شاعىن جيناقتالعان مەكتەپتىڭ بۇگىنى مەن بولاشاعى
شاعىن جيناقتالعان مەكتەپتىڭ بۇگىنى مەن بولاشاعى
قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ەلىمىزدەگى ساياسي يدەيالاردىڭ ىسكە اسىرىلۋىنا، قاراپايىم ادامداردىڭ سۇرانىسىنا، مۇڭ - مۇقتاجىنا، مادەني - وركەنيەتتى دامۋىنا باسا نازار اۋدارۋدا. سونداي - اق ەل زاڭنامالارىن جەتىلدىرۋ، جاڭا دەموكراتيالىق ۇردىستەردى ەنگىزۋ، مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىن جاڭارتۋ، سىبايلاس جەمقورلىقتى جويۋدا ناقتى شارالاردى ىسكە اسىرۋدا. سونىمەن قاتار ەلىمىزدىڭ الدىندا تۇرعان باستى باعىت ەكونوميكانىڭ ءوسۋى ارقىلى ءبىلىم بەرۋ، دەنساۋلىقتى ساقتاۋ جانە ت. س. س. الەۋمەتتىك قامتاماسىز ەتۋدىڭ وسى زامانداعى جۇيەلەرىن دامىتۋ بىزدەردىڭ جۇمىسىمىزدىڭ نەگىزى بولىپ وتىر.
سوعان بايلانىستى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە وسى كۇنگى جۇرگىزىلىپ جاتقان جاڭارۋلار قوعامدىق - ەكونوميكالىق قاتىناستاردىڭ عالامدانۋى، الەمدىك اقپاراتتاندىرۋ كەڭىستىگىنە ەنۋ، ونى ساپالىق تۇرعىدا قايتا قۇرۋعا باعىتتالعان. بۇگىنگى كۇنى تاريحى، گەوگرافيالىق جانە باسقا جاعدايلارعا دا بايلانىستى باسىم كوپشىلىگى اۋىلدىق جەرلەردە ورنالاسقان جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەر ءۇشىن بۇل وتە قاجەت. اۋىل مەكتەبىنىڭ ماسەلەسى – قازاقتىڭ ەلدىگىنىڭ ماسەلەسى. بۇل – ۇلتتىق، حالىقتىق، مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى باستى قۇندىلىق.
پرەزيدەنتىمىز ن. ءا. نازاربايەۆ " اۋىل – بۇل حالىق ءومىرىنىڭ بەينەسى، مادەنيەتى، ءداستۇرىنىڭ، سالتى مەن رۋحاني ءومىرىنىڭ قاينار كوزى. تەك عانا وسى فاكتورلار جيىنتىعى بىزدەن اۋىل ماسەلەلەرىنە، سونىڭ ىشىندە ونىڭ مەكتەبىنە وتە سەرگەك قاراۋىمىزدى تالاپ ەتەدى"،- دەپ اتاپ كورسەتتى.
ءقازىر اۋىل مەكتەبىنە ءتان بەلگى – ولاردىڭ شاعىن جيناقتىلىعى، رەسپۋبليكاداعى جالپى ءبىلىم بەرەتىن ورتا مەكتەپتەردىڭ 52، 1 ℅- ى شاعىن جيناقتى مەكتەپ. شاعىن جيناقتى مەكتەپتەر وقۋشىلاردىڭ جالپى ورتا بىلىمگە دەگەن سۇرانىسىن قاناعاتتاندىرادى، مەكتەپ تۇلەكتەرىنىڭ ودان ءارى كاسىپتىك ءبىلىم الۋىنا قاجەتتى باستاپقى مۇمكىندىكتەرىن قامتاماسىز ەتۋ مۇمكىندىكتەرىن شەشەدى. سونداي - اق، شاعىن جيناقتى مەكتەپ ءبىلىم بەرۋ مىندەتتەرىنەن باسقا الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق مىندەتتەردى دە قوسا اتقارادى: ياعني جاستاردى اۋىلعا تۇراقتاندىرۋعا، حالىقتىڭ مادەني دەڭگەيىن كوتەرۋگە، دەموگرافيالىق ماسەلەلەردى شەشۋگە، تۇپتەپ كەلگەندە، ەكونوميكانىڭ اگرارلىق سالاسىنىڭ دامۋىنا ءوز ۇلەسىن قوسادى.
