قۇدىرەتتى ىسقىرعىش
جۇمىس ىزدەپ كوشە كەزىپ كەلەمىن. تاعدىر مەنەن مۇلدە تەرىس اينالىپ كەتسە كەرەك. كىسىنىڭ ءسويتىپ جىگەرى قۇم بوپ جۇرگەندە باسىنا نەشە ءتۇرلى وي ۇيالايتىنى بار. «شىركىن-اي، ايەل بولسام عوي، — دەپ ويلايمىن، — جۇمىس ىزدەپ مۇنشا تەنتىرەمەس ەدىم».
قۇرىعان ويلاردىڭ قۇرساۋىنا ءتۇسىپ، دولماباقشا جاڭقا بەتتەپ كەلە جاتىرمىن. ستاديونعا جاقىن كوشەلەردە — قۇمىرسقاشا قۇجىناعان جانكۇيەرلەر، ينە شانشار جەر جوق. «مىناۋ ىعى-جىعى حالىقتىڭ اراسىنان ءوتىپ ستاديونعا جەتۋ دە ءبىر قيامەت شىعار»، — دەپ ويلاپ قويامىن. سەڭشە سوعىلىسقان جۇرت مەنى بىرەسە ىلگەرى، بىرەسە كەيىن لىقسىتادى. ەندى بىردە ەش جاققا اياق باسا الماي، ۇرشىقشا اينالىپ تۇرىپ تا قالدىم.
دۇلەي تولقىننان ءتىرى شىعۋىم مۇڭ بولۋعا اينالدى. ايقاسپاي اقىماق بولدىڭ دەمەڭىزدەر: تابانداتقان ءبىر ساعات بويى جاعالاستىم، ءبىراق بوسقا ارام تەر بولدىم. كۇنىمنىڭ باتقانى، ءدامىمنىڭ تاۋسىلعانى وسى ەكەن دەدىم.
سول ساتتە ىسقىرىق ەستىلدى. ىسقىرىق بولعاندا قانداي، — توبە قۇيقام شىمىرلاپ كەتتى! تاس كەرەڭ بوپ تۋعاندار دا ەستىگەن شىعار-اۋ ونى!.. ىلە-شالا كوشەدەگى قۇجىناعان حالىق سيقىرعا ۇشىراعانداي بوپ قاق جارىلدى. ارشىلعان جولدا قولىنا ىسقىرعىش ۇستاعان بىرەۋ كەلە جاتىر. ۇڭىلە قارادىم. ءتاڭىرىم-اۋ، مىناۋ ءبىزدىڭ مۇسا عوي!
— مۇ-سا-ا-ا! — دەپ داۋىستادىم.
جايشىلىقتا وعان، البەتتە، «ءاي، مۇسا، دوستىم!» — دەپ ايعاي سالار ەدىم، ال بۇل جولى مەنى قۇدىرەتتى ىسقىرعىشتىڭ مىسى باستى.
مۇسا جالت قارادى دا، جۇگىرىپ كەلىپ قولىمنان ۇستاي الىپ، دەدەكتەتىپ سۇيرەي جونەلدى. الدىمىزدا شوعىر كورىنە قالسا-اق شىرقىراتا ىسقىرادى، — جۇرت تىم-تىراقاي بوپ بىزگە جول بەرەدى. اپ-ساتتە ستاديوننىڭ قاقپاسىنا دا جەتتىك. مۇسا تاعىدا شىرقىراتا ىسقىردى. بيلەت تەكسەرۋشى جولىمىزدان ىرشىپ كەتىپ:
— كىرىڭىزدەر، كىرىڭىزدەر! — دەپ باس شۇلعىپ قالا بەردى.
