5-ke kóbeıtý jáne bólý kestesi
Sabaq: matematıka
Taqyryby: 5-ke kóbeıtý jáne bólý kestesi (prezentasıasymen)
Sabaqtyń maqsaty:
BİLİMDİLİK: kestelik kóbeıtý jáne bólý erejelerin qaıtalaı otyryp, 5-ke kóbeıtý jáne bólýdi úıretý, uǵyndyrý.
DAMYTÝSHYLYQ: oqýshylardyń oı-órisin, eske saqtaý qabiletin, ózdiginen jumys isteý daǵdysyn damytý, aýyzsha esepteý daǵdylaryn jetildirý.
TÁRBIELİK: oqýshylardy ózgeni tyńdap, óz oıyn erkin aıtýǵa baýlý, belsendilikke, uqyptylyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý kezeńi:
Psıhologıalyq daıyndyq.
- matematıka sabaǵyna qajetti oqý – quraldaryn daıyndaý.
Úı tapsyrmasyn suraý:
4 sanynyń kóbeıtý kestesin jatqa aıtý
100 bettegi №9 esep
Mıǵa shabýyl:
• Shópte qoıandar tyǵylyp otyr, tek 10 qulaǵy ǵana kórinip tur. Qansha qoıan tyǵylyp otyr? (5)
• Tarazy tabaqshasyna 2 aıaǵymen turǵanda tyrna 2 kg boldy. Bir aıaǵymen tursa, onda onyń massasy qandaı bolady?(2 kg)
• Aýylda 4 kún 4 tún boran soqty. Neshe táýlik boran soqty?(4)
• Bir adam qalaǵa bara jatyr edi, jolda oǵan 3 tanysy qarsy keldi. Qansha adam qalaǵa bardy(1)
İİİ. Ótkendi pysyqtaý.
- Balalar, biz ótken sabaqta baǵa, san, qun shamalary arasyndaǵy táýeldilik jaıly esepter shyǵardyq. Qazir sony qalaı meńgergenderińdi bilý úshin suraqtar qoıamyn.
1-suraq:-Zattardyń qunyn tabý úshin ne isteımiz?
(1 zattyń baǵasyn zattardyń sanyna kóbeıtý kerek)
2-suraq:-Zattyń baǵasyn tabý úshin ne isteımiz?
(qunyn zattardyń sanyna bólemiz)
3-suraq:-Zattardyń sanyn tabý úshin qandaı amal oryndaý qajet?
(qunyn bir zattyń baǵasyna bólý kerek)
№1 esep
Kóbeıtindilerdiń mánderi qalaı tabylǵan?
(qosý amaly arqyly tabylǵan)
Iaǵnı, 5-ti 5-ke kóbeıtý degenimiz 5-ti óz-ózine 5 ret qosý.
- Teńdiktiń oń jáne sol jaqtaryn salystyraıyq, qandaı aıyrmashylyq bar?
(teńdiktiń sol jaǵynda 5-ke kóbeıtý kestesi, al oń jaǵynda sol kóbeıtýlerdiń qosý amaldary arqyly berilgen)
3) – Nege árbir kelesi joldaǵy órnektiń máni aldyńǵy joldaǵy órnektiń máninen 5-ke artyq?
(5-ti 5-ke kóbeıtý úshin 5-ti 5 ret qosamyz, al 5-ti 6-ǵa kóbeıtý úshin 5-ti 5-ke 6 ret qosamyz)
5•5=5+5+5+5+5
5•6=5+5+5+5+5+5
5•7=5+5+5+5+5+5+5
5•8=5+5+5+5+5+5+5+5
5•9=5+5+5+5+5+5+5+5+5
Munda 5-ke kóbeıtý kestesi qalaı qurylǵanyn qaraıyq.
6•5=5•6
7•5=5•7
8•5=5•8
9•5=5•9
- Ne baıqadyńdar? (kóbeıtkishterdiń oryndary aýysqan)
- Qandaı erejeni bilemiz, eske túsireıik. (kóbeıtkishterdiń oryndary aýysqanymen, kóbeıtindiniń máni ózgermeıdi) №3 tapsyrmada 5-ke kóbeıtý kestesin aıaqta dep jazylǵan. (dápterge jazylady)
5•5=25 6•5=30
5•6=30 7•5=35
5•7=35 8•5=40
5•8=40 9•5=45
5•9=45
№4. 1) Aýyzsha.
Bólýge keri amal - kóbeıtý.(kóbeıtindiniń mánin kóbeıtkishterdiń birine bólsek, ekinshi kóbeıtkish shyǵady.
25: 5=5, sebebi 5•5=25
30: 5=6, sebebi 6•5=30
35: 5=7, sebebi 7•5=35
40: 5=8, sebebi 8•5=40
45: 5=9, sebebi 9•5=45
№5, 6 esepter kitappen jumys
«Sen de bir kirpish dúnıege
Ketigin tap ta bar qalan»
- Abaı atymyzdyń sózin esepke alyp, biz sendermen úı qurastyryp kóreıik. Úı qurastyrý úshin bizge kimder kerek?
- Durys, bizge ekonomıs, sáýletshi, qurylysshy, shatyr salýshy, sylaqshy, árleýshi, baǵbanshy kerek. Endi olardyń árqaısysynyń tapsyrmalary bar eken.
- Al endi osy syzbaǵa súıenip oqýlyqtaǵy
Árleýshi. № 7 esepti shyǵaraıyq.
M-5 (kg)? (kg)
Q – 7
Sh: 5 * 7 = 35
J: Massasy 35 kg.
Shatyr salýshy. Taqtamen jumys. №8
656-98=558
306+87=393
300: 100=3
(34+636)- 920=70
720 -(384+216)=120
90•10 – 756=144
40•7-40•5=80
70•3+70•2=350
80•3+30•2=300
Sáýletshi №9..
4•v v=1, 2, 5, 8, 9, 0
4•1=4
4•2=8
4•5=20
4•8=32
4•9=36
4•0=0
Sergitý sáti. Oıyn «Saraı qurastyrý»
- «Jumyla kótergen júk jeńil» deıdi...
Qurylysshy. №10.
- Ne týraly aıtylǵan?
- Ne belgili?
- Ne belgisiz?
- Neshe amalmen shyǵaramyz?
1) T. d. – 6(o)
T. k. – 4(o)
Árq. – 2 m
Shuńqyr -?
Sh: (6+4)•2=20
J: 20 shuńqyr qazyldy.
2) J. – 5 q. árq.- 10(g)
K. – 42
Sh: 5•10+42=92
J: 92 gúl ósip turdy.
Baǵbanshy. №11. Qaldyqpen bólý.
6: 5=1(q. 1)
7: 5=1(q. 2)
8: 5=1(q. 3)
9: 5=1(q. 4)
11: 5=2(q. 1)
12: 5=2(q. 2)
Sylaqshy №12. Aýyzsha.
- Qandaı fıgýralar qıylysady?
tik tórtburysh pen burysh
sheńber men qısyq syzyq
sharshy men tik tórtburysh
Jazady:
1q. =1sm
R=?
R=1sm+ 1 sm+1 sm+1sm = 4sm
R= 1sm • 4=4sm
Úıge tapsyrma:
Úıge tapsyrma. № 13, 14 102-bet, kóbeıtý kestesin qaıtalaý.
Baǵalaý. Sabaqqa jaqsy qatysyp otyrǵan oqýshylardy baǵalaý.
Taqyryby: 5-ke kóbeıtý jáne bólý kestesi (prezentasıasymen)
Sabaqtyń maqsaty:
BİLİMDİLİK: kestelik kóbeıtý jáne bólý erejelerin qaıtalaı otyryp, 5-ke kóbeıtý jáne bólýdi úıretý, uǵyndyrý.
DAMYTÝSHYLYQ: oqýshylardyń oı-órisin, eske saqtaý qabiletin, ózdiginen jumys isteý daǵdysyn damytý, aýyzsha esepteý daǵdylaryn jetildirý.
TÁRBIELİK: oqýshylardy ózgeni tyńdap, óz oıyn erkin aıtýǵa baýlý, belsendilikke, uqyptylyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý kezeńi:
Psıhologıalyq daıyndyq.
- matematıka sabaǵyna qajetti oqý – quraldaryn daıyndaý.
Úı tapsyrmasyn suraý:
4 sanynyń kóbeıtý kestesin jatqa aıtý
100 bettegi №9 esep
Mıǵa shabýyl:
• Shópte qoıandar tyǵylyp otyr, tek 10 qulaǵy ǵana kórinip tur. Qansha qoıan tyǵylyp otyr? (5)
• Tarazy tabaqshasyna 2 aıaǵymen turǵanda tyrna 2 kg boldy. Bir aıaǵymen tursa, onda onyń massasy qandaı bolady?(2 kg)
• Aýylda 4 kún 4 tún boran soqty. Neshe táýlik boran soqty?(4)
• Bir adam qalaǵa bara jatyr edi, jolda oǵan 3 tanysy qarsy keldi. Qansha adam qalaǵa bardy(1)
İİİ. Ótkendi pysyqtaý.
- Balalar, biz ótken sabaqta baǵa, san, qun shamalary arasyndaǵy táýeldilik jaıly esepter shyǵardyq. Qazir sony qalaı meńgergenderińdi bilý úshin suraqtar qoıamyn.
1-suraq:-Zattardyń qunyn tabý úshin ne isteımiz?
(1 zattyń baǵasyn zattardyń sanyna kóbeıtý kerek)
2-suraq:-Zattyń baǵasyn tabý úshin ne isteımiz?
(qunyn zattardyń sanyna bólemiz)
3-suraq:-Zattardyń sanyn tabý úshin qandaı amal oryndaý qajet?
(qunyn bir zattyń baǵasyna bólý kerek)
№1 esep
Kóbeıtindilerdiń mánderi qalaı tabylǵan?
