ىبىراي التىنسارين «بۇل كىم؟»، ماعجان جۇمابايەۆ «بەسىك جىرى»
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ىبىراي التىنسارين «بۇل كىم؟»، ماعجان جۇمابايەۆ «بەسىك جىرى».
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا ىبىراي التىنسارين مەن ماعجان جۇمابايەۆتىڭ ومىرىنەن مالىمەت بەرە وتىرىپ، مانەرلەپ وقۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ، تۇسىنگەندەرىن قىسقا، ءارى ناقتى اڭگىمەلەي بىلۋگە ۇيرەتۋ.
2. جاڭا پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تانىم بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ، شىعارماشىلىق قيالىن جۇيەلەۋ، بايلانىستىرىپ سويلەۋ داعدىسىن دامىتۋ.
3. وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، مەيىرىمدىلىككە، تاپقىرلىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، كورنەكىلىك، توپتاستىرۋ، سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ تەحنولوگياسىنىڭ ەلەمەنتتەرى، اڭگىمە، سۇراق - جاۋاپ،
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ى. ءالتىنساريننىڭ سۋرەتتەرى، تىرەك سىزبالار، ەلەكتروندى كورمە.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
ءىى. پسيحولوگيالىق دايىندىق.(2 - 3 رەت قايتالاۋ)
انا
كەلبەتىندە ۇلىلىق،
دالاداي كەڭ پەيىلى.
انا دەگەن – جىلىلىق،
انا دەگەن – مەيىرىم.
- ولەڭدە نە جايىندا ايتىلعان؟
- انا ءسوزىن ەستىگەندە قانداي سەزىم پايدا بولادى؟
شىعارماشىلىق جۇمىس. كوركەم وي.
انا – ارداقتى، مەيىرىمدى، كەڭ جۇرەكتى
- انانى جىرلاماعان اقىن - جازۋشىلار جوق.
- ولاي بولسا بۇگىن ءبىز سەندەرمەن ىبىراي اتامىزدىڭ «بۇل كىم» ولەڭىمەن تانىسامىز.
III. جاڭا ساباق.
ى. التىنسارين – قازاقتىڭ تۇڭعىش ۇستازى. ول قازاق بالالارىنا العاش رەت مەكتەپ اشىپ، ءوزى ۇستازدىق ەتكەن. ى. التىنسارين «قازاق حرەستوماتياسى» دەگەن وقۋلىق جازعان. ىبىراي اتا بالالاردى وقۋ - بىلىمگە شاقىرىپ، ولەڭ، ەرتەگى، اڭگىمەلەر شىعاردى.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
وقۋشىلارعا داۋىستاپ وقىتۋ.
- ولەڭنىڭ مازمۇنىمەن جۇمىس.
سەرگىتۋ ءساتى(قيمىلمەن كورسەتۋ).
اپام ءۇشىن كۇندە دە،
وتىن اعاش جارامىن.
سۋ قۇيامىن گۇلگە دە،
دۇكەنگە دە بارامىن.
سىپىرامىن ءۇي ءىشىن،
جۋام اياق تاباقتى.
اپام ءبىراق مەن ءۇشىن،
وقىمايدى ساباقتى.
وي اشار. بولجاۋ ستراتەگياسى(ءۇنتاسپادان بەسىك جىرى تۋرالى ءان وينايدى.)
- بۇل قانداي اۋەن دەپ ويلايسىڭ؟(بەسىك جىرى)
- بۇل اۋەن سەنىڭ ويىنا نە تۇسىرەدى؟(انا ءالديىن، انانىڭ مەيىرىمدىلىگىن)
- ولاي بولسا، ءبىز بۇگىن ماعجان جۇمابايەۆتىڭ «بەسىك جىرى» ولەڭىمەن تانىسامىز.
IV. ماعجان جۇمابايەۆتىڭ ءومىربايانى كلاستەر بويىنشا
ماعجان جۇمابايەۆ 1893 جىلى قازىرگى سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى، ساسىقكول مەكەنىندە دۇنيەگە كەلگەن. ماعجاندى اكەسى اۋىل مۇعالىمىنە ەرتەرەك بەرىپ، حات تانىدى. 1905 جىلى قىزىلجارداعى مەدرەسەگە ءتۇسىپ، 1910 جىلى بۇل مەدرەسەنى جاقسى ۇلگىرىممەن بىتىرەدى.
ماعجان جەتى جاسىنان “قيساسۋل ءانۋبا” اتتى كىتاپتى تۇگەلدەي وقىپ شىعىپ، كۇللى پايعامبارلاردىڭ ومىرلەرىن جاتتاپ العان كورىنەدى. بۇدان كەيىنگى جىلدارى ۋفاداعى مەدرەسە – عاليادا ءدارىس الادى.
شىعارمالارى: “شولپان”، “ناۋرىز”.
ولەڭنىڭ مازمۇنىن حالىق اۋىز ادەبيەتى نەگىزىندە سالىستىرا وتىرىپ ءتۇسىندىرۋ.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
رەبۋس (اۋىزشا شەشۋ).
