كىشكەنتاي كىسىلەر
باياعىدا ءبىر ەتىكشى بولىپتى. اقشادان جۇرداي بولسا كەرەك. اقىرىندا ابدەن كەدەيلەنىپ ءبىتىپ، قوس ەتىك تىگەرلىكتەي عانا بىلعارىسى قالىپتى. ىڭىردە الگى بىلعارىدان ەتىك پىشەدى دە:
«ءقازىر جاتىپ، ۇيقىمدى قاندىرايىن، تاڭەرتەڭ ەرتەرەك تۇرىپ، تىگىپ تاستارمىن»،— دەپ ويلايدى.
سويتەدى دە، جاتىپ ۇيقتاپ قالادى. تاڭ سارىدەن ويانىپ، بەتى-قولىن جۋىپ، جۇمىسقا كىرىسپەكشى بولىپ ىڭعايلانسا، جۇمىسى دايىن تۇر — ەتىكتەردى بىرەۋ تىگىپ قويىپتى.
ەتىكشى ءوز كوزىنە سەنەر-سەنبەسىن بىلە الماي، اڭ-تاڭ قالادى. مۇنى نەگە جورۋىن دا بىلمەيدى.
ەتىكتى قولىنا ۇستاپ، اۋدارىپ-توڭكەرىپ قاراي باستايدى.
قالاي ءمىنسىز تىگىلگەن دەسەڭشى! تىگىسىندە ءبىر اقاۋ جوق. اسقان ىسمەر ادامنىڭ قولىنان شىققانى كورىنىپ تۇر. كوپ كۇتتىرمەي ساتىپ الۋشىسى دا تابىلدى. ەتىككە قىزىعىپ، كوپ اقشا تولەپ، ساتىپ اكەتەدى. ەتىكشى ەندى ەكى قوس ەتىك تىگەتىندەي بىلعارى ساتىپ الادى. ىڭىردە ەكى قوس ەتىكتى پىشەدى دە:
«ءقازىر جاتىپ، كوز شىرىمىن الايىن، تاڭەرتەڭ ەرتەرەك تۇرىپ، تىگىپ تاستارمىن»،— دەپ ويلايدى.
تاڭ سارىدەن تۇرىپ، بەتى-قولىن جۋىپ، جۇمىس ورنى جاققا قاراسا، ەكى قوس ەتىكتىڭ ەكەۋى دە تىگۋلى دايىن تۇر.
ساتىپ الۋشىلار بۇل جولى دا تەز تابىلادى. ەتىكتەرگە قاتتى قىزىعىپ، كوپ اقشا تولەيدى. ەتىكشى ەندى باقانداي ءتورت قوس ەتىك تىگەتىندەي بىلعارى ساتىپ الادى.
كەلەسى كۇنى تاڭەرتەڭ ءتورت قوس ەتىك تە تىگىلىپ دايىن تۇرسا كەرەك.
ءسويتىپ، سودان بەرى كۇن سايىن وسىلاي قايتالانا بەرەدى. ىڭىردە پىشىلگەن ەتىك تاڭەرتەڭ تىگىلىپ دايىن تۇرادى.
ەتىكشىنىڭ تاپشىلىق، جوقشىلىق ءومىرى ۇمىت بولا باستايدى.
ءبىر كۇنى ىڭىردە كۇندەگىدەي بىرنەشە ەتىك ءپىشىپ قويادى دا، ۇيىقتار الدىندا ايەلىنە:
— بايبىشە، بۇگىن ءۇيقتاماساق قايتەدى، ەتىكتى تىگىپ جۇرگەن كىم ەكەن، كورسەك قايتەدى،— دەيدى.
بۇل سوزگە ايەلى قۋانىپ:
— ماقۇل، ۇيقتاماساق، ۇيىقتامايىق، كورەيىك كىم ەكەنىن،— دەيدى. ۇستەل ۇستىنە شىراق جاعىپ قويىپ، بۇرىشتا ىلىنگەن كيىمدەردىڭ ارتىنا بارىپ تىعىلىپ، كۇتىپ وتىرا بەرەدى. ءبىر ۋاقىتتا، ءدال ءتۇن ورتاسى بولعاندا، ۇيگە كىشكەنتاي كىسىلەر كەلىپ كىرەدى. ەتىكشىنىڭ ۇستەلىنە شىعىپ وتىرا قالىپ، كىپ-كىشكەنتاي ساۋساقتارىمەن پىشىلگەن بىلعارىنى الىپ، تىگە باستايدى.
