قاھارمان تۇلعا - باۋىرجان مومىش ۇلى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قاھارمان تۇلعا - باۋىرجان مومىش ۇلى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. ۇلى وتان سوعىسىندا ەلىن، جەرىن قورعاپ قالۋدا اسقان قاھارماندىق كورسەتكەن حالىق قاھارمانى باۋىرجان مومىشۇلىن ءاردايىم ەسكە الا وتىرىپ، ءقادىر تۇتۋ.
2. وقۋشىلارعا باتىردىڭ ءومىر جولىن، ماڭگى وشپەس ەرلىك جولىن، ناقىل سوزدەرىمەن تانىستىرۋ.
3. وقۋشىلاردى ۇلتجاندىلىققا، باۋىرمالدىققا، باتىرلىققا باۋلي وتىرىپ تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى:
ساباقتىڭ ءادىسى:
كورنەكىلىگى: قاناتتى سوزدەر، باتىردىڭ ءومىرىن بەينەلەيتىن سلايدتار،
ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى:
امانداسۋ، تۇگەلدەۋ. ءان ۇران ورىنداۋ. ۇلى وتان سوعىسىنىڭ ارداگەرلەرىن 1 مينۋت ۇنسىزدىكپەن ەسكە الۋ.
پسيحولوگيالىق دايىندىق.
وقۋشىلاردى توپتارعا ءبولۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ: «ەلباسىنا ارناۋ» ءوز جاندارىنان ولەڭ شىعارۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. وي قوزعاۋ. «سوعىس» دەگەن ءسوزدى ەستىگەندە كوز الدارىڭا نە ەلەستەيدى؟
2. ومىردەرەك «بالا باۋىرجاننان، باتىر باۋىرجانعا» دەيىن.
3. مانەرلەپ وقۋ. ارناۋ. (اقىنداردىڭ ولەڭ جىرلارى)
4. ب مومىش ۇلى جاستاردى نەدەن جيرەندىرىپ؟ نە ۇندەگەن؟
5. ب مومىش ۇلىنىڭ ەڭبەكتەرىمەن جانە ناقىل سوزدەرىمەن تانىسۋ
6. ب مومىش ۇلىنىڭ كىسىلىك كەلبەتى. وقۋشىلارعا تاپسىرما
7.
ءمۇعالىم ءسوزى:
يا، جەڭىستى سان ميلليونداعان ادامدار بەس جىل بويى مينۋتتاپ، ساعاتتاپ، جىلداپ سارىلا كۇتتى ەمەس پە؟ اقىرى، ولاردىڭ ءۇمىتى مەن سەنىمى اقتالدى. ءبىراق سول جەڭىس وڭايلىقپەن كەلگەن جوق. جەڭىس جولىندا وتان ءۇشىن وت كەشىپ ميلليونداعان اسىل ازاماتتار مەرت بولدى.
ءبىزدىڭ قازاقستاندا دا سوعىس وتى شارپىماعان شاڭىراق كەم دە كەم.
جاۋعا قارسى اتىلعان ون وقتىڭ توعىزى قازاقستاندا جاسالدى. وسى قان مايداندا مەرت بولعان ەرلەردىڭ رۋحىنا، ءبىزدىڭ ارامىزدا اسقار تاۋداي بولىپ جۇرگەن اتا – اپالارىمىزعا باسىمىزدى ءيىپ تاعزىم ەتەيىك. ولاردىڭ ەرلىك ىستەرىن ەشكىم دە، ەشقاشان دا ۇمىتپاۋعا ءتيىس.
