ءور، ەڭىس، ساي، جازىق
قوعاباي قاۋسىرىنا ءتۇستى.
سىرتتا جاڭبىر بۇركىپ تۇر. جاۋسا ەكى-ۇش كۇن قاتارىنان سىلبەلەنە سوزىلىپ، جۋىر ماڭدا باسىلا قويمايتىن كۇزدىڭ كادىمگى جىلاۋىڭ اق جاۋىنى.
بەلى بۇراڭداپ تومەن دومالاعان تامشىلار اۆتوبۋس اينەگىن سىزعىلايدى. لىقىلداعان دىمقىل تومەن تارتىپ، سالبىراعان قارىنىمەن جوتالاردىڭ باسىن سىزعان تۇمان بىرتە-بىرتە سايعا قۇلاپ مارعاۋ جىلجيدى. جايشىلىقتا توبەدەن ءتونىپ، اسقاق قارايتىن جوتا-جوتالار جاڭبىر تامشىلارى قۇرىپ تاستاعان سەلدىر پەردە استىندا بوزامىق تارتىپ، شىن قالپىن تانىتار ەمەس. سۋ سورىپ، قارايعان تەلەگراف باعانالارىندا قولتوقپاقتاي كۇيكەنتايلار مويىندارىن ىشكە تىعىپ، بۇيىعىپ-بۇيىعىپ وتىر. ەسىك اشىلعان سايىن قاۋلاپ كىرگەن اۋادان ءشىري باستاعان ءشوپتىڭ، كەش پىسكەن بۇلدىرگەننىڭ بىلىنەر-بىلىنبەس جۇقا ءيسى سەزىلەدى.
تاۋ اراسىن قۋالاعان جول سورابىنا ەتپەتتەي جابىسىپ، جاڭبىر استىندا سۇمەتىلىپ كەلە جاتقان كەرتەش تۇمسىق كىشكەنە اۆتوبۋستا ءۇش-اق ادام وتىر. ولار — بەتىن ماڭداي اينەككە بىرەۋ جەلىمدەپ جاپسىرىپ تاستاعانداي اۋىلدان شىققالى ارتىنا ءالى بۇرىلىپ قاراماعان شوفەر، الدىڭعى ورىندىقتا بۇيرا شاشى قىلتىلداپ وتىرعان ون جەتىلەردەگى جاس قىز، سوسىن كۇزدىڭ كوڭىلسىز، كۇنىندەي بۇلدىر ويىن قۇرىقتاپ جاتقان قوعاباي.
دوڭگەلەگى شۇقاناققا ءتۇسىپ كەتكەن اۆتوبۋس ءبىر لوقىپ، كوتەرىپ تاستاعاندا قوعابايدىڭ كوزى تەاتردىڭ اينالمالى ساحناسى قۇساپ جاي بۇرىلىپ، ىزەتپەن كەيىن ىسىرىلىپ قالىپ بارا جاتقان قورىم جارتاس بەتىندەگى اپپاق جازۋلارعا ءتۇستى. «ەتۋ دوروگۋ پوسترويلا بريگادا كوگابايا نىگمەتجانوۆا، 1946 گ». قوعاباي ورنىنان تۇرىپ كەتەردەي قوپاڭداپ العا ۇمتىلىپ ەدى، ماڭدايىن اينەككە سوعىپ الدى. ساۋساقتارىمەن شەكەسىن ۋقالاي بەرگەنىن سەزگەن، ال اۋىرعانىن، قۇداي اقى، سەزگەن جوق. جاڭبىر شايىپ، ايقىنداي تۇسكەن جازۋدان كوز ايىرماي، ەرىندەرى دىبىسسىز قىبىرلاي بەرەدى. «ياپىراي، سول، شىنىمەن سول ما؟ وتىز جىلدان اسسا دا بەدەرى وشپەپتى، ءىزى كەتپەپتى-اۋ».
