- 30 ناۋ. 2022 00:00
- 204
عىلىم مەن ادەبيەتتىڭ تەلقوڭىرى
كازىرگى ءىرى-ىرى مامان عالىمداردىڭ ءوزى ءۇشىن كونە ەگيپەت پاپيرۋستارىن، نەمەسە جۇڭگو يەروگليفتەرىن وقۋ قانداي قيىن بولسا، ارابشا قادىم جازۋىن وقۋ دا سونداي كۇردەلى.
سول سەبەپتى ءبىزدىڭ ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ قولجازبالار قورىندا ساقتالعان، نەمەسە ۇلتتىق ورتالىق كىتاپحانادا جاتقان ارابشا قادىممەن جازىلعان ارحيۆتەگى نەبىر قۇندى ماتەريالدار جابۋلى قازان جابۋلى كۇيىندە قول تيمەي قالىپ كەلگەن. مۇيىزدەرى قاراعايداي وقىمىستىلاردىڭ ءتىسى باتپاعان.
سول سىر ساندىقتى سىعالاپ اشىپ، ىشىندەگى ءىنجۋ-مارجانداردى ۋىستاپ الىپ، حالىققا شاشۋ ەتىپ ۇسىنۋ ەشبىر اتاعى بيىك لاۋازىمى جوق قاراپايىم عانا قارشاداي بالا سارسەنبى ءداۋىت ۇلىنىڭ نەسىبەسىنە جازىلعان ەكەن.
قازاقتىڭ ماڭدايىنا باسقان اسىلدارىنىڭ ءبىرى ءماشھۇر ءجۇسىپتى جالپى جۇرت اتىن بىلگەنمەن، زاتىن جەتە بىلە بەرمەيتىن. سارسەنبى سول الىپتىڭ تالاي قازىناسىن مۇراعاتتا شاڭ باسىپ جاتقان جەرىنەن قازىپ الىپ، كاديمشەنى قازىرگى ارىپكە ءتۇسىرىپ، ەكى توم كىتاپ ەتىپ شىعاردى. تەك ءبىر ارىپتەن ەكىنشى ارىپكە كوشىرىپ قانا قويماي، عىلىمي تەرەڭ تالداۋلار جاسادى.
عىلىمنىڭ ناعىز بەينەتقورى سارسەنبى ۇلى بابالارىنىڭ ارۋاعىن ءتىرىلتىپ، قوجا احمەت ءياساۋيدىڭ «ديۋاني حيكمەت» كىتابى، تولە بي، ابىلاي حان، بۇحار جىراۋ، رايىمبەك باتىر، تەزەك تورە مەن ءسۇيىمباي، جۇسىپبەك شايحيسلام، تاعى باسقا كوپتەگەن حالىق جادىگەرلەرىن جارىققا شىعاردى.
بالانى جۇمساعانىڭ، تايدى مىنگەنىڭ بىلىنبەيدى. ءقازىر، قۇدايعا شۇكىر، نە كوپ اكادەميا كوپ، اكادەميكتەر كوپ. كەيبىرىنىڭ .الاقانىنا قاراساڭ ەشقانداي ءىز جوق، جىپ-جىلتىر. بۇل نە؟ عىلىم اتتى قاسيەتتى ۇعىمنىڭ قۇنسىزدانعانى ما...
زامان تۇزەلەر، عىلىمعا دا، ادەبيەتكە دە تاتىمدى تالاپ قويىلار. سوندا كودەدەي كوپ اكادەميكتەردىڭ تالايىنىڭ اتى دا، زاتى دا ۇمىتىلادى.
ال نەبارى كىشكەنتاي عىلىم كانديداتى بولىپ جۇرگەن، ونىڭ وزىنە ارەڭ-ارەڭ ىلىنگەن سارسەنبى ءداۋىت ۇلىنىڭ اتى ۇلكەن عىلىمدا قالا بەرەرى ءسوزسىز.
سارسەنبى زاتىنان اقىن جان. كوپتەگەن پوەزيا كىتاپتارى جارىق كورگەن. ءبىر ولەڭىندە:
كۇتىپ تۇرعان قىرۋار قارىز وتەلمەي،
قاس قاققانشا ۋاقىت — وت وتەردەي.
ارتىعىراق ۇيىقتاپ كەتسەم، سەلك ەتەم،
بار تىرشىلىك قالعىپ-مۇلگىپ كەتەردەي، —
دەيدى سارسەنبى.
قۇداي بەرگەن قىسقا ءومىردىڭ پارقىن بىلمەي، كوپ ادام ەسىل ۋاقىتتى بوسقا وتكىزگەندە، سارسەنبى كۇندىز ارحيۆتەردىڭ زىندانىندا شاڭ جۇتىپ، تۇندە جۇرت ۇيىقتاپ جاتقاندا، اق قاعاز بەن قارا قالامدى سەرىك ەتىپ، نەبىر اقتاڭداقتارعا جان بىتىرەدى. ءتىرىنىڭ ءوزىن ءولتىرۋ اركىمنىڭ قولىنان كەلەدى. ال ەلىگە جان ءبىتىرۋ قۇدايدىڭ سۇيگەن ق ۇلىنىڭ عانا قولىنان كەلەدى. مۇنداي عۇلاما بەينەتقورلار نەعۇرلىم كوپ جاساسا، سوعۇرلىم حالىققا يگىلىكتى.