ءۇش مىقتىنىڭ ايتىسى
قاتىسۋشىلار:
كومپيۋتەر
كىتاپ
تەلەديدار
ءمۇعالىم
بالالار
سىنىپ ءىشى.تاقتا الدىندا كومپيۋتەر، تەلەديدار جانە
كىتاپ – ۇشەۋى عانا قالعان. ولار ءوزارا ايتىسقا شىعادى.
كومپيۋتەر (جانىنداعىلارعا ماڭعازدانا قاراپ). سەندەر دۇ-نيەدەگى ەڭ مىقتى كىم ەكەنىن بىلەسىڭدەر مە؟
كىتاپ. ءيا، كىم ەكەن؟
كومپيۋتەر. ول مەن بولۋىم كەرەك. ويتكەنى از ۋاقىتتىڭ ىشىندە دۇنيە ءجۇزىن جاۋلاپ الدىم عوي. ءقازىر كەز كەلگەن جەردەگى كەز كەلگەن شارۋاشىلىق، ءوندىرىس، ونەركاسىپ، ۇيىم، مەكەمەلەر، ءتىپتى اۋرۋحانا، مەكتەپتەرگە دەيىن مەنسىز جۇمىس جۇرگىزە المايتىنداي دارەجەگە جەتتى. ال ەس-زەردەمە جينالعان مالىمەت، دەرەك، اقپارات كوزدەرىنىڭ مولدىعى سونداي، مىنا كىتاپتارىڭ دا جولدا قالاتىن شىعار.
تەلەديدار. اسىرا سىلتەپ جىبەردىڭ، باۋىرىم. دۇنيە جۇزىنە تارالۋ، ادامداردى وزىنە تارتىپ جاۋلاپ الۋ جونىنەن بىزگە جەتە قويعان جوقسىڭدار. جەر جۇزىندەگى وتباسىلاردىڭ ءارقايسىسىندا ەكى-ۇشەۋدەن، جوق دەگەندە بىرەۋدەن تەلەديدارى بار دەسەم، قاتە-لەسپەيمىن. سەنىڭ الدىندا ادامدار تەك جۇمىس بابىمەن عانا اينالىسادى عوي. ال بىزگە كۇندىز-تۇنى دەمەي، بۇكىل وتباسىمەن تەل-مىرەدى دە وتىرادى. الەمدەگى كەز كەلگەن جاڭالىقتىڭ ءىزىن سۋىتپاي جەتكىزە قويامىز.
كومپيۋتەر. ول جاعىنان ءبىز دە قالىسىپ جاتقان جوقپىز. عالامتورىمىز ارقىلى بۇكىل الەمدى ورمەكشىنىڭ تورىنداي شىرماپ العانبىز. ادامداردى قىزىقتىرعان قانداي مالىمەت، اقپارات بولسىن تاۋىپ بەرە الامىز. ويىن بالالارىنا دەيىن دالاعا تەنتىرەپ كەتەتىن ويىندارىن قويىپ، كومپيۋتەردىڭ، كومپيۋتەر كلۋبتارىنىڭ الدىنان كۇندىز-تۇنى شىقپايتىن بولعان.
تەلەديدار. و-و! ويىن بالالارىن اينالاسىنا ءۇيىرىپ الۋ جو-نىنەن بىزگە ءالى جەتە قويعان جوقسىڭدار. نەشە ءتۇرلى قىزىقتى باعدارلامالار مەن سەريالدار، كونسەرتتەر، وزدەرى قالاعان بەينە-فيلمدەر مەن مۋلتفيلمدەر، تەلە ويىندار – ءبارى بىزدەن تابىلادى. بالالاردىڭ ءبىزدىڭ الدىمىزدا ەسى كەتەتىندەرى سونداي، ساباق، ءۇي جۇمىسى، ويىن، كىتاپ، گازات-جۋرنال وقۋ بىلاي تۇرسىن، ءۇش مەزگىل تاماقتارىنا دەيىن ۋاقىتىسىمەن ىشە الماي، ءبىزدى قيماي وتىرعاندارىن كورسەڭ! ءتىپتى بار كۇش-قۋاتىن، كوز نۇرىنا دەيىن سورىپ الامىز عوي.
