ۇلىتاۋدان باتا العان...
ءوزىڭدى ءوزىڭ تانىساڭ،
جاراتقان يەڭدى دە تانيسىڭ.مۇحاممەد پايعامبار
ۇلانعايىر سارى دالانى يەمدەنگەن شىڭعىس حان ءتورت بالاسىنىڭ ىشىندە جوشىنى جاقسى كورە تۇرا، اكەلىك سىنشىلىعى ءوز الدىنا، بيلىك ۇستاعاننىڭ بيىگىرەكتەن بارلايتىن ادەتىنە باعىپ، جوشىدان ءوزىنىڭ باقتالاسىن دا كورمەۋشى مە ەدى. مۇراگەرلەرىنە ەنشى بولگەندە جوشىعا قازاق جەرىنىڭ زەرلى بەلبەۋىندەي جالپاق سارى دالا — قازاق دالاسىنىڭ تكىندىگى اتانعان سارىارقا تيەسىلى بولعانىن دەرەكناما راستايدى. وسىناۋ كەڭ ساحارانىڭ ءتورى ۇلىتاۋدا دۇنيەگە كەلگەن قازاق زيالىلارىنىڭ كوشىن جالعاستىرۋشىلاردىڭ بەل ورتاسىندا ءوز ورنىن العان عاينيجامال ەسىمدى نامىستى قىز كىندىك قانى تامعان ولكەسىن «ۇلىتاۋ... قازاق تاريحىنىڭ تالاي عاسىرىنا كۋا بولعان، قازاقتىڭ باسىن بىرىكتىرگەن ءاز تاۋكەنى وسى ۇلىتاۋ باۋرايىندا اق كيىزگە وتىرعىزىپ، حان كوتەرگەن، ايبارلى ابىلايدىڭ جايلاۋى بولعان، كەنەحاننىڭ جورىق جولدارىنا اينالعان، ەر ەدىگەنىڭ ءوز تىلەگىمەن دەنەسى بيىگىنە جەرلەنگەن، اسان اتا «جەرۇيىعى» اتاپ، بايبىشەسى تاناعا توپىراقتىڭ وسى جەردەن بۇيىرۋىن قالاعان، جوشى جاتقان، اقساق تەمىردىڭ ءىزى قالعان» دەپ دارىپتەي جونەلىپ، وڭايلىقپەن تەجەلە الماي تەبىرەنەتىن كيەلى توپىراق ۇلىتاۋدىڭ ءبىر سىلەمى وركەش تاۋىنىڭ باۋرايىنداعى اتاجۇرتىنا دەگەن ماحابباتىن پاش ەتۋدەن ەش جالىقپايدى.
...وسى وركەشتىڭ باۋرايىندا قايىڭدى توعاي ىشىندەگى ايناداي بەتىن تۇڭعيىق دەگەن عاجاپ وسىمدىكتىڭ اق، القىزىل رەڭدى گۇلدەرى پەردەلەي جاۋىپ جاتاتىن كوركىنە كوز تويماس كولدىڭ جاعاسىندا ءوتتى بالالىق شاعى! اسەرلى تابيعاتى مەن ايالى الاقانىندا الديلەپ وسىرگەن تۋعان جەرىن ءسوز جۇزىندە ماقتان تۇتىپ قانا قويمايدى، ۇلىتاۋىن ۇلىقتاعان ءبىر جۋرناليست ەڭبەگىمەن تانىلسا، سونىڭ بىرەگەيى سانالىپ، تاريحتىڭ كومەسكى تارتقان تۇستارىن قاعىپ-سىلكىپ، ايشىقتى ورنەگىمەن تاسپاعا جاڭعىرتىپ تۇسىرگەن ەڭبەگىنىڭ ءبىرى دە بىرەگەيى دە سانالاتىن «ۇلىتاۋ... عاسىرلار ءۇنى» دەرەكتى ءفيلمى عاينيجامال بايعارا قىزىنىڭ شىعارماشىلىعىنداعى ورنى ەرەكشە تۋىندى!
ەسىنە السا...
ۇلىتاۋ جايىندا كينوتاسپا جاساۋ نيەتىمەن جولعا شىقتىق... ءتۇسىرىلىم كەزىندە يۋنەسكو ۇيىمداستىرعان «كىشى جىبەك جولى» كەرۋەنىمەن جولىمىزدىڭ قيىسۋى ءبىزدىڭ ادال نيەتىمىزدىڭ جاراتقان يەم تاراپىنان دا قۇپتاۋ العاندىعىنىڭ ايعاعى سەكىلدى. سول كەرۋەن ءفيلمنىڭ ءونبويىندا عاسىرلار توعىسۋىنىڭ سيمۆولىنداي ءسان-سالتاناتتى تىزبەگىمەن كوز قۋانتادى. وسى كوركەم كورىنىستىڭ جۇرەك شىمىرلاتار اسەرىن كورەرمەنگە جەتكىزە الدىق-اۋ دەيمىن. ساتتىلىكتىڭ نىشانى... دەرەكتى فيلم كوركەمدىگىمەن قاتار تاريح تاعىلىمدارىن وزەك ەتۋىمەن دە قۇندى. دومباۋىل مازارى قازاق دالاسىنا يسلام كەلمەي تۇرىپ بوي كوتەرگەن ءتارىزدى. قازاق جەرىندە دومباۋىل مازارى بىرنەشەۋ دەيدى. ونىڭ دا سىرىنا ءۇڭىلىپ، انىق-قانىعىن كونە تاريحتىڭ قۇم بەلدەۋلەرىن اشاتىن كەز الدا. ەردەن مازارىنىڭ قىش كىرپىشىن بۇزدىرىپ اكەلىپ ءۇي سالعان كىسىنىڭ ورتەنىپ كەتكەن ءۇيى، قارامەندەنىڭ ەر-توقىمىن سۇراتقان جاۋىنگەردىڭ كوكەيىندەگى ويىن اكەسىنىڭ تاپ باسۋى، الاشا حاننىڭ مازارى، ەردەننىڭ مازارىن كوتەرگەن حاس شەبەر سەرالى جايىنداعى حيكايا... اقساق تەمىر جورىعىنداعى التىن شوقىعا قاتىستى وقيعا دا جالپى ايتقاندا، جەزقازعان وڭىرىندە ءىزى قالعان عۇلاما عالىمدار جايىنداعى ەستەلىكتەردە بولسىن، تاريحي كوركەم دۇنيەلەردە بولسىن، اۋىز تولتىرا، ايىزىن قاندىرا ايتىلعان، قالام قارىمى جەتكەنىنشە تالاي ساڭلاق جازۋشى اعالار مايىن تامىزا، شىرايىن كەلتىرە جازعان، جازا دە بەرەتىن شوقتىعى بيىك تاريحى اڭىزداردىڭ بىرەگەيى. ويتكەنى كورگەنىنەن، ەستىگەنىنەن اركىمنىڭ الار اسەرى ءار ءتۇرلى. كورۋ بار دا، ءتۇيسىنۋ بار. سوندىقتان 1936 جىلى ەرميتاجعا الىنىپ، كەيىن ءساتتى كۇن تۋعاندا ەگەمەندى ەلىمىزگە قايتارىلعان تاڭبالى تاستىڭ تاريحى ءالى تالايدى تامساندىرار قۇندى دەرەك، مايەكتى اڭىز. «اقمەشىت» اۋليە تاۋىنداعى ۇڭگىردىڭ قاسيەتى جايلى اڭگىمەلەر دە تاريح بەتتەرىنە ءۇڭىلتىپ، باۋراي تۇسەدى. وعان دەرەكتى ءفيلمنىڭ دىبىستىق ارلەنۋىن قوسىڭىز. قۇلاققا جاعىمدى ءارى كورەرمەنىن عاسىرلار قويناۋىنا، تاريح يىرىمىنە باۋراپ، جان-دۇنيەڭدى بايىتا تۇسەدى.
ەل-جۇرتىن ساعىنىپ بارعان ءبىر ساپارىندا قارشاداي قىزعا سول وڭىردەگى كارى كوز، كونە قۇلاق قاريالاردىڭ دۋالى اۋزىمەن ايتىلعان باتاسى تەرىس كەتپەگەنگە ۇقسايدى. ۇلىتاۋ جايلى دەرەكتى دۇنيەنى تاماشالاعان اتالارى سول وڭىردەن تۇلەپ ۇشقان تۇلەكتەرگە، اتاپ ايتقاندا قازاقتىڭ ايتۋلى ۇلدارى كامال مەن تورەگەلدىگە قاراتىپ «اتاقتارىڭ دارداي، ەڭبەكتەرىڭ دە ۇلانعايىر، دەگەنمەن، تۋعان ولكەنى پاش ەتكەن عاينيجامالدىڭ ەڭبەگى بيىگىرەك!» دەپ باعالاعانىنان ارتىق باعا جوق ەكەن، ويلاپ قاراسا! مارتەبەسىن وسىرگەن ونىڭ ەڭبەگىنىڭ ەل نازارىنا ءىلىنىپ، باعالانۋى ەدى... ۇلانعايىر قازاق دالاسىنان ۇلىتاۋدى عانا ءبولىپ الىپ دارىپتەۋمەن تىنعان ەكەن دەپ ويلاۋ ءجونسىز بولار ەدى، كوكشەنىڭ تالاي ساڭلاق سەرىسىن دۇنيەگە اكەلگەن «سەرىلەر ەلىن» دە دەرەكتى دۇنيە ارقىلى ماداقتاعان عاينيجامال كوكجيەگىن ساعىم كومكەرگەن سارى دالا، تاۋ-تاسىن الالاپ كورگەن ەمەس.
قازاقى قانى بار كينو -، تەلەجۋرناليست ماماننىڭ قولتاڭباسى ايشىقتى ورنەكتەلگەن، جوعارى باعاسىن ءادىل العان فيلمدەردىڭ ءبىرى — «ۇلىتاۋ... عاسىرلار ءۇنى» تۋىندىسى 1991ء-شى جىلى ساراتوۆ كينوفەستيۆالىنىڭ جۇلدەسىن يەمدەندى. جەزقازعان ولكەتانۋ مۇراجايىنىڭ ديرەكتورى باحتيار قوجاحمەتوۆ دەگەن ازامات دەرەكتى ءتۇسىرىلىم اۆتورىنا «ۇلىتاۋ» جايىندا تۇسىرىلگەن تاسپانى ون ءۇش رەت قاتارىنان تاماشالاعاندا دا تۋعان ولكەنىڭ، تاۋ-تاسىنىڭ باعا جەتپەس قادىرىنە باس يە وتىرىپ، مەرەيلەنىپ، كورگەن ۇستىنە كورە تۇسكىسى كەلگەنىن ايتىپ قوڭىراۋ شالعانىندا، تولقىعانىن جاسىرا الماعان عاينيجامال تابانىن قاسيەتتى توپىراعىنا تىرەپ، ۇلى ماقسات جولىنا ورلەگەن جاستىق جىلدارىن ساعىنىشپەن ەسكە الادى...
«ونىپ-وسپەيتىن ءدان بولمايدى، توپىراعىن تاۋىپ كوكتەسە» دەگەن ءسوز ۇلىتاۋدىڭ باۋرايىندا، اسىل توپىراقتا شىر ەتىپ دۇنيەگە كەلگەن تالانتتاردىڭ قاي-قايسىسىنا دا ارنالىپ ايتىلسا كەرەك.
ادام بويىنا دارىعان ءتۋابىتتى تالانتىنىڭ كوزىن اشىپ، تالابىنا نۇر جاۋعىزاتىن دا توڭىرەگىندەگى جاناشىر، قولداۋشى ادامدار. قاتارلاستارىنان ەرەكشەلەنىپ تۇراتىن، تالابى دا، قابىلەتى دە كوزگە ەرتە تۇسكەن كىشكەنتاي نەمەرەسى عاينيجامال «ماعان حاتشىنىڭ قىزى بولعانىم ءۇشىن مۇعالىمدەر بەستىك باعا قويادى» دەپ قۇربىلارىنىڭ ءسوز ەتكەنىنە نامىستانىپ، ۇيگە جىلاپ كەلگەندە، «سەن ساباققا دايىندالىپ بارعانىڭ راس پا؟ ولاي بولسا، ءمۇعالىمنىڭ ساعان وتە جاقسى باعا قويۋى دا دۇرىس ەمەس پە؟ ال، وزدەرىنەن دارالانىپ، وزا شاپقان جۇيرىكتى ءسوز قىلاتىن ادەتى بار قازاق كەشە دە، بۇگىن دە، ەرتەڭ دە بولماي قويمايدى، ەندەشە سەن ولار ءۇشىن جاۋاپتى ەمەسسىڭ. سەن ءوز مىندەتىڭدى ادال ورىنداپ، بوگدە سوزگە قۇلاق اسپا!» دەگەن اجەسىنىڭ ءسوزىن ومىردە دە، ەڭبەكتە دە بەرىك ۇستانىمعا اينالدىرعان عاينيجامالدىڭ زەردەلى دە ويلى بولىپ ەسەيمەۋگە حاقىسى جوق ەدى. «كىم بولام دەسە، سول بولۋ، ۇلى ادامنىڭ ءىسى، قولىنان كەلگەنى عانا بولۋ ءار ادامنىڭ ءىسى» دەگەن قاعيدانى دا ويلاپ تاپقان قازاق، تەگى، نامىس جانۋعا كەلگەندە الدىنا جان سالمايتىن قاسيەت يەسى عوي.
ءوز تەگىنەن ءسوز قوزعاپ، «ەل باستاعان ەرگە باي، ءسوز باستاعان شەشەنىمەن داڭقى شىققان، قول باستاعان باتىرلار تۋعىزعان نايمان اتانىڭ سارعالداق ەلىنىڭ قىزىمىن. بالا كەزىمنەن الدىمدا ۇلگى تۇتار اكەم بايعارا تۇرسىنبايەۆ — اۋداندىق پارتيا كوميتەتىنىڭ يدەولوگيالىق حاتشىسى بولدى. وتە ءادىل، اقىلدى ءارى ساۋاتتى جان ەدى. سوندىقتان دا كىشكەنتاي كەزىمنەن اۋداندىق، رەسپۋبليكالىق گازەت-جۋرنالداردان باستاپ «پراۆدا» گازەتى مەن «سوۆەتسكايا كۋلتۋرا»، «ليتەراتۋرنايا گازەتا» سياقتى باسىلىمداردىڭ ءبارىن وقىپ ءوستىم. قازاقتىڭ بەلگىلى جۋرناليست-جازۋشىسى، ونەرتانۋشى، مەملەكەت قايراتكەرى كامال سمايىلوۆتىڭ تۇلعاسى ماماندىق تاڭداۋ ساتىندە مەنىڭ باعدارشىم، ۇلگى ەتكەن ادامىم بولدى. «كامال كوكەم سياقتى اتاقتى جۋرناليست بولامىن. ادىلەتتىڭ اق ءسوزىن سويلەيمىن» دەگەن ماقساتىم جولىندا تاباندىلىق پەن ەڭبەكقورلىقتى تىرەك تۇتتىم. ارمان جەتەگىندە الماتىعا كەلىپ، 1976-شى جىلى سول كەزدەگى س.م. كيروۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۋنتۆەرسيتەتى، بۇگىندە ءال فارابي اتىنداعى قازاقتىڭ ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىنە وقۋعا ءتۇستىم. جۋرناليست ماماندىعىن الىپ شىقتىم...» دەگەن سۇحباتى ارقىلى وسى قاسيەتتى دە ءقادىرلى ماماندىقتىڭ يەسى بولۋ ءۇشىن العاشقى ءومىر باسپالداعىنىڭ ءساتتى دە ماقساتتى بولعانىن اڭعارتادى.
وقۋ بىتىرگەن جىلى دارىندى قالامگەر، بىلىكتى باسشى قالتاي مۇحامەدجانوۆتىڭ قاراماعىنا «جاڭا فيلم» — «نوۆىي فيلم» جۋرنالىنا رەداكتورلىق قىزمەتكە الىندىم. سودان سوڭ مەملەكەتتىك كينەماتوگرافيا كوميتەتىندە، «قازاقتەلەفيلم» ستۋدياسىندا رەداكتورلىق قىزمەتتەر اتقاردىم. شىعارماشىلىق جەمىستى كەزەڭ — 1985-1995 جىلدار ارالىعىندا «قازاقتەلەفيلم» ستۋدياسىندا رەداكتور، سەناريست، رەجيسسەر قىزمەتىن اتقارا ءجۇرىپ، سەكسەنگە جۋىق دەرەكتى فيلمدەر مەن مۋلتفيلمدەر جاساۋعا قاتىسقانىم ماماندىعىمدى بارىنشا يگەرىپ، جەمىسىن تاتقان جىلدارىم دەپ ايتار ەدىم. ونەردىڭ وسى سالاسىندا قۇلاشتى كەڭ جايا تالپىنىپ، ىزدەنىس، ەڭبەك، شىعارماشىلىق ناتيجەلەرىنە قول جەتكىزگەنىم — ومىردەگى ايقىن سۇرلەۋ-سوقپاعىمدى كەيىنگىلەرگە قالىپتاستىرىپ كەتكەن ءىزىم دەپ تە باتىل ايتا الامىن.
مەن كينو سالاسىنا ەڭبەككە العاش ارالاسقان كەزدەرى قازىرگىدەي ەركىن شىعارماشىلىق سەرپىلىس بولمايتىن. كەڭەستىك يدەيا اياسىندا ءبىرسارىندى، بىرىنەن ءبىرى اينىمايتىن فيلم-كونسەرتتەر تۇسىرىلە بەرەتىن. ابدەن كوز ۇيرەنگەن داعدىلى جانر قانشا ساپالى، قىزعىلىقتى بولعانمەن، كورەرمەندەردى تاپتاۋرىن بولعان ءبىرسىدىرعى تۋىندىلار جالىقتىرىپ جىبەرەتىنى راس تا. ءبىراق، سول زاماننىڭ ۇستانىمىمەن اركىم ءوز ويىن شارىقتاتا، ەركىن سامعاي الاتىن قاناتتى قيالعا كەڭ ءورىس بەرىلمەيتىن. دەگەنمەن، مەن ءوز شىعارماشىلىق قارىمىمدى بايقاماق نيەتپەن باتىل ۇسىنىسىمدى ەنگىزدىم. الگى تاپتاۋرىن سۇرلەۋدەن شىعىپ، فيلم-كونسەرتتەردىڭ ورنىنا ناقتى ەڭبەك ادامى، ونەر، شىعارماشىلىق يەلەرى جايىندا مونولوگ، پورترەتتەر جاساۋعا كىرىستىم. بۇل مەنىڭ العاشقى شىعارماشىلىق جەتىستىكتەرىم بولدى.
