قازاقستاننىڭ 1920-1940 جىلدارداعى قوعامدىق-ساياسي جاعدايى
قىزىلوردا وبلىسى،
شيەلى اۋدانى №153 ش. ەسەنوۆ اتىنداعى مەكتەپ-ليسەيى
تاريح-قۇقىق ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى: بيتايەۆا سالتانات ەسەنگەلدى قىزى
قازاقستان تاريحى 9 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاقستاننىڭ 1920-1940 جىلدارداعى قوعامدىق-ساياسي جاعدايى
ساباقتىڭ ماقساتى: ۇلى وتان سوعىسى قارساڭىنداعى قازاقستاننىڭ ساياسي-ەكونوميكالىق دامۋىنا تالداۋ جاساۋ، ساياسي قىسىم جاعدايىنداعى رەسپۋبليكانىڭ سول كەزەڭدەگى دامۋ قورىتىندىلارىن شىعارۋ؛
ساباقتىڭ مىندەتتەرى:
ا) بىلىمدىك: وقۋشىلارعا توتاليتارلىق رەجيم مەن ءسوسياليزمنىڭ ستاليندىك ۇلگىسىنىڭ ءمانى مەن سيپاتىن ءتۇسىندىرۋ، كوممۋنيستىك پارتيا بيلەگەن تۇستا قازاقستاننىڭ لاگەرلەر ولكەسىنە اينالىپ، جازىقسىز ادامداردىڭ جازالانىپ، ازاپ شەككەنى جايلى بايانداۋ؛
ءا) تاربيەلىك: وقۋشىلارعا حالقىنىڭ وتكەنىن ۇمىتپاۋعا، ادىلەتسىزدىككە توزبەۋگە، ءوز تۋعان جەرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ ماقساتىندا حالىق قامىن ويلاعان اعالار ءىسىن ۇلگى ەتۋ؛
ب) دامىتۋشىلىق: قوعامداعى قۇبىلىستاردى سالىستىرا وتىرىپ، ايىرماشىلىقتاردى اجىراتىپ بىلۋگە، ءوز بەتىنشە قورىتىندى جاساۋعا داعدىلاندىرىپ، عىلىمي شىعارماشىلىق جۇمىستارعا جاعداي تۋعىزۋ؛
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى شىعارماشىلىق ىزدەنىس، پروبلەمالىق وقىتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى-يلليۋستراتيۆتى ءادىس، پروبلەمالىق مازمۇنداۋ
ءادىسى، توپتىق شىعارماشىلىق جۇمىستار
ساباقتا قولدانىلاتىن جاڭا تەحنولوگيا: ينتەراكتيۆتى وقىتۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: قازاقستاننىڭ ساياسي كارتاسى، تىرەك-سىزبالار، ۇلت زيالىلارىنىڭ
سۋرەتتەرى، ۇلەستىرمەلى توپتامالار، سلايدتار
بازالىق ءبىلىم: جەكە باسقا تابىنۋشىلىقتىڭ شەگىنە جەتۋى، زارداپتارى، ستاليندىك رەپرەسسيا
قۇرباندارى، قازاقستانداعى گۋلاگ تۇرمەلەرى
تىرەك ۇعىمدار: بيۋروكراتيا، رەپرەسسيا، «گولوششەكين گەنوسيدى»، گۋلاگ، جەكە باسقا تابىنۋ،
توتاليتاريزم
ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيە ءجۇزى تاريحى، قوعامتانۋ، ادەبيەت
تاقىرىپتى وقىتۋ جوسپارى:
1. ءستالينيزمنىڭ ورنىعۋى. جازالاۋ شارالارىنىڭ كۇشەيۋى.
2. قازاقستانداعى ءتوتاليتاريزمنىڭ كورىنىستەرى.
3. قازاقستان - لاگەرلەر ولكەسى.
4. زۇلماتتى جىلدار سۇمدىقتارى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. پسيحولوگيالىق دايىندىق:
- وقۋشىلارمەن قالىپتى پسيحولوگيالىق كليمات ورناتۋ؛
- وقۋشىلاردى ءۇش عىلىمي ورتالىققا ءبولۋ، ورتالىق جەتەكشىلەرىن تاعايىنداۋ،
عىلىمي ورتالىقتارعا ات قويۋ؛
1. «ولكەتانۋ» عىلىمي ورتالىعى؛
2. «تاريح» عىلىمي ورتالىعى؛
3. «اقيقات» عىلىمي ورتالىعى؛
ءىى. جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ: §14. قازاقستاننىڭ 1920-1940 جىلدارداعى
قوعامدىق-ساياسي جاعدايى
جاڭا ساباقتى بايانداۋ بارىسىندا وقۋشىلارعا تومەندەگىدەي كەستەگە تاقىرىپتاعى باستى ۇعىمدار، داتالار، اتاۋلار مەن ساندىق مالىمەتتەردى ءتۇسىرىپ وتىرۋدى تاپسىردىم. بۇل كەستە ساباقتى بەكىتۋ بولىمىندە تالقىلانادى.
