- 14 قاز. 2021 00:00
- 360
ومىرتقا باعاناسى
ومىرتقا باعاناسى (Columna vertebralءىs) — ادام مەن ومىرتقالى جانۋارلاردىڭ تۇلعا تىرەك قاڭقاسى. ادامدا ومىرتقا باعاناسى بىر-بىرىمەن ءوزارا ومىرتقاارالىق شەمىرشەكتەر (ديسكتەر)، بايلامدار جانە بۇلشىق ەتتەر ارقىلى بايلانىسقان 32 — 34 ومىرتقالاردان تۇزىلگەن. ومىرتقا باعاناسى دەنەگە تىرەك بولىپ، تۇلعا مەن باس سۇيەكتىڭ قيمىل-قوزعالىسىنا قاتىسىپ، جۇلىندى قورعايدى. ومىرتقا باعاناسىنىڭ ءپىشىنى ادامنىڭ تىك جۇرۋىنە بايلانىستى قالىپتاسقان. ومىرتقا باعاناسىنىڭ اتقاراتىن قىزمەتىنە بايلانىستى ءاربىر ومىرتقانىڭ وزىنە ءتان قۇرامدىق بولىمدەرى بولادى. ومىرتقا قۋىستارىنىڭ جيىنتىعىنان ومىرتقا باعاناسىنىڭ وزەگى پايدا بولادى (جۇلىندى قورعايدى)؛ دوعادا ومىرتقانىڭ قوزعالىسى ءۇشىن قاجەتتى — وسىندىلەر ورنالاسقان.
بۋىندىق وسىندىلەر ومىرتقاارالىق بۋىنداردى تۇزەدى، كولدەنەڭ جانە قاناتتى وسىندىلەرگە بۇلشىق ەتتەر مەن بايلامدار بەكيدى، ولار ومىرقالاردى قوزعالىسقا كەلتىرەدى. ومىرتقا باعاناسىنىڭ ءتۇرلى بولىمدەرىندە ومىرتقالاردىڭ كولەمى مەن ءپىشىنى ءار ءتۇرلى بولادى. ەرەسەك ادامنىڭ ومىرتقا باعاناسىندا 7 مويىن، 12 كەۋدە، 5 بەل ومىرتقالارى جەكە ورنالاسقان، قالعاندارى بىر-بىرىمەن تۇتاسىپ سەگىزكوز (5 سەگىزكوز وتمىرتقاسى) جانە قۇيىمشاق سۇيەكتەرىن (3 — 5 قۇيىمشاق ومىرتقالارى) قۇرايدى. كەۋدە ومىرتقالارىنا 12 جۇپ قابىرعالار بەكيدى. سەگىزكوز ومىرتقالارى 17 — 25 جاس ارالىعىندا تۇتاسىپ، ءبىر سۇيەككە — سەگىزكوزگە، ال قۇيىمشاق ومىرتقالارى جوعالىپ كەتكەن قۇيرىقتىڭ قالدىعى (رۋديمەنتى) رەتىندە ورتا جاستا تۇتاسىپ، قۇيىمشىققا اينالادى.
وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:
يشياس
ومىرتقانىڭ مويىن بولىگىنىڭ لوردوزىن قالاي ەمدەۋگە بولادى