InfoHub Logo

I

قوجانىڭ ۇيىنە ءبىر كۇنى شاكىرتتەرى جيىلىپ كەلىپ بايقاسا، قورانىڭ ىشىندە ءبىر سەمىز توقتى تۇر ەكەن. قوجانىڭ سويعالى سەمىرتىپ وتىرعان توقتىسى بولادى. شاكىرتتەرى قوجانىڭ اڭقاۋلىعىنا سەنىپ، ونى الداپ، توقتىنى سويعىزباق بولىپ، قاسىنا جيىلادى دا:

— قوجەكە-اي، مىنا توقتىعا كوپ ەڭبەكتى بوسقا سارپ قىلعانىڭىز-اي! ەندى قىزىعىن كورمەي قالاسىز-اۋ! — دەسەدى.

قوجا:

— ە، نەگە، نەگە قىزىعىن كورمەيمىن؟ — دەيدى.

شاكىرتتەر:

— ويباي، قايدان كورەسىز، ەرتەڭ اقىر زامان بولاتىن بوپتى، - دەيدى.

قوجا:

— ەندەشە، توقتى دالاعا بوس قالماسىن، مۇنى بىردەمە قىلايىق، سونىڭ اقىلىن تابىندار، — دەيدى.

شاكىرتتەرى:

— ەندەشە، مۇنى داريانىڭ جاعاسىنا اپارىپ سويايىقتا، سوندا اسىپ جەيىك، ءسويتىپ، قىزىعىن كورىپ ولەيىك، — دەسەدى.

قوجا: "قۇپ" — دەيدى.

سونىمەن، داريا جاعاسىنا بارىسىپ، توقتىنى سويىپ، ەتىن قازانعا اسادى دا، شاكىرتتەر قوجاعا:

— ءسىز قازانعا وت جاعىپ وتىرا تۇرىڭىز، ءبىز مىنا سۋعا ءتۇسىپ قايتايىق! — دەپ تەگىس كەتىپ قالادى. قوجا وتىرىپ قالادى.

ءبىر ۋاقىتتا شاكىرتتەر ابدەن شەشىنىپ، كيىمدەرىن جاعادا تاستاپ، وزدەرى تەگىس سۋعا ءتۇسىپ كەتەدى.

ولار ءسويتىپ، شومىلىپ جاتقاندا قوجا بارىپ، ءبارىنىڭ جاعاداعى كيىمىن جيىپ اكەلەدى دە، قازاننىڭ استىنداعى وتقا جاعىپ، ەتتى ءپىسىرىپ وتىرا بەرەدى. ءبىر مەزگىلدە شاكىرتتەر سۋدان شىعادى. كيىمنەن ءبارى جۇرداي بولعان. قوجاعا جالاڭاش كەلىسىل:

— كيىم كوردىڭىز بە؟ — دەيدى.

قوجا:

— كوردىم، مەن ءبارىن اكەپ، وتقا جاعىپ جىبەردىم، — دەيدى.

شاكىرتتەرى بەزەك قاعىپ:

— ويباي-اۋ، نە دەيسىز؟ ويباي، مۇنىڭىز نە؟ — دەسكەندە، قوجا:

— ە، وزدەرىڭ ەرتەڭ اقىر زامان بولادى دەگەندەرىڭ قايدا؟ ولاي بولسا، كيىم نەگە كەرەك؟ ونان دا مىنا جەپ ولەتىن ەت ءپىسسىن دەپ، مەن ادەيى وتىن قىپ جاقتىم. كەرەگىمىزگە جاراتتىم، — دەپتى.

