وقىتۋ ۇدەرىسىندە ينتەراكتيۆتى ادىستەردى ءتيىمدى پايدالانۋ
ر ە ف ە ر ا ت
تاقىرىبى: وقىتۋ ۇدەرىسىندە ينتەراكتيۆتى ادىستەردى ءتيىمدى پايدالانۋ
ج و س پ ا ر
كىرىسپە
نەگىزگى ءبولىم:
ا) ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى پايدالانۋدىڭ تيىمدىلىگى.
ب) ءبىلىم دەڭگەيىن كوتەرۋگە ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى پايدالانۋ.
ۆ) پاندەردى وقىتۋداعى ينتەراكتيۆتى ادىستەر.
گ) ينتەراكتيۆتى قۇرالدارمەن ساباق وتكىزۋ ادىستەمەسى.
د) ينتەراكتيۆتى ادىستەردى قولدانۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋ.
قورىتىندى
كىرىسپە
قازاقستاننىڭ تاۋەلسىز مەملەكەت رەتىندە قالىپتاسۋى ورتا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ دامۋىمەن تىعىز بايلانىستى. قاي حالىقتىڭ، قاي ۇلتتىڭ بولسىن تولىعىپ وسۋىنە، رۋحاني ءارى مادەني دامۋىنا باستى ىقپال جاسايتىن تىرەگى دە، ءتۇپ قازىعى دا – مەكتەپ. مەكتەپتەردىڭ ءبىلىم دەڭگەيىن كوتەرۋ جانە وندا ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى پايدالانۋ ارقىلى وقۋ – تاربيە پروسەسىن ءتيىستى دەڭگەيگە كوتەرۋ، مەكتەپ ۇستازدارىنىڭ، باسشىلارىنىڭ، پەداگوگيكالىق ۇجىمنىڭ جۇيەلى باسشىلىققا العان باعىتى دەپ ەسەپتەيمىز. ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى قولدانۋ نەگىزىندە مەكتەپتە جاراتىلىستانۋ باعىتىنىڭ پاندەرىن وقىتۋ ساپاسىن ارتتىرىپ، ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتاندىرۋ جۇيەلى تۇردە ىسكە اسادى دەۋگە بولادى.
زامانىمىزعا ساي قازىرگى قوعامدى اقپاراتتاندىرۋدا پەداگوگتاردىڭ بىلىكتىلىگىن اقپاراتتىق – كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيانى قولدانۋ سالاسى بويىنشا كوتەرۋ نەگىزگى مىندەتتەرىنىڭ بىرىنە اينالدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم تۋرالى زاڭىندا: «ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ باستى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى – ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىن مەڭگەرۋ ءۇشىن جاعدايلار جاساۋ كەرەك» دەپ كورسەتىلگەن. سولاردىڭ ءبىرى ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتاندىرۋ بارىسىندا ديداكتيكالىق جانە وقىتۋ قۇرالى بولىپ كومپيۋتەر سانالادى. سوندىقتان كەز – كەلگەن ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا مۋلتيمەديالىق ەلەكتروندىق وقىتۋ قۇرالدارى بارلىق پاندەردى وقىتۋعا پايدالانىلادى.
ءححى عاسىر – بۇل اقپاراتتىق قوعام ءداۋىرى، تەحنولوگيالىق مادەنيەت ءداۋىرى، اينالاداعى دۇنيەگە، ادامنىڭ دەنساۋلىعىنا، كاسىبي مادەنيەتتىلىگىنە مۇقيات قارايتىن ءداۋىر.
ءبىلىم بەرۋ ءۇردىسىن اقپاراتتاندىرۋ – جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ ارقىلى دامىتا وقىتۋ، دارا تۇلعانى باعىتتاپ وقىتۋ ماقساتتارىن جۇزەگە اسىرا وتىرىپ، وقۋ – تاربيە ءۇردىسىنىڭ بارلىق دەڭگەيلەرىنىڭ تيىمدىلىگى مەن ساپاسىن جوعارلاتۋدى كوزدەيدى.
بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ شەشىمىمەن «ءححى عاسىر – اقپاراتتاندىرۋ عاسىرى» دەپ اتالادى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى دا عىلىمي – تەحنيكالىق پروگرەستىڭ نەگىزگى بەلگىسى – قوعامدى اقپاراتتاندىرۋ بولاتىن جاڭا كەزەڭىنە ەندى.
زامانىمىزعا ساي قازىرگى قوعامدى اقپاراتتاندىرۋدا پەداگوگتاردىڭ بىلىكتىلىگىن اقپاراتتىق – كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيانى قولدانۋ سالاسى بويىنشا كوتەرۋ نەگىزگى مىندەتتەرىنىڭ بىرىنە اينالدى.