قازىرگى كەزدە اۋىل مەكتەپتەرىنىڭ شاعىن جيناقتالعان مەكتەپتەرگە اينالۋىنىڭ باستى سەبەبى: رەسپۋبليكاداعى الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق جاعدايىمەن، دۇنيەگە ءسابي كەلۋىنىڭ ازايۋىمەن، ميگراسيامەن، قالا حالقى سانىنىڭ ءوسىپ، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ تۇراقسىزدانۋىمەن سيپاتتالادى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ "ءبىلىم تۋرالى" زاڭىندا (1 باپ، 58 تارماق) شاعىن جيناقتى مەكتەپكە " وقۋشىلارىنىڭ سانى از، بىرىكتىرىلگەن سىنىپ جيناقتارى جانە وقۋ ساباقتارىن ۇيىمداستىرۋدىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى بار، جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ" دەگەن انىقتاما بەرىلگەن.
شاعىن جيناقتى نەگىزگى جانە ورتا مەكتەپ - بۇل اۋىل مەكتەبىنىڭ ەرەكشە ءتيپى. اتالعان مەكتەپتەر مادەني ورتالىقتاردان الشاق ورنالاسۋىمەن، اۋىلدا مەكتەپتەن تىس، مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم ۇيىمدارىنىڭ جوقتىعىمەن، پاراللەل سىنىپتاردىڭ بولماۋىمەن، سىنىپتاعى بالا سانىنىڭ ازدىعىمەن، وقۋشىلاردىڭ ءار جاستاعى توپتارىمەن ەرەكشەلەنەدى.
سوعان قاراماستان شاعىن جيناقتى مەكتەپتەر قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەر تۋرالى قۇقىقتىق - ءنورماتيۆتى قۇجاتتارىندا بەلگىلەنەتىن شارالاردى تولىق اتقارۋعا مىندەتتى.
سوندىقتان شاعىن جيناقتى مەكتەپتەردە ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋ، ونداعى وقۋ - تاربيە ءۇردىسىن ۇيىمداستىرۋ، قۇرىلىمى مەن ۇلگىسىن، پەداگوگتاردى دايىنداۋ، قايتا دايارلاۋ جانە بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋدى تالاپ ەتەدى.
شاعىن جيناقتى مەكتەپ پروبلەمالارى:
• بالا سانى از
• ليدەر سيرەك
• باسەكەلەستىك از
• سىرتقى ورتامەن بايلانىس اياسى تار
• سىنىپتار قوسىلىپ وقىتىلادى
• ادىستەمەلىك كومەك از
• ءمۇعالىمنىڭ اپتالىق جۇكتەمەسى از
• مەكتەپتىڭ كولىگى جوق، ءار ءتۇرلى شارالارعا كولىك جالدايدى
• جاقسى كادرلار تۇراقتامايدى
• ماتەريالدىق تەحنيكالىق بازاسى تولىقتىرىلمايدى
شاعىن جيناقتالعان مەكتەپتىڭ ارتىقشىلىقتارى:
• بالا سانى از، قيىن بالا جوق
• قابىلەتى بار بالامەن جۇمىس جاساۋ مۇمكىندىگى مول
• اتا انامەن تىعىز بايلانىستا
• ەلدەگى ادامدار تۇگەل تانىس
• كاسىپشىلىكتى مەڭگەرۋ مۇمكىندىگى بار
• اۋىلدىق ەڭبەكپەن ەتەنە ارالاسادى
• تابيعاتپەن ەتەنە جاقىن
شاعىن جيناقتالعان مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ اتا - انالارىنىڭ جاعدايى:
• جۇمىس كوزى جوق، كوبى جۇمىسسىز
• جەكە مال ۇستايدى
• ەگىن ەگەدى
• كاسىپشىلىك ەتەدى
• بالاسىن وتباسى تىرلىگىنە كوپ جۇمسايدى
• بالانى ەڭبەككە كوپ باۋليدى
• مەكتەپ بىتىرسە بولدى دەگەن كوزقاراس بار
• وقىتۋعا شاماسى جەتپەيدى
قانداي ورتادا بولسا دا، ءوزىنىڭ ايتار ويى، ومىرگە دەگەن وزىندىك كوزقاراسى بار، جان - جاقتى قالىپتاسقان ءبىلىمدى وقۋشىنى دايىنداۋ باستى ماقساتىمىز. ءمۇعالىم شاكىرتتەردى قاتالدىقپەن ەمەس، ل. تولستويدىڭ "شەبەرلىكتىڭ بەلگىسى - ءتۇرلى ءادىستى بولۋ" دەپ جازعانىنداي مەيىرىم شۋاعىمەن، اعىل - تەگىل بىلىمىمەن، اقىل پاراساتتىلىعىمەن عانا باۋراپ الا الادى.
