ەمتيحان بيلەتتەرى (7- سىنىپ)
ەمتيحان بيلەتتەرى 7 - سىنىپ
№1
1. ادەبي ءتىلدىڭ لەكسيكالىق نورماسى تۋرالى..
2. سويلەم مۇشەسىنە تالداۋ جاسا
ەڭبەك ادامنىڭ باعىن اشادى، سپورت ادامنىڭ ءارىن اشادى.
3. «ءانشى» اڭگىمەسىندەگى ءامىرقان قانداي ادام؟ ونىڭ سىرتقى ءتۇرى نەلىكتەن قازاقتىڭ ەركىندىگىن ەسكە تۇسىرەدى؟
4. «تۋادى ەرلەر ەل ءۇشىن» تاقىرىبىنا ويتولعاۋ جازىڭىز.
№2
1. زات ەسىمنىڭ تۇرلەنۋى. زات ەسىمنىڭ سويلەمدەگى قىزمەتى.
2. «تەرەڭ» ءسوزىن قاتىستىرىپ سويلەم قۇراستىر. ول سويلەمگە مورفولوگيالىق تالداۋ جاسا.
3. ءسابيت مۇقانوۆتىڭ «ەسىل بويىندا» اڭگىمەسىنىڭ كەيىپكەرلەرىن اتا. اڭگىمەنىڭ نەگىزگى يدەياسىن ايتىپ بەر.
4. بەيبىتشىلىك تاقىرىبىنا اڭگىمە قۇراستىر.
№3
1. بەرىلگەن سويلەمدەگى سوزدەردىڭ بايلانىسىن كورسەت.
اسقار دوسىنىڭ العىرلىعىنا، بىلىمدىلىگىنە قاتتى قىزىعادى.
2. سويلەمدەگى كۇردەلى سوزدەردىڭ استىن سىز. ءبىرىنشى سويلەمدەگى سوزدەردى ءسوز تاپتارىنا قاراي تالدا.
اتا - بابالارىمىز اققۋدى كيەلى، قاسيەتتى ساناعان. ول قۇستى سۇلۋلىقتىڭ، تازالىقتىڭ بەلگىسىنە بالاعان.
3. ورالحان بوكەيدىڭ «تورتاي مىنەر اق بوز ات..» اڭگىمەسىنىڭ قىسقاشا مازمۇنىن ايتىپ بەر.
4. «دوستىق» تاقىرىبىنا اڭگىمە قۇراستىر.
№4.
1. بەرىلگەن سوزدەردەن قوس سوزدەر قۇراستىر. ولار قالاي جازىلادى؟
كورپە، الىس، قۇربى، ويىن، قورا، بۇگىن.
2. بەرىلگەن سويلەمدەردى وقىپ، ونداعى سەپتىك جالعاۋلارىنىڭ استىن سىز. قاي سەپتىكتە تۇرعانىن انىقتا.
جەڭگەلەرى سياقتى ءوزى كۇندە ارالاسىپ جۇرگەن بالالار دا ەراسىلدى جاڭا ەسىمىمەن اتاۋعا ادەتتەندى. باقىت ۇيىنەن شىعىپ، كىتاپحانادان جاڭا كىتاپتار الۋعا كەلە جاتىر.
3. احمەت بايتۇرسىنوۆتىڭ «ەكى شىبىن» شىعارماسى ارقىلى نە ايتقىسى كەلدى؟
4. «سپورت – دەنساۋلىق كەپىلى» تاقىرىبىنا شاعىن شىعارما جاز.
№5
1. ءسوز تىركەسى دەگەنىمىز نە؟ مىسالدار جاز.
2. مىنا سويلەمدەگى سوزدەردىڭ بايلانىسىن كورسەت، ساتىلاي - كەشەندى تالداۋ.
كوكشولاقپەن يتەڭدەپ قارا قوسقا جالعىز كەلدىم.
3. مونولوگ جانە ديالوگ تۋرالى نە بىلەسىڭ؟ مىسال كەلتىر
4. «مەنىڭ قازاقستانىم» تاقىرىبىنا شاعىن شىعارما جاز.
№6
1. سىن ەسىمنىڭ تۇرلەنۋى، ەملەسى، سويلەمدەگى قىزمەتى.
2. مورفولوگيالىق تالداۋ
ومىردە وسى ءتارىزدى ادىلەتسىزدىكتەر تولىپ جاتىر.
3. س. تورايعىروۆتىڭ «ءبىر ادامعا» ولەڭىندەگى يرونيا مەن ساركازم ماعىناسىندا قولدانىلعان جولداردى تاۋىپ، ءتۇسىندىر.
4. ءتورت تۇلىككە بايلانىستى «كىشكەنتاي قوزىم» تاقىرىبىنا اڭگىمە جاز.
№7
1. وسى شاقتىڭ تۇرلەرىنە مىسال كەلتىر.