اقپاراتتىق قوعامنىڭ نەگىزگى تالابى – وقۋشىلارعا اقپاراتتىق ءبىلىم نەگىزدەرىن بەرۋ، لوگيكالىق – قۇرىلىمدىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، اقپاراتتىق تەحنولوگيانى وزىندىك دامۋ مەن ونى ىسكە اسىرۋ قۇرالى رەتىندە پايدالانۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرىپ، اقپاراتتىق قوعامعا بەيىمدەۋ.
ولاي بولسا، اقپاراتتىق بىرلىكتەردىڭ بىلىمگە اينالۋى الەمنىڭ جۇيەلىك – اقپاراتتىق بەينەسىن وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتتەرى مەن قۇندىلىق باعدارلارىن دامىتۋ ارقىلى قالىپتاستىرۋدى كوزدەيتىن، ادامنىڭ دۇنيەتانىمىنىڭ قۇرامداس بولىگى بولىپ تابىلاتىن ينتەللەكتۋالدى دامۋدى
قالىپتاستىرۋدىڭ ءبىر جولى.
اقپاراتتىق بىرلىكتى قالىپتاستىرۋ: مەكتەپتىڭ ماتەريالدىق - تەحنيكالىق بازاسىنا؛ اقپاراتتىق قوعام ساياساتىنىڭ ماقساتى مەن مىندەتتەرىنە؛ وقۋشىلاردىڭ اقپاراتتىق مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ جۇيەسىنە؛
وقۋشىلاردىڭ جاس ەرەكشەلىكتەرى مەن مەڭگەرۋ قابىلەتتەرىنە، پەداگوگ مامانداردىڭ ينفورماتيكادان ءبىلىم دەڭگەيلەرىنىڭ ساپاسى مەن شەبەرلىكتەرىنە، وقۋ – تاربيە باعىتىنىڭ اقپاراتتىق قوعام باعىتىمەن ءوزارا بايلانىسىنا تاۋەلدى.
قازىرگى ۋاقىتتا جاراتىلىستانۋ – عىلىمي ءبىلىم بەرۋدە ساباق بارىسىندا ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى قولدانۋدا. ينتەراكتيۆتى قۇرالداردىڭ كومەگىمەن ءمۇعالىمنىڭ، وقۋشىنىڭ شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋىنە جول اشىلىپ وتىر.
ءبىلىم بەرۋدەگى ينتەراكتيۆتى تەحنولوگيا – مۇنداعى ينتەراكتيۆتى ءسوزى - inter (بىرلەسۋ)، act (ارەكەت جاساۋ) ۇعىمىن بىلدىرەدى، ساباق بارىسىندا وقۋشىنىڭ توپپەن جۇمىس جاساۋعا قاتىسپاۋى مۇمكىن ەمەس، ءبىرىن - ءبىر تولىقتىراتىن، ساباق بارىسىندا بارلىق وقۋشىلاردىڭ قاتىسۋىن ۇيىمداستىراتىن وقىتۋ بارىسى.
ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى پايدالانۋدىڭ تيىمدىلىگى.
قازىرگى ۋاقىتتا زامانىمىزعا ساي قازىرگى قوعامدى اقپاراتتاندىرۋدا پەداگوگتاردىڭ بىلىكتىلىگىن اقپاراتتىق – كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيانى قولدانۋ سالاسى بويىنشا كوتەرۋ نەگىزگى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتاندىرۋ بارىسىندا ديداكتيكالىق جانە وقىتۋ قۇرالى بولىپ كومپيۋتەر سانالادى. سوندىقتان كەز – كەلگەن ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا مۋلتيمەديالىق ەلەكتروندىق وقىتۋ قۇرالدارى بارلىق پاندەردى وقىتۋعا پايدالانىلادى. بۇل باعىتتا اقپاراتتىق تەحنولوگيانى وقىتۋ ۇردىسىنە ەكپىندى تۇردە ەنگىزۋ باعىتىندا جانە قولدانىلاتىن جاڭا قۇرالداردىڭ ءبىرى – باعدارلامالىق – تەحنيكالىق كەشەن بولىپ سانالاتىن ينتەراكتيۆتى تاقتا بولىپ تابىلادى.
قاراپايىم تاقتا جانە كومپيۋتەر پروەكتورىنا قاراعاندا، ينتەراكتيۆتى تاقتا ساباق مازمۇنىن كەڭىنەن اشۋىنا مۇمكىنشىلىگى وتە زور. ينتەراكتيۆتى تاقتانى پايدالانۋ كەزىندە ۇلكەن جەتىستىككە قول جەتكىزۋ ءۇشىن، تەك قانا ساۋاتتى ساباق جوسپارلاپ، كەرەكتى ماتەريالداردى دايىنداۋ كەرەك.