2015 جىلى ۇلى وتان سوعىسىنىڭ اياقتالعانىنا 70 جىل تولادى. 1941 جىلدىڭ 22 ماۋسىمىندا فاشيستىك گەرمانيانىڭ كەڭەس وداعىنا وپاسىزدىقپەن باسىپ كىرگەنىنە بيىلعى جىلى 70 جىل تولماق. 1418 كۇن مەن تۇنگە سوزىلعان سۇراپىل سوعىستا ءبىزدىڭ سان مىڭداعان باۋىرلارىمىز وتان ءۇشىن وتقا ءتۇسىپ، قانشاما بوزداقتارىمىز سۇم سوعىستىڭ قۇربانى بولعانى – اششى شىندىق. ولاردىڭ باسىم كوپشىلىگى ەرلىكتىڭ ەرەن ۇلگىسىن كورسەتىپ، حالقىمىزدىڭ ەرلىك رۋحىن اسقاق¬تات - تى. مىسالى؛ مانشۇك مامبەتوۆا، ءاليا مولداعۇلوۆا، باۋىرجان مومىش ۇلى، تالعات جاقىپبەك ۇلى بيگەلدينوۆ -
كوزىنىڭ تىرىسىندە - اق اتى اڭىزعا اينالعان تۇلعا – باۋىرجان مومىش ۇلى تۋرالى ءبىز نە بىلەمىز؟ راس ول – جاۋجۇرەك باتىر دا، قولباسشى دا، قالامگەر. ارينە قازاق تاريحىندا باتىر دا، قولباسشى دا از بولعان جوق. ءبىراق ولاردىڭ داڭقى التى الاشتان ءارى اسىپ كورگەن ەمەس. ال، باۋىرجان اتامىزدى تورتكۇل دۇنيە حالقى تۇگەل تانىدى. ونىڭ قاھارماندىق قايسار تۇلعاسى مەن ادامزات بالاسىندا سيرەك كەزدەسەتىن وزىق اقىل ويى، قاراعايعا قارسى بىتكەن بۇتاقتاي الابوتەن مىنەزى ەستىگەن جۇرتتى تەگىس ءتانتى ەتتى. باۋىرجان مومىشۇلىن وزگەلەردەن دارالاپ تۇرعان ەرەكشە قاسيەتى - ونىڭ قالام مەن قارۋدى قاتار ۇستاۋى، قاي كەزدە دە ۇلت مۇددەسىن قايمىقپاي قورعاۋى. ەكىنشى جاعىنان العاندا باۋىرجان قازاقتىڭ كەشەگى وت ءتىلدى، وراق اۋىزدى، ءارى اقىن، ءارى باتىر تۇلعالاردىڭ زاڭدى جالعاسى. «ءقادىرىن بىلمەپپىز عوي ءتىرى كەزدە»- دەپ جىرلار قازاق مەن ولگەندە، ۇرپاق اتار سەكسەنمەنەن جۇزدىگىمدى.
1. ومىردەرەك «بالا باۋىرجاننان، باتىر باۋىرجانعا» دەيىن.
1910 جىلدىڭ 24 جەلتوقسانىندا جامبىل وبلىسى، جۋالى اۋدانى،
مىڭبۇلاق اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن.
1921 جىلى – اۋليەاتاداعى اسا ينتەرناتىنا وقۋعا كەلەدى.
1924ج - ءۇشىنشى سىنىپتا شىمكەنتتىڭ جەتىجىلدىق مەتەبىنە اۋىستىرىلادى.
1928ج - مەكتەپتى ۇزدىك باعامەن ءبىتىرىپ، ورىنبورعا كەلەدى. ءبىراق الەۋمەتتىك جاعدايىنا بايلانىستى كەرى قايتادى.
1928 - 1930ج - باستاۋىش مەكەپتە ءمۇعالىم بولىپ جۇمىس جاسايدى.
1932ج - قىزىل ارميا قاتارىنا شاقىرىلادى. قىزىمەتىن وتەپ قايتقان سوڭ شىمكەنت، الماتى ونەركاسىپ بانكىلەرىندە جۇمىس جاسايدى.
1936ج - لەنينگراد فينانس اكادەمياسى جانىنداعى كۋرستى بىتىرەدى.
1939ج - اكەسى مومىش قايتىس بولادى.
1941ج - سوعىس باستالعاندا 316 - اتقىشتار ديۆيزياسىنىڭ قۇرامىندا مايدانعا اتتانادى. وسى جىلى ماسكەۋ تۇبىندە ۇرىستار جۇرگىزىپ، ەرلىگىمەن كوزگە تۇسەدى،.
1941 - 1945ج - پانفيلوۆ اتىنداعى 8 - گۆارديالىق ديۆيزيانىڭ باتالون، پولك كامانديرى بولادى. سوعىستىڭ سوڭعى جىلدارى وسى ديۆيزيانى باسقارادى.
1942ج - «قىزىل جۇلدىز» وردەنىمەن ماراپاتتالادى.
1944ج جارالانعانىنا بايلانىستا الماتى گوسپيتالىنە جىبەرىلەدى.
1950 - 1955ج اسكەري اكادەميادا ساباق بەرەدى.
1982ج 10 ماۋسىمدا دۇنيەدەن وزادى.
1990ج كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعى بەرىلەدى.
مانەرلەپ وقۋ. ارناۋ. (اقىنداردىڭ ولەڭ جىرلارى)
ب مومىش ۇلى جاستاردى نەدەن جيرەدىرىپ؟ نە ۇندەگەن؟
قاراسۋ ورتا جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەبى.