ە، ول ءبىر تەردىڭ تۇزى سىڭە-سىڭە كونگە اينالعان گيمناستەركانى سىپىرىپ تاستاپ، كۇنى بويى قايلانى قارشىلداتىپ، كوكتاسقا ۇرعاندا قىڭق دەمەيتىن تەمىر ماڭداي زامان ەدى عوي. سارىمايعا تۇسكەن سالقىن ءجۇزدى كەزدىكتەي تاۋدى قاق جارىپ وتەتىن وسى جولدى جىل ىشىندە سالىپ شىققان. ول كەزدە قايشا بۇگىنگى قىزىل يەك قىڭىر كەمپىر ەمەس، بەتىنەن قىزىلى كەتپەيتىن ۇرمە ەتەك كەلىنشەك. ول اس-سۋدىڭ الەگىمەن كۇنى بويى كەڭ قۇرساق قارا قازانعا ءتۇسىپ جۇرسە، بۇلار تاڭنىڭ اتىسى كۇننىڭ باتىسى كوكتاسپەن الىساتىن.
تىك جاعا گيمناستەركا، ەكى قۇلاعى ەربيگەن گاليفەلى سول ءبىر جىگىتتەر — ءقازىر شالقايىپ جاتىپ پەنسيا الاتىن ءبىر-بىر ءۇيدىڭ اقساقالى.
قايشا بولسا ۇيدەن قانشا ادىم ۇزاپ شىقسا قىڭقىل-سىڭقىلدى سونشا ەسەلەپ قايتاتىن قىرىس قارا كەمپىر.
ءدال ءوزى... ءوزى ەڭ اياعى شايدىڭ قىزىلى كەلىسپەسە ۇرىس-كەرىسكە ءبىر تابان جاقىن قىرقىلجىڭ شالدىڭ ناق ءوزى. قاراداي قىزىنىپ سالا بەرەتىن مىنەزىنىڭ ارقاسىندا قىزىل كوز شال دەگەن اتاعى جانە بار.
سويتكەن قوتيىن قوعابايدىڭ ەڭسەسى سوڭعى بىر-ەكى جىل جۇزىندە كۇرت ءتۇسىپ كەتتى. كىرپياز مىنەزى كوبەيىپ، ۇيدەن قارعا ادىم شىعۋدى قويدى. وتكەن ايدا قاراعايدان قيىپ سالعان جاڭا ءۇيىنىڭ شايىر اڭقىعان قابىرعاسى توبەگە شىعىپ، توبە تومەن ەڭكەيىپ شىر كوبەلەك اينالىپ، اۋدارىسپاق ويناپ سالا بەرگەنىن قايتەرسىڭ. اق كەلىن، كورشى ءۇيدىڭ اق قايراڭ كەلىنى، جاۋىن جاۋسا بالتىرلارى ءبىر ءتۇرلى بۇرىنعىدان دا اعارىپ سالا بەرەتىن دوعدىر كەلىن مۇنى الاي اۋدارىپ، بىلاي اۋدارىپ، اڭىرى القىزىل ەرنىن قىرشىپ تۇرىپ: «جۇرەككە شاپقان ريەۆماتيزم»،—دەدى. سوسىن باسىپ ىشكە الىپ، جانارىنىڭ جالتىلىن ءسوندىرىپ تۇرىپ؛ «ءبىزدىڭ قولدان كەلمەيدى. اۋدانعا بارماساڭىز بولماس»، — دەگەندى تاعى ۇستەمەلەگەن. مەزگىلسىز ماۋسىمداعى مىنا سابىلما ءجۇرىس — سول بار-جوعى التى ءسوزدىڭ قۋعىنى.
اۆتوبۋس ەڭىسكە قاراي قۇديىپ سىرعي جونەلدى. تابان استىنداعى ساي تۇبىندە بەس-التى ءۇي جايراپ جاتىر. كۇن اشىلىپتى. شىعىسقا بەتتەگەن قورعاسىنداي قالىڭ بۇلتتىڭ قوينىنان ناجاعاي وقتىن-وقتىن كوزىن قىسىپ، سولعىن جارقىلدايدى. جوتا-جوتا ىعىنا كولەڭكە قۇلاپتى.