شاعىن جيناقتالعان مەكتەپ پروبلەمالارىن شەشۋ ءۇشىن:
• ەلدەگى قوعامدىق مادەني ورتالىقتاردى قالىپقا كەلتىرۋ، جاڭادان اشۋ
• شاعىن جيناقتى مەكتەپتەردە جۇمىس ىستەيتىن كادرلاردى دايارلاۋ
• اۋىلدى جەرلەردە كادرلاردى تۇراقتاندىرۋ( تۇرعىن ءۇي بەرۋ، ءتۇرلى تۇرمىستىق جاعدايلارىن جاقسارتۋ)
• وقۋشىلار شەكتەلىپ، تۇيىقتالىپ قالماس ءۇشىن جورىقتار، شارالارعا قاتىستىرۋ
• شاعىن جيناقتالعان مەكتەپتەر ءۇشىن وقۋلىقتار قاجەت
• شجم مۇعالىمدەرى ءۇشىن ادىستەمەلىك ادەبيەتتەر شىعارۋ
• مەكتەپ ءۇيىنىڭ جىلۋ ماسەلەسىن شەشۋ
• اقپاراتتىق قۇرالدارمەن قامتاماسىز ەتۋ
• ماتەريالدىق تەحنيكالىق بازاسىن جاقسارتۋ
• شتاتتىق بىرلىكتەردى قىسقارتپاۋ
وسىنداي شاعىن جيناقتالعان مەكتەپ جايلى ءسوز ەتە وتىرىپ ءوزىم ەڭبەك ەتىپ وتىرعان مەكتەپكە توقتالا كەتسەم. تالپىن جوبب مەكتەبىندە 1998 جىلدان بەرى ەڭبەك ەتىپ كەلەمىن، اتالعان جىلى مەكتەپتە 156 وقۋشى بولدى. مەكتەپتەگى وقۋشى سانى جىل وتكەن سايىن ازايىپ كەلەدى. 2013 - 2014، 2014 - 2015، 2015 - 2016 وقۋ جىلدارى وقۋشىلاردىڭ سانى كۇرت ازايدى.
دەگەنمەن دە مەكتەپ شاعىن جيناقتى مەكتەپ بولعانىمەن كادر تاپشىلىعى كەزدەسكەن جوق، مۇعالىمدەر تۇراقتى جۇمىس ىستەپ كەلەدى. مەكتەپتىڭ جەتىستىگى دە از ەمەس، اتاپ ايتار بولساق ماقتانا دا، مارقايا ايتۋعا بولادى مەكتەبىمىزدىڭ 2006 جىلعى تۇلەگى نىقمۇقانوۆا مانشۋك ءال - فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ حيميا فاكۋلتەتىن ءبىتىرىپ، ماگيستراتۋراعا وقۋعا ءتۇسىپ، قازىرگى تاڭدا پاكيستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كاراچي قالاسىندا ءادىس الماسۋ ءۇشىن بەس ايلىق ءىس ساپارعا بارىپ كەلدى. مەكتەپتىڭ 2012 ج تۇلەگى حامزين ەدىلحان ا. بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى قوستاناي مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ "اقپاراتتىق جۇيەلەر" فاكۋلتەتىن ءبىتىرىپ، قازىرگى تاڭدا اتالعان ۋنيۆەرسيتەتتىڭ 2 كۋرس ماگيسترانتى.
