قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلعانىنا – 550جىل
تاقىرىبى: قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلعانىنا – 550جىل
ماقساتى: ەرتىستەن ەدىلگە دەيىن سوزىلعان سايىن دالانى وزىنە باعىندىرىپ، 1465جىلى شۋ وزەنىنىڭ بويىندا العاش «قازاق» دەگەن اتاۋمەن جانىبەك پەن كەرەي ىرگە تاسىن قالاعان قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلعانىنا 550 جىل بولعان وسى حاندىقتىڭ العاشقى حاندارى، قۇرىلۋ تاريحى، بەلگىلى حاندارى، حالقى مەن حالىق بولىپ قالىپتاسۋ پروسەسى تۋرالى ءبىلىم الۋشىلارعا تەرەڭ ماعلۇمات بەرە وتىرىپ، ءوز تۋعان ەلىنىڭ تاريحىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ.
ءوتۋ ءادىسى: پرەسس – كونفەرەنسيا
پرەسس – كونفەرەنسيا بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ ءساتى: (ءادىل قازىلار القاسى سايلانادى جانە بايانداماشىلارعا ءادىل باعاسىن بەرەدى.) ارمىسىزدار بۇگىنگى «قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلعانىنا – 550جىل» اتى پرەسس – كونفەرەنسياعا جينالعان وقىتۋشىلار جانە ءبىلىم الۋشىلار! 1465جىلدارى كەرەي مەن جانىبەك ءابىلحايىر حاندىعىنان ءبولىنىپ شىعىپ، شۋ مەن تالاس وزەندەرىنىڭ اراسىنداعى ايماققا ورنالاسىپ، قازاقتىڭ تۋىن كوككە كوتەرگەنى تاريحتان ايان. «قازاق» دەپ ۇران تاستاعاندا رۋحى كوتەرىلىپ، نامىسى ويانعان بارلىق قازاق تايپالارى تۇگەل جينالىپ، قازاق حاندىعىنىڭ ىرگەسىن قالاعانىن بارشامىز بىلەمىز. البەتتە، ودان كەيىن تاعدىر سان ءتۇرلى سىناققا سالدى ءبىزدى. ءۇش عاسىر تاريحىمىزبەن ار – وجدانىمىز تابانعا تاپتالدى. ءتۇرلى ناۋبەتتى باستان وتكەردىك. ءبىراق، مىڭ ءولىپ مىڭ تىرىلگەن قازاق اقىرى ازاتتىعىن الدى. ال، قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ – سول ازاتتىق سىيلاعان بابالارعا دەگەن قۇرمەت بولسا كەرەك.
تۇرىكتىڭ ءبىر بۇتاعى قازاق ەدى،
قايسار مىنەز، ءور ەدى، عاجاپ ەدى.
جانىبەك، كەرەي حاندار باسىن قوسىپ،
ومىرگە كەلگەن ەدى قازاق ەلى.
التاي مەن اتىراۋدىڭ اراسىندا
جەتىسۋ، جەتى وزەننىڭ ساعاسىندا.
بىرىگىپ ۇلى، ورتا، كىشى ءجۇز بوپ،
حاندىق قۇردى قازاق ءوز دالاسىندا
وسى تاريحي وقيعاعا بايلانىستى كوللەدج ءبىلىم الۋشىلارى مىناداي تاقىرىپتارعا باياندامالار دايىندادى:
بايانداما تاقىرىپتارى:
1. قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋى. كەرەي مەن جانىبەك حاندار.
( اسەتوۆا ا.)
2. وبرازوۆانيە كازاحسكوي نارودنوستي (شۋشپانوۆا ي.)
3. قاسىم حان تۇسىنداعى قازاق حاندىعى («قاسىم حاننىڭ قاسقا جولى») (بەيسەنبەكوۆا د.)
4. دەموگرافيچەسكوە سيتۋاسيا كازاحستانا سو ۆرەمەن ستانوۆلەنيە كازاحسكوگو حانستۆا. ( نۇرتايەۆا ب.)
