- 03 قاڭ. 2020 00:00
- 251
كوكىل (I نۇسقا)
«كوكىل» كۇيىنە قاتىستى ەل ىشىندە اڭىز-اڭگىمە كوپ. سونىڭ ءبىرى قازانعاپ پەن ۇسەن تورەنىڭ العاش كەزدەسۋىنە بايلانىستى ايتىلادى. بىردە قازانعاپ ەل ارالاپ ءجۇرىپ قاراقامىستا وتىرعان ۇسەن تورەنىڭ ۇيىنە تۇسەدى. ۇسەن تورە ۇيىندە جوق ەكەن. قازانعاپ سۋسىن ءىشىپ، ءشولىن باسقان سوڭ، توردە سۇيەۋلى تۇرعان تورەنىڭ دومبىراسىنا قول سوزادى. ۇسەن تورەنىڭ داۋلەسكەر دومبىراشىلىعىن سىرتتاي ەستيتىن. تورەنىڭ داڭقىنا دومبىراسى ساي ەكەن، قازانعاپ قىزىعىپ كەتىپ بىرەر كۇي تارتادى.
وسى كەزدە ۇيىنە ۇسەن تورەنىڭ ءوزى دە كەلىپ قالادى. تورىندە دومبىراسىن تارتىپ وتىرعان بەيتانىس بىرەۋ. تورە بەل شەشىپ جايعاسقان سوڭ، جاقتىرماعان شىراي تانىتادى.
— قۇدايى قوناق ەكەنىڭە ءسوز جوق، بولىنبەگەن ەنشىڭ ءازىر. ءبىراق قۇدايى قوناقتىڭ ەنشىسىنە ءۇي يەسىنىڭ دومبىراسى دا بۇيىرادى دەگەندى ەستىمەپ ەدىم. دومبىراما ۇلىقساتسىز قول تيگىزگەن ەندىگى ايىپ وزىڭنەن. تورەلىگىن تارتقان كۇيىڭ تانىتار، كورسەت ونەرىڭدى، — دەيدى ۇسەن تورە.
قولىنا دومبىرا جاعىپ وتىرعان قازانعاپ «كوكىل» كۇيىن سۇڭقىلداتىپ قويا بەرەدى. كۇي بىتەر-بىتپەستەن ۇسەن تورە ەڭسەسىن تىكتەپ، وشارىلا بۇرىلىپ:
— اپىراي، بۇل توڭىرەكتە دومبىرانى بۇلاي سويلەتەتىن ەشكىم جوق سياقتى ەدى. كۇيىڭ جان-جۇرەگىمدى باۋراپ، بۋىنىما ءتۇسىپ كەتتى عوي. وسى ۇلىقۇمدا جالعىز اتتى قازانعاپ دەگەن كۇيشى بار دەۋشى ەدى، جارقىنىم، سول سەن ەمەسسىڭ بە؟! — دەيدى.
سوندا قازانعاپ:
— بولساق، بولارمىز! — دەپ جىميعان ەكەن.
العاش وسىلاي تانىسقان قازانعاپ پەن ۇسەن تورەنىڭ اراسىندا ۇلكەن كىسىلىكتى قارىم-قاتىناس ورناعان. قازانعاپ ۇسەن تورەدەن دومبىرا تارتۋدىڭ نەبىر شەبەرلىك شالىمدارىن ۇيرەنگەن. كەيىن ەكەۋى دودالى كۇي سايىسىنا تۇسكەن سوڭ دا بىر-بىرىنە دەگەن سىي-قۇرمەتىنەن اينىماعان.
مىنە، «كوكىل» كۇيىنىڭ ادام تانىتار قۇدىرەتى وسىنداي.