«وي ءتۇيىن» كەستەسى:
باستى ۇعىمدار داتالار----------- اتاۋلار، ەسىمدەر ------------ ساندىق مالىمەتتەر
ءمۇعالىم كىرىسپەسى: جوسپاردىڭ ءبىرىنشى ماسەلەسىن تىرەك-سىزبا ارقىلى ءتۇسىندىردىم.
1-تىرەك-سىزبا
ءىىى. «عىلىمي زەرتتەۋلەرگە جول اشىق»
ءار عىلىمي ورتالىق الدىن الا بەرىلگەن تاپسىرمالار بويىنشا ءوز زەرتتەۋلەرىن تالداپ، قورىتىندىلايدى.
شارتى: -تاقىرىپتىڭ ايقىندىلىعى، ناقتىلىعى ەسكەرىلەدى؛
ء-سوز بايلىعى، ءتىل شەبەرلىگى ەسكەرىلەدى؛
-تىرەك-سىزبالار ارقىلى قورعاۋ؛
1«ولكەتانۋ» عىلىمي ورتالىعىنىڭ زەرتتەۋى
تاپسىرماسى: قازاقستانداعى ءتوتاليتاريزمنىڭ كورىنىسىنە سيپاتتاما بەرۋ
2«تاريح» عىلىمي ورتالىعىنىڭ زەرتتەۋى.
تاپسىرماسى:
قازاقستانداعى 1930جىلداردىڭ باس كەزەڭىندەگى لاگەرلەر جۇيەسىنە سيپاتتاما بەرۋ.
3 «اقيقات» عىلىمي ورتالىعىنىڭ زەرتتەۋى.
تاپسىرماسى: 1937-1938 ج. ج. ستاليندىك قۋعىن-سۇرگىننىڭ اقيقات زارداپتارىنا سيپاتتاما بەرۋ. (م. ءتاتىموۆ دەرەگى بويىنشا)
زۇلماتتى جىلدار سۇمدىقتارى
ءىۇ. جاڭا تاقىرىپتى بەكىتۋ ءبولىمى: «جۇلدىزدى ءسات»
ءار عىلىمي ورتالىققا ۇلەستىرمەلى توپتامالار ارقىلى شىعارماشىلىق تاپسىرمالار تاراتىلىپ جاۋاپتارى تالقىلاندى.
«ولكەتانۋ» عىلىمي ورتالىعى: «جازىقتى ما، اعالار؟» ولەڭ شۋماعىن شىعارۋ
«تاريح» عىلىمي ورتالىعى: 10 بالامالى تەست سۇراعىمەن جۇمىس
1. 1930ج 4 ساۋىردە كىمدى اتۋعا ۇكىم شىعارىلدى؟
ا) ج. ايماۋىتوۆ
ءا) م. جۇمابايەۆ
ب) ا. بايتۇرسىنوۆ
ۆ) م. دۋلاتوۆ
2. ستاليندىك جەندەتتەردىڭ قولىنان قازا بولعان، قازاقتىڭ تاريح مەكتەبىنىڭ نەگىزىن سالۋشى
ا) ە. بەكماحانوۆ
ءا) ءا. مارعۇلان
ب) م. شوقاي
ۆ) س. اسفەندياروۆ
3. قازاقستاننان قانشا ادام گۋلاگ تۇرمەلەرىنە جابىلىپ، اتىلدى؟
ا) 22 مىڭ ب) 27 مىڭ
ءا) 25 مىڭ ۆ) 39 مىڭ
4. ححع. 30-جىلدارى توتاليتارلىق كازارمالىق جۇيەنى ەنگىزگەن قايراتكەر كىم؟
ا) ف. ي. گولوششەكين
ءا) ي. ۆ. ستالين
ب) ن. س. حرۋششيەۆ
ۆ) ن. ي. ەجوۆ
4. “سوسيوليزم جولىمەن ىلگەرىلەگەن سايىن تاپ كۇرەسى شيەلەنىسە تۇسەدى” دەگەن ستاليندىك تەوريانىڭ سالدارى:
ا) جازالاۋ شارالارىن ەنگىزدى
ءا) “حالىق جاۋلارىن” جاپپاي جازالاۋ باستالدى
ب) جەكە ادام قۇقىعى اياققا تاپتالدى
ۆ) بارلىعى دۇرىس
«ولكەتانۋ» عىلىمي ورتالىعى:
تاپسىرما: گۋلاگ پەن كسرو تۇرمەلەرىندەگى قاماۋدا وتىرعاندار جايلى ستاتيستيكالىق
دەرەكپەن جۇمىس (9 سىنىپ حرەستوماتيا 105 بەت)
ءۇ. رەفلەكسيا. «وي ءتۇيىن» كەستەسى بويىنشا ءار توپ بۇگىنگى ساباقتا قانداي ءبىلىم العاندىعى تۋرالى جانە ساباقتا العان اسەرلەرى جايلى ءوز پىكىرلەرىن بىلدىرەدى.
ءۇى. قورىتىندىلاۋ.
ەندى بىزگە قايتا ورالدى زاڭعارلار،
ستاليندىك توزاقتاردا جانعاندار-
احمەتتەر، جۇسىپبەكتەر، ساكەندەر،
ءىلياستار، بەيىمبەتتەر، ماعجاندار.
1920-1940 ج. ج. حالقىمىزدىڭ باستان كەشكەن قارالى تاريحىنىڭ ءبىر كەزەڭى. ول تاريحتا ماڭگى قالىپ، ۇرپاق ەسىندە ەشقاشان ۇمىتىلمايدى.
1997ج ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ جىلى بولىپ اتالىپ ءوتتى، ال 31-مامىر قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى بولىپ بەلگىلەنگەن.
ءۇىى. ۇيگە تاپسىرما. - تاقىرىپتى وقۋ، مازمۇنداۋ؛
- بيوپوەما جازۋ (ف. ي. گولوششەكينگە، ت. رىسقۇلوۆقا)؛
-2 پروبلەمالىق سۇراق دايىنداۋ؛
ءىح. باعالاۋ. ساباق سوڭىندا ءار توپتىڭ بەلسەندىلىگى انىقتالىپ، توپ ىشىندەگى بەلسەندى وقۋشىلار ءبىلىمى باعالانىپ، ماراپاتتالادى.
شيەلى اۋدانى №153 ش. ەسەنوۆ اتىنداعى مەكتەپ-ليسەيى
تاريح-قۇقىق ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى: بيتايەۆا سالتانات ەسەنگەلدى قىزى
قازاقستان تاريحى 9 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاقستاننىڭ 1920-1940 جىلدارداعى قوعامدىق-ساياسي جاعدايى
ساباقتىڭ ماقساتى: ۇلى وتان سوعىسى قارساڭىنداعى قازاقستاننىڭ ساياسي-ەكونوميكالىق دامۋىنا تالداۋ جاساۋ، ساياسي قىسىم جاعدايىنداعى رەسپۋبليكانىڭ سول كەزەڭدەگى دامۋ قورىتىندىلارىن شىعارۋ؛
ساباقتىڭ مىندەتتەرى:
ا) بىلىمدىك: وقۋشىلارعا توتاليتارلىق رەجيم مەن ءسوسياليزمنىڭ ستاليندىك ۇلگىسىنىڭ ءمانى مەن سيپاتىن ءتۇسىندىرۋ، كوممۋنيستىك پارتيا بيلەگەن تۇستا قازاقستاننىڭ لاگەرلەر ولكەسىنە اينالىپ، جازىقسىز ادامداردىڭ جازالانىپ، ازاپ شەككەنى جايلى بايانداۋ؛
ءا) تاربيەلىك: وقۋشىلارعا حالقىنىڭ وتكەنىن ۇمىتپاۋعا، ادىلەتسىزدىككە توزبەۋگە، ءوز تۋعان جەرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ ماقساتىندا حالىق قامىن ويلاعان اعالار ءىسىن ۇلگى ەتۋ؛
ب) دامىتۋشىلىق: قوعامداعى قۇبىلىستاردى سالىستىرا وتىرىپ، ايىرماشىلىقتاردى اجىراتىپ بىلۋگە، ءوز بەتىنشە قورىتىندى جاساۋعا داعدىلاندىرىپ، عىلىمي شىعارماشىلىق جۇمىستارعا جاعداي تۋعىزۋ؛
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى شىعارماشىلىق ىزدەنىس، پروبلەمالىق وقىتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى-يلليۋستراتيۆتى ءادىس، پروبلەمالىق مازمۇنداۋ
ءادىسى، توپتىق شىعارماشىلىق جۇمىستار
ساباقتا قولدانىلاتىن جاڭا تەحنولوگيا: ينتەراكتيۆتى وقىتۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: قازاقستاننىڭ ساياسي كارتاسى، تىرەك-سىزبالار، ۇلت زيالىلارىنىڭ
سۋرەتتەرى، ۇلەستىرمەلى توپتامالار، سلايدتار
بازالىق ءبىلىم: جەكە باسقا تابىنۋشىلىقتىڭ شەگىنە جەتۋى، زارداپتارى، ستاليندىك رەپرەسسيا
قۇرباندارى، قازاقستانداعى گۋلاگ تۇرمەلەرى
تىرەك ۇعىمدار: بيۋروكراتيا، رەپرەسسيا، «گولوششەكين گەنوسيدى»، گۋلاگ، جەكە باسقا تابىنۋ،
توتاليتاريزم
ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيە ءجۇزى تاريحى، قوعامتانۋ، ادەبيەت
تاقىرىپتى وقىتۋ جوسپارى:
1. ءستالينيزمنىڭ ورنىعۋى. جازالاۋ شارالارىنىڭ كۇشەيۋى.