بۇل شاعىن عانا اۋىل مەكتەبىنىڭ اۋىز تولتىرىپ ايتارلىق جەتىستىكتەرىنىڭ ءبىرى عانا.
سونىمەن بىرگە شاعىن مەكتەپتىڭ پروبلەمالارى دا جوق ەمەس. مىسالى: مەكتەپتىڭ ماتەريالدىق تەحنيكالىق بازاسىنىڭ جەتكىلىكسىزدىگى، كومپيۋتەرلەردىڭ ەسكىلىگى، ينتەراكتيۆتى تاقتامەن قامتىلماعاندىعى، سپورت زالدىڭ جوقتىعى، اۋىل قالا ىرگەسىندە تۇرعانىمەن گازبەن قامتىلماعاندىعى ت. س. س شاعىن جيناقتى مەكتەپتەرگە ءتان پروبلەمالار دا بار.
مەكتەپ الەۋمەتتىك ماسەلەلەردىڭ ىشىندەگى ەڭ وزەكتىسى. اۋىل مەكتەبىنىڭ ماسەلەسى - قازاقتىڭ ەلدىگىنىڭ ماسەلەسى. بۇل ۇلتتىق، حالىقتىق، مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى ەڭ باستى ماسەلە ەكەندىگى الەۋمەتتىك دامۋ ۇردىسىنەن حاباردار، كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ ازاماتتارعا ايان نارسە.
ءبىز ءبارىمىز دە بۇگىنگى ۇلى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ "ەل بولامىن دەسەڭ، بەسىگىڭدى تۇزە"،- دەگەن ۇلاعات ءسوزىن رەتى كەلگەندە ەسكە ءتۇسىرىپ جاتامىز.
ەل بەسىگى - مەكتەپتىڭ بەتالىسى، باعىت - باعدارى ايقىندالماي، اياق الىسى بەكىپ، كوشى تۇزەلمەي، مەملەكەتتىڭ كوشى تۇزەلمەسى انىق، ويتكەنى اۋىل مەكتەبىندە رەسپۋبليكانىڭ جەرگىلىكتى حالقى - قازاق ۇلتىنىڭ بولاشاعى، ءۇمىت ارتقان ەرتەڭى، اتا - انا، حالىق ارمانىن ارقالاعان جاس جەتكىنشەك ۇرپاعى وقىپ، تاربيەلەنىپ، ءوسىپ جاتىر.
بولاشاقتا دا شاعىن جيناقتى مەكتەپتەردىڭ قابىرعاسى بەرىك، ەڭسەسى بيىك بولۋى ءبىزدىڭ ەڭبەگىمىزگە بايلانىستى.
سونىمەن جۇبان اعامىز ايتقانداي:
بارلىق ءۇيدىڭ مەكتەپ نەگە سۇلۋى؟
بارلىعىنان نەلىكتەن ول جىلۋى؟
بوبەكتەردى ماپەلەيدى ول نەگە؟
قادىرلەيدى حالىق نە ءۇشىن بۇل ءۇيدى؟- دەپ جىرلاۋعا لايىق شاعىن جيناقتى مەكتەپتى تۇرعىزا الساق، ۇرپاق الدىنداعى، زامان تالابىنا ساي مىندەتىمىزدى اتقارعانىمىز.
پايدالانىلعان ادەبيەتتەر:
1. "ءبىلىم تۋرالى" قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭى 27. 07. 2007
2. ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ جاعدايىندا شاعىن جيناقتى مەكتەپتىڭ جۇمىس مازمۇنى جانە ونى باسقارۋ. ( حالىقارالىق سەمينار ماتەريالدارى. استانا. 2009)
3. قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ قازاقستان حالقىنا جولداۋى.