ءىى

قوجا ءبىر كۇنى بىرەۋمەن داۋلى بوپ، قازىعا جۇگىنىسكە بارادى. قازى بۇل ەكەۋىنەن جاۋاپ الا باستايدى. سوندا قوجا جاۋاپ بەرە وتىرىپ، قوينىنان ءبىر جۇدىرىقتاي تاستىڭ شەتىن شىعارىپ كورسەتىپ قويىپ، قازىعا ىم جاسايدى. قازى سودان كەيىن، تەرگەۋدى قوجا جاققا بەيىمدەتە كەلىپ، اقىرعى بيلىكتى قوجانىڭ پايداسىنا شەشەدى. سونىمەن، قوجا دەگەنى بولىپ، ەندى كەتە بەرگەندە، قازى مۇنى توقتاتىپ قالادى. انا كىسى كەتەدى. ءۇي وڭاشالانعان سوڭ، قازى:

— كانى، الگىڭ قايدا، بەر سونداي التىنىڭدى، — دەيدى. سۇيتسە، تاستى كورسەتكەندە قازى: "مىناۋ وسىنداي التىن بەرەم دەپ ءتۇر ەكەن عوي" دەپ ويلاپ، قوجانىڭ دەگەنىن ىستەگەن ەكەن. وسىنىسىن ايتقاندا قوجا:

— جوق، تاقسىر، مەنىڭ بەلگىمدى ءسىز ۇقپاپسىز، مەندە ونداي التىن بولۋشى ما ەدى، ءتايىر! مەنىڭ ايتقانىم: "بيلىكتى دۇرىس ايت، ايتپەسە مىنا تاسپەن ۇرامىن دەگەنىم ەدى!" — دەپتى.

III

ءبىر كۇنى قوجا ۇيىقتاپ جاتسا، ۇيىنە ۇرى كىرەدى. ۇرى كوپ ەكەن، ءۇيدىڭ ىشىندەگى نارسەلەردىڭ كوبىن اكەتىپ، تىسقا شىعارىپ جاتادى. قوجا ويانىپ، مۇنى كورىپ جاتادى دا، ءبىر كەزدە ءوزى دە وزگە قالعان نارسەلەرىن شىعارىسا باستايدى. توقتالماستان اپارىپ، ۇرىلاردىڭ ارباسىنا سالىپ جاتادى. ۇرىلار بۇعان اڭ-تاڭ بولىپ:

— ە، مۇنىڭ نە؟ — دەگەندە، قوجا:

— ە، ءبىزدىڭ ءۇي كوشىپ جاتقان جوق پا، كومەك ەتپەي، جالعىز سەندەرگە تاسىتقانىم، وبال ەمەس پە؟ — دەپتى.

قوجا ءبىر كۇنى بازارعا بارعالى جاتسا، قاتىنى ءبىر كەسە بەرىپ: "وسىعان ەرىتكەن ماي قۇيعىزىپ اكەل!" - دەپ تاپسىرادى. قوجا ماي ساتۋشىعا كەپ، ءبىر قىدىرۋ مايدى تارازىعا ولشەتىپ الىپ، ەندى كەسەسىنە قۇيعىزادى. ماي كەسەدەن اسىپ قالادى. ساتۋشى:

— سىيمايدى عوي، ەندى قايدا قۇيامىز؟ - دەگەندە، قوجا جالما-جان كەسەنى توڭكەرىپ جىبەرىپ:

— ە، قالعانىن مىنا جاعىنا قۇي! — دەپ كەسەنىڭ سىرتقى ءتۇبىن توسادى. وسىعان قالعانىن قۇيعىزىپ اپ، سول بويىندا ۇستاپ، ۇيىنە كەلەدى. مۇنى قاتىنى كەرىپ:

— سىعىر-اۋ، مۇنشا از العانىڭ نە؟ مۇنى نە دەپ الدىڭ؟ - دەگەندە، قوجا:

— جوق، جالعىز بۇل ەمەس، مىنا جاعىندا دا بار، - دەپ، كەسەنى ەندى شالقاسىنان كوتەرىپ قالادى. ءسۇيتىپ، بار مايدى توگىپ تاۋىسادى.

---