ەسىكتەن ەسەن-ساۋ وتكەنىمىزگە شۇكىرشىلىك ەتىپ:
— مۇسا، — دەدىم مەن، — سەن فيزكۋلتۋرا باسقارماسىنىڭ باس ديرەكتورى بولعانسىڭ با؟ ساعان جۇرتتىڭ ءبارى نەگە جول بەرەدى؟
— مەنى قويا تۇر. وداندا ءوز جايىڭدى ايت. ءقازىر نە ىستەپ ءجۇرسىڭ؟
— ەشتەڭە ىستەپ جۇرگەم جوق. جۇمىس ىزدەگەنىمە بەسىنشى اي. ەركەكتەردى ەشكىم جۇمىسقا الار ەمەس. ايەلدىڭ كويلەگىن كيىپ الىپ ىزدەسەم بە ەكەن دەپ ويلايمىن. قاسىمدى قىرىپ، ەرىنىمدى بوياپ قويسام قايتەر ەدى؟ ءبىر ەسەپتەن، قوجايىنداردىكى دە دۇرىس. القام-سالقام ەركەكتەردى قويا تۇرىپ، مەن دە جۇمىسقا سۇلۋ سىلقىمداردى قابىلداعان بولار ەدىم. ءويتۋ — اقىماقتىڭ ءىسى ەمەس. بەرگەن جۇمىسىڭدى ەركەك تە، ايەل دە جاپ-جاقسى ىستەي الارى حاق. الايدا، كوز الدىڭدا سۇپ-سۇيكىمدى ايەلدەردىڭ بۇرالا باسىپ جۇرگەنىنە نە جەتسىن!
— سەن مۇلدە تۇڭىلگەن ەكەنسىڭ، — دەدى مۇسا.
— تۇگىلمەگەندە شە، جۇمىسسىز بەس اي ساندالۋ وڭاي ما؟
ويىن باستالىپ كەتتى دە، ءبىزدىڭ اڭگىمەمىز دوعارىلىپ قالدى.
فۋتبول اياقتالىسىمەن ورنىمىزدان تۇرىپ، شىعار ەسىككە قاراي بەتتەدىك. مۇسا ىسقىرىپ قويىپ جول ارشىپ كەلەدى.
كوشەگە شىعىپ، الاڭعا باردىق.
— تاكسيمەن كەتەلىك، — دەدى مۇسا.
تاكسيمەن دەيدى-اۋ، ول كەلە قويار ما؟ الاڭعا جينالىپ تاكسي اڭدىعاندار قاراقۇرىم. بوس ماشينا كەلە قالسا-اق اتويلاپ باس سالادى.
— مۇسا، ءبىز مىنا سيقىمىزبەن كەزەكتە كەمىندە ەكى كۇن تۇرارمىز، — دەدىم.
— ساسپا، — دەدى ول. قالتاسىنان ىسقىرىعىن سۋىرىپ الدى دا، ءوتىپ بارا جاتقان تاكسيدى توقتاتا قويدى. ەنتەلەپ تۇرعانداردىڭ بىردە-بىرەۋى بىزبەن بىرگە وتىرامىز دەمەگەنىنە مەن تاڭ قالدىم.
تاكسيگە مىندىك.
— مۇسا، سەن جول قاتىناسى پوليسياسىنىڭ باستىعى بولعاننان ساۋسىڭ با؟ — دەدىم.
ول سۇق ساۋساعىمەن ەرنىن باستى: دەمىڭ ىشىڭدە بولسىن دەگەنى.
نيشانتاشتا تاكسيدەن تۇستىك. مۇسا جول اقىسىن تولەۋ ءۇشىن ءاميانىن الىپ ەدى، شوفەر ءبىر تيىن دا الماي ازار دا بەزەر بولدى:
— باسقان ىزىڭىزدەن ساداعا كەتەيىن! — دەدى.
مىنە، قىزىڭ!
— الگى شوفەر تانىسىڭ با؟ — دەيمىن، تاڭدانىپ.
— جوق.
— مۇسا، شىنىڭدى ايتشى، سەن وسى پوليسيا باستىعى ەمەسسىڭ بە؟
ول تاعى دا ەرنىن باستى.
