سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 كۇن بۇرىن)
نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ - الەمنىڭ تاريحىنداعى كەمەڭگەر تۇلعا

قازىرگى تاڭدا قازاقستان  -بۇكىل الەم تانىعان ەل. قازاقستاننىڭ استى بايلىققا تولى. جەرى قۇنارلى، ەلى جايسان، حالقى مەيىرىمدى مەملەكەت. قازاقستان دامىعان 30 ەلدىڭ قاتارىندا، كوپتەگەن ۇيىمداردىڭ قۇرامىندا.

قازاق ەلىن الەمدىك ارەناعا تانىتقان، حالىق قامىن ويلاپ، ەل سەنىمىن اقتاپ، جارقىن بولاشاققا جول باستاعان دارا تۇلعا ول - ەلباسى. تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىنگى العاشقى ءتاي-تاي قادام باسقانەگەمەن ەلىمىزدىڭ  كوك تۋى بيىكتە جەلبىرەدى. اۋمالى-توكپەلى زاماندا ەلباسى از جىلدىڭ ىشىندە بۇكىل عالامدى تاڭقالدىرعان  ەڭسەسى بيىك ەل قالىپتاستىردى.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ - قازاق حالقىنىڭ ادەت-عۇرىپىن، ءتىلىن، ءدىنىن، مادەنيەتىن، سالت ء-داستۇرىن، تاريحىن بويىنا ءسىڭىرىپ، ءوز ۇلتىن جان-جان تانىمەن ءسۇيىپ، ەلدىڭ جاڭاشىرى، ەلدىڭ قورعانى بولا بىلگەن ازامات. ەل ەرتەڭىن ويلاعان كوشباسشى، تاريحي، ۇلتتىق سانانى قالىپتاستىرۋدا زور ەڭبەك ەتتى.  

نۇر اتا ەلدىڭ بىلىمدىلىگىن، ۇلت ساناسىن دامىتۋدا ەرەكشە قىزمەتتەر اتقاردى. جاستاردىڭ بولاشاعى نۇرلى بولۋىنا، ءبىلىم الۋىنا ۇلكەن ۇلەس قوستى.

رۋحاني جاڭعىرۋ ول - ۇلتتىق سانا مەن بىرەگەيلىكتى ساقتاۋ. رۋحاني جاڭعىرۋ - وركەنيەتتىڭ ورگە ءجۇزۋى، باسەكەلەستىك قابىلەتتى دامىتۋ، ۇلتتىق قۇندىلىعىمىزدى دارىپتەۋ.

ەل كەمەنگەرى ەلباسى «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» ماقالاسىندا تاريح ساناسىنا كوز جۇگىرتكەنىڭ كورە الامىز. بۇل ماقالادا ۇلتتىق سانانى، بولمىستى ۇمىتپاۋدى، قازاقستاندى دامىتۋ جولىندا ماقسات-مۇددەسىن انىق كورسەتەدى. ماقالادا ءبىلىمنىڭ اسا ماڭىزدى ەكەنىن، بولاشاق ءبىلىمدى جاستاردىڭ قولىندا ەكەنىن نىق باسىپ ايتتى. حالقىمىزعا ءتان ءسالت-داستۇرىمىزدى، ادەت-عۇرىپپىمىزدى، مادەنيەتىمىزدى، تاريحىمىزدى ۇمىتپاساق قانا، نۇرلى، جارقىن بولاشاققا نىق سەنىممەن قادام باسا الاتىنىمىزدى كورسەتكەن. ماقالانىڭ باستى بىرنەشە باعىتى بار: ۇلتتىق بىرەگەيلىكتى ساقتاۋ، باسەكەلىك قابىلەت، پراگماتيزم، ءبىلىمنىڭ سالتانات قۇرۋى. بۇل باعىتتىڭ بارلىعى ۇتىمدى قاعيدا. رۋحاني جاڭعىرۋ-ۇلت ساناسىن الەمدىك جاھاندانۋعا بەيىمدەلۋى. رۋحاني جاڭعىرۋ ول-«ماڭگىلىك ەل» بولۋعا قادام باسقان ەڭسەسى بيىك تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ وشپەس مۇراسى.

ەلباسى-قايتالانباس، دارا تۇلعا. ەلباسى-جارقىن بولاشاقتى كورە بىلگەن بىرەگەي ساياساتكەر. ونىڭ ابىرويمەن مەملەكەت ءۇشىن اتقارعان ەرلىگى مەن قىزمەتى ءارقاشان حالىق جادىندا. نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ءاربىر ماقالاسى قازاق ەلىن بولاشاققا باستايتىن اسا ماڭىزدى قۇجاتتار دەسەكتە، ارتىق ايتپاعانىمىز. رۋحاني جاڭعىرۋ ماقالاسى ۇلت ساناسىن جاھاندانۋدىڭ جولىنا ىلەسۋ ءۇشىن، بىزگە كورسەتكەن دارا جولى. بۇل باعدارى ارقىلى ءبىز ءبىلىمدى، قۋاتتى، جاھاندانعان «ماڭىلىك ەل» بولىپ قالامىز.

ف.قوزىباقوۆا، ءال-فارابي ات. قازۇۋ تاريح كافەدراسىنىڭ دوسەنتى يسمايلوۆا كاميللا 1-كۋرس ستۋدەنتى


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما