InfoHub Logo

Negizgi aty Muhammed bın Zákárıá, 854 jyly Reı qalasynda týylǵan. Ǵylym alý maqsatynda Irak, Sham, Mysyr jáne Andalýsıaǵa barǵan. Keıin Reı jáne Baǵdat qalalarynda aýrýhanalardyń basshysy jáne bas dárigeri bolyp jumys atqardy. 932 jyly qaıtys boldy. Hımıa, medısına, matematıka, fızıka jáne astronomıa salalarynda kóp qyzmet atqaryp, bul ǵylymdar boıynsha kóptegen kitaptar jazdy. Qyzylsha jáne ospa aýrýlary boıynsha eń alǵash zertteý júrgizgen bul ǵalymnyń osy aýrýlar týrasynda jazǵan eki jazbasy óte qundy bolyp tabylady. Kitaptary latynshaǵa aýdarylǵan.

Ómiriniń egde jasynda kózderi kórmeı qalady. Kózine ota jasaýǵa kelgen dárigerge kóz qurylysy týraly birneshe suraq qoıyp, mardymdy jaýap ala almaǵandyqtan, otadan bas tartty. «Kózdiń qurylysyn bilmeıtin dáriger qalaısha ota jasaı alady?» dedi. Eń úlken kitaby «Ál-Haýı» 30 tomnan turatyn medısına salasynda jazylǵan kitap. Medısınanyń búkil ilimderi týraly derek beriledi. «Jamı», «Mansýrı» atty kitaptary da medısına salasyn qamtyǵan. «Adamnyń jaratýshysy bar» atty kitaby adamnyń kezdeısoq paıda bolmaǵanyn, hakım bolǵan jaratýshy tarapynan úlken hıkmetpen jaratylǵanyn baıandaıdy jáne fızıologıalyq derektermen muny dáleldeıdi. 

---