— مەن ونى-مۇنى ساتىپ الايىن، سونسوڭ ۇيگە بارامىز.
ەت دۇكەنىنىڭ الدىندا كەزەكتە تۇرعانداردىڭ ۇشى-قيىرى كورىنبەيدى. ايقاي-ۇيقاي، ۋ-شۋ. كەيبىرەۋلەر توبەلەسە جازداپ جاعالاسىپ تۇر.
ءبىزدىڭ مۇسا ىسقىردى دەڭىز! كەزەكتە كەڭىردەكتەسىپ تۇرعاندار جىم بولدى. تىم-تىرىس! دۇكەنشى اتىپ شىقتى دا، مۇساعا قۇلدىق ۇردى:
— كەلىڭىز، كىرىڭىز.
— ءبىر كيلوگرامم، تاۋىرىنەن، — دەدى مۇسا.
— تاعى نە بۇيىراسىز؟
— مي بار ما؟
— ونى جەتە مە؟
— جەتەر.
دۇكەنشى مۇقياتتاپ تۇرىپ قاعازعا ورادى. مۇسا ءاميانىن اشا بەرىپ ەدى، دۇكەنشى:
— مىرزا، مەن سىزدەن اقشا المايمىن. ەشقاشان المايمىن! — دەپ زار قاقتى.
— مۇسا، سەن قالا باستىعى بولعاننان ساۋسىڭ با؟ — دەدىم، ەكەۋىمىز سىرتقا شىققان سوڭ.
ول جاۋاپ بەرمەدى، ەرنىن باستى دا قويدى.
— بۇنى ەرتەڭگە ساتىپ الدىم، — دەدى ول سالدەن كەيىن، — ال بۇگىن رەستورانداردىڭ بىرىنە بارىپ تاماقتانايىق. ساعان ەشتەڭە كەرەك ەمەس پە؟
— جوق.
ءبىز اۋەلى جەمىس-جيدەك دۇكەنىندە، سونسوڭ ازىق-تۇلىك دۇكەنىندە بولدىق. مۇسا ىسقىرىپ كىرەدى دە، قۇشاعى تولىپ مىقشىڭداپ شىعادى. ەش جەردە تىم بولماسا ون پارا دا تولەگەن جوق.
الارىن الىپ بولعان سوڭ ءبىر تاكسيدى توقتاتتى دا، ەكەۋمىز ونىڭ ۇيىنە باردىق. ازىق-تۇلىكتەرىمىزدى قالدىرىپ، ءوزىمىز كازينوعا تارتتىق. ول شوفەر دا جول اقى المادى.
كازينودا ينە شانشار جەر جوق ەكەن. مۇسا ىسقىرعىشىن الىپ اۋزىنا اپارا بەرگەندە ۇكىدەي ۇشىپ داياشى-كۇتۋشىلەر دە، قوجايىن دا جەتىپ كەلدى.
قاس قاعىم ساتتە ساحنانىڭ الدىنا بىزگە ارناپ ستول اكەلىپ قويىپ، نە قاجەت دەپ سۇراماي-اق ءۇستىن نەشە ءتۇرلى تاماققا تولتىرىپ تاستادى.
— مۇسا، وسى سەن ريەۆيزور ەمەسسىڭ بە؟ — دەيمىن.
ول جاۋاپ قاتپايدى. ساۋساعىن شوشايتتى — بولدى.
ونىڭ ايتەۋىر ءبىر مىقتى ەكەنىن سەزەمىن. تەك كىم بوپ ىستەيتىنىن تۇسىنە الماي دالمىن.
ساز ەستىلدى. ءانشى ايەل ءان باستادى.
راقاتقا باتىپ ءبىز وتىرمىز. وت كورگەن كوبەلەكشە ءبىزدى شىر اينالىپ كۇتۋشىلەر ءجۇر. ناعىز جۇماق!