سىنىپ جەتەكشىسى: ا. ۋتەگالييەۆا
قاھارمان تۇلعا - باۋىرجان مومىش ۇلى. جۇكتەۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. ۇلى وتان سوعىسىندا ەلىن، جەرىن قورعاپ قالۋدا اسقان قاھارماندىق كورسەتكەن حالىق قاھارمانى باۋىرجان مومىشۇلىن ءاردايىم ەسكە الا وتىرىپ، ءقادىر تۇتۋ.
2. وقۋشىلارعا باتىردىڭ ءومىر جولىن، ماڭگى وشپەس ەرلىك جولىن، ناقىل سوزدەرىمەن تانىستىرۋ.
3. وقۋشىلاردى ۇلتجاندىلىققا، باۋىرمالدىققا، باتىرلىققا باۋلي وتىرىپ تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى:
ساباقتىڭ ءادىسى:
كورنەكىلىگى: قاناتتى سوزدەر، باتىردىڭ ءومىرىن بەينەلەيتىن سلايدتار،
ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى:
امانداسۋ، تۇگەلدەۋ. ءان ۇران ورىنداۋ. ۇلى وتان سوعىسىنىڭ ارداگەرلەرىن 1 مينۋت ۇنسىزدىكپەن ەسكە الۋ.
پسيحولوگيالىق دايىندىق.
وقۋشىلاردى توپتارعا ءبولۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ: «ەلباسىنا ارناۋ» ءوز جاندارىنان ولەڭ شىعارۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. وي قوزعاۋ. «سوعىس» دەگەن ءسوزدى ەستىگەندە كوز الدارىڭا نە ەلەستەيدى؟
2. ومىردەرەك «بالا باۋىرجاننان، باتىر باۋىرجانعا» دەيىن.
3. مانەرلەپ وقۋ. ارناۋ. (اقىنداردىڭ ولەڭ جىرلارى)
4. ب مومىش ۇلى جاستاردى نەدەن جيرەندىرىپ؟ نە ۇندەگەن؟
5. ب مومىش ۇلىنىڭ ەڭبەكتەرىمەن جانە ناقىل سوزدەرىمەن تانىسۋ
6. ب مومىش ۇلىنىڭ كىسىلىك كەلبەتى. وقۋشىلارعا تاپسىرما
7.
ءمۇعالىم ءسوزى:
يا، جەڭىستى سان ميلليونداعان ادامدار بەس جىل بويى مينۋتتاپ، ساعاتتاپ، جىلداپ سارىلا كۇتتى ەمەس پە؟ اقىرى، ولاردىڭ ءۇمىتى مەن سەنىمى اقتالدى. ءبىراق سول جەڭىس وڭايلىقپەن كەلگەن جوق. جەڭىس جولىندا وتان ءۇشىن وت كەشىپ ميلليونداعان اسىل ازاماتتار مەرت بولدى.
ءبىزدىڭ قازاقستاندا دا سوعىس وتى شارپىماعان شاڭىراق كەم دە كەم.
جاۋعا قارسى اتىلعان ون وقتىڭ توعىزى قازاقستاندا جاسالدى. وسى قان مايداندا مەرت بولعان ەرلەردىڭ رۋحىنا، ءبىزدىڭ ارامىزدا اسقار تاۋداي بولىپ جۇرگەن اتا – اپالارىمىزعا باسىمىزدى ءيىپ تاعزىم ەتەيىك. ولاردىڭ ەرلىك ىستەرىن ەشكىم دە، ەشقاشان دا ۇمىتپاۋعا ءتيىس.
