مەنىڭ وتانىم – قازاقستان
ساباقتىڭ تاقىرىبى: مەنىڭ وتانىم – قازاقستان
ساباقتىڭ ماقساتى:
وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، وتانىنا، حالقىنا ادال قىزمەت ەتۋگە، ەل رامىزدەرىن قاستەرلەۋگە، حالىقتىڭ تەگى مەن تاريحىن بىلۋگە، عاسىرلار بوي اڭساعان تاۋەلسىزدىك تۇعىرىن بەرىك ۇستاۋعا، ناعىز پاتريوتتى، رۋحى مىقتى ازاماتتىق قاسيەتتى دارىپتەۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كارتاسى، رامىزدەرى،
وتان تۋرالى ناقىل سوزدەر، بۇكتەمەلەر، شارلار.
ساباقتىڭ ءادىس - ءتاسىلى: سۇراق – جاۋاپ ءادىسى، اڭگىمەلەۋ، وقۋشىلار شىعارماسى.
ساباقتىڭ بارىسى: ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءانۇرانى ورىندالادى.
جوسپارى:
1. «ەل تاريحى»
2. «جەڭىس تاريحى»
3. «تاۋەلسىزدىك تاڭى»
4. «قازاقستان – XXI عاسىردا» وقۋشىلار شىعارماسى.
ءمۇعالىم: قۇرمەتتى ۇستازدار مەن وقۋشىلار! تاريح بەتتەرىن پاراقتاساق، قازاق حالقى ءوزىنىڭ ۇزاق تاريحىندا تالاي قاندى قىرعىنداردى، زورلىق - زومبىلىقتاردى كوردى، قاسىرەت شەكتى.
بۇگىنگى 5 ا سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ «مەنىڭ وتانىم - قازاقستان» اتتى اشىق تاربيە ساعاتىن ۇسىنامىز.
ءى. «ەل تاريحى»
قازىنا:
ەگەمەن ەلىم دەسە سەنىم كىرىپ،
بويىمدى بيلەپ كەتەر سەنىمىدىلىك.
ەشكىمگە اۋىستىرماس التىن وتان،
جىرلايمىن قاسيەتىڭدى توگىلدىرىپ.
جاقسىلار جانىن قيدى قاسىرەتپەن،
الاشتىڭ ەرلەرى بار اسىل وتكەن.
ارمانىم بولماس ەدى تۋعان ەلىم،
گۇل جايناپ قازاق بولىپ تاسىپ وتسەم!
ارعى اتامىز ارىستانداي ساقتار دا،
ەت جۇرەگى ساعان سىرىن اقتارعان.
سىر شەرتەيىن مىنا بالعىن ۇرپاققا،
سوناۋ شالعاي، سول ءبىر شالعاي شاقتاردان.
ءيا، قايران قازاعىم، ۇزاق ۋاقىت «مەن قازاقپىن مىڭ ءولىپ، مىڭ تىرىلگەن» دەگەن استارلى ءسوزدىڭ ءمانىن ۇقساق تا اشىپ ايتا المادىق. ايتۋ ءۇشىن تاريحقا بويلاۋ كەرەك. ول ءسوزدىڭ سالماعىن، ماڭىزىن ەگەمەندىككە قول جەتكىزگەندە تۇسىنە باستادىق.
سىمبات:
ابزال حالقىم! باسىڭنان نە وتپەدى سەنىڭ؟! ۇلت بولىپ شاڭىراق كوتەرگەن دەربەس مەملەكەت بولعان XV عاسىردان باستاپ، نەشە ءولىپ، نەشە تىرىلدىك. XVII1عاسىردىڭ باس كەزىندەگى جوڭعار شاپقىنشىلىعى تۇسىندا تاريحتا ماڭگىگە اتى قالعان «اقتابان شۇبىرىندى، القاكول سۇلامانىڭ»زاردابى شە؟
ءمۇعالىم: وسى جوڭعار شاپقىنشىلىعىنان كەيىن «ەلىم - اي» ءانى دۇنيەگە كەلگەن.
ۇلجالعاس:
مىنا زامان قاي زامان، قىسقا زامان،
باقتىڭ قۇسى الاشتان ۇشقان زامان.
اسپاننان شاڭ مەن توپىراق بورايدى،
كۇن سۋىق قاڭتارداعى قىستان جامان.