ساباقتا ءمۇعالىم ينتەراكتيۆتى تاقتانى ءبىر ەمەس بىرنەشە رەت پايدالانا الادى، قاراپايىم تاقتاعا قاراعاندا ينتەراكتيۆتى تاقتا پايدالانۋعا ىڭعايلى، ءارى ۋاقىت ۇنەمدەيدى.
ينتەراكتيۆتى تاقتا وقىتۋدىڭ باسقا تاسىلدەرىنە قاراعاندا (سالىستىرعاندا)، كوپتەگەن جەتىستىكتەرى بار.
بۇل جەتىستىكتەر تۋرالى ءوز ساباعىندا ينتەراكتيۆتى تاقتانى پايدالاناتىن مۇعالىمدەر عانا ايتا الادى. قىزمەتتەستەر مەن بىرىگە وتىرىپ ساباقتا دايىندالۋ ارقىلى جاقسى اسەرگە قول جەتكىزۋگە بولادى، بۇل تەك قانا مىندەتتەردى ءبولىپ بەرۋ مەن ۋاقىتتى ۇنەمدەۋ عانا ەمەس، سونىمەن قاتار بەرىلگەن ماتەريالداردىڭ ساپاسىن دا ارتتىرادى.
مۇعالىمدەردىڭ كورسەتۋىنشە ينتەراكتيۆتى باعدارلاما ولاردىڭ جارتىلاي جۇمىسىن اتقارادى، مىسالى: بەلگىلى ءبىر ماتەريالدى ينتەراكتيۆتىك تاقتادا ورىنداۋ ارقىلى فايلداعى بەلگىلەرمەن وزگەرىستەردى ساقتاپ قالۋعا بولادى، بۇنى ساباقتا بولماي قالعان وقۋشىلارعا قايتا تۇسىندىرۋگە نەمەسە كەلەسى جولى تاعى دا قولدانۋعا بولادى.
وقۋ ماتەريالدار بازاسىن جاساۋ، قىزمەتتەستەرمەن جاساعان ماتەريالداردى ءوز ساباعىمدا پايدالانۋ ارقىلى مۇعالىمدەر ۋاقىتىن ۇنەمدەيدى.
ماتەريالداردى وقىپ ۇيرەنۋ بارىسىندا ينتەراكتيۆتى تاقتانى پايدالانۋ ءبىلىم ءورىسىن كەڭەيتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى، سوندىقتان مۇعالىمدەردىڭ دايىنداعان ماتەريالى وقۋشىلارعا تۇسىنىكتىرەك بولادى.
كوپ مۇعالىمدەردىڭ بايقاعانىنداي ساباقتىڭ وقۋشىلارعا قىزىقتى جانە دالەلدى (ماعىنالى) بولادى، جانە ونى (وقۋشىلار) جىلدام ەستە ساقتايدى. ينتەراكتيۆتى تاقتا وقۋ ساپاسىن جوعارى دەڭگەيدە تاعى دا مۇعالىمدەردىڭ ۋاقىتىن ۇنەمدەيدى، وعان بۇرىن وتىلگەن ماتەريالداردىڭ ەكىنشى رەت قايتالاۋعا قاجەتى جوق.
ينتەراكتيۆتى تاقتا بارلىق ساباقتا قولدانۋ مۇمكىن، جوق بولماسا ساباقتىڭ ءاربىر ساتىسىندا. باسقا دا زاتتار سياقتى ينتەراكتيۆتى تاقتانى پايدالانۋدان ەڭ كوپ تيىمدىلىككە ساباقتا قويىلعان ماقساتتارعا سايكەس قولدانۋ ارقىلى جەتۋگە بولادى.
ينتەراكتيۆتى تاقتامەن بىرگە جۇرەتىن باعدارلامالىق نۇسقاۋلىقتى جاقسى ءبىلىپ، ونى ساباققا دايىندالعاندا قولدانۋلارى كەرەك.
مۇعالىمدەرگە تاعى باسقا دا باعدارلامالىق قۇجاتتار كەرەك.
جوعارىدا ايتىلعانداردى قورىتىندىلاي كەلە، ايتا كەتەيىك: ساباق الدىن - الا دايىندالعان بولۋ كەرەك، سوندا عانا ماتەريالدار جىلدام تۇسىندىرىلەدى.
ينتەراكتيۆتى تاقتادا ءبىر ۋاقىتتا بىرنەشە ماتەريالداردى قولدانۋعا بولادى: بەينە، دىبىس، سۋرەت، ءماتىن، جانە ت. ب. ساباق سوڭىنا دەيىن لوگيكالىق ۇزدىكسىز تۇردە بولسا، سوندا عانا ساباق قويىلعان ماقساتىنا جەتەدى؛ ساباق كەزىندە ساقتالعان فايلدار وقۋشىلارعا بەرىلەدى: سونداي - اق بۇل فايلداردى كەلەسى ساباقتا وتەتىن ماتەريالداردى قايتالاۋ جانە تولىقتىرۋ ءۇشىن قولدانىلادى.
ينتەراكتيۆتى تاقتا وقىتۋ تيىمدىلىگىن قالاي ارتتىرادى. ساباقتا ينتەراكتيۆتى تاقتانى قولدانۋ بالانىڭ مەكتەپتە وقىتۋ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ.
ساباق ۇردىسىندە پايدالانىپ جۇرگەن ءادىس - تاسىلدەر وقۋشىلاردىڭ وقۋعا دەگەن ىنتا - ىقىلاسىنىڭ، داعدى مەن وي - ءورىس، ءبىلىم - بىلىكتەرىنىڭ ارتۋىمەن سيپاتتالارى ءسوزسىز.
ءبىلىم دەڭگەيىن كوتەرۋگە ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى پايدالانۋ
وقۋ – تاربيە پروسەسىن ءتيىستى دەڭگەيگە كوتەرۋ، ۇستازدارىنىڭ، باسشىلارىنىڭ، پەداگوگيكالىق ۇجىمنىڭ جۇيەلى باسشىلىققا العان باعىتى دەپ ەسەپتەيمىز. ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى قولدانۋ نەگىزىندە مەكتەپتە جاراتىلىستانۋ باعىتىنىڭ پاندەرىن وقىتۋ ساپاسىن ارتتىرىپ، ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتاندىرۋ جۇيەلى تۇردە ىسكە اسادى دەۋگە بولادى.
وقۋ پروسەسىندە، ونىڭ ىشىندە پراكتيكالىق ساباقتاردا ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى قولدانۋ ءمۇعالىمنىڭ جەكە تاربيەسىنە، شىعارماشىلىق ىزدەنىسىنە بايلانىستى. ينتەراكتيۆتى قۇرالدار وقىتۋ فورماسىن ۇيىمداستىرۋدى تۇرلەندىرۋگە، ءداستۇرلى وقىتۋ ادىستەرىنە جاڭا ەلەمەنتتەر ەنگىزۋگە مۇمكىنشىلىكتەر جاسايدى. بۇل وقۋشىلاردىڭ پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرادى. ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى ورىندى قولدانۋ وقىتۋ ساپاسىن جەتىلدىرۋگە كومەكتەسەدى.
ينتەراكتيۆتى تاقتا – دەگەنىمىز نە؟
ينتەراكتيۆتى تاقتا – بۇل كومپيۋتەردىڭ قوسىمشا قۇرىلعىلارىنىڭ ءبىرى جانە دە ءدارىس بەرۋشىگە نەمەسە بايانداماشىعا ەكى ءتۇرلى قۇرالداردى بىرىكتىرەتىن: اقپاراتتىڭ كەسكىنى مەن قاراپايىم ماركەر تاقتاسىن بىرىكتىرەتىن قۇرال. بۇگىنگى كۇنى بىرنەشە يت تۇرلەرى بار. ولاردىڭ ىشىندە ءبىلىم سالاسىندا قولدانىپ جۇرگەندەرىنە قىسقاشا شولۋ جاسايىق.
ACTIVboard (Promethean كومپانياسى) – ACTIVstudio پروگرامماسى ارقىلى ىسكە قوسىلادى. بۇل قۇرىلعى كومپيۋتەر، مۋلتيمەديالىق پروەكتور جانە اقپاراتتاردى ەنگىزۋگە ارنالعان اكتيۆتى قالامنان تۇرادى.
اكتيۆتى قالام – دەگەنىمىز نە؟
اكتيۆتى قالام – بۇل مەڭزەردى باسقارۋ قۇرىلعىسى جانە كومپيۋتەر مەن تاقتا اراسىنداعى بايلانىستى ىسكە اسىرۋشى قۇرىلعى.
ACTIVwand ۋكازكاسى
ەلەكتروندى ACTIVwand ۋكازكاسىنىڭ ۇزىندىعى 54 سم تاقتانىڭ جوعارعى بولىگىنەن كىشكەنتايلارعا دا قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. جانىندا ورنالاسقان باتىرما تىشقاننىڭ سول جاق باتىرماسىنىڭ قىزمەتىن اتقارادى. ACTIVboard – ينتەراكتيۆتى تاقتاسىندا جۇمىس جاساۋشىعا پروەكتوردىڭ ساۋلەسىنەن استىنان شىعۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. “وڭ قول” سونىمەن بىرگە “سول قولمەن” جۇمىس جاساۋعا قولايلى قۇرال.
تاقىرىبى: وقىتۋ ۇدەرىسىندە ينتەراكتيۆتى ادىستەردى ءتيىمدى پايدالانۋ
ج و س پ ا ر
كىرىسپە
نەگىزگى ءبولىم:
ا) ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى پايدالانۋدىڭ تيىمدىلىگى.
ب) ءبىلىم دەڭگەيىن كوتەرۋگە ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى پايدالانۋ.
ۆ) پاندەردى وقىتۋداعى ينتەراكتيۆتى ادىستەر.
گ) ينتەراكتيۆتى قۇرالدارمەن ساباق وتكىزۋ ادىستەمەسى.
د) ينتەراكتيۆتى ادىستەردى قولدانۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋ.
قورىتىندى
كىرىسپە
قازاقستاننىڭ تاۋەلسىز مەملەكەت رەتىندە قالىپتاسۋى ورتا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ دامۋىمەن تىعىز بايلانىستى. قاي حالىقتىڭ، قاي ۇلتتىڭ بولسىن تولىعىپ وسۋىنە، رۋحاني ءارى مادەني دامۋىنا باستى ىقپال جاسايتىن تىرەگى دە، ءتۇپ قازىعى دا – مەكتەپ. مەكتەپتەردىڭ ءبىلىم دەڭگەيىن كوتەرۋ جانە وندا ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى پايدالانۋ ارقىلى وقۋ – تاربيە پروسەسىن ءتيىستى دەڭگەيگە كوتەرۋ، مەكتەپ ۇستازدارىنىڭ، باسشىلارىنىڭ، پەداگوگيكالىق ۇجىمنىڭ جۇيەلى باسشىلىققا العان باعىتى دەپ ەسەپتەيمىز. ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى قولدانۋ نەگىزىندە مەكتەپتە جاراتىلىستانۋ باعىتىنىڭ پاندەرىن وقىتۋ ساپاسىن ارتتىرىپ، ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتاندىرۋ جۇيەلى تۇردە ىسكە اسادى دەۋگە بولادى.
زامانىمىزعا ساي قازىرگى قوعامدى اقپاراتتاندىرۋدا پەداگوگتاردىڭ بىلىكتىلىگىن اقپاراتتىق – كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيانى قولدانۋ سالاسى بويىنشا كوتەرۋ نەگىزگى مىندەتتەرىنىڭ بىرىنە اينالدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم تۋرالى زاڭىندا: «ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ باستى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى – ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىن مەڭگەرۋ ءۇشىن جاعدايلار جاساۋ كەرەك» دەپ كورسەتىلگەن. سولاردىڭ ءبىرى ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتاندىرۋ بارىسىندا ديداكتيكالىق جانە وقىتۋ قۇرالى بولىپ كومپيۋتەر سانالادى. سوندىقتان كەز – كەلگەن ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا مۋلتيمەديالىق ەلەكتروندىق وقىتۋ قۇرالدارى بارلىق پاندەردى وقىتۋعا پايدالانىلادى.
ءححى عاسىر – بۇل اقپاراتتىق قوعام ءداۋىرى، تەحنولوگيالىق مادەنيەت ءداۋىرى، اينالاداعى دۇنيەگە، ادامنىڭ دەنساۋلىعىنا، كاسىبي مادەنيەتتىلىگىنە مۇقيات قارايتىن ءداۋىر.
ءبىلىم بەرۋ ءۇردىسىن اقپاراتتاندىرۋ – جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ ارقىلى دامىتا وقىتۋ، دارا تۇلعانى باعىتتاپ وقىتۋ ماقساتتارىن جۇزەگە اسىرا وتىرىپ، وقۋ – تاربيە ءۇردىسىنىڭ بارلىق دەڭگەيلەرىنىڭ تيىمدىلىگى مەن ساپاسىن جوعارلاتۋدى كوزدەيدى.
بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ شەشىمىمەن «ءححى عاسىر – اقپاراتتاندىرۋ عاسىرى» دەپ اتالادى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى دا عىلىمي – تەحنيكالىق پروگرەستىڭ نەگىزگى بەلگىسى – قوعامدى اقپاراتتاندىرۋ بولاتىن جاڭا كەزەڭىنە ەندى.
زامانىمىزعا ساي قازىرگى قوعامدى اقپاراتتاندىرۋدا پەداگوگتاردىڭ بىلىكتىلىگىن اقپاراتتىق – كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيانى قولدانۋ سالاسى بويىنشا كوتەرۋ نەگىزگى مىندەتتەرىنىڭ بىرىنە اينالدى.
