سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 اپتا بۇرىن)
سان جىلدىق تاريحى بار -

مىڭ جاساعان شاھار اسەم الماتىدا 20 عاسىردىڭ ورتاسىنان بەرى قاراي مەرزىمدى باسىلىمدار جارىق كورىپ تۇردى. سولاي بولا تۇرا، ەل استاناسى بولعان الماتىدا قازاق تىلىندە تارايتىن گازەت جوقتىڭ قاسى بولاتىن. قوعامعا ۇلت تىلىندە جارىق كورەتىن باسىلىمنىڭ قاجەتتىگى كورىنىپ تۇرعان ءدال سول كەزەڭدە الماتى قالاسىندا  1988 جىلى «الماتى اقشامى» گازەتى ءوز جۇمىسىن باستادى. گازەتكە بەلگىلى جۋرناليست يسلامعالي بەيسەبايەۆ رەداكتورلىق ەتتى. 

«الماتى اقشامى» گازەتىنىڭ ەرەكشەلىگى قالانىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگىنە ارنالعان العاشقى باسىلىم بولۋىندا ەدى. كۇنى بۇگىنگى كۇنگە دەيىن ەلىمىزدىڭ بىرنەشە وبلىسىندا شىعارىلىپ كەلە جاتقان گازەت الماتىمەن بىرگە بىتە-قايناسىپ، جىل سايىن جاڭا مازمۇنمەن بايىپ، جاڭارىپ-جاسارىپ كەلەدى.

كەز كەلگەن باسىلىم سول زامانداعى جاي-كۇيلەردى باياندايتىنى بەلگىلى. «الماتى اقشامىندا دا» كوتەرگەن العاشقى ماسەلەلەرى مەن قوزعاعان تاقىرىپتارى جەر مەن ءدىل، ءتىل مەن ۇلتتىق مۇرات، رۋحانيات پەن ۇلتتىق مۇددە توڭىرەگىندە بولدى. تاۋەلسىزدىك مىقتاپ تۇرىپ ورناپ، ەل دامۋدىڭ داڭعىل جولىنا تۇسكەن كەزدەن باستاپ، باسىلىمنىڭ ماقالالارى دا وزگەرىپ، كوڭىل كونشيتىن، كوكەيدى قۋانىش كەرنەيتىن تاقىرىپتارعا اۋىستى. «قالا تىنىسى»، «قالا قاربالاس»، «جولداۋ» سىندى ايدارلارى شىندىقتىڭ تۋىن جەلبىرەتىپ، جاڭالىقتىڭ جارشىسىنا اينالدى.

«الماتى اقشامىنىڭ» «مادەني مۇرا»، «تۇلعا» ايدارىنىڭ 21.04.2022 جىلعى شىققان سانىندا «كوسەمسوز زەرگەرى» اتتى عابيت مۇسىرەپوۆكە ارنالعان ماقالا جاريالاندى. ۇلىمىزدى ۇلىقتاعان ۇلت ەمەسپىز بە!؟ قازاقتىڭ حالىق جازۋشىسىنا ارنالعان ماقالانى كورگەندە كوكىرەگى وياۋ وقىرمان وقىماي وتپەدى. ماقالا جازۋشىنىڭ ءومىر جولىمەن باستالادى. كەلەسى ءماتىندى «قارا قارىنداش» دەپ، سىنشىنىڭ ءوز ەستەلىگىمەن جالعاستىرادى. پروزا سالاسىنداعى ع.مۇسىرەپوۆتىڭ تۋىندىلارىنا توقتالىپ، سىنشىنىڭ «تالعامپازدىعىن» ءسوز ەتەدى.

ماقالادان جازۋشىنىڭ كوپشىلىك بىلە بەرمەيتىن قاسيەتى اڭشىلىقتان بولەك، سۇيىكتى ءىسى-تاياق جونۋ ەكەنىن بىلەمىز. جۇرگەن جەرىندە وزىنە ۇناعان مىقتى اعاشتاردى جونىپ الىپ، ادەمى تاياقتار جاساپ شىعارادى ەكەن. جازۋشىنىڭ جاساعان سول تاياقتارى قازىرگى ۋاقىتتا مۇراجايدا ساقتالعان. عابيت مۇسىرەپوۆ مۇراجايىنداعى تاعى ءبىر ەرەكشە دۇنيە - جازۋشىنىڭ دوسى عابيدەن مۇستافين سىيلاعان اعاش ورىندىق. ونىڭ ەكى قۇلاقشاسى بار، ونى جازسا ورىندىق بولادى، جيناسا قولعا ۇستايتىن تاياق بولادى. جازۋشىنىڭ اعاش ونەرىنە قىزىققانى ونىڭ ەشكىمگە ۇقسامايتىن بىرەگەيلىگىن كورسەتەدى.

«الەمنىڭ ادەبيەت كىتاپحاناسىنا» ع.مۇسىرەپوۆتىڭ ەنوگرافيالىق اڭگىمەسى ەنگەن. كوسەمسوز زەرگەرى ع.مۇسىرەپوۆكە ارنالعان ماقالا تىڭ اقپاراتتارمەن وقىرمانىنا ۇسىنىلىپ، جاس ۇرپاقتىڭ رۋحاني بايلىعىنىڭ مولايىپ، جازۋشىنىڭ ادەبيەتكە ەنگەن ۇلەسىن تاعى دا ءبىر ايقىنداپ بەردى. 

«الماتى اقشامى» گازەتى تىڭ دۇنيەلەردى پاش ەتىپ، وقىرمانى ودان سايىن كوبەيە ءتۇسىپ، الماتىمەن بىرگە ماڭگى جاساي بەرەتىنىنە سەنىمىمىز مول.

جۋانقان ايتولقىن


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما