InfoHub Logo

قاھارلى قىستىڭ سىزىنان سوڭ قۇلپىرىپ جايما-شۋاق كوكتەم كەلگەن. الماتىنىڭ كوكتەمى جانعا جىلۋلىق سىيلايتىن ەرەكشە عوي، شىركىن! بارلىق تىرشىلىك اتاۋلىعا جان ءبىتىپ، قالىڭ ۇيقىسىنان ويانعان تابيعات ودان سايىن جاندانا تۇسكەندەي. اۋەلەتە ءان سالعان قۇستار، جاسىل جەلەكتەرىمەن جايقالعان اعاشتار، ادامدارعا شابىت سىيلاپ جاڭا تىنىستى اشقانداي. سونداي عاجاپ كۇندەرى ۋنيۆەرسيتەت ساباقتارىنا قالانىڭ تۇرعىندارعا لىق تولى كوشەلەرىن ارالاپ بارعاندى ۇناتامىن. وعان قوسا، ءدال سول ۋاقىتتا ارالىق باقىلاۋلار ءبىتىپ، ارقادان ءبىر جۇك تۇسكەندەي جايباراقات ساباققا بارعان كەزىم ەدى. 

سەيسەنبى. اقپاننىڭ 17ء-سى. سۇيىكتى ۇستازىمىز ءارى، كۋراتورىمىز ايگەرىم نۇرشايحييەۆنانىڭ جۋرناليستيكا ساباعى بولىپ جاتتى. 

-“ساباقتان سوڭ كەتىپ قالماڭدار. ايتاتىن ماڭىزدى حابارلامام بار.” دەپ، قىزىقتىرىپ قويدى. وتۋگە ءتيىس بولعان بلوگ تۋرالى تاقىرىبىمىزدى ءتامامداپ، جاڭاعى اپايىمىزدان رەسپۋبليكا كولەمىندە،ەلدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن جينالاتىن جاس جۋرناليستتەر اراسىندا وليمپيادا وتەتىندىگىن ەستىدىم. توپتا وقيتىن دوستارىم ءوز ەركىمەن قاتىسقىسى كەلمەيتىندەرىن ايتىپ،مەنىڭ قاتىسۋىمدى العا تارتىپ، ۇسىندى. مەن قارسىلىق بىلدىرمەي، بىردەن كەلىسە كەتتىم. وعان قوسا، شەجىرەلى شاھار تۇركىستانعا باراتىنىمىزدى ەستىگەندەگى قۋانىشىمدى سوزبەن ايتىپ جەتكىزۋ مۇمكىن ەمەس. كوز الدىمدا تۇركىستاننىڭ كيەلى ارىستان باب، قوجا احمەت ياسساۋي سەكىلدى تاريحقا تۇنعان كەسەنەلەرىندە جۇرگەنىم، تانىمال كەرۋەن سارايىن ارالايتىندىعىم ەلەستەدى. جۇرەگىم تولقىپ، دۇلدۇلدەر ب ا ق سىنايتىن جارىستىڭ بولۋىنا اسىعا قىزۋ دايىندىققا كىرىستىم. ارادا ۋاقىت كوزدى اشىپ جۇمعانشا زىمىراي وتە شىقتى. 

ەرتەڭ ۇشاققا وتىرىپ، ابىلاي حان ءبىلىم ورداسىنىڭ نامىسىن قورعايتىن سايىسقا كيەلى تۇركىستانعا اتتاناتىن كۇن. قوبالجىعاننان با، تۇنىمەن ۇيىقتاي الماي دوڭبەكشىپ شىقتىم. كۇن ۇياسىنان كۇلىم قاعىپ شىعا كەلىسىمەن اۋەجايعا بارار جولدىڭ كەپتەلىس ەكەنىن بىلە تۇرا، قاتتى اسىقتىم. 