4. شاعىن جيناقتى مەكتەپتىڭ ماسەلەسى مەن بولاشاعى (ءبىلىم بەرۋ ساياساتىن زەرتتەۋ سەرياسى الماتى. 2005)
5. شاعىن جيناقتى مەكتەپ جايلى اقپارات (ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى، استانا. 2009)
باتىس قازاقستان وبلىسى، تەرەكتى اۋدانى،
تالپىن جوبب مەكتەبى كاپەزوۆا سالتانات ساليموۆنا
قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ەلىمىزدەگى ساياسي يدەيالاردىڭ ىسكە اسىرىلۋىنا، قاراپايىم ادامداردىڭ سۇرانىسىنا، مۇڭ - مۇقتاجىنا، مادەني - وركەنيەتتى دامۋىنا باسا نازار اۋدارۋدا. سونداي - اق ەل زاڭنامالارىن جەتىلدىرۋ، جاڭا دەموكراتيالىق ۇردىستەردى ەنگىزۋ، مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىن جاڭارتۋ، سىبايلاس جەمقورلىقتى جويۋدا ناقتى شارالاردى ىسكە اسىرۋدا. سونىمەن قاتار ەلىمىزدىڭ الدىندا تۇرعان باستى باعىت ەكونوميكانىڭ ءوسۋى ارقىلى ءبىلىم بەرۋ، دەنساۋلىقتى ساقتاۋ جانە ت. س. س. الەۋمەتتىك قامتاماسىز ەتۋدىڭ وسى زامانداعى جۇيەلەرىن دامىتۋ بىزدەردىڭ جۇمىسىمىزدىڭ نەگىزى بولىپ وتىر.
سوعان بايلانىستى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە وسى كۇنگى جۇرگىزىلىپ جاتقان جاڭارۋلار قوعامدىق - ەكونوميكالىق قاتىناستاردىڭ عالامدانۋى، الەمدىك اقپاراتتاندىرۋ كەڭىستىگىنە ەنۋ، ونى ساپالىق تۇرعىدا قايتا قۇرۋعا باعىتتالعان. بۇگىنگى كۇنى تاريحى، گەوگرافيالىق جانە باسقا جاعدايلارعا دا بايلانىستى باسىم كوپشىلىگى اۋىلدىق جەرلەردە ورنالاسقان جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەر ءۇشىن بۇل وتە قاجەت. اۋىل مەكتەبىنىڭ ماسەلەسى – قازاقتىڭ ەلدىگىنىڭ ماسەلەسى. بۇل – ۇلتتىق، حالىقتىق، مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى باستى قۇندىلىق.
پرەزيدەنتىمىز ن. ءا. نازاربايەۆ " اۋىل – بۇل حالىق ءومىرىنىڭ بەينەسى، مادەنيەتى، ءداستۇرىنىڭ، سالتى مەن رۋحاني ءومىرىنىڭ قاينار كوزى. تەك عانا وسى فاكتورلار جيىنتىعى بىزدەن اۋىل ماسەلەلەرىنە، سونىڭ ىشىندە ونىڭ مەكتەبىنە وتە سەرگەك قاراۋىمىزدى تالاپ ەتەدى"،- دەپ اتاپ كورسەتتى.
ءقازىر اۋىل مەكتەبىنە ءتان بەلگى – ولاردىڭ شاعىن جيناقتىلىعى، رەسپۋبليكاداعى جالپى ءبىلىم بەرەتىن ورتا مەكتەپتەردىڭ 52، 1 ℅- ى شاعىن جيناقتى مەكتەپ. شاعىن جيناقتى مەكتەپتەر وقۋشىلاردىڭ جالپى ورتا بىلىمگە دەگەن سۇرانىسىن قاناعاتتاندىرادى، مەكتەپ تۇلەكتەرىنىڭ ودان ءارى كاسىپتىك ءبىلىم الۋىنا قاجەتتى باستاپقى مۇمكىندىكتەرىن قامتاماسىز ەتۋ مۇمكىندىكتەرىن شەشەدى. سونداي - اق، شاعىن جيناقتى مەكتەپ ءبىلىم بەرۋ مىندەتتەرىنەن باسقا الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق مىندەتتەردى دە قوسا اتقارادى: ياعني جاستاردى اۋىلعا تۇراقتاندىرۋعا، حالىقتىڭ مادەني دەڭگەيىن كوتەرۋگە، دەموگرافيالىق ماسەلەلەردى شەشۋگە، تۇپتەپ كەلگەندە، ەكونوميكانىڭ اگرارلىق سالاسىنىڭ دامۋىنا ءوز ۇلەسىن قوسادى.
