ءۇنسىز نوتا
سەمەيدەن كەتكەن جىلى جازۋشى قاتتى اۋىرىپ قالعان. ارينە، بىرەۋلەر ونىڭ ءتورتىنشى ايەلىنەن اجىراسىنان كورگەن. الدىڭعى ۇشەۋى دە جامان ادامدار ەمەس ەدى. بار كۇنا راسىندا جازۋشىنىڭ مىنەزىنەن ەدى. ءتۇن جارىمدا ءۇيىنىڭ ەسىگىن تەۋىپ اشىپ كافە-رەستوران، بيليارد كلۋبىن ارالاپ كەتەتىن ەدى. تاڭەرتەڭ قوناق ءۇيدىڭ ءبىر بولمەسىندە بۇك ءتۇسىپ جاتاتىن ەدى. جازۋشىنىڭ ءبىر عانا ءتورت ايەلىنە جاساعان جاقسىلىعى — ۋ-شۋسىز دۇنيەنى بولىسپەي، ۇرىس-كەرىسسىز قاي-قايسىسىنا باسپاناسىن تاستاپ كەتەتىندىگى. استانانىڭ ورتالىعىنان ءبىر بولمە، تالعاردان ءبىر داچا، الىپ جاز بويى سوندا بولاتىن. ءوندىرىپ-اق جازدى، شەتەلگە تانىلعان بويدا قالاماقى قايتا بىتە باستادى. ومبىدان كەلە جاتىپ پاۆلودارعا توقتاعان ءبىر جىلى ەرتىستىڭ جاعاسىنداعى جاڭادان سالىنعان ۇيدەن ءبىر بولمەلى پاتەر ساتىپ الىپ، ءىشىن ءبىر اي جونگە كەلتىرەدى. ەڭ سوڭعى ۇلگىدەگى ءليفتىسى ونىنشى قاباتقا قاس-قاعىمدا جەتكىزەدى. ادەتتەگىندەي بيلليارد كلۋبىنا بارعانىندا جۇرەك تالماسىنا ۇشىرايدى. كوزىن اشسا، بىلەگىن ۇستاپ مويىلداي قارا كوزدەرىنە جاس كەلىپ:
— اعا، قالايسىز؟ — دەگەن سۇلۋ كەلىنشەكتى كوردى.
— مەن قايدامىن؟ — دەگەندى ارەڭ ايتتى.
— دارىگەرلەر ءسىزدى امان قالىپ قالدى عوي...
قايتادان تالىقسىپ ۇيىقتاپ كەتتى. ءبىر اي اۋرۋحانادا بولعانىندا جانىنان الگى سۇلۋ كەلىنشەك قاسىنان كەتپەيتىن. ەكەۋى اڭگىمەلەسەتىن. اڭگىمەنىڭ ارتى اعايىندى قارىنداستاي جاقىنداستىققا اكەلگەن. جازۋشى وعان باۋىر باسىپ قالعان. ءبىر كۇنى:
— اعا، رۇقسات بولسا، كيىمدەرىڭىزدى تازالاپ جۋىپ اكەلەيىن، مەن جاقىن جەردە جاتاقحانادا تۇرامىن.
— و نە دەگەنىڭ، ارنايى جۋاتىن ورىندار بار عوي.
— مەندە كىر جۋعىش ماشينا بار. جاقىندا كرەديتكە العام، — دەپ ۇزىن كىرپىكتەرىن قاعا سويلەدى سۇلۋ كەلىنشەك.
— ايەچكا، كۇيەۋ بالا نە ىستەيدى؟
كەلىنشەك باسىن شايقادى.
— تۇسىنىكتى... — دەدى جازۋشى. — جاس ادامسىڭ، جالعىز بولما، اينالايىن.
— ءبىر-اق ادامدى ءسۇيدىم، اعا. ول كەرەمەت مۋزىكانت ەدى، شىركىن! — دەپ كۇرسىندى دە: «مەن ءسىزدى ۇيدە كۇتەمىن، اعا»، — دەدى.
— اييا، سەن ەشتەڭەگە اۋرە بولماشى، اينالايىن. دارىگەرلەر مەنى ەرتەڭ شىعاراتىن بولدى. ءبىر جەردەن تۇستەنەيىك، قالاساڭ.
— تەك رەستوران ەمەس. مەنىڭ جاتاقحاناداعى بولمەمە قوناققا كەلىڭىز.
— اۋرە بوپ قايتەسىڭ؟ رەستوران بار ەمەس پە بۇل قالادا؟ — دەپ كۇلدى جازۋشى.
— اعا، ءسىز مەنىڭ اعامسىز. مەنەن تۋرا ون التى جاس ۇلكەن ەكەنسىز، — دەدى مەدبيكە قىز. مەن ءسىزدىڭ «ىستىق كولدىڭ سالقىنى» دەگەن پوۆەستىڭىزدى وقىدىم. ناستوياششيي پرو ليۋبوۆ قوي! وي، پودرۋگالارىم دا وقىپ جىلادى عوي ءبارى!