كەنەت تۋ سىرتىمىزدان شۋ شىقتى. ماستار ءىلىنىسىپ قالىپتى. ولار پىشاقتارىنا جارماسىپ ۇلگىرگەنشە مۇسانىڭ ىسقىرىعى شىر ەتتى. ارىستانشا الىسا كەتپەك بولعاندار سۇتكە تيگەن كۇشىكشە سۇمىرەيىپ-سۇمىرەيىپ وتىرا قالدى.
ءبىز ەكى ءجۇز ءليردىڭ تاماعىن ىشتىك. ءبىراق قوجايىن اقشا المايمىن دەپ بەزەك قاقتى. تىم بولماسا ون پارا دا المادى.
مەن مۇسانىڭ ۇيىنە قوناعا باردىم. ەرتەڭىندە جەكسەنبى بولاتىن. تاڭەرتەڭ مۇسا دامدەپ تۇرىپ تاماق جاسادى. ءىشىپ بولعان سوڭ كەتۋگە اينالىپ ەدىم، مۇسا جىبەرمەدى.
— ءبىر اپتا وسىندا بول، — دەدى ول. — مۇمكىن ونى-مۇنى بىردەڭە ىستەپ ۇيرەنەرسىڭ.
مەن ءبىر اپتا قوناق بولدىم. ەكەۋىمىز كۇنى بويى قىدىرىپ كوڭىل كوتەرەمىز. تويعانىمىزشا تاماق ىشەمىز. تەگىن تاماق.
— سەن اتاقتى ادام بولعانسىڭ با؟ — دەپ قويام مۇساعا.
ول ۇندەمەيدى. ءبىر كۇنى ءوزىنىڭ دە ءتوزىمى تاۋسىلدى-اۋ!
— مەن ساعان قۇپيامدى ايتايىن. ءبىراق، سەن ەلگە جايىپ قويما، — دەدى.
— ءتىرى جانعا ايتپايمىن.
— قۇداي اتىمەن انت بەر!
— بەردىم!
— سەرت بەر!
— بەردىم!
مەنىڭ انتىم مەن سەرتىمە سەندى دە، ىسقىرعىشىن الىپ ءسۇيىپ، ماڭدايىنا باستى.
— بۇل جاي ىسقىرعىش ەمەس، سيقىرلى ىسقىرعىش. ءبىر كۇنى مەن قاراكويدە تاكسي توسىپ تۇردىم. كەزەگىم جەتپەي ابدەن سارىلدىم. قولىمدا شىنجىر باۋلى وسى ىسقىرعىشىم بار. شىنجىرىنان ۇستاپ ءيىرىپ ەرمەك ەتىپ تۇرعانمىن. ءبىر كەزدە مۇنى اۋزىما سالىپ، وقىس ىسقىرىپ قالعانىم. سول-اق ەكەن، بىرەۋ جۇگىرىپ جەتىپ كەلدى. ءسىرا، جاي كيىممەن جۇرگەن پوليسەي بولسا كەرەك. كەلدى دە، قازىقشا قازديا قالىپ:
— نە بۇيىراسىز؟ — دەدى.
مەن:
— مىنا جەرگە ءتارتىپ ورناتىڭىز، — دەدىم دە، ءوز جونىمە كەتتىم.