قازىرگى كەزدە اۋىل مەكتەپتەرىنىڭ شاعىن جيناقتالعان مەكتەپتەرگە اينالۋىنىڭ باستى سەبەبى: رەسپۋبليكاداعى الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق جاعدايىمەن، دۇنيەگە ءسابي كەلۋىنىڭ ازايۋىمەن، ميگراسيامەن، قالا حالقى سانىنىڭ ءوسىپ، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ تۇراقسىزدانۋىمەن سيپاتتالادى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ "ءبىلىم تۋرالى" زاڭىندا (1 باپ، 58 تارماق) شاعىن جيناقتى مەكتەپكە " وقۋشىلارىنىڭ سانى از، بىرىكتىرىلگەن سىنىپ جيناقتارى جانە وقۋ ساباقتارىن ۇيىمداستىرۋدىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى بار، جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ" دەگەن انىقتاما بەرىلگەن.
شاعىن جيناقتى نەگىزگى جانە ورتا مەكتەپ - بۇل اۋىل مەكتەبىنىڭ ەرەكشە ءتيپى. اتالعان مەكتەپتەر مادەني ورتالىقتاردان الشاق ورنالاسۋىمەن، اۋىلدا مەكتەپتەن تىس، مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم ۇيىمدارىنىڭ جوقتىعىمەن، پاراللەل سىنىپتاردىڭ بولماۋىمەن، سىنىپتاعى بالا سانىنىڭ ازدىعىمەن، وقۋشىلاردىڭ ءار جاستاعى توپتارىمەن ەرەكشەلەنەدى.
سوعان قاراماستان شاعىن جيناقتى مەكتەپتەر قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەر تۋرالى قۇقىقتىق - ءنورماتيۆتى قۇجاتتارىندا بەلگىلەنەتىن شارالاردى تولىق اتقارۋعا مىندەتتى.
سوندىقتان شاعىن جيناقتى مەكتەپتەردە ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋ، ونداعى وقۋ - تاربيە ءۇردىسىن ۇيىمداستىرۋ، قۇرىلىمى مەن ۇلگىسىن، پەداگوگتاردى دايىنداۋ، قايتا دايارلاۋ جانە بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋدى تالاپ ەتەدى.
شاعىن جيناقتى مەكتەپ پروبلەمالارى:
• بالا سانى از
• ليدەر سيرەك
• باسەكەلەستىك از
• سىرتقى ورتامەن بايلانىس اياسى تار
• سىنىپتار قوسىلىپ وقىتىلادى
• ادىستەمەلىك كومەك از
• ءمۇعالىمنىڭ اپتالىق جۇكتەمەسى از
• مەكتەپتىڭ كولىگى جوق، ءار ءتۇرلى شارالارعا كولىك جالدايدى
• جاقسى كادرلار تۇراقتامايدى
• ماتەريالدىق تەحنيكالىق بازاسى تولىقتىرىلمايدى
شاعىن جيناقتالعان مەكتەپتىڭ ارتىقشىلىقتارى:
• بالا سانى از، قيىن بالا جوق
• قابىلەتى بار بالامەن جۇمىس جاساۋ مۇمكىندىگى مول
• اتا انامەن تىعىز بايلانىستا
• ەلدەگى ادامدار تۇگەل تانىس
• كاسىپشىلىكتى مەڭگەرۋ مۇمكىندىگى بار
• اۋىلدىق ەڭبەكپەن ەتەنە ارالاسادى
• تابيعاتپەن ەتەنە جاقىن
شاعىن جيناقتالعان مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ اتا - انالارىنىڭ جاعدايى:
• جۇمىس كوزى جوق، كوبى جۇمىسسىز
• جەكە مال ۇستايدى
• ەگىن ەگەدى
• كاسىپشىلىك ەتەدى
• بالاسىن وتباسى تىرلىگىنە كوپ جۇمسايدى
• بالانى ەڭبەككە كوپ باۋليدى
• مەكتەپ بىتىرسە بولدى دەگەن كوزقاراس بار
• وقىتۋعا شاماسى جەتپەيدى
قانداي ورتادا بولسا دا، ءوزىنىڭ ايتار ويى، ومىرگە دەگەن وزىندىك كوزقاراسى بار، جان - جاقتى قالىپتاسقان ءبىلىمدى وقۋشىنى دايىنداۋ باستى ماقساتىمىز. ءمۇعالىم شاكىرتتەردى قاتالدىقپەن ەمەس، ل. تولستويدىڭ "شەبەرلىكتىڭ بەلگىسى - ءتۇرلى ءادىستى بولۋ" دەپ جازعانىنداي مەيىرىم شۋاعىمەن، اعىل - تەگىل بىلىمىمەن، اقىل پاراساتتىلىعىمەن عانا باۋراپ الا الادى.
