InfoHub Logo

پوەزدان تۇسەسىز دە سول جاققا قارايسىز، وڭ جاققا بۇرىلاسىز. كوزىڭىزگە ءبىرى قۇلاپ، ءبىرى قۇلاۋعا بەيىمدەلىپ تۇرعان تاپەنەك قانا ۇيلەر تۇسەدى. ۇيلەردىڭ الدى شۇقىر، شۇقىر تولعان قوقىر بولادى. شۇقىردان اسىپ، قوقىردى باسساڭىز «قوناق ءۇيدىڭ» تابالدىرىعىنا تىرەلەسىز.

ءسىزدىڭ الدىڭىزدان ۇزىن بويلى، اشۋشاڭ، ءتىلى اششى ءبىر جەڭگەي شىعادى دا: «نە كەرەك سەندەرگە؟» دەپ تۇرا قالادى. بىزگە «قوناق ءۇي كەرەك» دەيسىز. ول ەڭ الدىمەن «ەھە!» دەپ كۇرسىنىپ الادى دا:

— وتىن جوق، تەمىر پەش جىرتىق، ءتۇتىن شىعادى. كروۆات سىنىق، ءۇي سۋىق، ودەيال نەما... وسىنىڭ بارىنە كونەتىن بولساڭ، كىرەسىڭ، — دەپ ەسىك الدىنان ەسكەرتىپ، ەسىك اشۋعا كىرىسەدى. ءبىراق ەسىكتىڭ اشىلۋى وڭايعا تۇسپەيدى. الدىمەن وڭ جاعىن كوتەرىپ، سونان كەيىن سول جاعىن ىعىستىرىپ، ءسويتىپ بارىپ سىقىرلاتىپ يتەرىپ قويادى. سويتەدى دە: «ەڭكەيىپ كىرىڭىز، ەسىگى ناشار»، —دەپ بۇقپالاتا باستايدى.

— بايقاڭدار، باس كيىمدى الۋشى بولماڭدار، جارىلىپ تۇرعان جەر جالپ ەتە ءتۇسىپ باستارىڭدى جارسا، جاۋاپ بەرەر جايىم جوق، — دەپ ونى دا ەسكەرتەدى.

وسى كورىنىسكە كونەمىن دەگەندەر اقشاسىن تولەپ، اشۋشاڭ جەڭگەيدىڭ ايتقانىنا باعىنىپ، ەڭكەيە كىرىپ، بۇقپالاي باسىپ، قىرىنداي ءجۇرىپ، "قوناق ءۇيدىڭ" قوناعى بولادى، بولماسقا دا لاجى جوق. ءتارتىپ بويىنشا شەشىنۋ كەرەك، ءبىراق ىلەتىن شەگە بولماعاندىقتان (ونىڭ نەگە جوق ەكەنىن سۇراۋدىڭ ءوزى دە قيىن) "باقىراۋىق" كروۆاتتىڭ ارقاسىنا ارتا سالىپ، دىردەك قاعىپ وتىراسىز. ويتكەنى بۇعان كونبەسكە لاجىڭىز بولمايدى.

سونىمەن كوڭىلدەنە قالسا اشۋشاڭ جەڭگەي ءبىر قۇشاق قامىستى سۇيرەتە كىرىپ وت جاعادى. وت تيگەن قامىس گۋ ەتە تۇسەدى دە، تۇتىندەتە جونەيدى. بۇيىرىنەن دە، اۋزىنان دا، ارقاسىنان دا، استى مەنەن ۇستىنەن دە بۇرقىرايدى. ءۇيدىڭ سىزى قوڭىرسىپ قولقاڭا كىرىپ تۇشكىرتە باستايدى، تۇشكىرە بەرەسىڭ، تۇشكىرە بەرەسىڭ...

ج. اۋدانىنىڭ "مەيماندوس" قوناق ۇيىنە قونعانداردىڭ ىشىندە كىم بولمادى دەيسىز؟ اقىنى دا، جىرشىسى دا بولعان سىقىلدى. ولاردىڭ جازعان ولەڭدەرى دە بار:

ءتۇتىن جۇتىپ تۇشكىردىم،
تۇشكىرىپ جاتىپ ءتۇس كوردىم.
قاماپ قويعان سىز ۇيدە،
ءبىر عاجايىپ قىس كوردىم...
سۋىق ۇيگە جاتىپپىن،
سەلكىلدەپپىن، قاتىپپىن.
ەرتەڭگىسىن بايقاسام،
سىقىرلايدى شايقاسام،
مويىن مەنەن كوك جەلكە،
مۇز بوپتى دا قالىپتى،
ەكى اياعىم سىرەسىپ،
سىز بوپتى دا قالىپتى... —

دەپ جازادى...

مىنە، ج. اۋدانىنىڭ ورتالىعىنداعى قوناق ۇيىندەگى اۋىزەكى ايتىلىپ جۇرگەن "جارنامالاردىڭ" ءبىرلى-جارىم سىرتقا شىققاندارى وسىلار.

ءبىراق، وسى ماسقارالىقتى ەسكەرىپ، بارىن بارداي، جوعىن جوقتاي ۇقساتىپ وتىرعان ەشكىم جوق. ايتساڭ كۇلەدى دە: "بارىمىز وسى!" دەگەندى كولدەنەڭ ۇستايدى. "جوق، بارىڭىز ول ەمەس، ءجونى ءتۇزۋ ەكى بولمە تابىلمايدى دەگەنگە كىم نانار؟" دەسەڭ ورشەلەنىپ: "ءۇي تابىلسا رەداكسياعا تابار ەك، ءجۇسىپوۆتى جۇگىرتىپ قويماس ەك..." دەيدى.

قالايدا اۋدان ورتالىعىنداعى قوناق ءۇيدىڭ وسىنداي كۇيدە بولۋى ۇيات. ەندى بىزگە: "ەڭكەيىپ كىرىڭىزدىڭ ورنىنا — شالقايىپ كىرىڭىز، تومەنىرەك بۇعىڭىزدىڭ ورنىنا، تورگە شىعىڭىز!" دەيتىن ۋاقىت جەتتى. اۋدان باسشىلارى وسىنى دا ەسكەرەتىن بولسىن.

---