ءبىر تۇستا كوشەنىڭ قارسى بەتىنە وتكىم كەلدى. ال قايشىلاسقان ماشينا جول بەرەر ەمەس. نە ىستەۋ كەرەك؟ ىسقىرعىشىمدى الدىم دا شىرقىراتتىم. ماشينالار شيق-قيق ەتىپ توقتاي-توقتاي قالدى، مەن اسىقپاي اياڭداپ ءوتىپ شىقتىم. «مىناۋ عاجاپ بولدى-اۋ!» دەيمىن. ىسقىرىپ قالساڭ، — ءبىتتى: ويىڭ ورىندالا بەرەدى ەكەن. ونىڭ سەبەبىن دە تۇسىنە قويدىم. بىزدە ماسەلەنىڭ ءبارىن ىسقىرىق شەشەدى عوي. ىسقىرىپ قالسا، — كەمە جۇزە جونەلەدى، ىسقىرىپ قالسا، — پوەزد تۇرا ۇمتىلادى. ىسقىرىپ قالسا، — ورتكە بەرگىسىز ۇرىس-جانجال دا سۋ سەپكەندەي باسىلادى. ىسقىرىقتى ەستىگەن كىم بولسا دا، سول ماڭنان قاراسىن باتىرۋعا اسىعادى. مەن ءقازىر ءبىر ىسقىرىپ قالايىنشى، مىنا الاڭدا قۇجىناپ تۇرعاندار جەردىڭ استىنا ءتۇسىپ كەتكەندەي جوق بولسىن. بىزدە ماسەلەنىڭ ءبارىن ىسقىرىق شەشەتىنىنە كوزىم ابدەن جەتتى سوندا. سودان بەرى وسى ىسقىرعىشتىڭ ارقاسىندا كۇن كورىپ ءجۇرمىن. مۇنى سەن قۇداي اقىعا ەشكىمگە ايتا كورمە.
ويتسەڭ، مەنىمەن باقكۇندەستەر كوبەيەدى دە، سورلاپ قور بوپ قالامىن.
قۇپياڭدى تىسىمنەن شىعارمايمىن دەپ مۇساعا سەرت بەردىم. ەشكىمگە ايتپايمىن دەگەنىم ەشقاشان جازبايمىن دەگەنىم ەمەس قوي. ال ەندى مەنىڭ دە سىزدەرگە ءبىر ءوتىنىشىم بار. مەنىڭ بۇل جازعانىم وقىعان جەرلەرىڭىزدە قالسىن... مۇسامەن قوشتاسىپ بىلاي شىعا بەرە مەن دە ءبىر ىسقىرعىش ساتىپ الدىم. تاكسىم الاڭىنا بارىپ ىسقىرىپ كەپ قالىپ ەدىم، — بىرەۋلەر مەنى باسسالىپ ۇستاپ الدى. ەرتەڭىندە گازەت اتاۋلىنىڭ ءبارى مەنى ماسقارالاپ: «جالعان ريەۆيزور تۇتىلدى!»، «جالعان پوليسەي قولعا ءتۇستى!» — دەپ جار سالدى. قۇداي كۋا دەپ ايتايىن: مەنىڭ ويىمدا تيتىمدەي دە ارامدىق جوق بولاتىن. گاپ ىسقىرعىشتا ەمەس، ىسقىرا بىلۋدە ەكەن. قولىڭ دىرىلدەپ، كوزىڭ جىپىلىقتاپ جاسقانا ىسقىرساڭ، — قۇريدى ەكەنسىڭ. مەن سونى ۇقتىم.
سونىمەن، سىزدەردەن وتىنەرىم: قالاي ىسقىرۋ كەرەكتىگىن ەشقاشان، ەشكىمگە ايتا كورمەڭىزدەر. ويتسەڭىزدەر، — ىسقىرعىشپەن جان ساقتاپ جۇرگەندەرگە جامانشىلىق جاساۋىڭىز مۇمكىن.
ورىسشادان اۋدارعان عابباس قابىشيەۆ
You Might Also Like
-
شارت ەتكەن شاپالاق داۋىسى كوفەحانانى قاق جارا جازدادى. گۋ-گۋ ءسوز ساپ بولدى، كارتانىڭ سۋسىلى، اسىقتىڭ تىرسىلى تىيىلا قالدى. جۇرتتىڭ ءبارى وقشاۋلاۋ ەكى جىگىتكە جالت قاراستى. ەكەۋدىڭ ءبىرى — ەڭگەز...