2. سويلەم مۇشەسىنە تالداپ، ەتىستىكتىڭ شاقتارىن كورسەت
كەنەت تورى دونەن ءىشىن تارتىپ، جالت بۇرىلىپ تۇرا قالدى.
3. اباي «اسەمپاز بولما ارنەگە» ولەڭىنەن ءۇزىندى ايت.
4. «انا - كۇننىڭ شۋاعى..» ويتولعاۋ جاز.
№8
1. وداعاي ءسوز دەگەنىمىز نە؟ بەرىلگەن سويلەمدەگى وداعايدى تاپ.
وداعاي سويلەمدەگى باسقا سوزدەرمەن بايلانىسقا تۇسە مە؟
- بارەكەلدى، بۇل بالا ءاندى ناقىشىنا كەلتىرىپ وقيدى ەكەن.
2. ەتىستىكتەرگە تالداۋ جاسا، ونىڭ جاسالۋى، شاعى.
كيىز ءۇيدىڭ تورىندە اۋىل اقساقالدارى قىمىز ءىشىپ وتىر.
اكەم داستارحان شەتىندە قىمىز قۇيىپ وتىر. مەن سىرتتا ءبىراز تۇردىم دا، نىق باسىپ ۇيگە قايتا كىردىم.
3. س. تورايعىروۆ «مەن - قازاق» شىعارماسىنىڭ بۇگىنگى كۇنمەن ۇندەسىپ، جاس ۇرپاقتىڭ ۇلتتىق نامىسىن وياتۋعا قىزمەت ەتۋى تۋرالى نە ايتاسىڭ؟
4. «ۇلتتىق مەرەكەلەر» تاقىرىبىنا ءماتىن قۇراستىر.
№9
1. قىستىرما ءسوز دەگەن نە؟ مىسال كەلتىر.
2. سويلەمدى سويلەم مۇشەسىنە تالدا.
ۇلىتاۋدىڭ بوكتەرىندە سالقىن سامال جەل ەسەدى.
3. س. مۇراتبەكوۆتىڭ «جۋسان ءيسى» اڭگىمەسىندە ايان قانداي بالا ەدى؟
4. «مەنىڭ ءسۇيىپ وقيتىن شىعارمام..» شاعىن اڭگىمە جاز.
№10
1. قازاق تىلىندە نەشە سەپتىك بار؟ جاي سەپتەۋ مەن تاۋەلدى سەپتەۋگە مىسال كەلتىر، سەپتە.
2. مورفولوگيالىق تالداۋ.
دوسىڭا وتىرىك ايتپا، سەنىمىڭ كەتەر.
3. ماقال - ماتەل تۋرالى نە بىلەمىز؟ مىسال كەلتىر.
4. «جاز مەزگىلى» سۋرەتتەمە - شىعارما جاز.
№11
1. كوسەمشە. كوسەمشەنىڭ ەكى ءتۇرلى ماندە قولدانىلۋى. كوسەمشەنىڭ تۇرلەنۋى. مىسالدارمەن دالەلدە.
2. «كوكسەرەك» اڭگىمەسىنىڭ تاقىرىبى مەن جازۋشىنىڭ وي ءتۇيىنى تۋرالى ايت. شىعارمانىڭ اۆتورىن اتا.
3. تومەندەگى سوزدەرگە دىبىستىق تالداۋ جاسا:
اسەمپاز، ويىنشىعى. دوسجان
4. «ەڭ سۇيىكتى جانۋارىم» اتتى تاقىرىپتا اڭگىمە جاز.
№12
1. ەسىمشە. ەسىمشەنىڭ ەكى ءتۇرلى ماندە قولدانىلۋى. ەسىمشەنىڭ تۇرلەنۋى. مىسالدارمەن دالەلدە.
2. «ەسىل تاسىپ بارادى» ءانىنىڭ شىعۋ تاريحى تۋرالى ايت.
3. بەرىلگەن سوزدەردى تاۋەلدە:
كولىك، تالاپ
4. «ەسىل تاسىپ بارادى» ءانىنىڭ تاريحىنان اڭگىمە قۇراستىرىپ جاز.
№13
1. ەتىس دەگەنىمىز نە؟ ەتىستىڭ تۇرلەرى. مىسال كەلتىر
2. ءۇزىندى قانداي شىعارمادان الىنعان؟ اۆتورى كىم؟
«ۇنەمى اشتىق، كۇتىمسىزدىك، اۋىر جۇمىس قوسىلىپ ويىن شاتاستىرا بەردى. اجەسى ولگەن سوڭ كوڭىلىندە دە تىرشىلىگىنە سۇيسىنگەندەي اشىق كۇن بولعان جوق. كىشكەنتاي قاسىمنىڭ ءتۇسى دە كوڭىلى دە قارتايىپ جۇدەپ بارادى. بۇل ۋاقىتتا قاديشانىڭ قولى ۇيرەنىپ العان تاياعى كۇننەن - كۇنگە «جەتىم يت»، «جامان نەمە» دەپ كوزگە شۇقىپ ءجيى - ءجيى تيە باستادى.