شاعىن جيناقتالعان مەكتەپ پروبلەمالارىن شەشۋ ءۇشىن:
• ەلدەگى قوعامدىق مادەني ورتالىقتاردى قالىپقا كەلتىرۋ، جاڭادان اشۋ
• شاعىن جيناقتى مەكتەپتەردە جۇمىس ىستەيتىن كادرلاردى دايارلاۋ
• اۋىلدى جەرلەردە كادرلاردى تۇراقتاندىرۋ( تۇرعىن ءۇي بەرۋ، ءتۇرلى تۇرمىستىق جاعدايلارىن جاقسارتۋ)
• وقۋشىلار شەكتەلىپ، تۇيىقتالىپ قالماس ءۇشىن جورىقتار، شارالارعا قاتىستىرۋ
• شاعىن جيناقتالعان مەكتەپتەر ءۇشىن وقۋلىقتار قاجەت
• شجم مۇعالىمدەرى ءۇشىن ادىستەمەلىك ادەبيەتتەر شىعارۋ
• مەكتەپ ءۇيىنىڭ جىلۋ ماسەلەسىن شەشۋ
• اقپاراتتىق قۇرالدارمەن قامتاماسىز ەتۋ
• ماتەريالدىق تەحنيكالىق بازاسىن جاقسارتۋ
• شتاتتىق بىرلىكتەردى قىسقارتپاۋ
وسىنداي شاعىن جيناقتالعان مەكتەپ جايلى ءسوز ەتە وتىرىپ ءوزىم ەڭبەك ەتىپ وتىرعان مەكتەپكە توقتالا كەتسەم. تالپىن جوبب مەكتەبىندە 1998 جىلدان بەرى ەڭبەك ەتىپ كەلەمىن، اتالعان جىلى مەكتەپتە 156 وقۋشى بولدى. مەكتەپتەگى وقۋشى سانى جىل وتكەن سايىن ازايىپ كەلەدى. 2013 - 2014، 2014 - 2015، 2015 - 2016 وقۋ جىلدارى وقۋشىلاردىڭ سانى كۇرت ازايدى.
دەگەنمەن دە مەكتەپ شاعىن جيناقتى مەكتەپ بولعانىمەن كادر تاپشىلىعى كەزدەسكەن جوق، مۇعالىمدەر تۇراقتى جۇمىس ىستەپ كەلەدى. مەكتەپتىڭ جەتىستىگى دە از ەمەس، اتاپ ايتار بولساق ماقتانا دا، مارقايا ايتۋعا بولادى مەكتەبىمىزدىڭ 2006 جىلعى تۇلەگى نىقمۇقانوۆا مانشۋك ءال - فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ حيميا فاكۋلتەتىن ءبىتىرىپ، ماگيستراتۋراعا وقۋعا ءتۇسىپ، قازىرگى تاڭدا پاكيستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كاراچي قالاسىندا ءادىس الماسۋ ءۇشىن بەس ايلىق ءىس ساپارعا بارىپ كەلدى. مەكتەپتىڭ 2012 ج تۇلەگى حامزين ەدىلحان ا. بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى قوستاناي مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ "اقپاراتتىق جۇيەلەر" فاكۋلتەتىن ءبىتىرىپ، قازىرگى تاڭدا اتالعان ۋنيۆەرسيتەتتىڭ 2 كۋرس ماگيسترانتى.