V. ساباقتى بەكىتۋ.
توپپەن جۇمىس ءادىسى ارقىلى.
1 - توپتىڭ تاپسىرماسى:
«بەس جول ولەڭ»قۇراۋ
كىم؟- انا
قانداي؟- 2 ءسوز سىن ەسىم
نە ىستەدى؟- 3 ءسوز ەتىستىك
ءبىر سويلەم
ءبىرىنشى ءسوزدىڭ ءسينونيمى
2 – توپتىڭ تاپسىرماسى.
وي تولعانىس.
ۆەنن كورسەتۋى بويىنشا «بۇل كىم؟»، «بەسىك جىرى» ولەڭدەرىن سالىستىرايىق.
بۇل كىم؟ ۇقساستىعى بەسىك جىرى
3 - توپتىڭ تاپسىرماسى.
توپتاستىرۋ ستراتەگياسى.
ماعجان جۇمابايەۆ تۋرالى نە ءبىلدىڭ؟
Vءى. ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
قازاقتىڭ ۇلتتىق ويىنى «حان تالاپاي» ويىنى.
ال ەندى ىبىراي التىنسارين جانە ماعجان جۇمابايەۆ جايلى العان بارلىق بىلىمدەرىڭدى ورتاعا سالىپ، «حان تالاپاي» ويىنىن ويناپ كورەيىك.
1. ىبىراي التىنسارين كىم؟
2. ى. ءالتىنساريننىڭ قانداي شىعارمالارىن بىلەسىڭ؟
3. ماعجان جۇمابايەۆ كىم؟
4. م. جۇمابايەۆتىڭ انا تۋرالى قانداي ولەڭدەرىن بىلەسىڭ؟
5. كۇننىڭ شۋاعى جىلى،
انانىڭ قۇشاعى جىلى.
Vءىى. باعالاۋ.
ساباققا قاتىسقان وقۋشىلاردى باعالاۋ. مىنانداي انيماسيالى پاراقشالار تاراتىپ بەرۋ. وقۋشىلار وزدەرىنىڭ قانداي باعا العانىن كورەدى.
Vءىىى. ۇيگە تاپسىرما.
«بۇل كىم؟» ولەڭىن جاتتاۋ، بەسىك جىرىن مانەرلەپ وقۋ جانە وسى ولەڭدەرگە بايلانىستى سۋرەت سالىپ كەلۋ.
135 بەتتەگى 4 - تاپسىرما.
ولەڭنىڭ مازمۇنى بويىنشا سۋرەت:
- سحەما تۇرىندە بەرۋ؛
- پەيزاجدى تۇردە بەرۋ؛
- ولەڭنىڭ مازمۇنىنا ناقتى سۋرەت بەرۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا ىبىراي التىنسارين مەن ماعجان جۇمابايەۆتىڭ ومىرىنەن مالىمەت بەرە وتىرىپ، مانەرلەپ وقۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ، تۇسىنگەندەرىن قىسقا، ءارى ناقتى اڭگىمەلەي بىلۋگە ۇيرەتۋ.
2. جاڭا پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تانىم بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ، شىعارماشىلىق قيالىن جۇيەلەۋ، بايلانىستىرىپ سويلەۋ داعدىسىن دامىتۋ.
3. وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، مەيىرىمدىلىككە، تاپقىرلىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، كورنەكىلىك، توپتاستىرۋ، سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ تەحنولوگياسىنىڭ ەلەمەنتتەرى، اڭگىمە، سۇراق - جاۋاپ،
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ى. ءالتىنساريننىڭ سۋرەتتەرى، تىرەك سىزبالار، ەلەكتروندى كورمە.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
ءىى. پسيحولوگيالىق دايىندىق.(2 - 3 رەت قايتالاۋ)
انا
كەلبەتىندە ۇلىلىق،
دالاداي كەڭ پەيىلى.
انا دەگەن – جىلىلىق،
انا دەگەن – مەيىرىم.
- ولەڭدە نە جايىندا ايتىلعان؟
- انا ءسوزىن ەستىگەندە قانداي سەزىم پايدا بولادى؟
شىعارماشىلىق جۇمىس. كوركەم وي.
انا – ارداقتى، مەيىرىمدى، كەڭ جۇرەكتى
- انانى جىرلاماعان اقىن - جازۋشىلار جوق.
- ولاي بولسا بۇگىن ءبىز سەندەرمەن ىبىراي اتامىزدىڭ «بۇل كىم» ولەڭىمەن تانىسامىز.
III. جاڭا ساباق.
ى. التىنسارين – قازاقتىڭ تۇڭعىش ۇستازى. ول قازاق بالالارىنا العاش رەت مەكتەپ اشىپ، ءوزى ۇستازدىق ەتكەن. ى. التىنسارين «قازاق حرەستوماتياسى» دەگەن وقۋلىق جازعان. ىبىراي اتا بالالاردى وقۋ - بىلىمگە شاقىرىپ، ولەڭ، ەرتەگى، اڭگىمەلەر شىعاردى.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
وقۋشىلارعا داۋىستاپ وقىتۋ.
- ولەڭنىڭ مازمۇنىمەن جۇمىس.
