ورتا مەكتەپتە يسلام ءداۋىرى ادەبيەتىن جاڭاشا سيپاتتا وقىتۋ ادىستەرى
يسلام ءداۋىرى ادەبيەتى ورتا عاسىرلاردا يسلام ءدىنىنىڭ شاريعاتىنا، ونىڭ زاڭدارىنا نەمەسە سەنىم-نانىمىنا ارنالعان كىتاپتار نەمەسە يسلامنىڭ تىكەلەي اسەرىنەن، مۇسىلماندىق ورتاسىندا دۇنيەگە كەلگەن ادەبي كوركەم شىعارمالار نەگىزىندە قالىپتاسقان كەزەڭدەردىڭ ءبىرى. يسلام ادەبيەتىنىڭ باستى كىتابى رەتىندە اللاھتىڭ ءسوزى قۇران كارىمدى، ودان كەيىن ماڭىزدىلىعى جاعىنان مۇحاممەد پايعامباردىڭ (س.ع.س) حاديستەرى جينالعان كىتاپتار اتالادى.
مەكتەپ باعدارلاماسىندا يسلام ءداۋىرى ادەبيەتى تۋرالى مالىمەتتەر 6 سىنىپتان جوعارى سىنىپ وقۋلىقتارىندا قامتىلعان [1]. اتاپ ايتقاندا ءابۋ ناسىر ءال-فارابي، ا.ياساۋي، ج.بالاساعۇن، ا.يۇگىنەكي شىعارمالارىنان ۇزىندىلەر بەرىلگەن [2].
اتالعان عالىمداردىڭ شىعارمالارىن وقىتۋدا نازارعا الاتىن باستى تالاپ – وقۋشىلارعا بەرىلەتىن ادىستەمەلىك ماتەريالدىڭ تۇسىنىكتى جانە قىزىكتى بولۋى. بۇل تۇرعىدا وقۋشىلاردىڭ جاس قابىلەتتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، ءتۇرلى ادىس-تاسىلدەر مەن قالىپتاسكان جاڭاشا وقىتۋ ادىستەمەلەرى ارقىلى ساباق ماتەريالدارىن يگەرتۋ نەگىزگە الىنادى.
وقىتۋ – وقۋشىلارعا بەرىلەتىن ءبىلىمدى مەڭگەرتۋدەگى ءمۇعالىم مەن وقۋشىلاردىڭ بىرلەسە ۇيىمداستىرىلعان ىس-ارەكەتتەرىنىڭ ءتۇرى. وقۋدىڭ سىنىپتا، سىنىپتان تىس، داۋىستاپ وقۋ، ىشتەي ءتۇسىنىپ وقۋ، مانەرلەپ وقۋ سياقتى تۇرلەرى بار [3، 47]. بۇلاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ قىزمەتى بار.
سىنىپتا وقۋ – ءمۇعالىمنىڭ باقىلاۋىندا وقۋ؛ سىنىپتان تىس وقۋ – وقۋشىنىڭ وزىندىك جۇمىسى ىسپەتتەس؛ مانەرلەپ وقۋ – داۋىس ىرعاعى ارقىلى ويدى اسەم جەتكىزۋ؛ ىشتەي وقۋ – وقۋشى شىعارماشىلىقپەن اينالىسقاندا، جەكە وقىعاندا ىسكە اسادى؛ ءتۇسىنىپ وقۋ – ساپالىق قاسيەت.
وقىتۋ ادىستەرى ۇشكە بولىنەدى:
1. سوزدىك ءادىسى،
2. كورنەكىلىك ءادىسى؛
3. پراكتيكالىق ءادىسى [4].
سوزدىك ادىستەر: تالداۋ، جيناقتاۋ، اڭگىمەلەسۋ، ەۆريستيكا، ءمۇعالىمنىڭ بايانداۋى، ماتىنمەن جۇمىس، يندۋكتيۆتىك، دەدۋكتيۆتىك ادىستەر ت.ب.
كورنەكىلىك ادىستەر: ناقتىلى زاتتار، كورنەكىلىك بۇيىمدار، بەينەلەر، كەستە، كەسپە قاعازدار، دياگرامما، گرافيكالىق شارتتى بەلگىلەر، وقىتۋدىڭ تەحنيكالىق قۇرالدارى ت.ب.
پراكتيكالىق ادىستەر: سۇراقتار مەن تاپسىرمالارمەن جۇمىس؛ سىنىپتىق، سىنىپتان تىس، وزىندىك جۇمىستار، قايتالاۋ سىناقتارى ت.ب.