شەتكى ءۇيدى ءسۇزىپ تاستارداي تۇقجيا اعىزعان اۆتوبۋس قابىرعاداعى تامشى ايعىزداعان قارالا-تورالا ىزدەر تاڭ قالارلىقتاي ايقىندالا قالعان شاقتا كىلت بۇرىلىپ، ون شاقتى قاز-ۇيرەكتى ۇركىتە توقتادى.
— بەس مينۋت ايالداما! — دەدى دە شوفەر قارعىپ ءتۇسىپ، سىرتىن جاپامەن ۇرىپ تاستاعان شارباق قورانى اينالىپ كەتتى.
اياعى ۇيىپتى. جەرگە تۇسكەن بەتتە تىزەسى بۇگىلىپ بارا جاتقاسىن ەسىك جاقتاۋىنا سۇيەنە بەرىپ ەدى، قىز جۇگىرىپ كەپ قولتىعىنان دەمەدى. كوز اياسى ورنىقتى، كەكىلى جالبىراعان سۇيكىمدى بالا ەكەن. قۇدايعا شۇكىر، كەيىنگى بالالار رەتتى ءوسىپ كەلەدى عوي.
ءبىر توپ جالاڭباس، جالاڭاياق بالا ءار جەردە اينەك سىنىعىنداي جىلتىراپ شاشىراپ جاتقان شالشىقتى كەشىپ، سانىن شاپاقتاي شاپقىلاسىپ ءجۇر. ءبىر-بىر كوكورىم تالدى ات قىپ ءمىنىپتى.
اپپاق ەتىم كەپ-كەپ،
توتيايىن سەپ-سەپ.
كوشەنى كەسە سۇمەڭدەپ يت ءوتتى. ورامال استىنان شاشى بۇرقىراعان جاس ايەل شەلەكتەگى شايىندىنى شەتكى ءۇيدىڭ باسپالداعىنان شاشىراتا سالدى دا، بۇرىلا بەرىپ، بالالاردى كوردى مە، قايىرىلىپ تۇرا قالدى.
— جانىڭ شىققىر، جالاڭ اياق سۋ كەشىپ جۇرگەنىڭ نە؟ قانشاما قاقساسام دا جەتەڭە جەتپەدى-اۋ، جەلكەڭ ۇزىلگىر.
توپتان قارا تورى بالا ءبولىنىپ شىقتى.
بالا ىشقىرى كەڭ شالبارىن ءالسىن-الى كوتەرىپ قويىپ، الدىن كەسە ءوتىپ بارا جاتىر. مۇرنى تامپيگەن اپ-ادەمى بالا.
— قويساڭشى، اپاي! ول ءالى جاس...
جاس قىز تۇتىعىپ، ءسوزىنىڭ اياعىن جۇتىپ قويدى.
ايەل ەكى ءبۇيىرىن تايانا قالىپ، قىزعا كوزىنىڭ جىلانىن ساپ شاقشيا قارادى.
— زەكىسەم ءوز ىشىمنەن شىققان شۇبار جىلان! و نەسى، ءول دە ماعان. ودان دا شيكى وكپە تاۋىپ اپ، اۋەلى سوعان ۇرسىپ ال. قۇيىسقانعا قىستىرىلماي كەتشى ءارى!
قوعاباي باسپالداققا كوتەرىلدى دە، ايەلدى جولىنان ىسىرا تاياقپەن ءتۇرتىپ، ەسىكتى اشتى.
— شىراق، كىرشى! كىرە قويشى!
كەلىنشەك قۇس تۇمسىقتى جۋان، جۇمىر تاياققا ءبىر قارادى دا، جىپ بەرىپ ۇيگە كىرىپ كەتتى. ىشتەن قوڭعىر-قوڭعىر سويلەيدى.
قىز بالا ماڭايىندا ۇرشىقتاي اينالىپ، ەلپ-ەلپ ەتەدى.
— اعا، قايتەسىز...
اۆتوبۋسقا وتىرىستى.
جۇرەگى ەكى-ۇش مارتە بۇلقىنىپ بارىپ، تالماۋ سوعىسىن قايتا تاپتى.