وسى اڭگىمەنىڭ باسىندا اتالعان دەرەكتى فيلمدەر مەنىڭ شىعارماشىلىق جولىمداعى العان اسۋلارىم، جيعان قازىنام، ۇلتتىڭ ونەر تاريحىنا قوسقان ۇلەسىم دەپ تە باتىل ايتا الامىن. ادام رۋحىنىڭ بيىكتەۋى، ءوسۋى ونىڭ جان-دۇنيەسىنىڭ قاجەتتىلىگىمەن، سول قاجەتتىلىكتى قالاي وتەي الاتىندىعىمەن ولشەنۋى ءتيىس دەپ ويلايمىن. تۇلا بويىندا قازاقتىڭ قانى بار ءوز ەلىنىڭ پەرزەنتى عانا كىندىك قانى تامعان توپىراعىنىڭ، دۇنيەگە ىڭگالاپ كەلگەندە العاش تىنىستاعان، بويىڭا دەم بەرگەن ساف اۋانىڭ قادىر-قاسيەتىنە قايتكەندە جەتپەك؟ تۋعان جەرىن، ەلىن سۇيە بىلگەندە عانا. مەن دە ءوز ەلىم قازاقستانىمدى، ونىڭ تاۋ-تاسىن، كەدىر-بۇدىرىن، توپىراعىندا سىر بوپ تۇنعان اتا-بابا تاريحىن، ءوز ۇلتىم قازاعىمدى، ونىڭ شىرعالاڭدى ءومىر سوقپاعىن، اسىل قاسيەتتەرىن، نەبىر ءجابىر-جاپا شەككىزگەن بۇرالاڭ جولدارىن، قيىندىقتار مەن سىن ساعاتتاردا العان ساباعىن، قالىپتاسقان داعدىسىن، جوعالتقان، ساقتاپ قالعان، كەيىنگىگە مۇرا بوپ قالار ءقادىرلىسىن شىعارماشىلىعىمنىڭ باستاۋى — قاينار كوزى ءارى تاۋسىلمايتىن وزەگى ەتىپ الدىم.
وشپەيتىن، كومەسكىلەنبەيتىن، تاريحتىڭ قويناۋ-قاتپارىنان ىزدەگەن جانعا مەنمۇندالاپ تۇراتىن ەڭ ىزگى تاقىرىپ مەن ءۇشىن وسى. ونەردى، ءبىلىمدى، ەڭبەكتى قاستەرلەگەن ءوز ۇلتىمنىڭ اياۋلى پەرزەنتتەرىنىڭ بەينەسىن سومداپ، حالىق ماقتانىشىنا اينالدىرعانىم، ەڭبەگىمنىڭ اقتالعانى دەر ەدىم.
شاكىرت تاربيەسى ادامدى ۇنەمى ىزدەنىس ۇستىندە جۇرۋگە، ويدىڭ توقىراماۋىنا كومەكتەسەدى. ويتكەنى، ۇستاز بولۋ — ۇلاعاتتى بولۋ. قىزىم مەن ۇلىم ەكەۋى دە جۋرناليستىك ماماندىقتى تاڭدادى. ءىزباسار ۇرپاقتارىم امان-ەسەن، نەمەرە سۇيگەن اجە بولۋدىڭ ءجونڭ بولەك. قىزىم اينۇر اسانوۆا جۋرناليست، «اسىل ارنا» كانالىنىڭ بەلدى قىزمەتكەرى. ءوزىنىڭ «Islam kids»، «حوچۋ زنات» جانە «ميلوسەرديە» دەگەن اۆتورلىق باعدارلامالارى بار. ۇلىم الماز اسان رەداكتور-اۋدارماشى، ەكونوميست، «قازاق ۋنيۆەرسيتەتى» باسپاسىنىڭ ديرەكتورى. ءتىپتى، تۇڭعىش نەمەرەم نۇراسحان «اسىل ارنا» كانالىنىڭ تەلەجۇرگىزۋشىسى. مەن ۇيدە دە، جۇمىستا دا مامان دايارلاۋمەن شۇعىلدانىپ جۇرگەن اداممىن.
