ەڭبەكشىل قازاق جاستارى اسكەرگە كىرۋ كەرەك
ەڭبەكشىل قازاق حالقىنىڭ جاستارى اسكەرگە الىنۋ كەرەك دەگەن ماسەلە ابدەن پىسكەن ماسەلە ەدى.
بۇل كۇنگە شەيىن بۇل ماسەلەنىڭ جارىققا شىقپاي كەلە جاتقانى — قازاق ەڭبەكشىلەرىنىڭ بۇل ىسكە دايار ەمەستىگى، ناداندىعى ءام كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ بۇل ماسەلەنى ىسكە اسىرۋعا مۇرشاسىنىڭ كەلمەي جاتقاندىعى ەدى.
ماسكەۋدە بولىپ وتكەن روسسيا كوممۋنيست پارتياسىنىڭ 12- جالپى جيىلىسى بۇل ماسەلە تۋرالى مىناداي قاۋلى شىعارعان:
بۇرىنعى اسكەري ءتارتىپ بويىنشا الىنباي جۇرگەن ۇلتتاردىڭ اۆتونوميالى رەسپۋبليكالارىندا ءام بۇرىنعى اسكەرگە جاستارى جالپى رەتپەن الىنىپ جۇرسە دە، ءبىراق ءوز الدىنا بولەك اسكەرلەرى بولماعان ۋاق ۇلتتاردىڭ رەسپۋبليكالارىندا ءوز الدىنا بولەك اسكەرلەر جاسالسىن دەگەن. قازىرگى ۋاقىتتا جاندى روسسيانىڭ كەڭەس قۇراماسىنىڭ ورتالىق ۇكىمەتىنىڭ بەتالىسىنا قاراعاندا، 12-پارتيا جيىلىسىنىڭ جاساعان قاۋلىلارىنىڭ ءبارىن ىسكە اسىرۋعا كىرىسكەن كورىنەدى. سول 12-پارتيا جيىلىسىنىڭ ۇلت ماسەلەسى تۋرالى شىعارعان قارارىنىڭ ءبىر قاۋلىسى وسى جوعارعى كورسەتىپ وتىرعان اسكەر ماسەلەسى.
قازاق ەڭبەكشىل جاستارىنىڭ اسكەرگە كىرۋىنىڭ جالپى ەڭبەكشىلدەر تابىنا زور پايدالى ءىس ەكەنىن ايتىپ جاتۋدىڭ كوپ قاجەتى جوق.
جالپى جەر ءجۇزىنىڭ ەڭبەكشىل تابى مايدانعا شىعىپ، قاتار تۇزەپ وزدەرىنىڭ جالپى تاريحي جاۋى — بايلار تابىمەن كۇرەسكەندە ءار ۇلتتان قوسىلعان ەڭبەكشىل حالىقتىڭ كۇشتى، ءبىلىمدى، ونەرلى بولۋى قاجەت.
ءبىلىمسىز، ونەرسىز، نادان بولعان حالىق كۇشسىز، ءالسىز بولادى. الىسقان، اڭدىسقان جاۋىن جەڭۋ ءۇشىن ەڭبەكشىل تاپ، ادامزاتتىڭ بار ءبىلىمىن، بار ونەرىن، بار تاجىريبەسىن ۇيرەنۋى كەرەك. سۇيتسە عانا ەڭبەكشىل تاپ ءوزىنىڭ جولىن تۋرا كوزدەي بىلەدى، سۇيتسە عانا ەڭبەكشىل تابى كۇشتى بولادى. سۇيتسە عانا ارباسقان تاريحي جاۋىن جەڭە الادى.
قازىرگى روسسيادا بولىپ جاتقان تاپتار كۇرەسىنىڭ (تاپ ريەۆوليۋسياسىنىڭ) ماقساتىنا جەتىپ، جەر-دۇنيەگە جايىلىپ، ورناپ قالۋىنا، سول تاپ كۇرەسى مايدانىنا ءار ۇلتتاردان شىعىپ، داۋىس قوسىپ ۇيىمداسقان ەڭبەكشىل حالىقتاردىڭ ءبارىنىڭ بىردەي ءبىلىمدى، بىردەي كۇشتى، بىردەي قارۋلى بولۋى كەرەك.
ال ولاي بولۋ ءۇشىن، سول جالپى ەڭبەكشىل تابىنىڭ ءبىر بولەگى — قازاق ەڭبەكشىلەرىنىڭ جاستارى قىزىل اسكەرگە كىرىپ، جالپى مايدانعا شىعىپ، جالپى ەڭبەكشىلەر ۇرانىنا داۋىستارىن قوسۋى كەرەك. ورىستىڭ جۇمىسكەرلەرىنىڭ، كەدەي، كرەستياندارىنىڭ قىزىل اسكەرىنىڭ الىپ بەرگەن بوستاندىعىن پايدالانىپ، اسكەرگە كىرىپ، بىرگە مايدانعا ءتۇسۋدى موينىنا الماي وتىرۋ — قازاق ەڭبەكشىلدەرىنە ۇلكەن كەمدىك...
«الىس بولسا اۋلىڭا بارمايمىسىڭ؟» دەگەندەي، قيىن ەكەن دەپ ىسكە كىرىسپەۋ دۇرىس ەمەس. بۇعان الدىمەن ءار گۋبەرنيانىڭ پىكىرى كەرەك. بۇعان جالپى ىنتا كەرەك. ەندى بۇل ىسكە تەز كىرىسۋ كەرەك.
1923 جىل
You Might Also Like
-
تەمىر جولى جوق، كولبەگەن، قيىرسىز كەڭ بەتپاق دالالى قازاقستانعا اۋە كەمەسىنىڭ كەرەك ەكەنىن بىردە جازىپ ەتكەنبىز.
-
روسسياداعى قازىرگى اۋە كەمەلەرىن دايارلاپ بەرىپ، جۇرگىزىپ تۇرعان «دوبرولەت» دەگەن ۇيىم وسى الدىمىزداعى تامىز ايىنىڭ 20-كەزىندە دايار بولاتىن 12 اەروپلاننىڭ ءبىرىن قازاقستانعا بەرمەك. ءبىراق...