بۇلاردان تىس ءتۇسىندىرۋ، بايانداۋ، اڭگىمەلەۋ ادىستەرى مەكتەپتەگى ساباقتاردا ءجيى قولدانىلادى.
جوعارىدا كەلتىرىلگەن ادىستەر اراسىنان كورنەكىلىك ادىستەردىڭ ءبىر تۇرىنە (كەستە) مىسال كەلتىرەر بولساق: يندۋكسيالىق ءادىس. سۇراقتار كەستەسى:
توپ اتتارى |
تۇرىك |
تۇران |
تۇركىستان |
ويىن ءتۇرى |
كىم ويلانعىش؟ |
||
سۇراقتارى |
ءابۋ ءناسىر ءال-فارابي كىم؟ |
«تۇران» دەپ قاي جەرلەر اتالادى؟ |
قارا شاڭىراق دەپ نەگە اتايدى؟ |
ءادىسى |
يندۋكسيالىق ويلاۋ ءادىسى. تاڭدا، تاپ! |
||
تەست |
1. وتىرار ويشىلى 2. استرونوم 3. دارىگەر |
تۇركىستان الاتاۋ پامير |
بابانىڭ ورداسى اتانىڭ ءۇيى اكەنىڭ وتاۋى |
جاۋابى |
وتىرار ويشىلى، «شىعىستىڭ اريستوتەلى» اتانعان ۇلى عۇلاما. |
تۇركىستان وڭىرىنەن باستاپ، الاتاۋ باۋرايى تۇران اتالعان. |
قازاقتىڭ قارا شاڭىراعى جەتى اتاسىنان باستاپ، ۇرپاقتان ۇرپاققا مۇرا بولىپ كەلگەن كيەلى وردا. |
قاراستىرىپ وتىرعان تاقىرىپ بويىنشا وقۋشىلارعا يسلام ءداۋىرى ادەبيەتى جايلى ءبىلىمىنىڭ تەرەڭ بولۋىنا، ءبىلىمدى وزدەرى مەڭگەرۋىنە جاعداي جاساۋعا بولادى. ءمۇعالىم وسى تاقىرىپ بويىنشا ساباق وتكىزۋدى جوسپارلاعاندا وقۋشىلاردى وقىتۋ، ۇيرەتۋ، تاربيەلەۋ، دامىتۋ شارتتارىن ەسكەرۋى قاجەت.
وقىتۋ، ياعني ءبىلىم بەرۋ ماقساتى. بالاعا يسلام ءداۋىرى ادەبيەتىنىڭ عىلىمي-تەوريالىق جاعىنان نە ايتىلۋى ءتيىس. ول قانداي مولشەردە، ونى بالا قابىلداي الا ما؟ بالاعا ءتۇسىندىرۋدىڭ، قابىلداتۋدىڭ جولىن ىزدەستىرۋ.
ۇيرەتۋ. وسى بىلگەنىن وقۋشى ومىردە قولدانا ما؟ ياعني وقۋشى وسى تاقىرىپ بويىنشا ءمۇعالىم تاپسىرعان ءۇي تاپسىرماسىن قينالماي ورىنداۋى ءتيىس. ەڭ باستىسى، يسلام ءداۋىرى ادەبيەتى وكىلدەرىنىڭ تۋىندىلارى ۇزىندىلەرىمەن تولىقتاي تانىسىپ، ەستە ساقتاۋى كەرەك.
تاربيەلەۋ. بۇل ءبىر – جاۋاپتى كەزەڭ. ويتكەنى، ءار ءتۇرلى ادىس-تاسىلدەر ارقىلى وقۋشىنى كوپتەگەن ادامي كاسيەتتەرگە، يماندىلىققا، ەڭبەككە، تاپقىرلىققا، كيىم كيۋ مەن سويلەۋ مادەنيەتىنە، ت.س.س. تاربيەلەۋ.
دامىتۋ. وقۋشىنىڭ لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىن جەتىلدىرۋ. اسىرەسە يسلام ءداۋىرى ادەبيەتىنىڭ كەزەڭدىك ەرەكشەلىگىن، ونداعى باستى تۋىندىلاردىڭ ديداكتيكالىق سارىنداعى شىعارمالار ەكەندىگىن ءتۇسىندىرۋ نەگىزىندە وقۋشىنىڭ وزىندىك ويلاۋ قابىلەتىن جەتىلدىرۋدىڭ ماڭىزى زور. وقۋشىنىڭ ءوي-ورىسىن شىڭداي وتىرىپ، ومىرگە دەگەن وزىندىك ۇستانىمىن قالىپتاستىرۋ كەرەك. بويىنداعى ونەرىن تانىپ، باعىت-باعدار بەرۋ قاجەت [5].