قازاقتىڭ قايدا جيىن مەرەكەسى؟
ەل، اۋىل، جەردىڭ كەتىپ بەرەكەسى.
حانزادا، حانىم بولىپ وسكەن ۇل - قىز،
قاي ەلدىڭ بولىپ كەتەدى كەلەكەسى.
المات:
قالسا دا قايدا جەرىڭ، قايدا كولىڭ،
قاسقايىپ قاق جولىنان تايماپ ەدىڭ.
اۋەلدەن ءىرى ەدىڭ عوي، ۇلى ەدىڭ عوي،
شىرقىراپ جۇرتىڭ ءۇشىن وسى كۇندى.
ءور ەدىڭ ولىسسەڭ دە بەرىسپەگەن،
ەر ەدىڭ ەنشىسىن دە بولىسپەگەن.
ەجەلدەن ەلدىگىڭە سەنگەن شىعار،
ەشكىمگە زالالىڭ جوق بەيبىت ەل ەڭ.
رۋسلان:
ەل يەسىز، جەر يەسىز بولعان ەمەس. حالىق بولعان سوڭ ونىڭ كوسەمى بولادى. ەلباسىنا كۇن تۋعاندا قول باستايتىن باتىرى بولماسا، ەل باستايتىن يەسى بولماسا ەل باستاۋدان قالادى. مىنە، وسىندايدا ەل باسشىسى بولعان، تاريحتا ۇلكەن ورىن الاتىن تۇلعا – قازاقتىڭ باتىر حانى ابىلاي.
جاقسىگەلدى:
ۇلى ابىلاي، حان يەم،
قورعانىم ەڭ، باعىم ەڭ.
قازاعىم دەپ جانىپ ەڭ،
قازاعىم دەپ نالىپ ەڭ.
قاپتاپ كەلگەن جاۋلاردى،
ۇلى ابىلاي حان يەم.
قايتارىپ سالدى ءبىر مارتە.
ءمۇعالىم: كەشە: حاندىق داۋىردە حالىقتى «حان» باسقارعان.
وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى، ارىس اۋدانى،
م. شاحانوۆ اتىنداعى جالپى ورتا مەكتەبى
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
پولاتوۆا اينۇر مۇسلىمبەك قىزى
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، وتانىنا، حالقىنا ادال قىزمەت ەتۋگە، ەل رامىزدەرىن قاستەرلەۋگە، حالىقتىڭ تەگى مەن تاريحىن بىلۋگە، عاسىرلار بوي اڭساعان تاۋەلسىزدىك تۇعىرىن بەرىك ۇستاۋعا، ناعىز پاتريوتتى، رۋحى مىقتى ازاماتتىق قاسيەتتى دارىپتەۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كارتاسى، رامىزدەرى،
وتان تۋرالى ناقىل سوزدەر، بۇكتەمەلەر، شارلار.
ساباقتىڭ ءادىس - ءتاسىلى: سۇراق – جاۋاپ ءادىسى، اڭگىمەلەۋ، وقۋشىلار شىعارماسى.
ساباقتىڭ بارىسى: ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءانۇرانى ورىندالادى.
جوسپارى:
1. «ەل تاريحى»
2. «جەڭىس تاريحى»
3. «تاۋەلسىزدىك تاڭى»
4. «قازاقستان – XXI عاسىردا» وقۋشىلار شىعارماسى.
ءمۇعالىم: قۇرمەتتى ۇستازدار مەن وقۋشىلار! تاريح بەتتەرىن پاراقتاساق، قازاق حالقى ءوزىنىڭ ۇزاق تاريحىندا تالاي قاندى قىرعىنداردى، زورلىق - زومبىلىقتاردى كوردى، قاسىرەت شەكتى.
بۇگىنگى 5 ا سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ «مەنىڭ وتانىم - قازاقستان» اتتى اشىق تاربيە ساعاتىن ۇسىنامىز.
ءى. «ەل تاريحى»
قازىنا:
ەگەمەن ەلىم دەسە سەنىم كىرىپ،
بويىمدى بيلەپ كەتەر سەنىمىدىلىك.
ەشكىمگە اۋىستىرماس التىن وتان،
جىرلايمىن قاسيەتىڭدى توگىلدىرىپ.