«جاپ-جاس... ياپىراۋ، ءوزى بالا بولمادى ما؟ شىنى سىنىعىنان «كەسە جيناپ»، قۋىرشاق جاساپ وينامادى ما؟ ەڭ قىمبات كورەتىن جاننان قارعىس ەستىگەن بالا وزگەدەن نە كۇتەدى، باسقاعا كورسەتەر ونەگەسى نە؟ الدە بۇل ءتىلدى كەلىننىڭ سوعىس جىلدارى وزەگى تالىپ، ءوڭىرى اشىلىپ، كەم كەتىكتە وتكەن بالالىڭ شاعىنان قايتارعان ەسەسى شىعار. سول سوعىس سورلاتتى دەپ توگىلگەن كوز جاستى ءقازىر ۋ عىپ شاشا بەرسەڭ، ءومىر ورتەڭگە اينالار. جوق، ولاي ەتۋگە ءتىپتى دە قاڭىمىز جوق. ءبىز قان مايداندى كەشتىك، ازابىن تارتتىق، سو دا ارتىعىمەن جەتىلىپ ارتىلار. سوعىستىڭ سۋىق دەمى كەيىنگى ۇرپاقتى شارپىماسىن... شارپىتتىرمايمىز! بۇل زاڭ، ناق سولاي — زاڭ!»
دەنەسىن سالقىن ۇستاپ توڭازىپ قاپتى. اۋىل — ارتتا. مۇرجادان شىققان سەلدىر تۇتىندەر اۋاعا باياۋ تارالىپ، جاسقانشاق كوتەرىلەدى. اۋە تاپ-تازا، تەك شىعىسقا اۋناعان بۇلت قانا اسپان ەتەگىنە تۇسكەن جالپاق جاماۋ سەكىلدى. كۇن تومەندەگەن سايىن قىزارا، ۇلكەيە ءتۇسىپ، كوكجيەككە قۇلديلاي باستاعان. ءجۇزىن ساۋلە جالاعان نارتتاي قىزىل شاعىل جارتاستار بەتىن باتىسقا بەرە تەلمىرىپ قاپتى. ساي تابانىمەن سالعان لاق-ەشكىلەر اۋىلعا ساۋلاپ بارادى.
ءبىر توپ تال تۇبىنەن ەكى جىگىت تۇرەگەلىپ، اۆتوبۋستى توقتاتتى. بۇجىر بەت شاپىراش سەرىگى ەشكىمدى تانىماسا دا، باسىن ۇستى-ۇستىنە يزەپ، سالەم بەردى. كوزىنىڭ كەمدىگىنە ءوزى كىنالىدەي ءجۇزى تومەن، جاسقانشاق. تىركەمەسىنە ءشوپ لىقا تيەلگەن تراكتور جول شەتىندە قاڭتارۋلى تۇر.
كەكىلدى سارى قىزدىڭ قاسىنا جايعاسىپ ۇلگەرىپتى. بۇجىر بەت شاپىراشى شوفەرگە ەڭكەيىپ، قايتا-قايتا كەشىرىم سۇراي بەرەدى.
— تراكتور بۇزىلىپ... كۇن سالقىن... بىلەسىز عوي...
شوفەر بەك تۇسىنگەن سىڭايمەن ونىڭ ارقاسىنان قاعىپ-قاعىپ قويدى. تەگى جاڭبىرلى، سىزدى كۇنگە سىزاتتاي بولسا دا وزدەرىمەن بىرگە وزگەرىس الا كەلگەن ەكى جىگىتكە ءىشى جىلىپ قالعان ءتارىزدى.
— قاي اۋىلدان ءتۇسۋشى ەدىڭدەر؟ ءا، سارشي مە؟ ۇيقىنى سوعىپ، وتىرا بەرىڭدەر، ءوزىم وياتامىن. — جىگىت اقشا ۇسىنىپ ەدى، مەكىرەنىپ المادى. — قالتاڭدى تەسىپ بارا جاتقان جوق شىعار، سالىپ قوي. ءبارىمىز دە جولدىڭ ادامىمىز، تۇسىنەمىز.
كەكىلدى سارى قىزعا قىلجاقتاي باستادى.