(qosý amaly arqyly tabylǵan)
Iaǵnı, 5-ti 5-ke kóbeıtý degenimiz 5-ti óz-ózine 5 ret qosý.
- Teńdiktiń oń jáne sol jaqtaryn salystyraıyq, qandaı aıyrmashylyq bar?
(teńdiktiń sol jaǵynda 5-ke kóbeıtý kestesi, al oń jaǵynda sol kóbeıtýlerdiń qosý amaldary arqyly berilgen)
3) – Nege árbir kelesi joldaǵy órnektiń máni aldyńǵy joldaǵy órnektiń máninen 5-ke artyq?
(5-ti 5-ke kóbeıtý úshin 5-ti 5 ret qosamyz, al 5-ti 6-ǵa kóbeıtý úshin 5-ti 5-ke 6 ret qosamyz)
5•5=5+5+5+5+5
5•6=5+5+5+5+5+5
5•7=5+5+5+5+5+5+5
5•8=5+5+5+5+5+5+5+5
5•9=5+5+5+5+5+5+5+5+5
Munda 5-ke kóbeıtý kestesi qalaı qurylǵanyn qaraıyq.
6•5=5•6
7•5=5•7
8•5=5•8
9•5=5•9
- Ne baıqadyńdar? (kóbeıtkishterdiń oryndary aýysqan)
- Qandaı erejeni bilemiz, eske túsireıik. (kóbeıtkishterdiń oryndary aýysqanymen, kóbeıtindiniń máni ózgermeıdi) №3 tapsyrmada 5-ke kóbeıtý kestesin aıaqta dep jazylǵan. (dápterge jazylady)
5•5=25 6•5=30
5•6=30 7•5=35
5•7=35 8•5=40
5•8=40 9•5=45
5•9=45
№4. 1) Aýyzsha.
Bólýge keri amal - kóbeıtý.(kóbeıtindiniń mánin kóbeıtkishterdiń birine bólsek, ekinshi kóbeıtkish shyǵady.
25: 5=5, sebebi 5•5=25
30: 5=6, sebebi 6•5=30
35: 5=7, sebebi 7•5=35
40: 5=8, sebebi 8•5=40
45: 5=9, sebebi 9•5=45
№5, 6 esepter kitappen jumys
«Sen de bir kirpish dúnıege
Ketigin tap ta bar qalan»
- Abaı atymyzdyń sózin esepke alyp, biz sendermen úı qurastyryp kóreıik. Úı qurastyrý úshin bizge kimder kerek?
- Durys, bizge ekonomıs, sáýletshi, qurylysshy, shatyr salýshy, sylaqshy, árleýshi, baǵbanshy kerek. Endi olardyń árqaısysynyń tapsyrmalary bar eken.
- Al endi osy syzbaǵa súıenip oqýlyqtaǵy
Árleýshi. № 7 esepti shyǵaraıyq.
M-5 (kg)? (kg)
Q – 7
Sh: 5 * 7 = 35
J: Massasy 35 kg.
Shatyr salýshy. Taqtamen jumys. №8
656-98=558
306+87=393
300: 100=3
(34+636)- 920=70
720 -(384+216)=120
90•10 – 756=144
40•7-40•5=80
70•3+70•2=350
80•3+30•2=300
Sáýletshi №9..
4•v v=1, 2, 5, 8, 9, 0
4•1=4
4•2=8
4•5=20
4•8=32
4•9=36
4•0=0
Sergitý sáti. Oıyn «Saraı qurastyrý»
- «Jumyla kótergen júk jeńil» deıdi...
Qurylysshy. №10.
- Ne týraly aıtylǵan?
- Ne belgili?
- Ne belgisiz?
- Neshe amalmen shyǵaramyz?
1) T. d. – 6(o)
T. k. – 4(o)
Árq. – 2 m
Shuńqyr -?
Sh: (6+4)•2=20
J: 20 shuńqyr qazyldy.
2) J. – 5 q. árq.- 10(g)
K. – 42
Sh: 5•10+42=92
J: 92 gúl ósip turdy.
Baǵbanshy. №11. Qaldyqpen bólý.
6: 5=1(q. 1)
7: 5=1(q. 2)
8: 5=1(q. 3)
9: 5=1(q. 4)
11: 5=2(q. 1)
12: 5=2(q. 2)
Sylaqshy №12. Aýyzsha.
- Qandaı fıgýralar qıylysady?
tik tórtburysh pen burysh
sheńber men qısyq syzyq
sharshy men tik tórtburysh
Jazady:
1q. =1sm
R=?
R=1sm+ 1 sm+1 sm+1sm = 4sm
R= 1sm • 4=4sm
Úıge tapsyrma:
Úıge tapsyrma. № 13, 14 102-bet, kóbeıtý kestesin qaıtalaý.
Baǵalaý. Sabaqqa jaqsy qatysyp otyrǵan oqýshylardy baǵalaý.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.