جازۋشى تۇڭعيىق كوزدەرىنە قاراپ ونىڭ ايتقانىنان قايتپايتىن ەكەندىگىن بىلە قويدى.
— ەرتەڭ قاي ۋاقىتتا بارايىن؟
— تۇستە اناۋ تۇرعان تەرەكتىڭ ارتىنداعى پودەزدىڭ ءتورتىنشى قاباتىندا تۇرامىن. №31 بولمە. كۇتەمىن ءسىزدى. تۇشپارا ءتۇيىپ قويامىن. سورپاسىن ۇناتاتىن بولارسىز؟!.
— سەنىڭ قولىڭنان ۋ ىشسەم دە ريزامىن!
— وي، اعاشكا، قويساڭىزدارشى وسىندايلارىڭىزدى!جاسىڭىز 55-كە كەلدى. ۇيات ەمەس پە، وزىڭىزدەن كوپ جاس كىشى كەلىنشەككە سولاي ايتا ما ەكەن؟!
— ءتۇسىندىم، بارامىن.
— كاك راز دەمالىسىم ەدى ەرتەڭ.
ەرتەڭىندە اۋرۋحانادان قاعازدارىن رەتتەپ، ەمحانانىڭ باسشىسى ەلدوس ورالحانوۆيچكە العىسىن ايتىپ، دارىگەرلەرگە سۋپەرماركەتتەن ونى-مۇنى بەرىپ، ارتىنشا اييانىڭ جاتاقحاناسىنا كەلدى.
— ووو، اعا، قوش كەلدىڭىز! تورلەتىڭىز!
جازۋشى كەلىنشەكتى ءبىرىنشى رەت كورگەندەي سۇقتانا قارادى. قاپ-قارا شاشى يىعىنا توگىلگەن، اق تاماعى بۇلكىلدەپ، قىپ-قىزىل بۇلدىرگەندەي ەرىننىڭ استىنان مارجانداي اق تىستەرى تىزىلگەن، كەۋدەسىندەگى قوس انارى تەپسىنىپ تۇر، بەلى شىركىن ءۇزىلىپ كەتەردەي، وقتاۋداي اياقتارى، بالتىرى جۇپ-جۇمىر ەكەن. ايەل زاتىنان مول تاجىريبەسى بار جازۋشى كوزقاراسىن جاسىرعىسى كەلگەندەي تەرەزە جاققا قاراپ: «ءماا، قار جاۋىپ كەتىپتى عوي»، — دەدى.
— ءوزىڭىزدىڭ كۇرتەشەڭىزدى بەرىڭىز، ءىلىپ قويايىن، — دەدى اييا. جازۋشى جىميىپ كۇلدى دە، شاعىن داستارحاننىڭ تورىنە بارىپ وتىردى. الدىنا ۇلكەن كەسەمەن كەلگەن ءداممنىڭ قوش ءيىسى مۇرنىن جارىپ بارادى.
— اعا، ءدام الا وتىرىڭىز.
نەشە كۇن دارى-دارمەك ىشكەن جازۋشى اسقازانىنا ءدامدى تاعام بارعان سوڭ بورشا-بورشا تەرلەمەسى بار ما؟ ءدال ءبىر مونشاعا تۇسكەندەي بولىپ ەدى-اۋ. اييانىڭ ۇيىنەن شىعىپ بارا جاتىپ كونۆەرتكە سالىنعان ەكى مىڭ دوللار مەن جاڭا ءۇيىنىڭ ەكىنشى كىلتىن تاستاپ كەتتى.
— قارىنداسىم، مەنىڭ ۇيىمە باس-كوز بولارسىڭ. جاڭا ءوزىڭ كەلىسىمىڭدى بەرگەننەن كەيىن سولاي دەپ ايتىپ تۇرمىن، — دەپ، بولمەدەن شىعىپ كەتتى.
كەلىنشەك اقىرىن عانا كۇلىپ باسىن يزەدى. ودان كەيىن جازۋشى ءنوۆوسىبىر، ماسكەۋ، موڭعوليا ساپارلارىنا وسى پاۆلودار ارقىلى جۇرگەندە ءۇيىنىڭ تازا بولىپ تۇراتىنىنا ريزا بولاتىن. ءتىپتى، شەتەلدە جۇرگەندە اييانىڭ تەلەفونىنا قوڭىراۋ شالىپ:
— گۇلدەردى سۋاردىڭ با؟ ولار دا سەن سياقتى ادەمى عوي! — دەپ جارقىلداي كۇلەتىن.