كومپيۋتەر. ول جاعىنان ءبىز دە قالىسپايمىز، اينالايىن. كوز مايىن جەپ، تاۋىسۋ جاعىنان ءبىز ايگىلى كىتاپتىڭ ءوزىن ون وراپ الدىق. سوندا دا جۇرت بىزگە قۇمار. كىتاپ دەمەكشى، ءبىزدىڭ ايتىسىمىزعا كىتاپ نەگە قوسىلمايدى؟ الدە ومىردەن قالىپ بارا جاتىرمىن دەپ وپىنىپ وتىر ما؟
كىتاپ. اللاعا شۇكىر، ونداي وپىناتىنداي دارەجەگە جەتكەن جوقپىز. بارىنەن بۇرىن مەنى سەندەردىڭ ءوز شىققان تەكتەرىڭدى ۇمىتقاندارىڭ تاڭعالدىرادى. سەندەردى ويلاپ تاۋىپ، دۇنيەگە اكەلگەن عىلىمدى ورىستەتكەن، وقىمىستىلار مەن عالىمداردى، نەبىر دانىشپانداردى دايىنداپ شىعارعان كىم؟ ول – ءبىز. ادامداردى ساۋاتتاندىرا، ونەر-بىلىمگە، ءتۇرلى ماماندىقتارعا باۋليتىن كىم؟ ءبىز. ادامداردىڭ بويىنا مول رۋحاني بايلىق، ادامگەرشىلىك پەن يماندىلىق ۇيالاتاتىن كىم؟ جانە ءبىز. دۇنيە جۇزىندەگى بار-لىق عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ، رۋحاني بايلىقتىڭ ساقتاۋشى-قويماسى كىم؟ ءبىز – كىتاپتار. ەندەشە مەن نەگە ومىردەن قالىپ قويام. قايتا ءومىردى العا جەتەلەپ، دامىتىپ جاتقان جوقپىز با؟
كومپيۋتەر (ماڭعازدانا). ءيا، سەندەردىڭ ادامزات بالاسىنىڭ، ءعىلىم-بىلىمنىڭ دامىپ تولىسۋى ءۇشىن اتقارعان قىزمەتتەرىڭ وراسان. ونى ءبىز جوققا شىعارمايمىز. ايتار ءالعىس-ىلتيپاتىمىز دا شەكسىز. دەگەنمەن قازىرگى اششى شىندىقتى دا مويىنداۋ كەرەك. ويتكەنى بۇگىندە كىتاپتاعى دۇنيەلەردىڭ بارلىعى بىزگە كوشىرىلۋ ۇستىندە. ياعني، بۇدان بىلاي كىتاپتىڭ دا ءرولىن ءبىز وينايمىز...
كەنەت سىرتتان ادامداردىڭ توپىرلاپ كەلە جاتقان اياق ءدۇبىرى ەستىلەدى.
تەلەديدار (ەلەڭدە). انە، وقۋشىلار كەلە جاتىر. ءقازىر ساباق باستالادى. ءبىز ايتىسىپ، بوسقا ارامتەر بولۋدامىز. «سىرت كوز سىنشى» دەيدى عوي. ءبىزدىڭ قايسىمىزدى مىقتى ەكەنىمىزدى وقۋ-شىلار انىقتاسىن. تاڭداۋدى سولارعا بەرەيىكشى.
كومپيۋتەر. ءيا، دۇرىس ايتاسىڭ، تاڭداۋدى سولارعا بەرەيىك.
ەسىك ايقارا اشىلىپ، ىشكە ۇستاز بەن شاكىرتتەرى كىرىپ كەلەدى.
ولار ورىن-ورىندارىنا جايعاسادى.
كومپيۋتەر (ۇستازعا قاراپ). ءمۇعالىم، ءبىز، ياعني مىنا تۇرعان ۇشەۋىمىز سىزدەردىڭ الدارىڭىزعا عانا قايسىمىز مىقتىمىز، ادام-داردىڭ سۇيىكتىسىمىز دەگەن تاقىرىپتا ايتىسىپ وتىر ەدىك. سىزدەر كەلىپ قالدىڭىزدار. ەندى تاڭداۋدى سىزدەرگە بەرگەلى وتىرمىز.