ءبىزدى شانىشقانىنا، تارامىستى وتكىزگەنىنە، بالعانى تىقىلداتقانىنا كوز ىلەسپەيدى ەكەن، ەتىكشى تاڭىرقاپ، كىشكەنتاي كىسىلەردەن كوپكە دەيىن كوزىن تايدىرا المايدى. بار ەتىكتى تىگىپ بولعانشا، انالار ءبىر تىنىم المايدى. سوڭعى ەتىك دايىن بولىسىمەن، ۇستەلدەن سەكىرىپ-سەكىرىپ تۇسەدى دە، كوزدەن عايىپ بولادى.
تاڭەرتەڭ ايەلى كۇيەۋىنە:
— بۇل كىشكەنتاي كىسىلەر قولىمىزدى بايلىققا جەتكىزدى. ءبىز دە بۇلارعا ءبىر جاقسىلىق جاساۋىمىز كەرەك قوي. كىشكەنتاي كىسىلەر بىزدىكىنە ىلعي تۇندە كەلەدى، ۇستەرىندە كيىمى جوق، ءسىرا، توڭاتىن شىعار. مەنىڭ باسىما مىناداي ءبىر وي كەلىپ وتىر: مەن ءارقايسىسىنا كويلەك،كۇرتە، شالبار تىگىپ قويايىن، ال سەن ەتىك تىك،— دەيدى.
ەتىكشى ايەلىنىڭ ءسوزىن تىڭداپ بولىپ:
— ويىڭ جاقسى ەكەن. شىركىندەر، ءسىرا، ءبىر قۋانىپ قالار!—دەيدى.
ءسويتىپ، ءبىر كۇنى كەشكە سىيلىقتارىن پىشىلگەن بىلعارىمەن بىرگە ۇستەلگە قويىپ، وزدەرى تاعى دا بۇرىشقا تىعىلىپ، كىشكەنتاي كىسىلەردىڭ كەلۋىن توسىپ وتىرا بەرەدى.
بۇرىنعىداي، ءدال ءتۇن ورتاسى بولعاندا، ۇيگە كىشكەنتاي كىسىلەر كىرەدى. ۇستەلگە سەكىرىپ شىعىپ، ىسكە كىرىسپەك بولسا، پىشىلگەن بىلعارىمەن بىرگە ادەمى كويلەك، كۇرتە جاتىر، قاسىندا كىپ-كىشكەنتاي ەتىك تۇر.
كىشكەنتاي كىسىلەر ءا دەگەندە ابىرجىپ، اۋزىن اشىپ قالسا دا، سوڭىنان قۋانىپ ءماز بولادى.
ادەمى كيىمدەردى تەز-تەز كيىپ الىپ، بي بيلەپ، ولەڭ ايتا باستايدى:
ءساندى كيىم مۇنشا كوپ، كيىندىك تە كەنەلدىك! ەتىك تىگەر مۇرشا جوق، قىزىققا ەندى بولەندىك!
ۇستەلدەن ۇستەلگە، ورىندىقتان ورىندىققا سەكىرىپ، كىشكەنتاي كىسىلەر ۇزاق ۋاقىت ولەڭ ايتىپ، بي بيلەيدى. سونسوڭ ءبىر كەزدە عايىپ بولادى، قايتىپ ەتىك تىگۋگە كەلمەي قويادى. ءبىراق باقىت پەن ساتتىلىك ۇزاق ومىرىندە ەتىكشىدەن ەكى ەلى ايرىلما.
You Might Also Like
-
بip كۇنى جاۋ جۇرەك جەتى باتىر كەزدەسىپ قالىپتى. ءبىرىنشىسىنىڭ اتى — شۋلس، ەكىنشىسىنىڭ اتى — ياكلي، ءۇشىنشىسىنىڭ اتى — مارلي، ءتورتىنشىسىنىڭ اتى — ەرگلي، بەسىنشىسىنىڭ اتى &mdash...
-
ءبىر جەسىر ايەلدىڭ تۋعان قىزى جانە وگەي قىزى بولىپتى. وگەي قىزى كورەر كوزگە كورىكتى، بيازى ەكەن دە، ءوز قىزىنىڭ سىرت ءپىشىنى ۇسقىنسىز، ونىڭ ۇستىنە كەرجالقاۋ بولسا كەرەك. جەسىر ايەل تۋعان قىزىن جانىندا...