— قارىنداس-س، قاي ولكەدەنسىز؟
ۇزاق جول... ءور، ەڭىس، ساي، جازىڭ... جاستىڭ شاعىن ويلاپ كەتتى. سوعىس... ودان سوڭ وتىزدى ەڭسەرىپ قالعان شاعىندا وڭۋ ىزدەپ، قالاعا كەتتى.
جۇرەگى تاعى شانشىپ كەتتى دە كوزىن جۇمىپ، كەۋدەسىن سيپالاپ ءبىراز وتىردى.
— اتىڭىزدى ەستۋگە قۇشتارمىز، قارىنداس... ۋاقىت بار، اڭگىمە دۇكەن قۇرايىق. كوڭىلدى كوتەرمەسە كىر باسادى.
جاعى-جاعىنا تيمەي زارىلداعان كەكىلدى سارىنى قىز شورت كەستى:
— اڭگىمەگە قۇلقىم بولسا ءوزىم ايتامىن، — ىسىرىلىپ سىرت اينالىپ وتىردى. جىگىت تە بەتى قايتپاستىڭ ناق ءوزى ەكەن، بوگەلمەدى.
— بىلەسىز بە، قاسىندا وتىرىپ، قىزدى اڭگىمەگە تارتپاۋ بارىپ تۇرعان ادەپسىزدىك. ءبىر كينوداعى بيكەش قاسىنداعى بوزوكپە جىگىتكە وسىلاي دەپ ۇرىسىپ تاستاعان. وعان قالاي قارايسىز؟ قاتە مە، جوق پا؟ جاۋاپ بەرىڭىز. — جىگىت قىز تاراپىنان ەندى ءبارىبىر جىلى قاباق تانىلماسىن سەزىپ، ۇياتتى جيىپ قويىپ، ادەيى اشىق كەلەكەگە كوشىپ وتىر.
— بالام، مازاسىن الماسايشى. قارىنداسىڭنىڭ كوڭىل-كۇيى جوق ەكەنىن كورىپ وتىرسىڭ...
كەكىلدى سارى قوعابايعا جالت قارادى دا، شىلىمنىڭ تۇقىلىن تەرەزەدەن ساۋساق ۇشىمەن سىرتقا ىتقىتىپ جىبەرىپ، تىپتەن كوسىلە وتىردى. شاپىراش كوزىن بىردە اشىپ، بىردە جۇمىپ، ماناۋراي قالعيدى.
— اعاي، ايتاسىز عوي... بىلە بىلسەڭىز بۇل قىز مەنىمەن تانىسقىسى كەلىپ-اق وتىر.
قىز قول ورامالىن سۋىرىپ، پىش-پىش ەتەدى.
— اينالايىن، قاراعىمنىڭ ءقادىرىن ۇق تا قارىنداسىڭا مازا بەر.
— قۇپ، تاقسىر.
كەكىلدى توننىڭ جاعاسىن كوتەرىپ تاستاپ، تەرىس قاراپ وتىردى.
«قىلىعىن ەرتەڭ جىپكە ءتىزىپ ايتىپ بەرسەڭ قۇداي بىلەدى، قىزىلى بەتىنە قايناپ شىعىپ، جات تا ۇيالار ەدى. ون سەگىز جاس جەلكەن كەرىپ، مۇحيتقا العاش شىققان جاس بالىقشى تاقىلەتتەس اۋىتقىمالى كەزەڭ-اۋ. اۋدى ايتەۋىر بالىققا تىپىرلاتىپ تولتىرۋ كەرەك ەكەنىن جاقسى بىلسە دە، قاي يىرىمنەن قالاي اۋ سالادى، ونى سۇراي كورمەڭىز، تازا-تاقىر ماقۇرىم».
— ءاي، قىلي، بەرى كەل!
شاپىراش ورنىنان وڭكيىپ تۇردى دا، كەكىلدىنىڭ قاسىنا كەپ وتىردى.
— جەپ قويمايمىن، بەرى جاڭىندا!
اناۋ تاقالىپ وتىردى.
— ايتا قويشى، مىناۋ نەشەۋ؟ — كەكىلدى ەكى ساۋساعىن جوعارى كوتەردى.