2. قازاقستانداعى ءتوتاليتاريزمنىڭ كورىنىستەرى.
3. قازاقستان - لاگەرلەر ولكەسى.
4. زۇلماتتى جىلدار سۇمدىقتارى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. پسيحولوگيالىق دايىندىق:
- وقۋشىلارمەن قالىپتى پسيحولوگيالىق كليمات ورناتۋ؛
- وقۋشىلاردى ءۇش عىلىمي ورتالىققا ءبولۋ، ورتالىق جەتەكشىلەرىن تاعايىنداۋ،
عىلىمي ورتالىقتارعا ات قويۋ؛
1. «ولكەتانۋ» عىلىمي ورتالىعى؛
2. «تاريح» عىلىمي ورتالىعى؛
3. «اقيقات» عىلىمي ورتالىعى؛
ءىى. جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ: §14. قازاقستاننىڭ 1920-1940 جىلدارداعى
قوعامدىق-ساياسي جاعدايى
جاڭا ساباقتى بايانداۋ بارىسىندا وقۋشىلارعا تومەندەگىدەي كەستەگە تاقىرىپتاعى باستى ۇعىمدار، داتالار، اتاۋلار مەن ساندىق مالىمەتتەردى ءتۇسىرىپ وتىرۋدى تاپسىردىم. بۇل كەستە ساباقتى بەكىتۋ بولىمىندە تالقىلانادى.
«وي ءتۇيىن» كەستەسى:
باستى ۇعىمدار داتالار----------- اتاۋلار، ەسىمدەر ------------ ساندىق مالىمەتتەر
ءمۇعالىم كىرىسپەسى: جوسپاردىڭ ءبىرىنشى ماسەلەسىن تىرەك-سىزبا ارقىلى ءتۇسىندىردىم.
1-تىرەك-سىزبا
ءىىى. «عىلىمي زەرتتەۋلەرگە جول اشىق»
ءار عىلىمي ورتالىق الدىن الا بەرىلگەن تاپسىرمالار بويىنشا ءوز زەرتتەۋلەرىن تالداپ، قورىتىندىلايدى.
شارتى: -تاقىرىپتىڭ ايقىندىلىعى، ناقتىلىعى ەسكەرىلەدى؛
ء-سوز بايلىعى، ءتىل شەبەرلىگى ەسكەرىلەدى؛
-تىرەك-سىزبالار ارقىلى قورعاۋ؛
1«ولكەتانۋ» عىلىمي ورتالىعىنىڭ زەرتتەۋى
تاپسىرماسى: قازاقستانداعى ءتوتاليتاريزمنىڭ كورىنىسىنە سيپاتتاما بەرۋ
2«تاريح» عىلىمي ورتالىعىنىڭ زەرتتەۋى.
تاپسىرماسى:
قازاقستانداعى 1930جىلداردىڭ باس كەزەڭىندەگى لاگەرلەر جۇيەسىنە سيپاتتاما بەرۋ.
3 «اقيقات» عىلىمي ورتالىعىنىڭ زەرتتەۋى.