سەرگىتۋ ءساتى(قيمىلمەن كورسەتۋ).
اپام ءۇشىن كۇندە دە،
وتىن اعاش جارامىن.
سۋ قۇيامىن گۇلگە دە،
دۇكەنگە دە بارامىن.
سىپىرامىن ءۇي ءىشىن،
جۋام اياق تاباقتى.
اپام ءبىراق مەن ءۇشىن،
وقىمايدى ساباقتى.
وي اشار. بولجاۋ ستراتەگياسى(ءۇنتاسپادان بەسىك جىرى تۋرالى ءان وينايدى.)
- بۇل قانداي اۋەن دەپ ويلايسىڭ؟(بەسىك جىرى)
- بۇل اۋەن سەنىڭ ويىنا نە تۇسىرەدى؟(انا ءالديىن، انانىڭ مەيىرىمدىلىگىن)
- ولاي بولسا، ءبىز بۇگىن ماعجان جۇمابايەۆتىڭ «بەسىك جىرى» ولەڭىمەن تانىسامىز.
IV. ماعجان جۇمابايەۆتىڭ ءومىربايانى كلاستەر بويىنشا
ماعجان جۇمابايەۆ 1893 جىلى قازىرگى سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى، ساسىقكول مەكەنىندە دۇنيەگە كەلگەن. ماعجاندى اكەسى اۋىل مۇعالىمىنە ەرتەرەك بەرىپ، حات تانىدى. 1905 جىلى قىزىلجارداعى مەدرەسەگە ءتۇسىپ، 1910 جىلى بۇل مەدرەسەنى جاقسى ۇلگىرىممەن بىتىرەدى.
ماعجان جەتى جاسىنان “قيساسۋل ءانۋبا” اتتى كىتاپتى تۇگەلدەي وقىپ شىعىپ، كۇللى پايعامبارلاردىڭ ومىرلەرىن جاتتاپ العان كورىنەدى. بۇدان كەيىنگى جىلدارى ۋفاداعى مەدرەسە – عاليادا ءدارىس الادى.
شىعارمالارى: “شولپان”، “ناۋرىز”.
ولەڭنىڭ مازمۇنىن حالىق اۋىز ادەبيەتى نەگىزىندە سالىستىرا وتىرىپ ءتۇسىندىرۋ.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
رەبۋس (اۋىزشا شەشۋ).
V. ساباقتى بەكىتۋ.
توپپەن جۇمىس ءادىسى ارقىلى.
1 - توپتىڭ تاپسىرماسى:
«بەس جول ولەڭ»قۇراۋ
كىم؟- انا
قانداي؟- 2 ءسوز سىن ەسىم
نە ىستەدى؟- 3 ءسوز ەتىستىك
ءبىر سويلەم
ءبىرىنشى ءسوزدىڭ ءسينونيمى
2 – توپتىڭ تاپسىرماسى.
وي تولعانىس.
ۆەنن كورسەتۋى بويىنشا «بۇل كىم؟»، «بەسىك جىرى» ولەڭدەرىن سالىستىرايىق.
بۇل كىم؟ ۇقساستىعى بەسىك جىرى
3 - توپتىڭ تاپسىرماسى.
توپتاستىرۋ ستراتەگياسى.
ماعجان جۇمابايەۆ تۋرالى نە ءبىلدىڭ؟
Vءى. ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
قازاقتىڭ ۇلتتىق ويىنى «حان تالاپاي» ويىنى.
ال ەندى ىبىراي التىنسارين جانە ماعجان جۇمابايەۆ جايلى العان بارلىق بىلىمدەرىڭدى ورتاعا سالىپ، «حان تالاپاي» ويىنىن ويناپ كورەيىك.
1. ىبىراي التىنسارين كىم؟
2. ى. ءالتىنساريننىڭ قانداي شىعارمالارىن بىلەسىڭ؟
3. ماعجان جۇمابايەۆ كىم؟
4. م. جۇمابايەۆتىڭ انا تۋرالى قانداي ولەڭدەرىن بىلەسىڭ؟
5. كۇننىڭ شۋاعى جىلى،
انانىڭ قۇشاعى جىلى.
Vءىى. باعالاۋ.
ساباققا قاتىسقان وقۋشىلاردى باعالاۋ. مىنانداي انيماسيالى پاراقشالار تاراتىپ بەرۋ. وقۋشىلار وزدەرىنىڭ قانداي باعا العانىن كورەدى.
Vءىىى. ۇيگە تاپسىرما.
«بۇل كىم؟» ولەڭىن جاتتاۋ، بەسىك جىرىن مانەرلەپ وقۋ جانە وسى ولەڭدەرگە بايلانىستى سۋرەت سالىپ كەلۋ.
135 بەتتەگى 4 - تاپسىرما.
ولەڭنىڭ مازمۇنى بويىنشا سۋرەت:
- سحەما تۇرىندە بەرۋ؛
- پەيزاجدى تۇردە بەرۋ؛
- ولەڭنىڭ مازمۇنىنا ناقتى سۋرەت بەرۋ.
You Might Also Like
