوپ جەردى شارلاپ، ۇلتتىق رۋحى مىقتى، پاراساتتى ازامات بولىپ وسۋلەرىڭىزگە تىلەكتەسپىز.
باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: گرەك جانە ريم مەكتەبىن سالىستىرا وتىرىپ، ارگۋمەنتتىك ەسسە جازۋ.
You Might Also Like
-
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋى جانە قازاق حاندارى