5. ەسىم حاننىڭ بيلىك قۇرۋى جانە ادات زاڭدارى. (كەڭەسحانوۆ ن.)
6. قازاق حاندىعى تاۋكە حان كەزەڭىندە. «جەتى جارعى» زاڭدارى. (كەڭەسبەك ق.)
7. قازاق حاندىعى تۋرالى دەرەك كوزدەر. (ماحمۇد قاشقاري، حايدار دۋلاتي) (مۇراتبەكوۆا جانسايا)
8. يستوريا وسنوۆانيا كازاحسكوگو حانستۆا.
9. ابىلاي حان - كورەگەن ساياساتكەر جانە ديپلومات.
10. تۋرا بيدە تۋعان جوق... (تولە بي، ايتەكە بي، قازبەك بي)
قورىتىندى. قۇرمەتتى ۇستازدار قاۋىمى جانە ءبىلىم الۋشىلار بۇگىنگى ءىس شاراعا قاتىسقاندارىڭىزعا ۇلكەن راحمەت. وسى كونفەرەنسيامىزدا ۇزدىك شىققان بايانداماشىلاردى ماراپاتتايمىن.
(ماراپاتتاۋ ءى، ءىى، ءىىى ورىنعا ماقتاۋ قاعازدارى بەرىلەدى.)
ەلباسىمىز ن. ءا. نازاربايەۆ «ءوز تاريحىن بىلمەگەن حالىق، ءوزىن دە سىيلامايدى» دەگەن. سوندىقتان ءار قايسىمىز ءوز ەلىمىز تاريحىن ءارقاشاندا جادىمىزدا ساقتاپ، ماقتان ەتەيىك.
كوك اسپان تۇسىندەي جەلبىرەپ بايراعى،
ءبىر مۇددە ءبىر ماقسات الدىنا قويعانى.
كوك تۇرىك وتانى بۇگىنگى قازاقتىڭ،
تاۋەلسىز ماڭگىلىك ەل بولۋ ارمانى،- دەپ كونفەرەنسيامىزدى اياقتايمىز. كەلگەندەرىڭىزگە راحمەت.
ماقساتى: ەرتىستەن ەدىلگە دەيىن سوزىلعان سايىن دالانى وزىنە باعىندىرىپ، 1465جىلى شۋ وزەنىنىڭ بويىندا العاش «قازاق» دەگەن اتاۋمەن جانىبەك پەن كەرەي ىرگە تاسىن قالاعان قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلعانىنا 550 جىل بولعان وسى حاندىقتىڭ العاشقى حاندارى، قۇرىلۋ تاريحى، بەلگىلى حاندارى، حالقى مەن حالىق بولىپ قالىپتاسۋ پروسەسى تۋرالى ءبىلىم الۋشىلارعا تەرەڭ ماعلۇمات بەرە وتىرىپ، ءوز تۋعان ەلىنىڭ تاريحىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ.
ءوتۋ ءادىسى: پرەسس – كونفەرەنسيا
پرەسس – كونفەرەنسيا بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ ءساتى: (ءادىل قازىلار القاسى سايلانادى جانە بايانداماشىلارعا ءادىل باعاسىن بەرەدى.) ارمىسىزدار بۇگىنگى «قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلعانىنا – 550جىل» اتى پرەسس – كونفەرەنسياعا جينالعان وقىتۋشىلار جانە ءبىلىم الۋشىلار! 1465جىلدارى كەرەي مەن جانىبەك ءابىلحايىر حاندىعىنان ءبولىنىپ شىعىپ، شۋ مەن تالاس وزەندەرىنىڭ اراسىنداعى ايماققا ورنالاسىپ، قازاقتىڭ تۋىن كوككە كوتەرگەنى تاريحتان ايان. «قازاق» دەپ ۇران تاستاعاندا رۋحى كوتەرىلىپ، نامىسى ويانعان بارلىق قازاق تايپالارى تۇگەل جينالىپ، قازاق حاندىعىنىڭ ىرگەسىن قالاعانىن بارشامىز بىلەمىز. البەتتە، ودان كەيىن تاعدىر سان ءتۇرلى سىناققا سالدى ءبىزدى. ءۇش عاسىر تاريحىمىزبەن ار – وجدانىمىز تابانعا تاپتالدى. ءتۇرلى ناۋبەتتى باستان وتكەردىك. ءبىراق، مىڭ ءولىپ مىڭ تىرىلگەن قازاق اقىرى ازاتتىعىن الدى. ال، قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ – سول ازاتتىق سىيلاعان بابالارعا دەگەن قۇرمەت بولسا كەرەك.