تەوريالىق ءارى تاجىريبەلىك قۇرالدارمەن جابدىقتالعان ءوز شەبەرحانام بار. وقۋ باعدارلاماسى جۇيەلەنگەن. جاستاردى تاربيەلەۋ، ۇرپاققا ۇلگى بولۋ دا ابىرويلى، ماقساتتى، ناتيجەلى ءىس. جاقسى ورتا، ونەر مەن ءبىلىم وشاعى — ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ بولاشاعى زور. كەيىنگى جىلدارى اشىلعان ماگيستراتۋرا، دوكتورانتۋرا تالانتتى دا تالاپتى جاستاردىڭ ءبىلىمىن جەتىلدىرىپ، قازىرگى زامان عىلىمىنا ساي بولۋعا تالپىندىراتىنى ءسوزسىز.
ءيا، عاينيجامال بايعارا قىزى ەل بولاشاعىنىڭ رۋحاني قازىناسىنىڭ كىلتىن ۇستايتىن ۇلت ۇرپاعىن تاربيەلەپ جاتىر.
ەل بولامىز دەسەك، ەڭ الدىمەن اقپارات كوزىن ءوزىمىزدىڭ حالىقتىق رۋحقا بۇرۋىمىز كەرەك. شاكىرتتەرىمىزدىڭ ساۋاتتى، جىگەرلى، مىقتى ماماندار بولىپ شىعۋى جولىندا تەر توگىپ، ەڭبەك ەتۋ اسا ابىرويلى دا جاۋاپكەرشىلىگى مول جۇمىس. ومىردە كىمدى ۇلگى تۇتار زامانداسىڭ، ەڭبەگىڭدى ەلەيتىن ورتاڭ، سەنىڭ بىلگەنىڭدى ۇيرەنگىسى كەلىپ تالپىناتىن تالاپتى شاكىرتتەرىڭ بولعاندا عانا كوڭىلىڭ وسەدى. ونەگە قالدىرۋ ءۇشىن بەرىلگەن ءومىردى زايا كەتىرمەۋگە تىرىسۋ وڭاي نارسە ەمەس. «تالاپتىعا نۇر جاۋار» دەگەن ءسوز مايەگى بار. ءبىراق، جالعىز تالاپ ەمەس، تالماي ىزدەنۋ، كەدەرگىلەرمەن كۇرەسۋ، تاباندىلىق تانىتۋ، جاسىق بولماۋ، مىنە وسىلار ادامدى ماقساتىنا باستايتىن دا، ارمانىڭا قول جەتكىزەتىن دە قاسيەتتەر...
كۇنى كەشە ءبىلىم ورداسى — قاسيەتتى قارا شاڭىراققا جۇرەك لۇپىلىنە ارمان-اڭسارىن سىيعىزىپ ۇلىتاۋدان ۇشىپ كەلگەن قارلىعاشتىڭ بالاپانىنداي عانا عاينيجامال، ءقازمۋ-دىڭ تابالدىرىعىنان يمەنە اتتاپ، جۋرناليست ماماندىعىن الىپ شىققاندا العاش ەسىگىن جۇرەكسىنە اشقان كينو-تەليەۆيزيا سالاسىندا بۇگىندە ءوزى بىلدەي بىلىكتى مامان، ءتالىمى مول ماماندىق يەسى، ۇلاعاتتى ۇستاز، عالىم! ونەر-بىلىمدى كيە تۇتقان ەكى بىردەي ۇل-قىزدىڭ اياۋلى اناسى، ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ پروفەسسورى. كەشەگى ون جەتى جاسار ارمانشىل بويجەتكەن بۇگىن تالاي-تالاي ساڭلاقتىڭ ونەر جولىندا قاناتتارىن قاتايتىپ، قيالارعا سامعاتا ۇشىرىپ ءجۇر.
شىققان بيىگىڭىز، جەتكەن مارتەبەڭىز باياندى ب ا ق تۇعىرىنا اينالسىن، سىزدەي ۇستازعا ەلىكتەگەن شاكىرتتىڭ الارى مول دەگىم كەلەدى! ۇستانىمى جاقسىنىڭ ۇلگىسى دە كىسى قىزىعارلىقتاي ەكەنىن بىلەتىن ەل مەن جۇرت مەرەيتويىڭىزعا قوسا قۋانادى دەپ سەنىممەن ايتا الامىن!