اقپاراتتىق قوعامنىڭ نەگىزگى تالابى – وقۋشىلارعا اقپاراتتىق ءبىلىم نەگىزدەرىن بەرۋ، لوگيكالىق – قۇرىلىمدىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، اقپاراتتىق تەحنولوگيانى وزىندىك دامۋ مەن ونى ىسكە اسىرۋ قۇرالى رەتىندە پايدالانۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرىپ، اقپاراتتىق قوعامعا بەيىمدەۋ.
ولاي بولسا، اقپاراتتىق بىرلىكتەردىڭ بىلىمگە اينالۋى الەمنىڭ جۇيەلىك – اقپاراتتىق بەينەسىن وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتتەرى مەن قۇندىلىق باعدارلارىن دامىتۋ ارقىلى قالىپتاستىرۋدى كوزدەيتىن، ادامنىڭ دۇنيەتانىمىنىڭ قۇرامداس بولىگى بولىپ تابىلاتىن ينتەللەكتۋالدى دامۋدى
قالىپتاستىرۋدىڭ ءبىر جولى.
اقپاراتتىق بىرلىكتى قالىپتاستىرۋ: مەكتەپتىڭ ماتەريالدىق - تەحنيكالىق بازاسىنا؛ اقپاراتتىق قوعام ساياساتىنىڭ ماقساتى مەن مىندەتتەرىنە؛ وقۋشىلاردىڭ اقپاراتتىق مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ جۇيەسىنە؛
وقۋشىلاردىڭ جاس ەرەكشەلىكتەرى مەن مەڭگەرۋ قابىلەتتەرىنە، پەداگوگ مامانداردىڭ ينفورماتيكادان ءبىلىم دەڭگەيلەرىنىڭ ساپاسى مەن شەبەرلىكتەرىنە، وقۋ – تاربيە باعىتىنىڭ اقپاراتتىق قوعام باعىتىمەن ءوزارا بايلانىسىنا تاۋەلدى.
قازىرگى ۋاقىتتا جاراتىلىستانۋ – عىلىمي ءبىلىم بەرۋدە ساباق بارىسىندا ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى قولدانۋدا. ينتەراكتيۆتى قۇرالداردىڭ كومەگىمەن ءمۇعالىمنىڭ، وقۋشىنىڭ شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋىنە جول اشىلىپ وتىر.
ءبىلىم بەرۋدەگى ينتەراكتيۆتى تەحنولوگيا – مۇنداعى ينتەراكتيۆتى ءسوزى - inter (بىرلەسۋ)، act (ارەكەت جاساۋ) ۇعىمىن بىلدىرەدى، ساباق بارىسىندا وقۋشىنىڭ توپپەن جۇمىس جاساۋعا قاتىسپاۋى مۇمكىن ەمەس، ءبىرىن - ءبىر تولىقتىراتىن، ساباق بارىسىندا بارلىق وقۋشىلاردىڭ قاتىسۋىن ۇيىمداستىراتىن وقىتۋ بارىسى.
ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى پايدالانۋدىڭ تيىمدىلىگى.
قازىرگى ۋاقىتتا زامانىمىزعا ساي قازىرگى قوعامدى اقپاراتتاندىرۋدا پەداگوگتاردىڭ بىلىكتىلىگىن اقپاراتتىق – كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيانى قولدانۋ سالاسى بويىنشا كوتەرۋ نەگىزگى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتاندىرۋ بارىسىندا ديداكتيكالىق جانە وقىتۋ قۇرالى بولىپ كومپيۋتەر سانالادى. سوندىقتان كەز – كەلگەن ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا مۋلتيمەديالىق ەلەكتروندىق وقىتۋ قۇرالدارى بارلىق پاندەردى وقىتۋعا پايدالانىلادى. بۇل باعىتتا اقپاراتتىق تەحنولوگيانى وقىتۋ ۇردىسىنە ەكپىندى تۇردە ەنگىزۋ باعىتىندا جانە قولدانىلاتىن جاڭا قۇرالداردىڭ ءبىرى – باعدارلامالىق – تەحنيكالىق كەشەن بولىپ سانالاتىن ينتەراكتيۆتى تاقتا بولىپ تابىلادى.
قاراپايىم تاقتا جانە كومپيۋتەر پروەكتورىنا قاراعاندا، ينتەراكتيۆتى تاقتا ساباق مازمۇنىن كەڭىنەن اشۋىنا مۇمكىنشىلىگى وتە زور. ينتەراكتيۆتى تاقتانى پايدالانۋ كەزىندە ۇلكەن جەتىستىككە قول جەتكىزۋ ءۇشىن، تەك قانا ساۋاتتى ساباق جوسپارلاپ، كەرەكتى ماتەريالداردى دايىنداۋ كەرەك.