شاپىراش تۇككە تۇسىنبەي اڭ-تاڭ. اناۋ سۇراعىن قايتالادى. كوز قيىعىندا ايار كۇلكى جىلپىلداپ جۇگىرەدى.
— ەك... ەكەۋ.
— ءتۇۋ، تاۋىپ ايتتىڭ. قالاي عانا ۇستىنەن ءتۇستىڭ، ءا؟ ءاي، ماتەماتيكا فاكۋلتەتىنە تۇسپەي عىلىمعا قىرۋار زيان كەلتىرىپ جۇرگەنىڭدى بىلەسىڭ بە؟ گالۋانىڭ ورنى ءالى بوس دەپ ەستىگەمىن... — مايپازداي شاپىراشتىڭ شاشىنان سيپاپ وتىرىپ، قىز جاققا ۇرلانا قاراپ قويادى. قوستاۋدى كۇتكەن سىڭايى بار. شاپىراش قيسىق تىستەرىن كورسەتىپ كۇلەدى. دىمدى ۇقپاعان قاڭعىما كۇلكى.
قىز ەكەۋىنە دە الارا قاراپ قويادى.
— ...ەندەشە ءجاميلاعا بارعانىڭدى ايتشى.
شاپىراش باسىن شايقادى.
— نەگە؟
شاپىراش ەزۋىنە ەرىك بەرە جازداپ، قىزعا جاسقانا قارادى دا، تومەن قاراپ كەتتى.
— قىسىلما، قارىنداسقا دا قىزىڭ كەرەك. جول جالىقتىردى، قانە، باستا. ءجاميلاعا قاشان بارىپ ەدىڭ؟
— ارتىستەر كەلگەن كۇنى.
— جالعىزسىڭ عوي؟
— جوق، قاسىمدا قاسىمنىڭ شوفەر ۇلى بار-تىن.
— ونى نەگە ەرتىپ ەڭ؟
— قورىقتىم...
— كىمنەن؟
ۇنسىزدىك.
— كىمنەن دەيمىن؟ اۋلاسىنداعى يتىنەن بە؟ — كەكىلدى قولدى-اياققا تۇرعىزباي قۋىرىپ بارادى.
— ءجا... ءجاميلادان.
كەكىلدى قارقىلداپ كەپ كۇلدى. توقتاۋ جوق. ءىشىن باسىپ، جاۋىرىنى بۇلكىلدەي كۇلەدى. سىرتتاي قاراسا جىلاپ وتىرعان سياقتى.
— قورىقتىم دە. باسى ەكەۋ مە؟ الدە جالعىز كوزدى شىعار؟
شاپىراش ابدەن ءجۇنجىپ، بۇعىپ العان. تىرناعى الىنباعان ماي-ماي ساۋساقتارىمەن ورىندىقتىڭ بىلعارىسىن پارمەنسىز تىرمالاي بەرەدى. الا شىت كويلەگىنىڭ ەتەگى شولاق تونىنىڭ سىرتىنا شىعىپ كەتكەن.
قىز تەرەزەگە تەلمىرىپتى. كەيىن قاراۋعا قورقاتىنداي شوفەر رۋلگە جابىسىپ الىپ، ىزعىتىپ كەلە جاتىر. كۇجىرەيىپ، ورىندىققا بار دەنەسىمەن باتىپ شوگە تۇسكەن.
قوعاباي اۋىر قوزعالىپ، وڭ جامباسىنا اۋىسىپ وتىردى. دەمالىسى جيىلەي ءتۇستى. باسىن شالقايتىپ ورىندىق ارقالىعىنا سالدى دا، ءوڭىرىن اعىتتى. اۆتوبۋس توبەسىندەگى قارا كولەڭكە بۇرىشتان ورمەكشى تور توقىپتى. بارماقتاي بال اراسى سوعان وراتىلا سالبىراپ تۇر.
كەكىلدىنىڭ داۋسى شىڭ-شىڭ ەتەدى.
— سونىمەن ءۇيىنىڭ قاسىنا باردىڭدار...
اناۋ تۇقشيعان كۇيى مۇرنىن قوس-قوسىنان تارتتى.
— قىلي، ساعان ايتام.