تاپسىرماسى: 1937-1938 ج. ج. ستاليندىك قۋعىن-سۇرگىننىڭ اقيقات زارداپتارىنا سيپاتتاما بەرۋ. (م. ءتاتىموۆ دەرەگى بويىنشا)
زۇلماتتى جىلدار سۇمدىقتارى
ءىۇ. جاڭا تاقىرىپتى بەكىتۋ ءبولىمى: «جۇلدىزدى ءسات»
ءار عىلىمي ورتالىققا ۇلەستىرمەلى توپتامالار ارقىلى شىعارماشىلىق تاپسىرمالار تاراتىلىپ جاۋاپتارى تالقىلاندى.
«ولكەتانۋ» عىلىمي ورتالىعى: «جازىقتى ما، اعالار؟» ولەڭ شۋماعىن شىعارۋ
«تاريح» عىلىمي ورتالىعى: 10 بالامالى تەست سۇراعىمەن جۇمىس
1. 1930ج 4 ساۋىردە كىمدى اتۋعا ۇكىم شىعارىلدى؟
ا) ج. ايماۋىتوۆ
ءا) م. جۇمابايەۆ
ب) ا. بايتۇرسىنوۆ
ۆ) م. دۋلاتوۆ
2. ستاليندىك جەندەتتەردىڭ قولىنان قازا بولعان، قازاقتىڭ تاريح مەكتەبىنىڭ نەگىزىن سالۋشى
ا) ە. بەكماحانوۆ
ءا) ءا. مارعۇلان
ب) م. شوقاي
ۆ) س. اسفەندياروۆ
3. قازاقستاننان قانشا ادام گۋلاگ تۇرمەلەرىنە جابىلىپ، اتىلدى؟
ا) 22 مىڭ ب) 27 مىڭ
ءا) 25 مىڭ ۆ) 39 مىڭ
4. ححع. 30-جىلدارى توتاليتارلىق كازارمالىق جۇيەنى ەنگىزگەن قايراتكەر كىم؟
ا) ف. ي. گولوششەكين
ءا) ي. ۆ. ستالين
ب) ن. س. حرۋششيەۆ
ۆ) ن. ي. ەجوۆ
4. “سوسيوليزم جولىمەن ىلگەرىلەگەن سايىن تاپ كۇرەسى شيەلەنىسە تۇسەدى” دەگەن ستاليندىك تەوريانىڭ سالدارى:
ا) جازالاۋ شارالارىن ەنگىزدى
ءا) “حالىق جاۋلارىن” جاپپاي جازالاۋ باستالدى
ب) جەكە ادام قۇقىعى اياققا تاپتالدى
ۆ) بارلىعى دۇرىس
«ولكەتانۋ» عىلىمي ورتالىعى:
تاپسىرما: گۋلاگ پەن كسرو تۇرمەلەرىندەگى قاماۋدا وتىرعاندار جايلى ستاتيستيكالىق
دەرەكپەن جۇمىس (9 سىنىپ حرەستوماتيا 105 بەت)
ءۇ. رەفلەكسيا. «وي ءتۇيىن» كەستەسى بويىنشا ءار توپ بۇگىنگى ساباقتا قانداي ءبىلىم العاندىعى تۋرالى جانە ساباقتا العان اسەرلەرى جايلى ءوز پىكىرلەرىن بىلدىرەدى.
ءۇى. قورىتىندىلاۋ.
ەندى بىزگە قايتا ورالدى زاڭعارلار،
ستاليندىك توزاقتاردا جانعاندار-
احمەتتەر، جۇسىپبەكتەر، ساكەندەر،
ءىلياستار، بەيىمبەتتەر، ماعجاندار.
1920-1940 ج. ج. حالقىمىزدىڭ باستان كەشكەن قارالى تاريحىنىڭ ءبىر كەزەڭى. ول تاريحتا ماڭگى قالىپ، ۇرپاق ەسىندە ەشقاشان ۇمىتىلمايدى.
1997ج ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ جىلى بولىپ اتالىپ ءوتتى، ال 31-مامىر قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى بولىپ بەلگىلەنگەن.
ءۇىى. ۇيگە تاپسىرما. - تاقىرىپتى وقۋ، مازمۇنداۋ؛
- بيوپوەما جازۋ (ف. ي. گولوششەكينگە، ت. رىسقۇلوۆقا)؛
-2 پروبلەمالىق سۇراق دايىنداۋ؛
ءىح. باعالاۋ. ساباق سوڭىندا ءار توپتىڭ بەلسەندىلىگى انىقتالىپ، توپ ىشىندەگى بەلسەندى وقۋشىلار ءبىلىمى باعالانىپ، ماراپاتتالادى.