جاقسىلار جانىن قيدى قاسىرەتپەن،
الاشتىڭ ەرلەرى بار اسىل وتكەن.
ارمانىم بولماس ەدى تۋعان ەلىم،
گۇل جايناپ قازاق بولىپ تاسىپ وتسەم!
ارعى اتامىز ارىستانداي ساقتار دا،
ەت جۇرەگى ساعان سىرىن اقتارعان.
سىر شەرتەيىن مىنا بالعىن ۇرپاققا،
سوناۋ شالعاي، سول ءبىر شالعاي شاقتاردان.
ءيا، قايران قازاعىم، ۇزاق ۋاقىت «مەن قازاقپىن مىڭ ءولىپ، مىڭ تىرىلگەن» دەگەن استارلى ءسوزدىڭ ءمانىن ۇقساق تا اشىپ ايتا المادىق. ايتۋ ءۇشىن تاريحقا بويلاۋ كەرەك. ول ءسوزدىڭ سالماعىن، ماڭىزىن ەگەمەندىككە قول جەتكىزگەندە تۇسىنە باستادىق.
سىمبات:
ابزال حالقىم! باسىڭنان نە وتپەدى سەنىڭ؟! ۇلت بولىپ شاڭىراق كوتەرگەن دەربەس مەملەكەت بولعان XV عاسىردان باستاپ، نەشە ءولىپ، نەشە تىرىلدىك. XVII1عاسىردىڭ باس كەزىندەگى جوڭعار شاپقىنشىلىعى تۇسىندا تاريحتا ماڭگىگە اتى قالعان «اقتابان شۇبىرىندى، القاكول سۇلامانىڭ»زاردابى شە؟
ءمۇعالىم: وسى جوڭعار شاپقىنشىلىعىنان كەيىن «ەلىم - اي» ءانى دۇنيەگە كەلگەن.
ۇلجالعاس:
مىنا زامان قاي زامان، قىسقا زامان،
باقتىڭ قۇسى الاشتان ۇشقان زامان.
اسپاننان شاڭ مەن توپىراق بورايدى،
كۇن سۋىق قاڭتارداعى قىستان جامان.
قازاقتىڭ قايدا جيىن مەرەكەسى؟
ەل، اۋىل، جەردىڭ كەتىپ بەرەكەسى.
حانزادا، حانىم بولىپ وسكەن ۇل - قىز،
قاي ەلدىڭ بولىپ كەتەدى كەلەكەسى.
المات:
قالسا دا قايدا جەرىڭ، قايدا كولىڭ،
قاسقايىپ قاق جولىنان تايماپ ەدىڭ.
اۋەلدەن ءىرى ەدىڭ عوي، ۇلى ەدىڭ عوي،
شىرقىراپ جۇرتىڭ ءۇشىن وسى كۇندى.
ءور ەدىڭ ولىسسەڭ دە بەرىسپەگەن،
ەر ەدىڭ ەنشىسىن دە بولىسپەگەن.
ەجەلدەن ەلدىگىڭە سەنگەن شىعار،
ەشكىمگە زالالىڭ جوق بەيبىت ەل ەڭ.
رۋسلان:
ەل يەسىز، جەر يەسىز بولعان ەمەس. حالىق بولعان سوڭ ونىڭ كوسەمى بولادى. ەلباسىنا كۇن تۋعاندا قول باستايتىن باتىرى بولماسا، ەل باستايتىن يەسى بولماسا ەل باستاۋدان قالادى. مىنە، وسىندايدا ەل باسشىسى بولعان، تاريحتا ۇلكەن ورىن الاتىن تۇلعا – قازاقتىڭ باتىر حانى ابىلاي.
جاقسىگەلدى:
ۇلى ابىلاي، حان يەم،
قورعانىم ەڭ، باعىم ەڭ.
قازاعىم دەپ جانىپ ەڭ،
قازاعىم دەپ نالىپ ەڭ.
قاپتاپ كەلگەن جاۋلاردى،
ۇلى ابىلاي حان يەم.
قايتارىپ سالدى ءبىر مارتە.
ءمۇعالىم: كەشە: حاندىق داۋىردە حالىقتى «حان» باسقارعان.
وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى، ارىس اۋدانى،
م. شاحانوۆ اتىنداعى جالپى ورتا مەكتەبى
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
پولاتوۆا اينۇر مۇسلىمبەك قىزى
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