تەلەديدار. دۇنيەدەگى ەڭ مىقتى، ادامداردىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنە بولەنگەن قايسىمىز؟ كانە، ايتىڭدارشى.
ءمۇعالىم. ال، بالالار، الدارىڭدا كومپيۋتەر، تەلەديدار، كىتاپ تۇر. سولاردىڭ ىشىندەگى قايسىسى ومىردەگى ەڭ مىقتى، قاجەت دۇنيە دەپ سانار ەدىڭدەر. سول قالاعان مىقتىنىڭ اينالاسىنا توقتالىڭدارشى.
بالالار ورىندارىنان «ءدۇر-ر» ەتىپ تۇرىپ، تاقتا الدىنداعى ءۇش مىقتىنىڭ اينالاسىنا جينالا باستادى. سوندا تورت-بەس بالا عانا كىتاپتى تاڭدادى دا، قالعان كوپشىلىگى ەكى جارىلىپ،
كومپيۋتەر مەن تەلەديداردىڭ جانىنا توپتالادى.
كومپيۋتەر مەن تەلەديدار وزدەرىنىڭ اينالاسىنا كوپ بالا شوعىرلانعانىنا ءماز. قۋانىشتان قولدارىن كوككە كوتەرىپ، «ۋرا-ا، ۋرا-ا!» دەپ ماسايرايدى. جانىندا تورت-بەس بالا تۇرعانىنا قاراماي، كىتاپتىڭ دا ەڭسەسى تۇسكەن جوق.
ءوزىن ادەتتەگىدەي پاراساتتى ۇستاپ تۇر.
كىتاپ (ۇستازدىڭ ءبىر شەتتە تۇرىپ قالعانىن بايقاپ). ال، ءمۇعالىم، ءسىز، قايسىمىزدى قالايسىز؟ تاڭداۋ قۇقىعى ەندى سىزدە؟
تەلەديدار (قۋانىشتان ءجۇزى بال-بۇل جانىپ). ءسىز قايسىمىزدى تاڭداساڭىز، جەڭىس سونىكى بولسىن. ال قايسىمىزدى جاقتايسىز؟
كومپيۋتەر (ماز-مەيرام كۇيى). ءيا، دۇرىس ايتادى. ءسىز قايسى-مىزدى جاقتاساڭىز، جەڭىس سونىكى بولسىن.
كومپيۋتەر اينالاسىنداعى بالالار. اپاي، بىزگە كەلىڭىز! كومپيۋتەر مىقتى!
تەلەديدار اينالاسىنداعى بالالار. ءبىزدىڭ جانىمىزعا تۇرى-ڭىز! تەلەديدار مىقتى!
كىتاپ جانىنداعى بالالار. كىتاپ مىقتى، بىزگە كەلىڭىز!
كەنەت تىنىشتىق ورنايدى. ءبارى مۇعالىمگە قادالىپ قالعان.
ءمۇعالىم. مەن تاڭدايتىن بولسام، ءبىلىمدى دە ونەرلى، ىزدەنىمپاز، بولاشاعىنان مول ءۇمىت كۇتەتىن تالاپتى شاكىرتتەرىم قايدا بولسا، مەن دە سولاردىڭ جاعىندامىن.
ول كىتاپقا قاراي بەتتەيدى. ال مۇنى كۇتپەگەن كومپيۋتەر مەن تەلەديدار جاقتاعىلار اۋىزدارىن اشقان كۇيى كوزدەرىن جىپىلىقتاتىپ اڭ-تاڭ قالعان.
كىتاپ جانىنداعى بالالار. ۋر-را-ا! (اندەتىپ) جە-ڭىس بىزدە! جە-ڭىس بىزدە! جە-ڭىس بىز-دە-ە!
* * *
اۆتور (وقىرماندارعا نەمەسە كورەرمەندەرگە). ال، جاس دوستار، سەندەر كىمدى تاڭدار ەدىڭدەر؟ دۇنيەدە مىقتى قايسىسى؟
You Might Also Like