بۇگىنگى قاسىم جالعىز كەلە جاتقان ءتۇننىڭ الدىندا تاڭەرتەڭنەن كەشكە شەيىن يسا مەن قاديشا بۇنى ۇيىنە جولاتپاي اۋىلدان قۋىپ ءجۇرىپ ساباپ ەدى»
3. بەرىلگەن سويلەمنەن ءسوز تىركەسىن تاپ. تالدا.
ءبىزدىڭ ءۇيدىڭ ون التىنشى پاتەرىندە جالعىز باستى سىرقات اجەي تۇرادى.
4. «مەنىڭ ەلىم» تاقىرىبىنا ءماتىن قۇراستىر.
№14
1. زات ەسىمنىڭ تۇرلەنۋى. مىسالدارمەن دالەلدە.
2. بەرىلگەن كۇردەلى سوزدەردىڭ تۇرلەرىن اجىراتىپ، سيپاتتاما بەر، انىقتاماسىن ايت.
اسقازان، اپالى - ءسىڭلى، جولبارىس، انا ءتىلى، جەتپىس بەس
3. بەرىلگەن سوزدەردى جىكتە:
ۇيرەن، اقىن
4. «انا ءتىلىم - ارداعىم» تاقىرىبىنا شاعىن ويتولعاۋ جاز.
№15
1. ەتىستىكتىڭ تۇرلەنۋى. مىسال كەلتىر
2. انا تاقىرىبىندا جازىلعان قانداي شىعارمالار بىلەسىڭ؟ ءوزىڭ جاقسى بىلەتىن ءبىر شىعارماعا توقتالىپ ءوت.
3. بەرىلگەن سويلەمدى ءسوز قۇرامىنا تالدا.
ساۋلەنىڭ اجەسى اۋىلدان كەلدى.
4. «قىس مەزگىلى» سۋرەتتەمە جاز.
№16
1. ۇستەۋ، انىقتاماسى. مىسال كەلتىر.
2. ءۇزىندى قانداي شىعارمادان الىنعان؟ اۆتورى كىم؟
«ءامىرحان شىعىسىمەن شاپالاق شارتىلدادى. وزگە شىعۋشىلاردان ءامىرحاننىڭ كيىمى دە، ءجۇرىس تۇرىسى دا جات ەدى. قازاقتىڭ ەركىندىگىن ەسكە ءتۇسىرۋشى ەدى.
دومبىراسىن كۇيلەپ، ەكپىندەتىپ ءبىر - ەكى سارىنداتىپ الدى دا باستى.
زال تىم - تىرىس....»
3. تومەندەگى سوزدەردى سەپتە. جاي سەپتەۋ مەن تاۋەلدى سەپتەۋ.
اجەسى، اينۇر
4. «اسىل اجەم» تاقىرىبىنا شاعىن شىعارما جاز.
№17
1. ءۇزىندى قانداي شىعارمادان الىنعان؟ اۆتورى كىم؟ جاتقا ايت
ءۇمىت قىپ مەنەن قارايسىڭ،
كوڭىلگە مەدەۋ سانايسىڭ.
بالالىققا جاراسام،
اتالىققا جارايسىڭ.
2 ەسىمدىكتىڭ تۇرلەنۋى. جىكتەۋ ەسىمدىگىنە توقتال. مىسال كەلتىر
3. بەرىلگەن سويلەمدى سويلەم مۇشەسىنە تالدا.
كەشە اياجان اكەسىمەن اتاسىنىڭ اۋىلىنا كەلدى.
4. «ەڭبەك ەرلىككە جەتكىزەدى» تاقىرىپتا ءماتىن قۇراستىر.
№18
1. ەتىستىكتىڭ قانداي شاقتارى بار؟ مىسال كەلتىر
2. ماتىننەن تەڭەۋ ءسوزدى تاپ.
ارقانىڭ العا قونعان دالاسىنا،
اۋىلداي تاۋلار وتىر جاراسىمدى.
الاپقا بەتەگەدەي كيىز توسەپ،
ورانعان ورماندى تاۋ اعاشىنا
3. بەرىلگەن سويلەمدى ءسوز قۇرامىنا تالدا
دالا نۇرمەن قۇلپىرادى.
4. «بولاشاقتا كىم بولامىن؟» تاقىرىپتا ويتولعاۋ جاز.
№19
1. ەسىمدىكتەردىڭ تۇرلەنۋى. مىسال كەلتىر
2. ءۇزىندى قانداي شىعارمادان الىنعان؟ اۆتورى كىم؟
«ورازدىڭ مەرگەندىگى وسىنداي بولسا، قۇسبەگىلىگى ودان دا بەتەر بولعان. ەسىن بىلگەلى قىس بۇركىت سالۋدان، جاز قارشىعا مەن تۇيعىن سالۋدان قول ۇزبەگەن. العىر قۇستاردىڭ ىشىندە ىلۋدە بىرەۋى عانا بولماسا، بابىن تاۋىپ قايىرا المايتىنى يتەلگى دەسەدى. وراز وسى يتەلگىنى دە قايىرىپ سالعان ەكەن».
