InfoHub Logo

كەز-كەلگەن مەملەكەت پەن قوعامنىڭ ساياسي-الەۋمەتتىك ومىرىندە قۇجاتتاردىڭ الاتىن ورنى زور. ەلدەگى ءاربىر مەكەمە مەن كاسىپورىننىڭ قىزمەتى قۇجاتتار نەگىزىندە جۇزەگە اسىرىلادى. ءىس-قۇجاتتاردى تيىسىنشە جۇرگىزۋ، ولاردى باسقارۋدى، تاسىمالداۋدى قامتاماسىز ەتۋ – جاۋاپتى قىزمەتكەرگە ارتىلعان ماڭىزدى مىندەت. ال سول قۇجاتتاردىڭ بەلگىلى ءبىر مەرزىم وتكەننەن سوڭ ءقاۋىپسىز تۇردە ساقتالۋى دا قاجەتتى ءىس. سەبەبى تاريح قويناۋىندا كەلەشەككە قاجەتتى كوپتەگەن مالىمەتتەر بولاتىنى بەلگىلى. قوعام ومىرىندە سوڭعى جىلدارى ورىن العان بەتبۇرىستار وتكەن تاريحىمىز بەن سان جىلدار بويى سومدالعان رۋحاني مۇرالارىمىزدىڭ بۇگىنگى كوزقاراس تۇرعىسىنان زەردەلەپ، وي ەلەگىنەن وتكىزۋ تالابىن العا تارتىپ وتىر. قازاقستان تاۋەلسىز مەملەكەت بولعاننان بەرى قوعامىمىزدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق ساياسي ومىرىندە جاسالعان بەتبۇرىستارمەن بىرگە، مۇراعات سالاسىندا دا ەلەۋلى وزگەرىستەر بولدى. قانداي دا ءبىر مەملەكەتتىڭ وزىندىك ۇلتتىق بولمىسىن، مادەنيەتىن، تاريحىن جاڭعىرتىپ وتىراتىن قۇندىلىقتاردىڭ سول مەملەكەتتىڭ وتكەنىن باعامداپ، بولاشاعىن بولجاۋداعى ماڭىزى جىل وتكەن سايىن ارتىپ وتىر. مۇراعات قۇجاتتارىنىڭ قازاقستاننىڭ الەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق جانە ساياسي دامۋىنا تيگىزەر اسەرى وتە زور. ويتكەنى وتكەن تاريحىمىزدى ءبىلۋ ءۇشىن مۇراعات قۇجاتتارىنا جۇگىنەمىز. ماسەلە قوعام ومىرىنە قاتىستى قۇجاتتاردى ءتيىمدى پايدالانۋ بولىپ تابىلادى. قۇجاتتارمەن جۇمىس جۇرگىزۋ وراسان زور مىندەت ارقالايتىن ماڭىزدى جۇمىس بولعاندىقتان، ەلىمىزدەگى جوعارعى وقۋ ورىندارى سول ماڭىزدى ءىستى اتقارۋعا قابىلەتتى، جوعارى ءبىلىمدى مامانداردى دايارلاۋعا كۇش سالادى. ماسەلەن، ەلىمىزدىڭ وزىق وقۋ ورىندارىنىڭ ءبىرى دە بىرەگەيى، قارا شاڭىراق ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ تاريح، ارحەولوگيا جانە ەتنولوگيا فاكۋلتەتى مۇراعاتتانۋ، قۇجاتتانۋ جانە قۇجاتتامانى باسقارۋدى قامتاماسىز ەتۋ ماماندىعى بويىنشا كادرلار دايىندايدى. عىلىمي-پەداگوگيكالىق باعىتتاعى بۇل ماماندىقتى يگەرۋ بارىسىندا ماگيسترانتتار مۇراعاتتانۋدىڭ تەوريالىق ماسەلەلەرى، ەلەكتروندىق فورماتتاعى قۇجاتتىق جاريالانىم، ارحەوگرافيانىڭ تەوريالىق-مەتودولوگيالىق ماسەلەلەرى سىندى مىندەتتى پاندەر مەن ءبىرقاتار ەلەكتيۆتى پاندەردى وقيدى. وسى پاندەردىڭ تەوريالىق نەگىزىن مەڭگەرۋ بارىسىندا جانە عىلىمي سەمينارلاردا تاجىريبە الماسۋ ارقىلى، پەداگوگيكالىق پراكتيكا كەزىندە ماگيستر دارەجەسىن الۋدان ءۇمىتتى ءاربىر ستۋدەنت ماماندىعىن كاسىبي دەڭگەيدە مەڭگەرىپ شىعادى. 