InfoHub Logo

ستۋدەنت بويىنداعى شىنشىلدىق، ادالدىق، مەيىرىمدىلىك، پاتريوتتىق، ۇلتتىق، تۇراقتىلىق سياقتى رۋحاني قاسيەتتەردى قالىپتاستىرا وتىرىپ، جەكە تۇلعا رەتىندە قالىپتاسۋىن، قوعامدا ەركىن سويلەۋىن، ءوز ويىن ەركىن ايتا الاتىن  قابىلەتتى ۇل-قىز تاربيەلەۋ ماقساتىندا پىكىر تالاس وتكىزۋ. ستۋدەنتتەرمەن تاربيە جۇمىستارىنىڭ  باعىتتارىن تالقىلايتىن ماسەلەلەر:

1. رۋحاني - ادامگەرشىلىك تاربيە
2. ۇلتتىق تاربيە
3. وتباسى تاربيەسى
4. ەڭبەك جانە كاسىبي تاربيە
5. ازاماتتىق - پاتريوتتىق، قۇقىقتىق تاربيە
6. ەكولوگيالىق، ەكونوميكالىق تاربيە
7. ەستەتيكالىق تاربيە

رۋحاني تاربيەسىندە ستۋدەنتتەرگە ءوزىن-وزى تاربيەلەۋ، ءوزىن-وزى ۇستاۋ  نورمالارى، قارىم-قاتىناس مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ. ستۋدەنتتىڭ  ادامگەرشىلىك ساناسىنىڭ دارەجەسى ونىڭ مىنەز-قۇلقى مەن ءىس ارەكەتىن انىقتايدى.

ۇلتتىق تاربيە – بiزدiڭ ۇرپاقتان-ۇرپاق­قا جەتكiزەتiن اسىل قازىنامىز. قازiر ەلiمiزدە ورىن الىپ وتىرعان كوپتەگەن ماسەلەلەر بار. ولار: انا تiلiن، قازاق تاريحىن، ۇلتتىق ءسالت-داستۇرiن بiلمەيتiن ۇل قىزدار، تاستاندى بالالار، قارت­تار ۇيلەرiندەگi اجەلەر مەن اتالار، ماسكۇنەمدەر، ناشاقورلىققا سالىنعان جاستار جانە تاعىدا باسقا. وسى ماسەلەلەردى بiرتە-بiرتە جويۋدىڭ جانە ولاردىڭ الدىن الىپ، بولدىرماۋدىڭ نەگiزگi جولى. ۇلتتىق تاربيە العان ۇر­پاق دەنi ساۋ، ۇلت­جاندى، بiلiمدi، كiشiپەيiل اقىلدى، ەڭبەكقور، سىپايى بولىپ وسەدi. ۇلتتىق تاربيە – ەل بولاشاعى دەپ بەكەر ايتپاعان!

وتباسى تاربيەسى – وتباسى تاربيەسىمەن  اكە مەن انانىڭ ورنى ەكى بولەك بولادى. اكەگە قاراپ ۇل وسەر، شەشەگە قاراپ قىز وسەر دەپ قازاقتىڭ ناقىل ءسوزى بەكەر ايتىلماعان! وتباسى تاربيەسىندە اتا انا مەيىرىمدىلىككە، ادالدىققا، تازالىققا، وقۋدا ءبىلىمدى بولۋعا،وتىرىك ايتپاۋعا، ۇلكەنگە قۇرمەت، كىشىگە ىزەت دەپ ۇيرەتۋدەن جالىقپايدى. جانە سونىمەن قاتار وتباسىدا ۇرپاق جالعاستىرۋ، ءدىندى ساقتاۋ، نەكەنى بۇزباۋ دەگەن ءداستۇرلى وتباسىلىق قۇندىلىقتاردى ساقتاۋدى ۇيرەتەدى. وتان – وتباسىنان باستالادى!

ەڭبەك جانە كاسىبي تاربيە - ءار ستۋدەنتتىڭ ومىردەگى ءوز ورنىن ءوزى  تابۋىنا جانە جۇزەگە اسىرۋى ءۇشىن جاعدايلار  جاساۋ. ستۋدەنتتەردى ەڭبەكقورلىققا، ەڭبەكتى قۇرمەتتەۋگە، ەڭبەك مادەنيەتىن، ەڭبەك ەتۋ شەبەرلىگىن جانە ەڭبەككە جاۋاپكەرشىلىگىن  قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان تاربيەنىڭ ءبىر سالاسى.

ازاماتتىق - پاتريوتتىق، قۇقىقتىق تاربيە – ستۋدەنتتەرگە وتان الدىنداعى بورىشىن ءتۇسىندىرىپ، ۇلتشىلدىققا ۇيرەتۋ جانە ستۋدەنتتىڭ ءوز قۇقىعىن قورعاۋدى، ار-نامىس، تۇلعا بولىپ قالىپتاسۋدى، تارتىپتىلىكتى، قوعامعا جانە مەملەكەتتىك بيلىككە قۇرمەت جانە سەنىم بىلدىرۋگە، ءوزىنىڭ مىندەتتەرىن ورىنداۋدى، پاتريوتتىق، قۇقىقتىق جانە ساياسي مادەنيەتتە قوعام يگىلىگىنە ەڭبەك ەتۋ قاجەتتىلىگىنە تاربيەلەۋ.

ەكولوگيالىق، ەكونوميكالىق تاربيە – ستۋدەنتتەردى تابيعاتقا سۇيىسپەنشىلىگىن جانە وعان جاقسى قارىم-قاتىناستا تاربيەلەۋ. شارۋاشىلىقتى جۇرگىزۋ، ءوندىرىستى ۇيىمداستىرۋ، تۇتىنۋ، پرينسيپتەرى مەن ەرەجەلەرىنە  قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ.

ەستەتيكالىق تاربيە – قورشاعان ورتاداعى اسەمدىك پەن سۇلۋلىقتى قابىلداپ، ستۋدەنتتەردىڭ ەستەتيكالىق  سەزىمىن، تالعامىن قالىپتاستىراتىن تاربيە.

وسى تاربيە جۇمىستاردىڭ باعىتتارىن تالقىلاپ،  بويىنا ءسىڭىرىپ وتىرعان ستۋدەنتتەر عانا ەلىمىزدىڭ بولاشاعىنا نىق سەنە الاتىن، وتانىن قورعاي الاتىن، ادامگەرشىلىككە باي، ەڭبەك سۇيگىش، تاربيەلى ۇل-قىز بولاتىنا سەنىمدىمىن.

قولدانىلعان ادەبيەتتەر

1. تاربيە جۇمىسىنىڭ ادىستەمەسى  س. گۋباشيەۆا، ا. وتارباي، 2011. 244- بەت
2. https://www.tarbie.kz/9086
3. دۇيسەمبىنوۆا ر. ق. كاسىبي پەداگوگيكا  ر. ق. دۇيسەمبىنوۆا، 2012. 348 - بەت.
4. تاربيە جۇمىسى ادىستەمەسى ءپانى بويىنشا ورتا كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋ ورىندارىنا ارنالعان تيپتىك وقۋ باعدارلاماسى  ت. ن. سوروكينا، 2002. - 9 بەت
 

 

باسشى قىزى دينارا
ش. ەسەنوۆ اتىنداعى كاسپيي مەملەكەتتىك تەحنولوگيالار مەن
ينجينيرينگ ۋنيۆەرسيتەتى

---