3. بەرىلگەن سوزدەردى اۋىزشا جىكتە.
ازامات، وقىعان
4. «ۇلانىمىن ەلىمنىڭ» اتتى تاقىرىپتا تۋعان جەرگە دەگەن پارىزىڭدى جازباشا جازىپ، اڭگىمەلەپ بەر.
№20
1. ءتىل مادەنيەتى.
2. ءۇزىندى قانداي شىعارمادان الىنعان؟ اۆتورى كىم؟ نەگىزى وقيعانى مازمۇندا
«قايسار وزىنەن باسقا تۋىسى جوق، جالعىز جىگىت بولاتىن. جالعىز كۇرەڭتوبەل اتى بار. كوكداۋىل اتانعان تايىنشاداي ءىرى، سۇرعىلت كوك ءيتى بار. كۇرەڭتوبەل مەن كوكداۋىل – اۋىلىمىزدىڭ ارۋاعى. كەيدە ءبىزدىڭ اۋىل كۇرەڭتوبەلدىڭ اۋىلى دەپ تە اتالا باستاعان.».
2. بەرىلگەن سوزگە مورفولوگيالىق تالداۋ جاسا.
تاڭەرتەڭ، ءمولدىر
4. «اينالايىن، اتامەكەن، اق مەكەن» تاقىرىپتا تۋعان جەر (اۋىل، قالا) سۋرەتتەمە جاز.
№21
1. ەتىستىكتىڭ شاقتارى تۋرالى ايت. مىسال كەلتىر.
2. قاسىم امانجولوۆتىڭ «ءوزىم تۋرالى» ولەڭىنەن ءۇزىندى جاتقا ايتىپ بەر.
3 سوزدەردىڭ بايلانىسىن كورسەت. تالداۋ.
ءبىز كوشىپ بارعان اۋىل سوزىلعان بيىك ءدوڭنىڭ جوتاسىندا.
4. «ەل ءىشى – ونەر كەنىشى» تاقىرىبىنا شاعىن شىعارما.
№22
1. كۇردەلى ءسوز. ءسوز تىركەسى. تۇراقتى تىركەس. مىسال كەلتىر. دالەلدە.
2. سويلەمنەن ءسوز تىركەستەرىن تەرىپ جازىپ، تالداۋ جاسا.
ءبىر ويىندا اقتاماق ماعان ورامال تاستادى.
3. ق. ىسقاقوۆتىڭ «قوڭىر كۇز ەدى.» اڭگىمەسىندەگى قاسىمنىڭ جازۋشىمەن كەزدەسەم دەگەن ءۇمىتى الماتىعا كەلگەندە نەگە ءۇزىلدى؟
4. «ءبىزدىڭ سىنىپ» تاقىرىبىنا ءماتىن قۇراستىر.
№23
1. سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرى. مىسالمەن دالەلدە.
2. سويلەم مۇشەسىنە تالدا.
الشىنباي اۋىلى تەڭىزدەي تەبىرەنگەن شۇباركولدى جاعالاي قوندى.
3. اۆتور پوۆەستى نە سەبەپتى «جۋسان ءيىسى» دەپ اتاعان؟ جۋسان ءيىسى ارقىلى وقىرمانعا قانداي وي تاستايدى؟
4. «ناعىز دوس» تاقىرىبىنا ويتولعاۋ جاز.
№24
1. سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تۇرلەرى. ماتاسۋ، قابىسۋ، جاناسۋ.
2. سينتاكسيستىك تالداۋ، ساتىلاي - كەشەندى.
ەرمەكتىڭ ءار حاتى ءبىزدىڭ ۇيدە تۇمارشا ساقتالادى.
3. كىتاپتىڭ ادام ءومىرى، مىنەزى ءۇشىن قانداي ماڭىزى بار؟
- بۇل دۇنيەدە مەن ءپىر تۇتار، سىرلاسار جالعىز - اق نارسەم بار، ول - كىتاپ، - دەيتىن. – اكەم دە، شەشەم دە سول – كىتاپ.
كىمنىڭ ءسوزى، قاي شىعارمادان الىنعان؟
4. «ۇستازىم» تاقىرىبىنا شاعىن شىعارما.
№25
1. سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تۇرلەرى. قيىسۋ، ماتاسۋ، مەڭگەرۋ.
2. مورفولوگيالىق تالداۋ. ساتىلاي - كەشەندى.
ءمولدىر شىق كۇمىسشە جىلتىرايدى.
3. «جۋسان ءيىسى» مەن «تورتاي مىنەر اق بوز ات..» اڭگىمەسىندەگى باستى كەيىپكەرلەرگە مىنەزدەمە بەر.
4. «ءبىزدىڭ وتباسى» تاقىرىبىنا اڭگىمە قۇراستىر.