جازۋشى بۇگىن دە كەرەكۋگە كەلە جاتىر. اسپاننان ءتۇسىپ جەر باسقاننان كەيىن ايياعا تەلەفون سوقتى:
— مەن كەلدىم، اينالايىن! رەستوراننان تاماقتانايىق.
— جوق، اعا، مەن ءسىزدىڭ ۇيىڭىزگە كەلدىم. ەت اسىپ جاتىرمىن. سارجالدىڭ قىمىزىن الىپ قويدىم. نيكاكوي رەستوران! ۇيىڭىزگە كەلىڭىز.
ماسكەۋدەن العان سىي-سياپاتىن ۇسىندى كەلىنشەككە. ۆيسكيدى جۋرنال ۇستەلىنىڭ ۇستىنە قويدى. جازۋشى شىدامادى، باس ساپ ايمالاي باستادى سۇلۋدى.
— اعا، قويىڭىزشى!بۇنىڭىز نە؟ — دەپ داۋىسى السىرەي باستادى.
جازۋشىنىڭ ەسىنە ۆياگرانى ىشپەگەنى تۇسە كەتتى دە:
— اينالايىن، جۋىنىپ كەلەسىڭ بە؟ — دەدى. كەلىنشەك ءۇنسىز باسىن يزەپ، ۆاننا جاققا كەتتى. جازۋشى تەز-تەز سومكەسىن اقتارىپ ءدارىسىن ءىشىپ ۇلگەردى. «ەندى جارتى ساعات وتسە بولدى» دەدى ىشتەي. ءسال كەشىگىپ ورامالعا ورانعان سۇلۋ كەلىنشەك شىقتى. الدە شامپۋن، الدە ءوزىنىڭ تابيعي «ارومات» ءيىسىن سەزدى جازۋشى. باس ساپ كەلىنشەكتى سۇيگىسى كەلىپ ەدى:
— اعا، ءسىز دە «كاك سيۆيليزوۆاننىە ليۋدي» جۋىنىپ كەلىڭىز. جازۋشى ۆانناعا كىرىپ كەتتى. شالا-شارپى جۋىنىپ اتىپ شىقسا، ءوز كوزىنە ءوزى سەنبەدى. كەلىنشەك اپىل-عۇپىل كيىنىپ جاتىر ەكەن.
— نە بولدى، اينالايىن؟
— اعا، ول ءتىرى. مەن سەزگەنمىن... ونىڭ ءتىرى ەكەنىن، — دەدى كوزى بوتالاپ.
— كىمنىڭ؟
سىرتتان ءان ەستىلىپ تۇرعان ەدى.
... ورتەنىپ جانىم،
ءسۇيدىم مەن سەنى.
شىن سىرىڭدى،
ءتۇيدىم تۇمار عىپ...
— انە، انە، اعا! ءوز داۋىسىمەن، ول ءتىرى... مەن ونى سۇيەمىن... شەكسىز...
جازۋشى نە ايتارىن بىلمەي سىلەيىپ ورنىندا تۇرىپ قالعان كەزدە كەلىنشەك ۇيدەن شىعىپ ۇلگەردى دە، ليفتىمەن تومەن ءتۇسىپ كەتتى.
جازۋشى نە كيىنەرىن، نە كيىنبەسىن بىلمەي تەرەزەنىڭ الدىنا باردى. ءان ەستىلىپ تۇردى. جازۋشىنىڭ كوزى تەرەزە جاقتاۋىنداعى التىن القاسىنا ءتۇستى. القانىڭ ورتاسىندا ويىلعان نوتا تۇرعان ەكەن.
... مەن سەندەي جانىم،
كىنالى ەمەسپىن.
ورتەنىپ جانىم،
سۇيگەنىم ءۇشىن ...
جاۋىن استىمەن اييا ەرتىسكە قاراي جۇگىرىپ بارا جاتىر. «بۇل كەلىنشەكتىڭ جۇرەگىن جاۋلاعان كىم؟». قولىنا اييانىڭ نوتالى التىن القاسىن ۇستاپ تۇرىپ كۇرسىندى جازۋشى.
جاۋاپ ورنىنا قىزىل ءتىلىن جالاڭ ەتكىزىپ نايزاعاي وينادى...
You Might Also Like
-
قايسىبىردە سول قۇساتاي مۇنىڭ تۇسىنە كىرمەسىن بە... «مەنى جوعالتىپ الدىڭدار ما، دەيدى ول. — بەكەر، ولارىڭ. مەن ماڭگى ورالىپ سوعىپ جۇرەمىن. قۇدىرەتتىڭ بار ەكەنىن ەستەرىڭە سالىپ ...
-
تاريح – ءبىزدىڭ ىستەرىمىزدىڭ وتكەنىنىڭ كۋاسى، قازىرگىمىزدىڭ ۇلگىسى مەن ونەگەسى، ال بولاشاعىمىزدىڭ اسىل قازىناسى.
