- 25 جەل. 2019 00:00
- 264
قۇلاقتاعى قۇلىق تىعىنى
ەرەكشە بەزدەر شىعارىپ، قۇلاق ءىنىنىڭ باسىندا كوبەيەءتىن قۇلاق قۇلىعى ءىس جۇزىندە پايدالى زات. ول سىرتتان كىرەتىن شاڭدى ۇستاپ، قۇلاق شىمىلدىعىنا قاراي جىبەرمەيدى. الايدا سەرۋمينوز بەزدەرى تىم بەلسەندى بولسا، نە قۇلاعىمدى تازالايمىن دەپ، قۇلىقتى ىشكە قاراي يتەرىپ تاستاساڭىز ءىن تۇبىندە قالىڭ قۇلىق تىعىنى ورنىعۋى مۇمكىن. ونىڭ سالدارى: قۇلاعىڭىز شۋىلدايدى، اۋىرادى، ەستۋ ناشارلايدى. نە ىستەۋ كەرەك؟ ءبىزدىڭ كەڭەسكە قۇلاق قويساڭىز، ويىڭىز وڭعارىلادى.
— تىكەلەي سىرعالىق تۇسىنان باسىڭىزدى جايلاپ ۋقالاڭىز — بۇل قۇلىقتى جۇمسارتادى. سودان كەيىن سىرعالىقتى تومەن تارتىپ، بوساتىپ تۇرىڭىز. تارتقان كەزدە اۋزىڭىزدى اشىڭىز، بوساتقان كەزدە جابىڭىز.
— پيپەتكانى 37 گرادۋس تەمپەراتۋراداعى نە ءسال جوعارى گرادۋستى سۋتەگىنىڭ اسقىن توتىعىمەن تولتىرىڭىز. سودان كەين بىتەلگەن قۇلاقتى جوعارى قاراتىپ جاتىڭىز دا، سوعان قۇلاق ءىنى تولعانشا سۋتەگى توتىعىن تامىزىڭىز. وسىلاي ءۇش مينۋت جاتقاننان كەيىن سۋتەگى توتىعى قۇيىلعان قۇلاعىڭىزدى سۇيىق اعىپ بولعانشا، جۋىنعىش شىلاپشىنعا ەڭكەيتىڭىز نە ورامالعا باسىڭىز. سودان سوڭ الگى قۇلاققا جايلاپ جىلى سۋ شاشىراتىڭىز. ءبىراز سولاي ۇستاپ، سۋدى اعىزىپ جىبەرىڭىز. قۇلاقتى شۇبەرەكپەن، نە ماقتامەن قۇرعاتىڭىز.
— سۋتەگى توتىعىنىڭ ورنىنا ۆازەلين مايىن دا پايدالانۋعا بولادى. بىتەلە باستاعان قۇلاعىڭىزدى جوعارى قاراتىپ، پيپەتكادان بىرنەشە تامشى تامىزىڭىز. ول ماي ءوز ىقپالىن ءبىلءدىرىپ جاتقاندا، ءبىر ساعات بويى ءوز شارۋاڭىزدى تىندىرا بەرىڭىز. سودان سوڭ قۇلاققا جىلى سۋ تامىزىپ، ول سۇيىق تۇگەل شىعىپ بىتكەنشە باسىڭىزدى شايقاڭىز.
— جۋىپ بولعان سوڭ قۇلاعىڭىزدى فەنمەن قۇرعاتىڭىز. ونى ەڭ سالقىنىنا قويىپ، قۇلاعىڭىزدان وتىز سانتيمەتر ارالىقتا ۇستاڭىز.
— جۋىنعان سايىن قۇلاعىڭىزدىڭ ءىشىن ىلعالدى شۇبەرەكپەن جاقسىلاپ ءسۇرتىڭىز. ەشقاشان قۇلاق ىنىنە ماقتالى تاياقشا سۇقپاڭىز. ونىمەن ءسىز قۇلىقتى قۇلاق پەردەسىنە دەيىن يتەرەسىز، ول جەردە قۇلىقتى جۇمسارتاتىن بەز جوق. سونىڭ سالدارىنان تاستاي مىقتى تىعىن پايدا بولادى. مۇنىڭ ۇستىنە ءسىز قۇلاق پەردەسىن تەسىپ جىبەرۋىڭىز دە ءمۇمكىن.
— مال مايىن، سارى ماي، سىر، ت.ب. پايدالانۋدى قىسقارتىڭىز. ءارى ولاردى مارگارين، جارتىلاي فابريكاتتار، ت.ب. الماستىرماڭىز. كەيبىر ماماندار وسىناۋ زاتتار قۇلاق بۇلىعىن جاسايتىن بەزدەرگە سەپتەسەدى، مۇنىڭ ۇستىنە ونىڭ تىعىزدىعىن ارتتىرادى دەپ بىلەدى. بالىقتا، داندە، جاڭعاقتا بولاتىن ماي پايدالانعان الدەقايدا جاقسى.
— ەگەر ەستۋدى جاقسارتاتىن اپپاراتتى پايدالانساڭىز، كۇن سايىن كەشكە جاتار الدىندا ونى ءشۇبەرەكپەن مۇقيات ءسۇرتىپ قويىڭىز، سوندا قۇلىق جينالمايدى.
— قۇلاعىڭىزدا ءجۇن كوپ بولسا، ونى كىشكەنتاي قايشىمەن نەمەسە ارنايى باتارەيالى تريممەرمەن قىرقىڭىز. كەرى جاعدايدا قۇلىق ونى ءبىر-بىرىنە جابىستىرىپ تاستاپ، تازالاۋدى قيىنداتا تۇسەدى.
وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:
بالانىڭ قۇلاعىنا نەمەسە مۇرنىنا كىرگەن نارسەلەردى قالاي شىعارامىز؟
جۇڭگو عالىمدارى ادامنىڭ قۇلاعىن قالپىنا كەلتىرۋدىڭ تىڭ ءادىسىن ويلاپ تاپتى
نەگە بىرنارسەگە زەيىن سالىپ قاراعاندا بىزگە سويلەپ جاتقانداردى ەستىمەي قالامىز؟