№1
1. ادەبي ءتىلدىڭ لەكسيكالىق نورماسى تۋرالى..
2. سويلەم مۇشەسىنە تالداۋ جاسا
ەڭبەك ادامنىڭ باعىن اشادى، سپورت ادامنىڭ ءارىن اشادى.
3. «ءانشى» اڭگىمەسىندەگى ءامىرقان قانداي ادام؟ ونىڭ سىرتقى ءتۇرى نەلىكتەن قازاقتىڭ ەركىندىگىن ەسكە تۇسىرەدى؟
4. «تۋادى ەرلەر ەل ءۇشىن» تاقىرىبىنا ويتولعاۋ جازىڭىز.
№2
1. زات ەسىمنىڭ تۇرلەنۋى. زات ەسىمنىڭ سويلەمدەگى قىزمەتى.
2. «تەرەڭ» ءسوزىن قاتىستىرىپ سويلەم قۇراستىر. ول سويلەمگە مورفولوگيالىق تالداۋ جاسا.
3. ءسابيت مۇقانوۆتىڭ «ەسىل بويىندا» اڭگىمەسىنىڭ كەيىپكەرلەرىن اتا. اڭگىمەنىڭ نەگىزگى يدەياسىن ايتىپ بەر.
4. بەيبىتشىلىك تاقىرىبىنا اڭگىمە قۇراستىر.
№3
1. بەرىلگەن سويلەمدەگى سوزدەردىڭ بايلانىسىن كورسەت.
اسقار دوسىنىڭ العىرلىعىنا، بىلىمدىلىگىنە قاتتى قىزىعادى.
2. سويلەمدەگى كۇردەلى سوزدەردىڭ استىن سىز. ءبىرىنشى سويلەمدەگى سوزدەردى ءسوز تاپتارىنا قاراي تالدا.
اتا - بابالارىمىز اققۋدى كيەلى، قاسيەتتى ساناعان. ول قۇستى سۇلۋلىقتىڭ، تازالىقتىڭ بەلگىسىنە بالاعان.
3. ورالحان بوكەيدىڭ «تورتاي مىنەر اق بوز ات..» اڭگىمەسىنىڭ قىسقاشا مازمۇنىن ايتىپ بەر.
4. «دوستىق» تاقىرىبىنا اڭگىمە قۇراستىر.
№4.
1. بەرىلگەن سوزدەردەن قوس سوزدەر قۇراستىر. ولار قالاي جازىلادى؟
كورپە، الىس، قۇربى، ويىن، قورا، بۇگىن.
2. بەرىلگەن سويلەمدەردى وقىپ، ونداعى سەپتىك جالعاۋلارىنىڭ استىن سىز. قاي سەپتىكتە تۇرعانىن انىقتا.
جەڭگەلەرى سياقتى ءوزى كۇندە ارالاسىپ جۇرگەن بالالار دا ەراسىلدى جاڭا ەسىمىمەن اتاۋعا ادەتتەندى. باقىت ۇيىنەن شىعىپ، كىتاپحانادان جاڭا كىتاپتار الۋعا كەلە جاتىر.
3. احمەت بايتۇرسىنوۆتىڭ «ەكى شىبىن» شىعارماسى ارقىلى نە ايتقىسى كەلدى؟
4. «سپورت – دەنساۋلىق كەپىلى» تاقىرىبىنا شاعىن شىعارما جاز.
№5
1. ءسوز تىركەسى دەگەنىمىز نە؟ مىسالدار جاز.
2. مىنا سويلەمدەگى سوزدەردىڭ بايلانىسىن كورسەت، ساتىلاي - كەشەندى تالداۋ.
كوكشولاقپەن يتەڭدەپ قارا قوسقا جالعىز كەلدىم.
3. مونولوگ جانە ديالوگ تۋرالى نە بىلەسىڭ؟ مىسال كەلتىر
4. «مەنىڭ قازاقستانىم» تاقىرىبىنا شاعىن شىعارما جاز.
№6
1. سىن ەسىمنىڭ تۇرلەنۋى، ەملەسى، سويلەمدەگى قىزمەتى.
2. مورفولوگيالىق تالداۋ
ومىردە وسى ءتارىزدى ادىلەتسىزدىكتەر تولىپ جاتىر.
3. س. تورايعىروۆتىڭ «ءبىر ادامعا» ولەڭىندەگى يرونيا مەن ساركازم ماعىناسىندا قولدانىلعان جولداردى تاۋىپ، ءتۇسىندىر.
4. ءتورت تۇلىككە بايلانىستى «كىشكەنتاي قوزىم» تاقىرىبىنا اڭگىمە جاز.
№7
1. وسى شاقتىڭ تۇرلەرىنە مىسال كەلتىر.
2. سويلەم مۇشەسىنە تالداپ، ەتىستىكتىڭ شاقتارىن كورسەت
كەنەت تورى دونەن ءىشىن تارتىپ، جالت بۇرىلىپ تۇرا قالدى.