حالىقارالىق الماتى اۋەجايىندا ادەتتەگىدەي ينە شانشار جەر جوق. اپتالار بويى شاقىرايىپ شىعىپ تۇرعان كۇن بۇل كۇنى قۇددى بۇلتتارمەن ورىن اۋىسىپ العانداي. رەيسكە تىركەلەتىن جەردەن ءوتىپ، ۇشاقتاعى ورنىما جايعاستىم. نەگىزىنەن،  الماتى مەن تۇركىستان اراسى 830 شاقىرىمدىق جەر. بۇرىندارى اتا-بابامىز دىتتەگەن جەرلەرىنە ايلاپ جەتەتىن بولسا، ءقازىر بار بولعانى 1-اق ساعات جەتكىلىكتى. زامانىمىزدىڭ قارقىندى دامىعانى سونشالىقتى، كۇن سايىن جاڭا تەحنولوگيالار كۇندەلىكتى ومىرىمىزگە ەنىپ، ونى جەڭىلدەتۋدە. تاڭ قالعان وي جەتەگىنە بەرىلىپ، جۇرەگىم تولقىپ، العاش رەت ۇشقالى تۇرعان ادام سەكىلدى ۇشاقتىڭ قوزعالۋىن تاعاتسىزدانا كۇتتىم. ۇشقىش ءوزىن تانىستىرىپ، بورتسەرىكتەر قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ءتۇسىندىرىپ بولدى. ءبىر..ەكى..ءۇش…ۇشاق ورنىنان ءبىر مەزەتتە لەزدە قوزعالدى. گراۆيتاسياعا قارسى كوككە ۇمتىلعان ۇشاقتا سەزىنە الاتىن 5 سەكۋندتىق سالماقسىزدىق كۇيىن ايتىپ جەتكىزۋ مۇمكىن ەمەس. قۇدايدىڭ قۇدىرەتى شەكسىز عوي، سونشا ادام ءبىر مەزەتتە قۇستاي قالىقتاپ قالاعان جەرگە ۇشىپ بارا جاتتى. اۋەدەن “ساتتىلىك” بەلگىسىن ءبىلدىرىپ تۇرعانداي جاڭبىر سەبەلەپ باستادى. اللانىڭ نۇرى جاۋىپ تۇرعاندا اسپاندا ۇشۋ بارىنە بۇيىرماعان. كوككە كوتەرىلىپ، اقشا بۇلت اراسىندا قالىقتاپ ۇشىپ كەلە جاتقان مەن جان-جاعىما تامسانا قاراپ وتىرا بەرىپپىن. بۇلتتار قىزدىڭ جيعان جۇگىندەي ءتىزىلىپ، اپپاق ماقتا سياقتى جىلجيدى-اۋ كەلىپ. قۇددى باسقا ءبىر ولشەمدەگى ومىرگە كىرىپ كەتكەن سەكىلدىسىڭ. تەرەزەگە ۇڭىلسەن اسپانمەن تالاسقان تاۋلار بوكتەرىندەگى الماتى قالاسىنىڭ قۇس ۇشاتىن بيىكتىگىنەن كورىنىسىن تاماشالانادى. مەنىڭ سول عاجايىپقا تولى سيپاتتارعا قاراپ وتىرىپ قالعانىم سونشالىقتى، تۇركىستانعا قالاي جەتكەنىمىزدى بايقاماي قالدىم. بۇل ءوڭىردىن اۋەدەگى كورىنىسى جازيرالى جازىق دالا. قازاقتىڭ جەرىنىڭ كەڭدەگى، وسىنداي ساپارلارعا شىققاندا بىلىنەدى ەمەس پە؟ تۇركىستانعا جەتە كەلە، جارىستىڭ بولارىن ويلاعان تولقۋىم قايتا ورالدى. نامىستى قولدان بەرمەي، بار ەرىك-جىگەرىمدى جيناپ ءبىلىم دوداسىندا ب ا ق سىناعالى جەتتىم. كونەنىڭ كوزى،شەجىرەلى شاھار-تۇركىستان مەن كەلدىم…

ابىلاي حان اتىنداعى قازاق حالىقارالىق قاتىناستار مەن الەم تىلدەرى ۋنيۆەرسيتەتى 

جامبوتىروۆا اينەليا

---