اتالعان قاعيدالارعا سۇيەنە وتىرىپ يسلام ءداۋىرى ادەبيەتىن ورتا مەكتەپتە وقىتۋدا جاڭا تەحنولوگيالار قولدانۋ ارقىلى وقىتۋدىڭ جاڭاشا ادىس-تاسىلدەرىمەن ءبىلىمدى يگەرتۋ قازىردە ۇستازدار قاۋىمىنىڭ باستى ماقساتى. بۇل تۇرعىدا عالامتور جۇيەسى ارقىلى وقۋ پروسەسىن ۇيىمداستىرۋ، وقىتۋدىڭ جاڭا يننوۆاسيالىق ادىستەرى جالپى ءمۇعالىم قاۋىمىن ونىڭ جاڭا تەحنولوگياسىن وزدىگىنەن ىزدەۋگە يتەرمەلەيدى. ادەبيەتتى وقىتۋ بارىسىنداعى امال-تاسىلدەر، تۇرلەرى مەن ادەبيەتتى وقىتۋ بارىسىندا وتىلەتىن تاقىرىپقا وراي قانداي امال-تاسىلدەردى پايدالانۋ مۇمكىندىگى ءپان ءمۇعالىمىنىڭ ىڭعايىندا بولادى.
ولارعا:
1) تۆورچەستۆولىق (شىعارماشىلىق) وقۋ ءادىسى. وقۋ ءپانى رەتىندە ادەبيەتتىڭ ءبىرىنشى كەزەكتەگى مىندەتى وقۋشىلاردىڭ بويىنا كوركەم ىشعارمانى ءتۇسىنۋ، قابىلداۋ مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ بولىپ تابىلاتىندىعى. تۆورچەستۆولىق وقۋ ءادىسىنىڭ وزگە پۋبليسيستيكالىق، عىلىمي تالداما ماتىندەردى وقۋدان وزىندىك ايىرماشىلعى بار. مۇنداعى ءسوز، سويلەم، ىرعاق، اۋەندىلىك مەسەلەرىنە كوڭىل ءبولۋ كەرەك. ءار شىعارمانىڭ تەگىنە، جانرىنا، باعىتىنا، ستيلىنە قاراي تانىپ ءبىلۋدىڭ شارتتىلىعى كوزدەلگەن. تۆورچەستۆولىق وقۋ ادىسىندە ءمۇعالىمنىڭ باسشىلىعىمەن جۇزەگە اسىرىلاتىن امالدار جاتادى. وقۋشى اتقاراتىن جۇمىس، مىندەتتەر، وعان قويىلاتىن تالاپتار قاراستىرىلادى.
2) ەۆريستيكالىق وقۋ ءادىسى. كوركەم شىعارمانى تەرەڭ ءتۇيسىنۋ، يگەرۋ ونى سارالاپ تالداۋ ارقىلى ىسكە اسادى. ەۆريستيكالىق سۇقبات وتكىزۋدىڭ ادەبي شىعارمانىڭ كوركەمدىك كەستەسىن، الەۋمەتتىك ءمانىن اشۋعا سەپتىگى مول. ەۆريستيكالىق وقۋ بارىسىندا ءمۇعالىم اتقاراتىن تاسىلدەرگە وقۋشىلار اتقارۋعا مىندەتتى ىستەر كىرەدى. بۇل ءتاسىلدىڭ وقۋشىنىڭ وي كوكجيەگىن كەڭەيتىپ، ولاردى وزىنشە تولعانىپ، پىكىر ايتۋعا باۋليدى. ەۆريستيكالىق اڭگىمە، سۇراق-جاۋاپ، ەۆريستيكالىق پىكىر تالاس، ونىڭ تاقىرىپتارى قولدانادى.