2015 جىلى ۇلى وتان سوعىسىنىڭ اياقتالعانىنا 70 جىل تولادى. 1941 جىلدىڭ 22 ماۋسىمىندا فاشيستىك گەرمانيانىڭ كەڭەس وداعىنا وپاسىزدىقپەن باسىپ كىرگەنىنە بيىلعى جىلى 70 جىل تولماق. 1418 كۇن مەن تۇنگە سوزىلعان سۇراپىل سوعىستا ءبىزدىڭ سان مىڭداعان باۋىرلارىمىز وتان ءۇشىن وتقا ءتۇسىپ، قانشاما بوزداقتارىمىز سۇم سوعىستىڭ قۇربانى بولعانى – اششى شىندىق. ولاردىڭ باسىم كوپشىلىگى ەرلىكتىڭ ەرەن ۇلگىسىن كورسەتىپ، حالقىمىزدىڭ ەرلىك رۋحىن اسقاق¬تات - تى. مىسالى؛ مانشۇك مامبەتوۆا، ءاليا مولداعۇلوۆا، باۋىرجان مومىش ۇلى، تالعات جاقىپبەك ۇلى بيگەلدينوۆ -
كوزىنىڭ تىرىسىندە - اق اتى اڭىزعا اينالعان تۇلعا – باۋىرجان مومىش ۇلى تۋرالى ءبىز نە بىلەمىز؟ راس ول – جاۋجۇرەك باتىر دا، قولباسشى دا، قالامگەر. ارينە قازاق تاريحىندا باتىر دا، قولباسشى دا از بولعان جوق. ءبىراق ولاردىڭ داڭقى التى الاشتان ءارى اسىپ كورگەن ەمەس. ال، باۋىرجان اتامىزدى تورتكۇل دۇنيە حالقى تۇگەل تانىدى. ونىڭ قاھارماندىق قايسار تۇلعاسى مەن ادامزات بالاسىندا سيرەك كەزدەسەتىن وزىق اقىل ويى، قاراعايعا قارسى بىتكەن بۇتاقتاي الابوتەن مىنەزى ەستىگەن جۇرتتى تەگىس ءتانتى ەتتى. باۋىرجان مومىشۇلىن وزگەلەردەن دارالاپ تۇرعان ەرەكشە قاسيەتى - ونىڭ قالام مەن قارۋدى قاتار ۇستاۋى، قاي كەزدە دە ۇلت مۇددەسىن قايمىقپاي قورعاۋى. ەكىنشى جاعىنان العاندا باۋىرجان قازاقتىڭ كەشەگى وت ءتىلدى، وراق اۋىزدى، ءارى اقىن، ءارى باتىر تۇلعالاردىڭ زاڭدى جالعاسى. «ءقادىرىن بىلمەپپىز عوي ءتىرى كەزدە»- دەپ جىرلار قازاق مەن ولگەندە، ۇرپاق اتار سەكسەنمەنەن جۇزدىگىمدى.
1. ومىردەرەك «بالا باۋىرجاننان، باتىر باۋىرجانعا» دەيىن.
1910 جىلدىڭ 24 جەلتوقسانىندا جامبىل وبلىسى، جۋالى اۋدانى،
مىڭبۇلاق اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن.
1921 جىلى – اۋليەاتاداعى اسا ينتەرناتىنا وقۋعا كەلەدى.
1924ج - ءۇشىنشى سىنىپتا شىمكەنتتىڭ جەتىجىلدىق مەتەبىنە اۋىستىرىلادى.
1928ج - مەكتەپتى ۇزدىك باعامەن ءبىتىرىپ، ورىنبورعا كەلەدى. ءبىراق الەۋمەتتىك جاعدايىنا بايلانىستى كەرى قايتادى.
1928 - 1930ج - باستاۋىش مەكەپتە ءمۇعالىم بولىپ جۇمىس جاسايدى.
1932ج - قىزىل ارميا قاتارىنا شاقىرىلادى. قىزىمەتىن وتەپ قايتقان سوڭ شىمكەنت، الماتى ونەركاسىپ بانكىلەرىندە جۇمىس جاسايدى.
1936ج - لەنينگراد فينانس اكادەمياسى جانىنداعى كۋرستى بىتىرەدى.
1939ج - اكەسى مومىش قايتىس بولادى.
1941ج - سوعىس باستالعاندا 316 - اتقىشتار ديۆيزياسىنىڭ قۇرامىندا مايدانعا اتتانادى. وسى جىلى ماسكەۋ تۇبىندە ۇرىستار جۇرگىزىپ، ەرلىگىمەن كوزگە تۇسەدى،.
1941 - 1945ج - پانفيلوۆ اتىنداعى 8 - گۆارديالىق ديۆيزيانىڭ باتالون، پولك كامانديرى بولادى. سوعىستىڭ سوڭعى جىلدارى وسى ديۆيزيانى باسقارادى.
1942ج - «قىزىل جۇلدىز» وردەنىمەن ماراپاتتالادى.
1944ج جارالانعانىنا بايلانىستا الماتى گوسپيتالىنە جىبەرىلەدى.
1950 - 1955ج اسكەري اكادەميادا ساباق بەرەدى.
1982ج 10 ماۋسىمدا دۇنيەدەن وزادى.
1990ج كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعى بەرىلەدى.
مانەرلەپ وقۋ. ارناۋ. (اقىنداردىڭ ولەڭ جىرلارى)
ب مومىش ۇلى جاستاردى نەدەن جيرەدىرىپ؟ نە ۇندەگەن؟
قاراسۋ ورتا جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەبى.
سىنىپ جەتەكشىسى: ا. ۋتەگالييەۆا
قاھارمان تۇلعا - باۋىرجان مومىش ۇلى. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: باۋىرجان مومىش ۇلى «جاۋىنگەردىڭ تۇلعاسى»
-
كىرىكتىرىلگەن ۇيىمداستىرىلعان وقۋ قىزمەتى.