1998 جىلى پارلامەنت مەملەكەتىمىز تاريحىنداعى تۇڭعىش «ۇلتتىق مۇراعات قورى جانە مۇراعاتتار تۋرالى» زاڭدى قابىلداپ، وعان 1998 جىلى 22 جەلتوقساندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.ءا. نازاربايەۆ قول قويدى. ەلىمىز تاريحىنداعى وزىندىك تۇجىرىمداماسى بار بۇل تۇڭعىش زاڭ الىس جانە جاقىن شەت مەملەكەتتەردىڭ قۇجاتتامالىق قامتاماسىز ەتۋ سالاسى مەن مۇراعات ءىسىن دامىتۋ تاجىريبەسىنە سۇيەنىپ جاسالدى. ول ءۇش بىردەي مىندەتتى اتقارادى. اتاپ ايتقاندا: قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق مۇراعات قورىنىڭ قۇجاتتارىن مەملەكەتتىك ساقتاۋعا قابىلداۋ؛ ولاردىڭ ساقتالۋىن قامتاماسىز ەتۋ؛ مەملەكەت، قوعام جانە ازاماتتار مۇددەسىنە ساي قولدانۋ. سونىمەن قاتار بۇل ماماندىقتىڭ كاسىبي ستاندارتتارى 2016 جىلى ق ر مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترىنىڭ №249 بۇيرىعى ارقىلى بەكىتىلدى. بۇگىنگى كۇنى ەلىمىز ءۇشىن قۇجات ءتۇزۋ سالاسىنداعى نورماتيۆتىك قۇقىقتى رەتتەۋ، كەمشىلىكتەردىڭ ورنىن تولىقتىرىپ، دامىتۋ ماڭىزدى ماسەلە بولىپ وتىر. سەبەبى رەسمي ءىس-قۇجاتتار تىلىندەگى ساۋاتتىلىق، بىرىزدىلىك پەن جۇيەلىلىك قاي سالادا بولسا دا مىندەتتى. بۇل ءىستىڭ استارىندا انا تىلىمىزگە دەگەن قۇرمەتتىڭ جاتقانىن دا ەسكەرۋ كەرەك. قورىتا ايتساق، باسقارۋ قىزمەتىندە قۇجات ەڭبەك قۇرالى بولىپ تا، ەڭبەكتىڭ ناتيجەسى بولىپ تا ەسەپتەلەدى. سەبەبى ءاربىر ءىستىڭ ەسەبى قۇجات ارقىلى كورىنىس تابادى. ولاي بولسا، ماڭىزدى مىندەتتى ارقالاپ، قۇجاتتارمەن جۇمىس جۇرگىزەتىن بىلىكتى مامانداردى دايارلاپ، كاسىبي قابىلەتتەرىن شىڭداۋدا مۇراعاتتانۋ، قۇجاتتانۋ جانە قۇجاتتامانى باسقارۋدى قامتاماسىز ەتۋ ماماندىعىنىڭ قاجەتتىلىگى مەملەكەتتىك دەڭگەيدە ايقىندالعان دەپ نىق سەنىممەن ايتا الامىز. وسى ماماندىق بويىنشا ءبىلىمىن جەتىلدىرىپ جاتقان ماگيسترانت رەتىندە مەن ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك پەن ماقتانىش سەزىنەمىن.

جامالوۆا زارنيگورا روبەرتوۆنا ال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ 2-كۋرس ماگيسترانتى

عىلىمي جەتەكشىسى ت.ع دوسەنت نۋرپەيسوۆا ب.ە

---