3) زەرتتەپ وقۋ ءادىسى. وقۋشىلاردى بەلگىلى ءبىر ادەبي تاقىرىپ توڭىرەگىندە ءوز بەتتەرىنشە ويلانىپ-تولعانۋعا عىلىمي قورىتىندىلار جاساي بىلۋگە ۇيرەتەدى. وقۋشىنىڭ شىعارمانى وزىنشە وقىپ، ونىڭ يدەيالىق-كوركەمدىگىن باعالاي بىلۋگە جانە كەلەشەكتە دە كوركەم شىعارمانى تالعاپ، تاڭداپ ءتۇسىنىپ وقۋعا جەتەلەيدى. كوركەم ءماتىندى زەرتتەپ، بايىپتاپ، سىن كوزىمەن تارازىلاپ وقۋعا باۋليدى. زەرتتەۋ ناتيجەلەىرىن اۋىزشا دا، جازباشا دا ءتۇسىندىرىپ بەرۋگە توسىلدىرتەدى. زەرتتەۋ ءادىسىنىڭ ەۆريستيكالىق وقۋعا جاقىندىعى زەرتتەۋ ءادىسى بويىنشا ءپان ءمۇعالىمى ۇيىمداستىرۋعا ءتيىستى جۇمىستاردان بايقالادى. بۇل زەرتتەۋ ءادىسى ءمۇعالىمنىڭ الدىن-الا دايىندىعىن قاجەت ەتەدى. وقۋشىلار اتقاراتىن زەرتتەۋ جۇمىستارى، تۇرلەرى زەرتتەۋدىڭ نەگىزگى ادىستەرىنىڭ ءبىرى.
4) رەپرودۋكتيۆتى وقۋ ءادىسى. بۇل ءادىس بويىنشا وقۋشىنىڭ ءبىلىمدى دايىن كۇيىندە ءمۇعالىمنىڭ ايتۋىنان نەمەسە وقۋلىقتان الاتىندىعى. بەرىلگەن ءبىلىمدى بەلسەندى تۇردە قابىلداۋ قاجەتتىگى كوزدەلگەن. وي-سانا، ەس، قابىلەتتىڭ ءرولى. جادتا ساقتاپ، جاڭعىرتىپ بايانداپ ايتۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرادى. الىنعان ءبىلىمدى سانالى تۇردە بويعا ءسىڭىرۋ ادەتتەرىن جەتىلدىرەدى [6]. اتالعان وقۋ بارىسىندا ءپان ءمۇعالىمى مەن وقۋشىلار اتقاراتىن جۇمىستار مەن مىندەتتەرگە وقۋشىنىڭ اۋىزشا جانە جازباشا جاۋاپتارى قامتىلادى.
ورتا مەكتەپ وقۋشىسىنا يسلام ءداۋىرى ادەبيەتىنىڭ كوركەمدىك ەرەكشەلىگىن شىعارمانىڭ يدەيالىق-مازمۇندىق جاعىمەن قاتار ۇعىندىرۋ كەرەك. يسلام ءداۋىرى ادەبيەتىنىڭ باستى ەرەكشەلىگى ادامي قۇندىلىقتاردى ناسيحاتتاۋ، جاقسىلىققا شاقىرۋ، يگىلىككە ۇندەۋ ەكەنىن تۇسىنگەن جاعدايدا وقۋشى شىعارمانى ەركىن يگەرەدى جانە ونىڭ ءمان-ماعىناسىن تەرەڭىنەن تۇسىنەدى. وقۋشى بۇل كەزەڭ شىعارمالارىنىڭ «يسلامي ادەبيەت» دەپ اتالۋىنىڭ ءوزى كوركەم ناسيحاتقا شاقىرۋ، ىزگىلىكتى، جاقسىلىقتى ناسيحاتتاۋ ەكەنىن ءتۇسىنۋى قاجەت. بۇعان ارينە ەڭ ءبىرىنشى ءمۇعالىم كومەكتەسەدى.
يسلام ءداۋىرى ادەبيەتىن وقىتۋداعى جاڭا ادىستەردىڭ بىرەگەيى جوبالاۋ تەحنولوگياسى بويىنشا ا.ياساۋي شىعارماسىنا ساباق جوسپارىن قۇرىپ كورسەك،
ساباقتىڭ تاقىرىبى: احمەت ياساۋي «ديۋاني حيكمەت» كىتابى
ساباقتىڭ ماقساتى: بىلىمدىلىك ماقساتى. «ديۋاني حيكمەت» كىتابىنداعى نەگىزگى ويدى ءتۇسىنۋ ارقىلى، احمەت ءياساۋيدى تاريحي تۇلعا، قازاق ادەبيەتى تاريحىنداعى ءپالسافالىق سيپاتتاعى اقىن رەتىندە تانىتۋ؛ دامىتۋشىلىق ماقساتى: جەكە تۇلعا رەتىندە وقۋشىلاردىڭ ىزدەنىمپازدىق قاسيەتتەرىن دامىتۋ؛ تاربيەلىك ماقساتى: حيكمەتتەرىنىڭ پوەتيكالىق تىلىنە، ناقىلدارىنا قازاق عۇلامالارىنىڭ شىعارمالارىمەن سالىستىرمالى تالداۋ جاساي وتىرىپ، وقۋشىلاردى يماندىلىققا، مەيىرىمدىلىككە، وجدان تازالىعىنا باۋلۋ.ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: وقۋلىق، حيكمەتتەر، سۋرەتتەر، دايىندالعان رەفەراتتار، سلايدتار، ينتەراكتيۆتى تاقتا، وnIine جۇيەسى بويىنشا ساباق وتكىزۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ ساباعى.
