InfoHub Logo

Adamzat damý jolynda árdaıym meıirim men adamgershilik uǵymdaryn eń asyl qundylyqtar retinde baǵalap keldi. Biraq búgingi jahandaný dáýirinde adamdar arasyndaǵy qarym-qatynas salqyndaı tústi, meıirimdilik ornyn ózimshildik, nemquraılylyq jáne qatigezdik basyp keledi. Bul ózgeristi kópshilik ańǵaryp otyr, biraq onyń sebepteri men saldaryn tereń túsiný árkimniń mindeti emes. Osy maqalada biz adamdardyń nege meıirimsiz bolyp bara jatqanyn saralap, sebep-saldaryn jáne ony eńserýdiń múmkin joldaryn qarastyramyz.

Meıirimsizdik — basqa adamnyń sezimin elemeý, oǵan janashyr bolmaý, qıyn jaǵdaıynda qol ushyn sozbaý sekildi kórinister arqyly baıqalady. Bul qasıet qoǵamda jaıylǵan saıyn ózara senim azaıyp, adamdar bir-birine jatyrqaı qaraı bastaıdy. Meıirimsizdik tek ashyq agresıa túrinde emes, beıjaılyq, sýyq sózder men áreketter arqyly da bilinedi.

XXI ǵasyr — aqparat pen tehnologıa ǵasyry. Áleýmettik jeliler, messendjerler adamdardyń bir-birimen shynaıy baılanys ornatýyna kedergi keltirdi. Ekrannyń ar jaǵyndaǵy dıalogtarda emosıa tolyq jetkizilmeıdi. Nátıjesinde empatıa qabileti tómendep, adamnyń basqanyń jaǵdaıyn sezinýi azaıady. Jasandy ıntellektpen qarym-qatynas artqan saıyn adam men adam arasyndaǵy jandy baılanys sıreı túsedi.

Qazirgi ómir salty — únemi asyǵystyq pen maqsat qýǵan kúızelis ústinde ótip jatyr. Adamdarda basqaǵa kóńil bólýge, qaıyrym jasaýǵa ýaqyt ta, kúsh te qalmaıdy. Óz máselelerine kómilip, basqaǵa meıirim tanytý "artyq kúsh" bolyp kórinedi. Stress – meıirimniń eń úlken jaýy.

Otbasylyq qundylyqtar men dástúrlerdiń bosaýy — meıirimdilik daǵdylarynyń umyt bolýyna ákeldi. Burynǵy qazaqy tárbıe — úlkendi qurmetteý, kishige qamqor bolý, jetim men jesirge súıeý bolý – búgingi tańda sırek kórinis tapqan qubylysqa aınalyp otyr. Balalar materıaldyq ıgilikterge úıir bolyp ósedi, al rýhanı qundylyqtarǵa basymdyq berilmeıdi.

Ádiletsizdik pen teńsizdik adamdardyń júregine renish pen ashý uıalatady. Bireý ádiletsizdik kórgen saıyn, aınalaǵa degen senimi azaıady, janashyrlyq ornyna óshpendilik qalyptasady. Ásirese kedeı men baı arasyndaǵy alshaqtyq úlkeıgen saıyn, ózara túsinistik pen meıirim sıreı túsedi.

Búgingi qoǵamda tabys, ataq, bılik basty maqsattarǵa aınaldy. Rýhanı qundylyqtar ekinshi orynǵa yǵysty. "Neǵurlym kóp alsam" degen ustanym — adamdardyń bir-birine degen meıirimin tunshyqtyrdy. Paıdakúnemdik pen ózimshildik qalypty qubylys retinde qabyldanyp jatyr.

Meıirimdilik azaıǵan saıyn qoǵamda:

Senimsizdik kúsheıedi,jalǵyzdyq máselesi artady,sýısıd pen psıhologıalyq aýrýlar kóbeıedi,qylmys pen zorlyq-zombylyq deńgeıi joǵarylap áeýmettik baılanystar álsireıdi.

Bul óz kezeginde qoǵamnyń turaqsyzdanýyna jáne bolashaqtyń bulyńǵyrlanýyna alyp keledi.Balalardy kishkentaıynan meıirimdilikke, janashyrlyqqa baýlý qajet. Bul ata-ananyń basty mindeti. "Bireýge jaqsylyq jasaý — ózińe jaqsylyq" ekenin úıretý mańyzdy.

Medıa men mádenıet salasynda adamgershilik pen qaıyrymdylyqty nasıhattaıtyn fılmder, baǵdarlamalar, jobalar kóbeıtý kerek. Qoǵamda meıirimdi adamdardyń beınesin ıdeal retinde kórsetý tıimdi bolmaq.Áleýmettik ádilettilikti qamtamasyz etý

Bılik organdary halyqtyń ál-aýqatyn kóterýge, ádil múmkindikter jasaýǵa, teńdik ornatýǵa kúsh salýy tıis. Ádiletsizdik joıylǵan jerde meıirimge oryn tabylady.

Ár adam aınalasyndaǵy adamdarǵa jyly sóz aıtý, kómek qolyn sozý, kishkentaı izgi áreketter jasaý — qoǵamdy ózgertý jolyndaǵy alǵashqy qadam.

Adamzat tabıǵatynan meıirimdi. Biraq qoǵamnyń jyldam ózgerýi, materıaldyq dúnıeniń alǵa shyǵýy sıaqty faktorlar júrektegi jylýdy muzdatty. Eger biz osy ózgeristerge qarsy turyp, árqaısymyz óz ishki meıirimdiligimizdi saqtasaq, qoǵamdy da, bolashaqty da jarqyn ete alamyz. Meıirimdilik — adam balasynyń eń uly kúshi. Sol kúshti joǵaltpaý – árqaısymyzdyń boryshymyz.

Avtor: Berdaly Oraz Ǵabıtuly(JýrFak 3 kýrs stýdenti)