ساباقتا ءمۇعالىم ينتەراكتيۆتى تاقتانى ءبىر ەمەس بىرنەشە رەت پايدالانا الادى، قاراپايىم تاقتاعا قاراعاندا ينتەراكتيۆتى تاقتا پايدالانۋعا ىڭعايلى، ءارى ۋاقىت ۇنەمدەيدى.
ينتەراكتيۆتى تاقتا وقىتۋدىڭ باسقا تاسىلدەرىنە قاراعاندا (سالىستىرعاندا)، كوپتەگەن جەتىستىكتەرى بار.
بۇل جەتىستىكتەر تۋرالى ءوز ساباعىندا ينتەراكتيۆتى تاقتانى پايدالاناتىن مۇعالىمدەر عانا ايتا الادى. قىزمەتتەستەر مەن بىرىگە وتىرىپ ساباقتا دايىندالۋ ارقىلى جاقسى اسەرگە قول جەتكىزۋگە بولادى، بۇل تەك قانا مىندەتتەردى ءبولىپ بەرۋ مەن ۋاقىتتى ۇنەمدەۋ عانا ەمەس، سونىمەن قاتار بەرىلگەن ماتەريالداردىڭ ساپاسىن دا ارتتىرادى.
مۇعالىمدەردىڭ كورسەتۋىنشە ينتەراكتيۆتى باعدارلاما ولاردىڭ جارتىلاي جۇمىسىن اتقارادى، مىسالى: بەلگىلى ءبىر ماتەريالدى ينتەراكتيۆتىك تاقتادا ورىنداۋ ارقىلى فايلداعى بەلگىلەرمەن وزگەرىستەردى ساقتاپ قالۋعا بولادى، بۇنى ساباقتا بولماي قالعان وقۋشىلارعا قايتا تۇسىندىرۋگە نەمەسە كەلەسى جولى تاعى دا قولدانۋعا بولادى.
وقۋ ماتەريالدار بازاسىن جاساۋ، قىزمەتتەستەرمەن جاساعان ماتەريالداردى ءوز ساباعىمدا پايدالانۋ ارقىلى مۇعالىمدەر ۋاقىتىن ۇنەمدەيدى.
ماتەريالداردى وقىپ ۇيرەنۋ بارىسىندا ينتەراكتيۆتى تاقتانى پايدالانۋ ءبىلىم ءورىسىن كەڭەيتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى، سوندىقتان مۇعالىمدەردىڭ دايىنداعان ماتەريالى وقۋشىلارعا تۇسىنىكتىرەك بولادى.
كوپ مۇعالىمدەردىڭ بايقاعانىنداي ساباقتىڭ وقۋشىلارعا قىزىقتى جانە دالەلدى (ماعىنالى) بولادى، جانە ونى (وقۋشىلار) جىلدام ەستە ساقتايدى. ينتەراكتيۆتى تاقتا وقۋ ساپاسىن جوعارى دەڭگەيدە تاعى دا مۇعالىمدەردىڭ ۋاقىتىن ۇنەمدەيدى، وعان بۇرىن وتىلگەن ماتەريالداردىڭ ەكىنشى رەت قايتالاۋعا قاجەتى جوق.
ينتەراكتيۆتى تاقتا بارلىق ساباقتا قولدانۋ مۇمكىن، جوق بولماسا ساباقتىڭ ءاربىر ساتىسىندا. باسقا دا زاتتار سياقتى ينتەراكتيۆتى تاقتانى پايدالانۋدان ەڭ كوپ تيىمدىلىككە ساباقتا قويىلعان ماقساتتارعا سايكەس قولدانۋ ارقىلى جەتۋگە بولادى.
ينتەراكتيۆتى تاقتامەن بىرگە جۇرەتىن باعدارلامالىق نۇسقاۋلىقتى جاقسى ءبىلىپ، ونى ساباققا دايىندالعاندا قولدانۋلارى كەرەك.
مۇعالىمدەرگە تاعى باسقا دا باعدارلامالىق قۇجاتتار كەرەك.
جوعارىدا ايتىلعانداردى قورىتىندىلاي كەلە، ايتا كەتەيىك: ساباق الدىن - الا دايىندالعان بولۋ كەرەك، سوندا عانا ماتەريالدار جىلدام تۇسىندىرىلەدى.
ينتەراكتيۆتى تاقتادا ءبىر ۋاقىتتا بىرنەشە ماتەريالداردى قولدانۋعا بولادى: بەينە، دىبىس، سۋرەت، ءماتىن، جانە ت. ب. ساباق سوڭىنا دەيىن لوگيكالىق ۇزدىكسىز تۇردە بولسا، سوندا عانا ساباق قويىلعان ماقساتىنا جەتەدى؛ ساباق كەزىندە ساقتالعان فايلدار وقۋشىلارعا بەرىلەدى: سونداي - اق بۇل فايلداردى كەلەسى ساباقتا وتەتىن ماتەريالداردى قايتالاۋ جانە تولىقتىرۋ ءۇشىن قولدانىلادى.
