ءۇي جانۋارلارى «ءتورت تۇلىك مال»
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ىس-ارەكەتىنىڭ تەحنولوگيالىق كارتاسى
پدت 3-4 جاس
ۋاقىتى: 09.04.2015
تاقىرىبى: ءۇي جانۋارلارى
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: تانىم
بولىمدەرى: ەكولوگيا نەگىزدەرى
ساباقتىڭ ماقساتى: ا) تۇزەتە – دامىتۋشىلىق: ءۇي جانۋارلار جانە ولاردىڭ ادامعا پايداسى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. ءۇي جانۋارلارى تۋرالى ماعۇلمات بەرۋ. بالالاردىڭ ۇساق موتوريكاسىن جانە سەنسورلىق قابىلداۋىن دامىتۋ. ەستە ساقتاۋ، ويلاۋ، قيالداۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
ءا) تاربيەلىك: ءۇي جانۋارلارعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكككە، قامقورلىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: ءۇي جانۋارلاردىڭ، ءتورت تۇلىك مالدىڭ سۋرەتى، دىبىستالۋى.
ءىس ارەكەت كەزەڭى |
پەداگوگتىڭ ءىس - ارەكەتتەرى |
بالالاردىڭ ءىس -ارەكەتتەرى |
موتيۆاسيالىق – دامىتۋشىلىق |
- ءسالاماتسىزدار ما .... - قالدەرىن قالاي؟ - كوڭىل كۇيلەرىن قالاي؟ شاتتىق شەڭبەرى كوكتەمدە، كوكتەمدە، كۇن نۇرى توككەندە. قار ەرىپ، اقتى سۋ، جوعارى تارتى بۋ. |
وزدەرىنىڭ كوڭىل كۇيلەرىن ايتادى.
بالالار پەداگوگپەن بىرگە شاتتىق شەڭبەرىن قايتالايدى. |
ۇيىمداستىرۋشىلىق - ىزدەنىس |
1.اڭگىمە جۇرگىزۋ. بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟ دۇرىس ايتاسىڭدار كوكتەم. كوكتەمنىڭ ايلارىن اتاڭدارشى. وتە جاقسى. جارايسىڭدار! بالالار، تىڭداڭدارشى، نەلەردىڭ داۋسى؟ دۇرىس ايتاسىڭدار، بالالار، وسى سيىر، جىلقى، تۇيە قوي، ءۇي جانۋارلارى، ءتورت تۇلىك مال دەپ اتالادى. جىلقى- ءىرى، وتە ءدامدى جانۋار، جەتى قازىنانىڭ ءبىرى، كيەلى مال. ول – كەۋدەلى، كۇشتى جانۋار. جىلقى ءوزىن كۇتكەن ادامعا تەز ۇيرەنەدى. دۇنيە جۇزىندە 250-دەن استام جىلقى تۇقىمى بار. جىلقى ەتىنەن جال، جايا، قازى، قارتا، شۇجىق ازىرلەنەدى. قىمىز-بيەنىن ءسۇتى وتە شيپالى سۋسىن. تۇيە-ءتورت تۇلىكتىڭ ىشىندە ەڭ ءىرىسى جانە اۋىر سالماقتى جانۋارلاردىڭ ءبىرى.تۇيە كۇي تالعامايدى، باسقا جانۋارلار جەي المايتىن تىكەنەكتى، قاتتى وسىمدىكتەرمەن قورەكتەنەدى، ارقاسىنا ماي جينايدى، ونى “وركەش” دەپ اتايدى. شۇبات-تۇيە ءسۇتى، وتە شيپالى سۋسىن. تۇيەنىن ەتى، ءجۇنى، شۇباتى ادامعا ءقوپ پايدا اكەلەدى. سيىر-كەۋدەلى، ايىر تۇياقتى، ادام بالاسى العاش رەت قولعا ۇيرەتە باستاعان جانۋارلاردىڭ ءبىرى. سيىردىڭ ەتى مەن سۇتىنەن وزگە ونىڭ تەرىسى دە جاقسى باعالانادى. بىلعارىسىناڭ نەشە ءتۇرلى بۇيىمدار جاسالىپ، كيىمدەر تىگىلەدى. سيىردىڭ سۇتىنەن شالاپ، ايران، قاتىق، قۇرت، قايماق، ىرىمشىك جاسايدى. قوي– ءۇي جانۋارلاردىڭ ءبىرى. قوي ەتى ءدامدى ءارى تاماقتىعى مول. قوي سۇتىنەن ماي الىنادى، ىرىمشىك، قۇرت جاسالىنادى. قوي تەرىسىن يلەپ، وڭدەپ جىلى سىرت كيىم، تون، ىشكى اياق كيىم دە تىگەدى. الايدا ءۇي قويى بەرەتىن ءونىمنىڭ ەڭ قۇندىسى – ولاردىڭ ءجۇنى. ودان پيما باسىپ، كىلەم، كيىم، ماتا توقيدى. 2. بوياماقتاردى بويا. 3. ويىن «كىم شاپشان» شارتتى: بالالارعا جاسىرىلعان سۋرەتتەردى تىعىپ قويادى سول جاسىرىلعان سۋرەتتەردى تابۋى كەرەك |
بالالارعا وي تاستاۋ.
- كوكتەم.
- ناۋرىز، ءساۋىر، مامىر.
- اعاشتار بۇرشىك اتادى.
- بالالار دىبىستى تىڭدايدى.
- قويدىڭ، سيىردىڭ، جىلقىنىڭ، تۇيەنىڭ.
- ءۇي جانۋارلارى.
بالالار قىزىعا تىڭدايدى.
- بەرىلگەن سۋرەتتەردى بويايدى.
بالالار پەداگوگپەن قىزىعا وينايدى. |
قورىتىندىلاۋ رەفلەكسيۆتىك تۇزەتۋ |
سۇراق-جاۋاپ ءادىسى ارقىلى قورىتىندىلاۋ. بالالار ءۇي جانۋارلاردىڭ تولدەرى قالاي اتالادى. بالالاردى ماداقتاۋ. |
بالالار جاۋاپ بەرۋگە تىرىسادى. |
كۇتىلەتىڭ ناتيجە:
ءۇي جانۋارلارىن، تولدەرىن، اتاۋلارىن بىلەدى؛
ءتورت تۇلىك مالدىڭ دىبىستالۋىن، سۋرەتتەن كورسەتە الادى يگەرەدى؛
ءتورت تۇلىك مالدى اجىراتا الۋدى، ماڭىزدىلىعىن، كۇتىپ باعۋدى، باپتاۋدى مەڭگەرەدى.