- 09 جەل. 2020 00:00
- 589
زورلىق-زومبىلىقسىز بالالىق شاق
بالا تاربيەلەۋ - قازاقستاننىڭ بولاشاعىن قۇرۋمەن پارا-پار. سوندىقتان، قازىردە ول قوعامداعى ماڭىزدى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى بولىپ وتىر. وسى ۇرپاق تاربيەسىندەگى قاتاڭ ءتارتىپ پەن مادەنيەت كۇللى ادامنىڭ كۇندەلىكتى ادەتىنە اينالعان كەزدە، بىزدەر مەيىرىمدى قوعامدى قۇرىپ قانا قويماي، زورلىق -زومبىلىقسىز بالالىق شاقتى قالىپتاستىرار ەدىك.
تاربيەنى ءار ادام ءبىرىنشى وزىنەن باستاۋى كەرەك. «ادام- ادامنان ءتالىم الادى»- دەپ بەكەر ايتىلماعان. ءبىراق ينتەرنەت پەن الەۋمەتتىك جەلى جاقسى دامىعان مىنا عاسىردا ول بىزگە قيىنعا سوعارى انىق. سەبەبى، بالالار ەندى سويلەپ كەلە جاتقان كەزدەرىنەن باستاپ،ەرەسەك شاقتارىنا دەيىن ۇيالى تەلەفونمەن بىرگە وسەدى. كەيبىر جۇمىسباستى اتا-انالار وعان ءمان بەرمەي، تەلەفوندى قولدارىنا ۇستاتىپ، جۇمىستارىنا كەتەدى. مىنە، وسى ساتتەن باستاپ بالا ساناسى قۇرتىلا باستايدى. ءسابيدىڭ ەندى قالىپتاسا باستاعان، ءارى ءار نارسەگە قىزىعىپ تۇرعان شاعىندا ونى اتا-اناسى ەمەس، ۇيالى تەلەفوننىڭ تاربيەلەۋى دۇرىس ەمەس. بۇگىندە، ەلىمىزدە زورلىق-زومبىلىق سانى كوبەيۋدە. ءيا، ونىڭ سەبەبى، وسى بالالارعا كەزىندە ۇلتتىق تاربيە بەرە الماعاننىڭ كەسىرى. مەنىڭشە، ءار ءسابي تۋعاننان باستاپ، اتا-انانىڭ تاربيەسىن بويىنا ءسىڭىرۋى كەرەك.
زورلىق-زومبىلىقسىز بالالىق شاق قۇرۋ، بالانىڭ وزىنە دە بايلانىستى. مەنىڭ ويىمشا، ەڭ ءبىرىنشى ادام ءوز ورتاسىن، دوستارىن جاقسى تاڭداي ءبىلۋى كەرەك. سەبەبى مىنەز جۇعادى. بۇزاقى، جاستايىنان جامان ادەتتەرگە ءۇيىر ادامدارمەن ءجۇرۋ، زورلىق-زومبىلىق جاساۋعا مۇمكىندىك تۋعىزادى. سوندىقتان بالا كەزدەن باستاپ، ءار ادامدا ۇلكەن ماقسات بولۋى قاجەت. قاسىڭا تەك بولاشاققا جوسپارى بار، بەلگىلى ءبىر ماقساتى بار جانداردى جينا.
زورلىق-زومبىلىقسىز بالالىق شاق قۇرۋدى ءار ادام ماقسات ەتۋ كەرەك. سەبەبى، جازىقسىز بالالاردىڭ ءومىرىن قۇرتىپ قانا قويماي، ونىڭ جۇرەگىنە وشپەس داق قالدىرۋ ۇلكەن كۇنا. ەسىڭدە بولسىن، جارىق دۇنيەگە كەلگەن ءار ءسابي زورلىق-زومبىلىق كورەمىن دەپ تۋمايدى، ءسابيدىڭ ءبارى باقىتتى بولۋى ءۇشىن جارالعان.