ساباق ءتيپى: ىزدەندىرۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءادىسى: بايانداۋ، ءتۇسىندىرۋ، پروبلەمالىق سۇراقتار توڭىرەگىندە ادەبي تالداۋ، ىزدەندىرۋ، سالىستىرۋ، مانەرلەپ وقۋ، وي قورىتۋ. ق. بىتىبايەۆانىڭ جوبالاۋ تەحنولوگياسى.
ءپانارالىق بايلانىس: ءتىل، تاريح، گەوگرافيا.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: ا) سىنىپ دايارلىعىن تەكسەرۋ؛ ءا) كەزەكشى ارقىلى تۇگەندەۋ؛ ب) وقۋشىلاردىڭ زەيىندەرىن ساباققا اۋدارۋ.
ءمۇعالىمنىڭ كىرىسپە ءسوزى: قۇرمەتتى وقۋشىلار، ۇستازدار!
ءبىزدىڭ بۇگىنگى ساباعىمىز – اقىن، ويشىل، مۇسىلمان ءدىنىنىڭ اتاقتى قايراتكەرى، فيلوسوف، عۇلاما عالىم، احمەت ءياساۋيدىڭ «ديۋاني حيكمەت» («دانالىق كىتابى») كىتابىنىڭ تاربيەلىك ءمانىن اشۋعا ارنالعان ىزدەندىرۋ ساباعى. سوندىقتان، ەڭ اۋەلى وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتتەرىمەن ىزدەنۋ ناتيجەسىندە تاپقان ماتەريالدارىمەن تانىسىپ كورەيىك.
1. احمەت ءياساۋيدىڭ ومىرىنەن مالىمەت.
2. ءياساۋيدىڭ ۇستازى ارىستانبابقا سيپاتتاما بەرۋ.
3. ياساۋي كەسەنەسىنىڭ تاريحى جايلى نە ايتار ەدىڭدەر؟
ءمۇعالىم ءسوزى: ەندەشە وقۋشىلار قىلۋەتتە ءومىر كەشىپ، بابامىزدىڭ ماڭگى وشپەس اسىل مۇراسى – «ديۋاني حيكمەت» («دانالىق كىتابى») قىپشاق ديالەكتىلەرىمەن كونە تۇركى تىلىندە جازىلعان. ياعني، احمەت ياساۋي سوپىلىق – فيلوسوفيالىق دۇنيەتانىمدارىن ءوزىنىڭ «دانالىق كىتابى» ەڭبەگىندە بايان ەتەدى. ءتۇپ نۇسقاسى ساقتالماعان. بىزگە جەتكەنى ءحۇ-حۇى عاسىرلارداعى كوشىرمەسى عانا.
ديۋان – جيناق، حيكمەت – اللانىڭ قۇدىرەت كۇشى، ياعني «اللانىڭ اق جولىن باياندايتىن كىتاپ» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. ءياساۋيدىڭ كىتابىن تاقىرىبى جاعىنان ەكى توپتا جىكتەپ قاراستىرۋعا بولادى: 1. سوپىلىق ءىلىمىنىڭ مازمۇنىن ولەڭ تۇرىندە جىرلاعان حيكمەتتەر توبى. بۇعان ۇگىت، ناسيحات، وسيەت ۇلگىسىندە جازىلعان تالىم-تاربيە سيپاتىنداعى حيكمەتتەر جاتادى. 2. اقىننىڭ ءوز كەزىندەگى ءداۋىر، قوعام بەينەسىن جاسايتىن ليريكالىق شىعارمالارى.
قۇل قوجا احمەت، ءاربىر ءسوزىڭ دەرتكە دارمەن،
تالىپتەرگە (شاكىرتتەرگە) بايان ەتسەم قالماس ارمان.