3. اباي «اسەمپاز بولما ارنەگە» ولەڭىنەن ءۇزىندى ايت.
4. «انا - كۇننىڭ شۋاعى..» ويتولعاۋ جاز.
№8
1. وداعاي ءسوز دەگەنىمىز نە؟ بەرىلگەن سويلەمدەگى وداعايدى تاپ.
وداعاي سويلەمدەگى باسقا سوزدەرمەن بايلانىسقا تۇسە مە؟
- بارەكەلدى، بۇل بالا ءاندى ناقىشىنا كەلتىرىپ وقيدى ەكەن.
2. ەتىستىكتەرگە تالداۋ جاسا، ونىڭ جاسالۋى، شاعى.
كيىز ءۇيدىڭ تورىندە اۋىل اقساقالدارى قىمىز ءىشىپ وتىر.
اكەم داستارحان شەتىندە قىمىز قۇيىپ وتىر. مەن سىرتتا ءبىراز تۇردىم دا، نىق باسىپ ۇيگە قايتا كىردىم.
3. س. تورايعىروۆ «مەن - قازاق» شىعارماسىنىڭ بۇگىنگى كۇنمەن ۇندەسىپ، جاس ۇرپاقتىڭ ۇلتتىق نامىسىن وياتۋعا قىزمەت ەتۋى تۋرالى نە ايتاسىڭ؟
4. «ۇلتتىق مەرەكەلەر» تاقىرىبىنا ءماتىن قۇراستىر.
№9
1. قىستىرما ءسوز دەگەن نە؟ مىسال كەلتىر.
2. سويلەمدى سويلەم مۇشەسىنە تالدا.
ۇلىتاۋدىڭ بوكتەرىندە سالقىن سامال جەل ەسەدى.
3. س. مۇراتبەكوۆتىڭ «جۋسان ءيسى» اڭگىمەسىندە ايان قانداي بالا ەدى؟
4. «مەنىڭ ءسۇيىپ وقيتىن شىعارمام..» شاعىن اڭگىمە جاز.
№10
1. قازاق تىلىندە نەشە سەپتىك بار؟ جاي سەپتەۋ مەن تاۋەلدى سەپتەۋگە مىسال كەلتىر، سەپتە.
2. مورفولوگيالىق تالداۋ.
دوسىڭا وتىرىك ايتپا، سەنىمىڭ كەتەر.
3. ماقال - ماتەل تۋرالى نە بىلەمىز؟ مىسال كەلتىر.
4. «جاز مەزگىلى» سۋرەتتەمە - شىعارما جاز.
№11
1. كوسەمشە. كوسەمشەنىڭ ەكى ءتۇرلى ماندە قولدانىلۋى. كوسەمشەنىڭ تۇرلەنۋى. مىسالدارمەن دالەلدە.
2. «كوكسەرەك» اڭگىمەسىنىڭ تاقىرىبى مەن جازۋشىنىڭ وي ءتۇيىنى تۋرالى ايت. شىعارمانىڭ اۆتورىن اتا.
3. تومەندەگى سوزدەرگە دىبىستىق تالداۋ جاسا:
اسەمپاز، ويىنشىعى. دوسجان
4. «ەڭ سۇيىكتى جانۋارىم» اتتى تاقىرىپتا اڭگىمە جاز.
№12
1. ەسىمشە. ەسىمشەنىڭ ەكى ءتۇرلى ماندە قولدانىلۋى. ەسىمشەنىڭ تۇرلەنۋى. مىسالدارمەن دالەلدە.
2. «ەسىل تاسىپ بارادى» ءانىنىڭ شىعۋ تاريحى تۋرالى ايت.
3. بەرىلگەن سوزدەردى تاۋەلدە:
كولىك، تالاپ
4. «ەسىل تاسىپ بارادى» ءانىنىڭ تاريحىنان اڭگىمە قۇراستىرىپ جاز.
№13
1. ەتىس دەگەنىمىز نە؟ ەتىستىڭ تۇرلەرى. مىسال كەلتىر
2. ءۇزىندى قانداي شىعارمادان الىنعان؟ اۆتورى كىم؟
«ۇنەمى اشتىق، كۇتىمسىزدىك، اۋىر جۇمىس قوسىلىپ ويىن شاتاستىرا بەردى. اجەسى ولگەن سوڭ كوڭىلىندە دە تىرشىلىگىنە سۇيسىنگەندەي اشىق كۇن بولعان جوق. كىشكەنتاي قاسىمنىڭ ءتۇسى دە كوڭىلى دە قارتايىپ جۇدەپ بارادى. بۇل ۋاقىتتا قاديشانىڭ قولى ۇيرەنىپ العان تاياعى كۇننەن - كۇنگە «جەتىم يت»، «جامان نەمە» دەپ كوزگە شۇقىپ ءجيى - ءجيى تيە باستادى.
