- 14 قاڭ. 2021 00:00
- 291
مەن ساعان ەسىرتكى جايلى ايتىپ بەرەمىن
«قىزىلوردا ءوىىد ەققىقب تاراپىنان
جاريالانعان سايىسىنا»
«مەن ساعان ەسىرتكى جايلى ايتىپ بەرەمىن»
ەسىرتكى – ءبىزدىڭ زامانىمىزدىڭ عالامدىق ماسەلەلەرىنىڭ ءبىرى. قازىرگى تاڭدا ەسىرتكىنىڭ زيانىن بىلە تۇرا، وعان قارسى شىعۋعا دارمەنى جەتپەيتىن جاستار كوبەيدى. تەك جاستار عانا ەمەس، ەرەسەك كىسىلەر دە بالالارىنا ۇلگى بولۋدىڭ ورنىنا، ءوز ۇرپاعىن ۋلاپ جاتىر. ەسىرتكى ەشقاشان جاقسىلىق اكەلمەيدى. ونىڭ ادام دەنساۋلىعىنا تيگىزەر زيانى كوپ ەكەنىن تارقاتىپ ايتپاسا دا، بەلگىلى. جالپى، ەسىرتكى دەپ جانسىزداندىرۋ ەرەكشەلىگىنە يە بولاتىن زاتتاردى ايتامىز. ويتكەنى، ونىڭ قۇرامىندا ادامدى ماستاندىراتىن، اشۋلاندىراتىن، تىنىشتاندىراتىن، سەرگىتەتىن قوسىندىلار بار. عالىمداردىڭ زەرتتەۋىنشە ناشاقورلىقتىڭ قۇرىعىنا كوبىنە جاسوسپىرىمدەر تۇسەدى ەكەن. سودان سوڭ ولار ەسىرتكى ساتىپ الۋعا قاجەت ۇلكەن كولەمدى قاراجاتتى وڭاي جولمەن، ياعني، ۇرلىقپەن تابۋدى كوزدەيدى. ال، «ۇرلىق ءتۇبى – قورلىق». قاي قوعامدا دا زاڭسىز اقشا تابۋعا ۇمتىلعاندار تۇبىندە جازاسىز قالمايدى. ءسويتىپ، جاسوسپىرىمدەر ناشاقورعا اينالىپ، ەسىرتكىنىڭ قۇلاقكەستى ق ۇلى بولىپ شىعادى. ەسىرتكىنى قولدانعاننان كەيىن بۇزاقىلىق جاساۋ، قورلىق كورسەتۋ تاعى باسقا جاماندىقتارعا بارادى. مەنىڭ ويىمشا جاسوسپىرىمدەردىڭ بۇلاي وزگەرۋىنە ەڭ ءبىرىنشى قوعام، ەكىنشى ولاردىڭ جاقىندارى كىنالى. ۋاقىت شىركىن توقتاۋسىز ءوتىپ جاتىر. ءار ادام سول ۋاقىت كوشىنەن قالماۋ ءۇشىن كۇيبەڭ تىرشىلىكتىڭ سوڭىندا ءجۇر. ال، بالاسىن باعىپ، ونىڭ كەلەشەگىن كەمەل ەتكىسى كەلگەن اتا-انا تاڭ اتقاننان، كەشكە دەيىن جۇمىستا جۇرەدى دە، ۇيدەگى بالاسىن تاربيەلەۋگە ۋاقىت تابا المايدى. بۇل جەردە بالا تەك، اتا-انا تاربيەسىنەن عانا شەت قالمايدى، سول اتا-انانىڭ مەيىرىمىنەن دە كەندە قالادى. ال، اتا-انا مەيىرىمىنە ءزارۋ بولىپ وسكەن بالادا تاسباۋىر مىنەز قالىپتاسادى، ونداي مىنەز تۇبىندە جاقسىلىققا اپارمايدى. مىنە، كەيبىر وقۋشىنىڭ جامان جولعا ءتۇسۋىنىڭ بىردەن-بىر سەبەبى وسى بولسا كەرەك. ەسىرتكىگە بەرىلمەس ءۇشىن سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋ كەرەك. سالاۋاتتى ءومىر ءسۇرۋ دەگەنىمىز - تازالىق ساقتاپ، دەنە تاربيەسى جانە سپورتپەن شۇعىلدانۋ. قازاق حالقى «تاربيە باسى - تال بەسىك»،- دەپ بەكەر ايتپاسا كەرەك. جات قىلىقتارعا قارسى تاربيەنى وتباسى وشاق قاسىنان باستاعان ءجون. سوندىقتان، ءار وتباسى سىيلاستىق پەن بىرلىكتە، ءوزارا تۇسىنىستىكتە كۇن كەشىپ، ءار اتا-انا جۇمىسىنان، قىزمەتىنەن بالا تاربيەسىن جوعارى قويسا، بولاشاعىمىزدىڭ دا جارقىن بولارى ءسوزسىز. ءسوز سوڭىندا دوستارىما ەگەمەن ەلىمىزدىڭ بولاشاعى بىزدەر ەكەنىن ايتقىم كەلەدى. ەسىرتكىدەن بويىمىزدى اۋلاق ۇستاپ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانايىق!
قىزىلوردا وبلىسى
جالاعاش اۋدانى
ءال-فارابي اتىنداعى
№201 مەكتەپ-ليسەيدىڭ
9-سىنىپ وقۋشىسى
سەرىك ماعجان