ءتورت مىڭ ءتورت ءجۇز حيكمەت ايت حاق پارمەنىمەن،
پارمەن بولسا ولگەنشە جىرلاسام مەن، - دەپ، دانالىق سوزدەرىنىڭ 4 مىڭ 400 جول ەكەندىگىن ەسكەرتكەن.
اباي ايتقان اسىل ءسوز بار: «مۇنى جازعان بىلگەن قۇل، اتىن بىلمە، ءسوزىن ءبىل». ۇلىقتەكتى ۇلى وسيتەناماسىنداي «ديۋاني حيكمەت» تۋراسىندا تۇركىستاندىق عۇلاما:
ەسكەرتكىش قالدىردىم مەن وجەتتىگە،
قاستەرلەپ، ارۋاعىمنان مەدەت تىلە، - دەپتى. ياعني بىزگە باعىشتاعان اماناتىنداي.
ساباق بارىسىندا وقۋشىلارعا بەرىلەتىن ىزدەندىرۋ سۇراق: «ديۋاني حيكمەت» كىتابى تۋرالى ءوز كوزقاراستارىڭدى، پىكىرلەرىڭدى جيناقتاپ قاعازعا ءتۇسىرىپ وتىرىڭدار (وي تۇيىندەۋ).
ەندىگى كەزەكتە حيكمەتتەرىنەن ۇزىندىلەر وقىپ، نەگىزگى ويىن انىقتاپ، پوەتيكالىق، سالىستىرمالى تالداۋ جاساپ كورسەتەمىز.
سوزدىك جۇمىس. زىكىر – بۇل قۇدايدى ماداقتاپ ايتىلاتىن ولەڭدەر؛ تاقۋا – ءدىندار، ءدىنشىل؛ اقىرەت – و، دۇنيە، ماشحار؛ تامۇق – ءدىني ۇعىم بويىنشا، كۇناھار ادامعا و دۇنيەدە ازاپ كورسەتەتىن جەر، توزاق؛ ناقاق - بوستان - بوس، جازىقسىز.
رۋحاني قۇندىلىقتار قاي زاماندا بولماسىن ەسكىرمەيدى، جوعالمايدى. دۇنيەدە ماتەريالدىق قۇندىلىقتار عانا جاڭارىپ، وزگەرىسكە تۇسەدى. ال ادامگەرشىلىك پەن جاۋىزدىق، جومارتتىق پەن ساراڭدىق، كەڭپەيىلدىلىك پەن قىزعانشاقتىق، بايلىق پەن كەدەيلىك، اماناتقا قيانات، اتا-اناعا قۇرمەت ت.ب. ادامنىڭ سيپاتتارى قاي ۋاقىت بولماسىن اداممەن بىرگە. سوندىقتان دا، يسلام ءداۋىرى ادەبيەتىنىڭ مەكتەپ وقۋشىلارىناع كەلەشەك ۇرپاققا بەرەر تابيەلىك قۇندىلىعى مول.
پايدالانىلعان ادەبيەتتەر:
1. كەرىمبەكوۆا ب.، مۇقانوۆا ج. قازاق ادەبيەتى. جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ 6-سىنىبىنا ارنالعان وقۋلىق.– الماتى: مەكتەپ، 2018. – 152 ب.
2. وردا گ.، دارىبايەۆ س. قازاق ادەبيەتى. جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ 8-سىنىبىنا ارنالعان وقۋلىق. – الماتى: مەكتەپ، 2018. – 176 ب.
3. كەرىمبەكوۆا ب. قازاق ادەبيەتىن وقىتۋ ادىستەمەسى: وقۋ قۇرالى. – استانا: فوليانت، 2017. – 160 ب.
4. كامال قىزى ج. قازاق ادەبيەتىنىڭ تەوريالىق جانە ادىستەمەلىك ماسەلەلەرى: وقۋ قۇرالى. – الماتى: باستاۋ، 2017. – 336 ب.
5. جۋسانبايەۆا س.ب.، الىمتايەۆا ل.ت. قازاق ءتىلىن وقىتۋدىڭ يننوۆاسيالىق ادىستەمەسى. – الماتى: قازاق ۋنيۆەرسيتەتى، 2016. – 163 6.
6. جۇماقايەۆا ب.د. قازاق ادەبيەتىن وقىتۋ ادىستەمەسى: وقۋلىق .– الماتى: قىزدار ۋنيۆەرسيتەتى، 2015. – 242 ب.
تاڭىربەرگەنوۆا ا.
اباي اتىنداعى ءقازۇپۋ-دىڭ 2 كۋرس ماگيسترانتى