تۇرىكتىڭ ءبىر بۇتاعى قازاق ەدى،
قايسار مىنەز، ءور ەدى، عاجاپ ەدى.
جانىبەك، كەرەي حاندار باسىن قوسىپ،
ومىرگە كەلگەن ەدى قازاق ەلى.
التاي مەن اتىراۋدىڭ اراسىندا
جەتىسۋ، جەتى وزەننىڭ ساعاسىندا.
بىرىگىپ ۇلى، ورتا، كىشى ءجۇز بوپ،
حاندىق قۇردى قازاق ءوز دالاسىندا
وسى تاريحي وقيعاعا بايلانىستى كوللەدج ءبىلىم الۋشىلارى مىناداي تاقىرىپتارعا باياندامالار دايىندادى:
بايانداما تاقىرىپتارى:
1. قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋى. كەرەي مەن جانىبەك حاندار.
( اسەتوۆا ا.)
2. وبرازوۆانيە كازاحسكوي نارودنوستي (شۋشپانوۆا ي.)
3. قاسىم حان تۇسىنداعى قازاق حاندىعى («قاسىم حاننىڭ قاسقا جولى») (بەيسەنبەكوۆا د.)
4. دەموگرافيچەسكوە سيتۋاسيا كازاحستانا سو ۆرەمەن ستانوۆلەنيە كازاحسكوگو حانستۆا. ( نۇرتايەۆا ب.)
5. ەسىم حاننىڭ بيلىك قۇرۋى جانە ادات زاڭدارى. (كەڭەسحانوۆ ن.)
6. قازاق حاندىعى تاۋكە حان كەزەڭىندە. «جەتى جارعى» زاڭدارى. (كەڭەسبەك ق.)
7. قازاق حاندىعى تۋرالى دەرەك كوزدەر. (ماحمۇد قاشقاري، حايدار دۋلاتي) (مۇراتبەكوۆا جانسايا)
8. يستوريا وسنوۆانيا كازاحسكوگو حانستۆا.
9. ابىلاي حان - كورەگەن ساياساتكەر جانە ديپلومات.
10. تۋرا بيدە تۋعان جوق... (تولە بي، ايتەكە بي، قازبەك بي)
قورىتىندى. قۇرمەتتى ۇستازدار قاۋىمى جانە ءبىلىم الۋشىلار بۇگىنگى ءىس شاراعا قاتىسقاندارىڭىزعا ۇلكەن راحمەت. وسى كونفەرەنسيامىزدا ۇزدىك شىققان بايانداماشىلاردى ماراپاتتايمىن.
(ماراپاتتاۋ ءى، ءىى، ءىىى ورىنعا ماقتاۋ قاعازدارى بەرىلەدى.)
ەلباسىمىز ن. ءا. نازاربايەۆ «ءوز تاريحىن بىلمەگەن حالىق، ءوزىن دە سىيلامايدى» دەگەن. سوندىقتان ءار قايسىمىز ءوز ەلىمىز تاريحىن ءارقاشاندا جادىمىزدا ساقتاپ، ماقتان ەتەيىك.
كوك اسپان تۇسىندەي جەلبىرەپ بايراعى،
ءبىر مۇددە ءبىر ماقسات الدىنا قويعانى.
كوك تۇرىك وتانى بۇگىنگى قازاقتىڭ،
تاۋەلسىز ماڭگىلىك ەل بولۋ ارمانى،- دەپ كونفەرەنسيامىزدى اياقتايمىز. كەلگەندەرىڭىزگە راحمەت.
You Might Also Like