— سودان سوڭ... قاسىمنىڭ شوفەر ۇلى ءبىر بالانى جۇمساپ الگى نەنى... ءجاميلانى شاقىرتتى.
— كەلدى مە، سويلەستىڭدەر مە؟
— كەلدى.
— سويلەستىڭدەر مە دەيمىن. ءاي، قىلي، قاشانعى جاس بالاشا ءتاي-تاي جەتەلەي بەرەمىن؟ اۋزىڭ بار، اقىلىڭ بار، ەزىپ مالتالاماي سويلەسەيشى.
شاپىراش مىڭق ەتتى.
— سويلەستىك. سودان كەيىن... ەكەۋى كلۋبقا كەتىپ قالدى.
— كىم ەكەۋى؟
ءجاميلا مەن قاسىمنىڭ شوفەر ۇلى.
— حا-حا... وي، قاسقا، جارادىڭ.
كەكىلدى سويلەي الماي كۇلكىگە شاشالدى. كەزى جاسقا تولىپ، ءجۇزى قىپ-قىزىل بوپ كەتكەن. كۇلىپ-كۇلىپ، قۇمارى قانعاسىن، شاپىراشقا قايتا شۇيلىكتى.
— ءجاميلا ءقازىر قايدا؟
— كۇيەۋگە شىققان. قاسىمنىڭ شوفەر بالاسىنا...
— تويىنا شاقىرعان شىعار؟
— ؟!
كەكىلدى جاۋاپ كۇتپەستەن قارقىلداي جونەلدى. وتىرىپ كۇلەدى، تۇرىپ كۇلەدى، اياقتارىن سوزىپ جىبەرگەن كۇيى تاقاسىمەن جەر تەپكىلەپ كۇلەدى. ماڭدايىنا تۇسكەن سەلەۋ كەكىلى شاشاۋ-شاشاۋ. شاپىراش وڭ جاعىنا ءبىر، سول جاعىنا ءبىر الاقتاپ قارادى دا، كۇلە سالدى.
شوفەر جىلدامدىقتى قوسا تۇسكەن.
قىز بەتىن باسىپ جىلاپ جىبەردى.
ورنىنان قالاي اتىپ تۇرعانى قوعابايدىڭ ەسىندە جوق. كوزىندە كۇلكى ءىزى سۋىپ ۇلگەرمەگەن كەكىلدىنىڭ، تاڭىرقاي قاراعان شاپىراشتىڭ بەتىنەن جاندىرا تارتىپ-تارتىپ قالدى. ودان ارى...
...اسپان قاپ-قارا ەمەس، كوگىلدىر ەدى عوي. كۇن قايدا؟ زەمبىلدە جاتىر ما ءوزى؟ مىناۋ اۋرۋحانا ما، جانىم-اۋ؟ ءوزى الىستان ات شارشاتىپ ىزدەپ كەلگەن اۋرۋحانا! اقىرى... جەتىپ تىنىپتى.
— ينفاركت....
— ىشكە الىپ جۇرىڭدەر!
قارا اسپان شايقالىپ تەربەلە باستادى. قاداۋ-قاداۋ جۇلدىزدار جىلتىلدايدى. بىرەۋ، ەكەۋ، ۇشەۋ... از، وتە از. قارا اسپاننىڭ ءبىر شەتىندە قىزدىڭ ءجۇزى قاراۋىتادى. ەكىنشى پۇشپاعىندا كەكىل جەلپىلدەيدى.
— اعاي، كەشىرەرسىز. ۇندەمەدى.
— مەنەن ءبىر بىلمەستىك... — الاقانىنا ىستىق تامشى تامعانىن سەزدى. قوعاباي كەكىلدىنىڭ قولىن ءالسىز قىستى.
You Might Also Like
-
ءتۇۋ، كەش سالقىنداپ كەتىپتى. قالا سىرتىنداعى تاۋدىڭ تارعىل شىڭدارى قارا كولەڭكەلەرىن استىنا باسا جامباستاپ جاتىر. رەاكتيۆتى سامولەت كۇمىس قانجارداي زۋىلداپ، اسپاندى توقىم قۇرلى كورمەستەن ءتىلىپ بارادى.