ينتەراكتيۆتى تاقتا وقىتۋ تيىمدىلىگىن قالاي ارتتىرادى. ساباقتا ينتەراكتيۆتى تاقتانى قولدانۋ بالانىڭ مەكتەپتە وقىتۋ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ.
ساباق ۇردىسىندە پايدالانىپ جۇرگەن ءادىس - تاسىلدەر وقۋشىلاردىڭ وقۋعا دەگەن ىنتا - ىقىلاسىنىڭ، داعدى مەن وي - ءورىس، ءبىلىم - بىلىكتەرىنىڭ ارتۋىمەن سيپاتتالارى ءسوزسىز.
ءبىلىم دەڭگەيىن كوتەرۋگە ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى پايدالانۋ
وقۋ – تاربيە پروسەسىن ءتيىستى دەڭگەيگە كوتەرۋ، ۇستازدارىنىڭ، باسشىلارىنىڭ، پەداگوگيكالىق ۇجىمنىڭ جۇيەلى باسشىلىققا العان باعىتى دەپ ەسەپتەيمىز. ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى قولدانۋ نەگىزىندە مەكتەپتە جاراتىلىستانۋ باعىتىنىڭ پاندەرىن وقىتۋ ساپاسىن ارتتىرىپ، ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتاندىرۋ جۇيەلى تۇردە ىسكە اسادى دەۋگە بولادى.
وقۋ پروسەسىندە، ونىڭ ىشىندە پراكتيكالىق ساباقتاردا ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى قولدانۋ ءمۇعالىمنىڭ جەكە تاربيەسىنە، شىعارماشىلىق ىزدەنىسىنە بايلانىستى. ينتەراكتيۆتى قۇرالدار وقىتۋ فورماسىن ۇيىمداستىرۋدى تۇرلەندىرۋگە، ءداستۇرلى وقىتۋ ادىستەرىنە جاڭا ەلەمەنتتەر ەنگىزۋگە مۇمكىنشىلىكتەر جاسايدى. بۇل وقۋشىلاردىڭ پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرادى. ينتەراكتيۆتى قۇرالداردى ورىندى قولدانۋ وقىتۋ ساپاسىن جەتىلدىرۋگە كومەكتەسەدى.
ينتەراكتيۆتى تاقتا – دەگەنىمىز نە؟
ينتەراكتيۆتى تاقتا – بۇل كومپيۋتەردىڭ قوسىمشا قۇرىلعىلارىنىڭ ءبىرى جانە دە ءدارىس بەرۋشىگە نەمەسە بايانداماشىعا ەكى ءتۇرلى قۇرالداردى بىرىكتىرەتىن: اقپاراتتىڭ كەسكىنى مەن قاراپايىم ماركەر تاقتاسىن بىرىكتىرەتىن قۇرال. بۇگىنگى كۇنى بىرنەشە يت تۇرلەرى بار. ولاردىڭ ىشىندە ءبىلىم سالاسىندا قولدانىپ جۇرگەندەرىنە قىسقاشا شولۋ جاسايىق.
ACTIVboard (Promethean كومپانياسى) – ACTIVstudio پروگرامماسى ارقىلى ىسكە قوسىلادى. بۇل قۇرىلعى كومپيۋتەر، مۋلتيمەديالىق پروەكتور جانە اقپاراتتاردى ەنگىزۋگە ارنالعان اكتيۆتى قالامنان تۇرادى.
اكتيۆتى قالام – دەگەنىمىز نە؟
اكتيۆتى قالام – بۇل مەڭزەردى باسقارۋ قۇرىلعىسى جانە كومپيۋتەر مەن تاقتا اراسىنداعى بايلانىستى ىسكە اسىرۋشى قۇرىلعى.
ACTIVwand ۋكازكاسى
ەلەكتروندى ACTIVwand ۋكازكاسىنىڭ ۇزىندىعى 54 سم تاقتانىڭ جوعارعى بولىگىنەن كىشكەنتايلارعا دا قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. جانىندا ورنالاسقان باتىرما تىشقاننىڭ سول جاق باتىرماسىنىڭ قىزمەتىن اتقارادى. ACTIVboard – ينتەراكتيۆتى تاقتاسىندا جۇمىس جاساۋشىعا پروەكتوردىڭ ساۋلەسىنەن استىنان شىعۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. “وڭ قول” سونىمەن بىرگە “سول قولمەن” جۇمىس جاساۋعا قولايلى قۇرال.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: بالالىق شاق - زورلىق – زومبىلىقسىز جانە قاتىگەزدىكسىز
