قۋىسمۇيىزدىلەر
قۋىسمۇيىزدىلەر — سۇتقورەكتىلەر كلاسى جۇپتۇياقتىلار وتريادىنىڭ كۇيىس قايىراتىندار توبىنىڭ ءبىر تۇقىمداسى. تابيعاتتا كەڭ تاراعان، اۆستراليا مەن انتاركتيدادا عانا كەزدەسپەيدى. مەكەندەيتىن جەرلەرى — شول-شولەيتتى دالا ايماقتارى مەن تاۋ وڭىرلەرى. كەيبىرەۋى ءۇي جانۋارلارى رەتىندە قولعا دا ۇيرەتىلگەن. 43 تۋىسى، 125-تەي ءتۇرى بار.
قازاقستاندا 5 تۋىسقا جاتاتىن 5 ءتۇرى (قاراقۇيرىق، اقبوكەن، تاۋتەكە، ارقار جانە ءۇستىرت ارقارى) مەكەندەيدى. دەنە تۇرقىنىڭ مولشەرلەرى ءار ءتۇرلى، ەڭ كىشىلەرى 45 - 80 سم (ديكديكتەر)، ىرىلەرى 180 - 325 سم-گە دەيىن (جابايى سيىرلار — كۇدىرلەر) كەزدەسەدى. تەكەلەرىندە (كەيبىر تۇرلەرىنىڭ ەشكىلەرىندە دە) ماڭداي سۇيەگىنىڭ جالعاسى بولىپ تابىلاتىن، تارماقتالماعان ءىشى قۋىس جۇپ مۇيىزدەرى بولادى. ءمۇيىز كاپشىعى ءومىر بويىنا وزگەرمەيدى. ونىڭ ءپىشىنى، تەرى جامىلعىسىنىڭ ءتۇسى ءار الۋان. نەگىزگى قورەگى — شوپتەسىن وسىمدىكتەر. كوپشىلىك ءتۇرى توپ-تانىپ جۇرەدى، ال كەيبىرەۋلەرى ءۇيىر (انتيلوپالار) قۇرادى. قۋىسمۇيىزدىلەردىڭ شارۋاشىلىق ءۇشىن ماڭىزى زور. ولاردان باعالى شيكىزاتتار (دارى-دارمەك، شيپالىق ەت، ءمۇيىز، تەرى) الىنادى. كەيبىرەۋلەرى (اقبوكەن، تاۋتەكە) كاسىپتىك، اڭشىلىق جولمەن اۋلانادى.
قۋىسمۇيىزدىلەردىڭ سانى جىلدان جىلعا ازايۋدا، كەيبىر تۇرلەرى تەك ۇلتتىق ساياباقتارداعانا ساقتالىپ قالعان. حالىقارالىق تابيعات قورعاۋ وداعىنىڭ "قىزىل كىتابىنا" 26 ءتۇرى، 21 ءتۇر تارماعى، ال قازاقستاننىڭ "قىزىل كىتابىنا" 7 ءتۇرى ەنگىزىلگەن.
وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:
تاۋتەكە
قىزىل كىتاپقا ەنگەن جانۋارلار (ومىرتقالىلار)
You Might Also Like
-
قۇندىز — جىرتقىشتار وتريادى، سۋسار تۇقىمداسىنا جاتاتىن، تەرىسى باعالى اڭ. قازاقستاننىڭ ورماندى، تاۋلى ايماقتارىندا كادىمگى قۇندىز جانە ورتا ازيا قۇندىزى كەزدەسەدى. دەنە تۇرقى 65 - 70، قۇيرىعى ...
-
قوسمەكەندىلەر — حوردالىلار ءتيپى، ومىرتقالىلار تيپ تارماعىنىڭ ءبىر كلاسى. قوسمەكەندىلەردىڭ 2 كلاسس تارماعى: دوعاومىرتقالىلار، جۇقاومىرتقالىلار، 3 وتريادى (قۇيرىقسىز قوسمەكەندىلەر، قۇيرىقتى قوسمە...