بۇل شاعىن عانا اۋىل مەكتەبىنىڭ اۋىز تولتىرىپ ايتارلىق جەتىستىكتەرىنىڭ ءبىرى عانا.
سونىمەن بىرگە شاعىن مەكتەپتىڭ پروبلەمالارى دا جوق ەمەس. مىسالى: مەكتەپتىڭ ماتەريالدىق تەحنيكالىق بازاسىنىڭ جەتكىلىكسىزدىگى، كومپيۋتەرلەردىڭ ەسكىلىگى، ينتەراكتيۆتى تاقتامەن قامتىلماعاندىعى، سپورت زالدىڭ جوقتىعى، اۋىل قالا ىرگەسىندە تۇرعانىمەن گازبەن قامتىلماعاندىعى ت. س. س شاعىن جيناقتى مەكتەپتەرگە ءتان پروبلەمالار دا بار.
مەكتەپ الەۋمەتتىك ماسەلەلەردىڭ ىشىندەگى ەڭ وزەكتىسى. اۋىل مەكتەبىنىڭ ماسەلەسى - قازاقتىڭ ەلدىگىنىڭ ماسەلەسى. بۇل ۇلتتىق، حالىقتىق، مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى ەڭ باستى ماسەلە ەكەندىگى الەۋمەتتىك دامۋ ۇردىسىنەن حاباردار، كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ ازاماتتارعا ايان نارسە.
ءبىز ءبارىمىز دە بۇگىنگى ۇلى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ "ەل بولامىن دەسەڭ، بەسىگىڭدى تۇزە"،- دەگەن ۇلاعات ءسوزىن رەتى كەلگەندە ەسكە ءتۇسىرىپ جاتامىز.
ەل بەسىگى - مەكتەپتىڭ بەتالىسى، باعىت - باعدارى ايقىندالماي، اياق الىسى بەكىپ، كوشى تۇزەلمەي، مەملەكەتتىڭ كوشى تۇزەلمەسى انىق، ويتكەنى اۋىل مەكتەبىندە رەسپۋبليكانىڭ جەرگىلىكتى حالقى - قازاق ۇلتىنىڭ بولاشاعى، ءۇمىت ارتقان ەرتەڭى، اتا - انا، حالىق ارمانىن ارقالاعان جاس جەتكىنشەك ۇرپاعى وقىپ، تاربيەلەنىپ، ءوسىپ جاتىر.
بولاشاقتا دا شاعىن جيناقتى مەكتەپتەردىڭ قابىرعاسى بەرىك، ەڭسەسى بيىك بولۋى ءبىزدىڭ ەڭبەگىمىزگە بايلانىستى.
سونىمەن جۇبان اعامىز ايتقانداي:
بارلىق ءۇيدىڭ مەكتەپ نەگە سۇلۋى؟
بارلىعىنان نەلىكتەن ول جىلۋى؟
بوبەكتەردى ماپەلەيدى ول نەگە؟
قادىرلەيدى حالىق نە ءۇشىن بۇل ءۇيدى؟- دەپ جىرلاۋعا لايىق شاعىن جيناقتى مەكتەپتى تۇرعىزا الساق، ۇرپاق الدىنداعى، زامان تالابىنا ساي مىندەتىمىزدى اتقارعانىمىز.
پايدالانىلعان ادەبيەتتەر:
1. "ءبىلىم تۋرالى" قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭى 27. 07. 2007
2. ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ جاعدايىندا شاعىن جيناقتى مەكتەپتىڭ جۇمىس مازمۇنى جانە ونى باسقارۋ. ( حالىقارالىق سەمينار ماتەريالدارى. استانا. 2009)
3. قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ قازاقستان حالقىنا جولداۋى.
4. شاعىن جيناقتى مەكتەپتىڭ ماسەلەسى مەن بولاشاعى (ءبىلىم بەرۋ ساياساتىن زەرتتەۋ سەرياسى الماتى. 2005)
5. شاعىن جيناقتى مەكتەپ جايلى اقپارات (ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى، استانا. 2009)
باتىس قازاقستان وبلىسى، تەرەكتى اۋدانى،
تالپىن جوبب مەكتەبى كاپەزوۆا سالتانات ساليموۆنا
You Might Also Like