بۇگىنگى قاسىم جالعىز كەلە جاتقان ءتۇننىڭ الدىندا تاڭەرتەڭنەن كەشكە شەيىن يسا مەن قاديشا بۇنى ۇيىنە جولاتپاي اۋىلدان قۋىپ ءجۇرىپ ساباپ ەدى»
3. بەرىلگەن سويلەمنەن ءسوز تىركەسىن تاپ. تالدا.
ءبىزدىڭ ءۇيدىڭ ون التىنشى پاتەرىندە جالعىز باستى سىرقات اجەي تۇرادى.
4. «مەنىڭ ەلىم» تاقىرىبىنا ءماتىن قۇراستىر.
№14
1. زات ەسىمنىڭ تۇرلەنۋى. مىسالدارمەن دالەلدە.
2. بەرىلگەن كۇردەلى سوزدەردىڭ تۇرلەرىن اجىراتىپ، سيپاتتاما بەر، انىقتاماسىن ايت.
اسقازان، اپالى - ءسىڭلى، جولبارىس، انا ءتىلى، جەتپىس بەس
3. بەرىلگەن سوزدەردى جىكتە:
ۇيرەن، اقىن
4. «انا ءتىلىم - ارداعىم» تاقىرىبىنا شاعىن ويتولعاۋ جاز.
№15
1. ەتىستىكتىڭ تۇرلەنۋى. مىسال كەلتىر
2. انا تاقىرىبىندا جازىلعان قانداي شىعارمالار بىلەسىڭ؟ ءوزىڭ جاقسى بىلەتىن ءبىر شىعارماعا توقتالىپ ءوت.
3. بەرىلگەن سويلەمدى ءسوز قۇرامىنا تالدا.
ساۋلەنىڭ اجەسى اۋىلدان كەلدى.
4. «قىس مەزگىلى» سۋرەتتەمە جاز.
№16
1. ۇستەۋ، انىقتاماسى. مىسال كەلتىر.
2. ءۇزىندى قانداي شىعارمادان الىنعان؟ اۆتورى كىم؟
«ءامىرحان شىعىسىمەن شاپالاق شارتىلدادى. وزگە شىعۋشىلاردان ءامىرحاننىڭ كيىمى دە، ءجۇرىس تۇرىسى دا جات ەدى. قازاقتىڭ ەركىندىگىن ەسكە ءتۇسىرۋشى ەدى.
دومبىراسىن كۇيلەپ، ەكپىندەتىپ ءبىر - ەكى سارىنداتىپ الدى دا باستى.
زال تىم - تىرىس....»
3. تومەندەگى سوزدەردى سەپتە. جاي سەپتەۋ مەن تاۋەلدى سەپتەۋ.
اجەسى، اينۇر
4. «اسىل اجەم» تاقىرىبىنا شاعىن شىعارما جاز.
№17
1. ءۇزىندى قانداي شىعارمادان الىنعان؟ اۆتورى كىم؟ جاتقا ايت
ءۇمىت قىپ مەنەن قارايسىڭ،
كوڭىلگە مەدەۋ سانايسىڭ.
بالالىققا جاراسام،
اتالىققا جارايسىڭ.
2 ەسىمدىكتىڭ تۇرلەنۋى. جىكتەۋ ەسىمدىگىنە توقتال. مىسال كەلتىر
3. بەرىلگەن سويلەمدى سويلەم مۇشەسىنە تالدا.
كەشە اياجان اكەسىمەن اتاسىنىڭ اۋىلىنا كەلدى.
4. «ەڭبەك ەرلىككە جەتكىزەدى» تاقىرىپتا ءماتىن قۇراستىر.
№18
1. ەتىستىكتىڭ قانداي شاقتارى بار؟ مىسال كەلتىر
2. ماتىننەن تەڭەۋ ءسوزدى تاپ.
ارقانىڭ العا قونعان دالاسىنا،
اۋىلداي تاۋلار وتىر جاراسىمدى.
الاپقا بەتەگەدەي كيىز توسەپ،
ورانعان ورماندى تاۋ اعاشىنا
3. بەرىلگەن سويلەمدى ءسوز قۇرامىنا تالدا
دالا نۇرمەن قۇلپىرادى.
4. «بولاشاقتا كىم بولامىن؟» تاقىرىپتا ويتولعاۋ جاز.
№19
1. ەسىمدىكتەردىڭ تۇرلەنۋى. مىسال كەلتىر
2. ءۇزىندى قانداي شىعارمادان الىنعان؟ اۆتورى كىم؟
«ورازدىڭ مەرگەندىگى وسىنداي بولسا، قۇسبەگىلىگى ودان دا بەتەر بولعان. ەسىن بىلگەلى قىس بۇركىت سالۋدان، جاز قارشىعا مەن تۇيعىن سالۋدان قول ۇزبەگەن. العىر قۇستاردىڭ ىشىندە ىلۋدە بىرەۋى عانا بولماسا، بابىن تاۋىپ قايىرا المايتىنى يتەلگى دەسەدى. وراز وسى يتەلگىنى دە قايىرىپ سالعان ەكەن».
3. بەرىلگەن سوزدەردى اۋىزشا جىكتە.
ازامات، وقىعان
4. «ۇلانىمىن ەلىمنىڭ» اتتى تاقىرىپتا تۋعان جەرگە دەگەن پارىزىڭدى جازباشا جازىپ، اڭگىمەلەپ بەر.
№20
1. ءتىل مادەنيەتى.
2. ءۇزىندى قانداي شىعارمادان الىنعان؟ اۆتورى كىم؟ نەگىزى وقيعانى مازمۇندا
«قايسار وزىنەن باسقا تۋىسى جوق، جالعىز جىگىت بولاتىن. جالعىز كۇرەڭتوبەل اتى بار. كوكداۋىل اتانعان تايىنشاداي ءىرى، سۇرعىلت كوك ءيتى بار. كۇرەڭتوبەل مەن كوكداۋىل – اۋىلىمىزدىڭ ارۋاعى. كەيدە ءبىزدىڭ اۋىل كۇرەڭتوبەلدىڭ اۋىلى دەپ تە اتالا باستاعان.».
2. بەرىلگەن سوزگە مورفولوگيالىق تالداۋ جاسا.
تاڭەرتەڭ، ءمولدىر
4. «اينالايىن، اتامەكەن، اق مەكەن» تاقىرىپتا تۋعان جەر (اۋىل، قالا) سۋرەتتەمە جاز.
№21
1. ەتىستىكتىڭ شاقتارى تۋرالى ايت. مىسال كەلتىر.
2. قاسىم امانجولوۆتىڭ «ءوزىم تۋرالى» ولەڭىنەن ءۇزىندى جاتقا ايتىپ بەر.
3 سوزدەردىڭ بايلانىسىن كورسەت. تالداۋ.
ءبىز كوشىپ بارعان اۋىل سوزىلعان بيىك ءدوڭنىڭ جوتاسىندا.
4. «ەل ءىشى – ونەر كەنىشى» تاقىرىبىنا شاعىن شىعارما.
№22
1. كۇردەلى ءسوز. ءسوز تىركەسى. تۇراقتى تىركەس. مىسال كەلتىر. دالەلدە.
2. سويلەمنەن ءسوز تىركەستەرىن تەرىپ جازىپ، تالداۋ جاسا.
ءبىر ويىندا اقتاماق ماعان ورامال تاستادى.
3. ق. ىسقاقوۆتىڭ «قوڭىر كۇز ەدى.» اڭگىمەسىندەگى قاسىمنىڭ جازۋشىمەن كەزدەسەم دەگەن ءۇمىتى الماتىعا كەلگەندە نەگە ءۇزىلدى؟
4. «ءبىزدىڭ سىنىپ» تاقىرىبىنا ءماتىن قۇراستىر.
№23
1. سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرى. مىسالمەن دالەلدە.
2. سويلەم مۇشەسىنە تالدا.
الشىنباي اۋىلى تەڭىزدەي تەبىرەنگەن شۇباركولدى جاعالاي قوندى.
3. اۆتور پوۆەستى نە سەبەپتى «جۋسان ءيىسى» دەپ اتاعان؟ جۋسان ءيىسى ارقىلى وقىرمانعا قانداي وي تاستايدى؟
4. «ناعىز دوس» تاقىرىبىنا ويتولعاۋ جاز.
№24
1. سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تۇرلەرى. ماتاسۋ، قابىسۋ، جاناسۋ.
2. سينتاكسيستىك تالداۋ، ساتىلاي - كەشەندى.
ەرمەكتىڭ ءار حاتى ءبىزدىڭ ۇيدە تۇمارشا ساقتالادى.
3. كىتاپتىڭ ادام ءومىرى، مىنەزى ءۇشىن قانداي ماڭىزى بار؟
- بۇل دۇنيەدە مەن ءپىر تۇتار، سىرلاسار جالعىز - اق نارسەم بار، ول - كىتاپ، - دەيتىن. – اكەم دە، شەشەم دە سول – كىتاپ.
كىمنىڭ ءسوزى، قاي شىعارمادان الىنعان؟
4. «ۇستازىم» تاقىرىبىنا شاعىن شىعارما.
№25
1. سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تۇرلەرى. قيىسۋ، ماتاسۋ، مەڭگەرۋ.
2. مورفولوگيالىق تالداۋ. ساتىلاي - كەشەندى.
ءمولدىر شىق كۇمىسشە جىلتىرايدى.
3. «جۋسان ءيىسى» مەن «تورتاي مىنەر اق بوز ات..» اڭگىمەسىندەگى باستى كەيىپكەرلەرگە مىنەزدەمە بەر.
4. «ءبىزدىڭ وتباسى» تاقىرىبىنا اڭگىمە قۇراستىر.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: مەتالداردىڭ فيزيكالىق قاسيەتتەرى. قۇيمالار.
