جارق ەتىپ شىعىپ، ماڭگى سونگەن جۇلدىز
ول قازاقستان حالقىن الەمگە پاش ەتكەن بىردەن ءبىر جان ەدى. مانەرلەپ سىرعاناۋدى بالا كەزىنەن جانى سۇيگەن جانە سول جولداعى قيىندىقتارىنا توزە بىلگەن. الەم كوگىنە جارق ەتىپ، ماڭگى سونگەن جان دەنيس تەن جايلى سىر شەرتكىم كەلەدى.
شىلدە ايىنىڭ بەل ورتاسى ەدى. سول كۇنگى اۋىر جاعداي قازاقستان حالقىنىڭ قابىرعاسىن قايىستىرىپ كەتتى. تەك قازاقستان حالقىنىن عانا ەمەس بۇكىل الەم جارىق بەرەتىن كۇنىنەن ايىرىلعانداي كۇي كەشتى. مانەرلەپ سىرعاناۋ سپورتى قاناتىنان قايىرىلدى. دەنيستىڭ قازا بولعانى جايلى اقپارات كوزدەرى جارىسا جازىپ جاتتى.
ولتىرگەندەر كوپ ۇزاماي قۇرىقتالدى. دەگەنمەن دە، قازاقستاندا نەگە ۇرلىق قارلىق كوپ، نەگە ادامدى قاساقانا ءولتىرۋ فاكتىسى ءجيى تىركەلەدى. ادامدار سونداي قاتىگەز بە؟ الدە زامان وزگەردى دەگەنىمىز دۇرىس پا؟ نەمەسە قازاقستاننىڭ زاڭنىڭ السىزدىگى يە؟
كۇدىكتىلەردىڭ اقتالۋى بويىنشا “ءبىز ونىڭ دەنيس تەن ەكەنىن بىلمەدىك” دەيدى ەزۋگە كۇلكى كەلەدى. سوندا دەنيس تەن ەكەنىن بىلگەندە ولتىرمەس پە ەدى؟ ادامنىڭ جانىن الۋ ادامعا وسىنشالىق جەڭىل مە؟ ونى ولتىرە بەرۋ كەرەك دەگەن ءسوز بە؟ وسى تۇستا قازاقستاننىڭ زاڭى ەسىمىزگە تۇسەرى انىق، زاڭىمىزدى تىم السىزدىگىن ايتامىز با؟ الدە مەيىرىمدىلىگىن تىلگە تيەك ەتەمىز بە؟ وسى زاڭنىڭ وسالدىعىنان قاراپايىم حالىق زارداپ شەگىپ جاتىر. ءوزىمىز ساۋساق پەن سانارلىقتاي حالقىمىز بار دا ولاردىڭ وزدەرى ءبىرىن-بىرىمىزدى ءولتىرىپ جاتساق وندا نەسىنە حالىق بولامىز....
كىشكەنتاي عانا بالانىڭ وسكەندە وسىنشاما جەتىستىكتەرگە جەتەتىنىن، ءومىرى وسىنشاما قىسقا بولاتىنىن كىم بىلگەن. تەلەديداردىڭ ار جاعىنان كورىپ ءارقاشان ماقتانىش ەتەر جاننىڭ ەندى مىنا ومىردە جوقتىعى، سىمباتتى سۇيكىمدى كەلگەن كەلبەتىن ەندى قايتىپ كورە المايتىنىمىز، مۇز ۇستىندە قۋىرشاقتاي بولىپ شىر كوبەلەك اينالىپ، قازاقستاننىڭ نامىسىن قارعايتىن جاننىڭ و دۇنيەلىك بولىپ كەتكەنى جانعا باتادى. قانشا اي وتسە دە ويلاسام جانارىم جاسقا تولادى. كەشە عانا ويناپ كۇلىپ جۇرگەن بالانىڭ بۇگىن جوقتىعى، ءومىر ءۇشىن كۇرەسۋگە ءال دارمەنى بولماي، تۇككە تۇرعىسىز ادامداردىڭ قولىنان قازا تاپقانى قاتتى قىنجىلتادى دەنيستىڭ ولىمىنەن كەيىن اجالدىڭ ءوزى ادام جاسىنا، ونىڭ مارتەبەسىنە، ونىڭ ارمانىنا، ماقساتىندا ەلەمەيتىنىن ۇعىنعاندايمىن.
دەنيستىڭ كوزى تىرىسىندە جاساعان جۇمىستارىن جىپكە تىزەر بولساق ەلۋگە كەلگەن ەل اعاسىنىڭ ءوزى ونىڭ بىرىندە ىستەپ ۇلگەرمەس ەدى. بالالار ۇيىنە بارىپ، كوپتەگەن قايىرىمدىلىق شارالارىن ۇيىمداستىرعان، سولارعا اقشا بولگەندىگى، جاس جىگىتتىڭ جۇرەگىندەگى مەيىرىمدىلىگى شەكسىز ەدى. وزگە ەلدە تۇرىپ ءوز ەلىنىڭ كۇيىنە مۇز ۇستىندە مىڭ بۇرالا بيلەگەن جاننىڭ جۇرەگى “قازاقستان” دەپ سوقتى... ونى شەت ەلدەگى جانكۇيەرلەرى تەگىمەن ەمەس “ قازاق دەنيس” دەپ اتايتىن بولعان ەكەن. بىردە ول ”قانداي جاعىداي بولماسىن مەن اۋەلى قازاقپىن نە ىستەسەم دە، نە ويلاسامدا، مەن كەز كەلگەن جاعدايدا قازاقپىن ”دەپ ايتقان ەكەن سۇحباتىندا. ونىڭ ومىرگە دەگەن كوزقاراسىن بىلاي جەتكىزگەن ەكەن “قانشا جەردەن مىقتى بولساڭدا، سەن ەڭ الدىمەن ادامسىن، ءومىرى كادىمگى ادامسىڭ. قانشا دەگەنمەن ءومىر دەگەن نازىك نارسە، ەرتەڭ نە بولاتىنىن بولجاي المايسىڭ” دەپ.
ونىڭ جاتتىقتىرۋشىسى بولعان تاتيانا تاراسوۆا دەنيستى قايتالانباس جان ەكەنىن ايتىپ، ونىڭ شىعارماشىلىققا وتە بەيىم بولعانىن، ءتىپتى ولەن، ەرتەگى شىعاراتىن تالانتى بولعانى جايلى ايتىپ، ءوزىنىڭ دەنيس پەن جۇمىس جاساعانىن باقىتقا بالايتىنىن ايتا كەلە، ءسوز سونىندا مەندە دەنيس جايلى ءبىر كۇنى ەستەلىك كۇندەلىك جازامىن دەپ كورىتىندىلادى.
دەنيس تۇرعان ۇيگە مەمۋارلىق تاقتا ورناتىلدى. ءىس-شاراعا، تاتيانا تاراسوۆا دا قاتىستى. ال، قازاقستان ۇكىمەتى نە ىستەپ جاتىر دەگەنگە كەلەر بولساق مەنىڭشە، ءالى ەشتەنكە ىستەپ ۇلگەرمەدى وكىنىشتى-اق ايتىلعان ءسوز ايتىلعان جەردە قالىپ جاتىر. الماتىداعى نەمەسە استاناداعى مۇز ايدىندارىنا نەگە اتىن بەرمەسكە، قولدان كەلەر شارامىز اتىن ارداقتاۋ عانا ەمەس پە؟ قازاقستان ۇكىمەتى بەيجاي قاراماسا ەكەن.....
مۇز ايدىندا قۇلاماعان جاندى قارا جەرگە قۇلاتتىق. ءولتىردى عوي سەنى ىشتەن شىققان شۇبار جىلان، ءتىرى كەزىڭدە حالقىن باعالاي الدى ما؟
ءيا، شىندىقتى مويىنداماسقا امال جوق دەنيس تەننەن ايىرىلدىق. ونىڭ جۇرەگى سوعۋىن باياعىدا توقتاتتى....ول كەلمەسكە كەتىپ، ءبىزدى مىنا جالعان، بايانسىز ومىرگە تاستاپ كەتتى. وكىنىشتى-اق وعان جاسىڭ ۇزاق بولسىن، قازاقستاننىڭ كوك بايراعىن جەلبىرەتىپ جۇرە بەر دەۋدىڭ ورنىنا جاتقان دەرىن جايلى بولسىن، جۇماقتىن تورىنەن ورىن العايسىن دەۋدەن باسقا شارام جوق. مۇز ايدىنعا جارق ەتىپ شىققان جاننان قازاقستان حالقى ۇلكەن ءۇمىت كۇتتى، ءۇمىتىمىز اقتالمادى دەۋگە كەلمەس ارينە اقتالدى. دەگەنمەندە، دەنيستىڭ شىعار بيىگى ءالى الدا ەدى. ونىڭ مەزگىلسىز كەلگەن ءولىمى ەسەنگىرەتىپ جىبەردى.
الەم كوگىنە جارق ەتىپ شىعىپ، ماڭگى وشپەس الاۋداي بولىپ، ءبىر ساتتە سونگەن جۇلدىز. قوش.........
11 "ءا" سىنىپ وقۋشىسى كەنگاشوۆا ايساۋلە
You Might Also Like
-
اسقان اقىل-پاراساتىمەن قول استىنداعى قالىڭ ەلدi اۋزىنا قاراتىپ، سۇتتەي ۇيىتىپ وتىرعان الاشابىر حاننىڭ (بەت الپەتiندەگi قارا داقتارىنا قاراپ جۇرت وسىلاي اتاپ كەتكەن) ورداسى تاڭ ازاننان بەرi ابىر-ساب...
