InfoHub Logo

Kún salqyndaı bastaǵannan-aq adamǵa tumaý jıi «jabysa» bastaıtyny ras. Árıne, dárihanalar tumaýǵa qarsy túrli dári-dármekke toly. Biraq, atalǵan aýrýǵa qarsy babalarymyzdan qalǵan keıbir ádis-tásilderdiń áseri dárilerden kem túspeıdi. Tipti, olar áli kúnge deıin qoldanylýda.

Álemniń túrli elderinde qoldanylyp kele jatqan em tásilderin jınaqtaǵan edik. Málimetpen tanysa otyryp, sizder de basqa mádenıetterdiń muryn bitelip, tamaq aýrýymen qalaı kúresetinin baǵalap kórińizder.

Ystyq sıdr (Amerıka)

instagram: @raspberry_tart

Quramynda pıaz, sarymsaq, zimbir, kaıen buryshy, aqjelkek, lımon, bal jáne túrli dámdeýishteri bar sýyq tıýge qarsy kúshti sýsyn. Ol birneshe apta boıy tundyrylyp qoıylady. Odan keıin ishse, sózsiz, mıkrobtarǵa jol jabylmaq! Qospa asa ashshy bolyp kelgendikten, shekteýli mólsherde, shamamen ǵana qoldaný kerek.

Noqat unynan ázirlengen desert (Pákistan, Úndistan)

instagram: @riddhirk

Jartylaı tátti bolyp keletin bul desert Úndistandaǵy Pendjab shtatynan shyqqan. Ol jótel men sýyq tıýge qarsy naǵyz tabıǵı qospa. Ony noqat uny, sút, ghı maıy jáne qant qosý arqyly daıyndaıdy. Emdelý barysyndaǵy óte úılesimdi tásil: tumaýratqan adam dári-dármegin ishse, otbasynyń basqa músheleri desert jeıdi.

Taýyq sorpasy (Izraıl)

instagram: @lkopans

Jer sharynyń teń jartysy sýyq tıýdiń alǵashqy belgileri biline bastaǵannan-aq taýyq sorpasyn ázirleýge kirisedi desek qatelespeımiz. Biraq, qoıý, nárli taýyq sorpasy tek Izraılde ǵana «evreı penısıllıni» degen ataýǵa ıe.

Sarymsaq sháıi (Ispanıa)

Sarymsaqtan ázirlenetin bul sháı tym kermek, jaǵymsyz bolyp qalmaýy úshin oǵan bal jáne lımon qosylady. Qospa «ıspandyq dári» dep atalady ján tumaýdan qutylýǵa jaqsy kómektesedi. Atalǵan qospany artyq salmaqtan arylý maqsatynda da ishýge bolady.

Kesirtke sorpasy (Gonkong)

instagram: @agrasut

Bul taǵam taýyq sorpasyna uqsas, tek, qytaı nusqasynda jasalady. Dese de, áser etý nátıjesi birdeı – suıyqtyq qalypqa kelip, murynmen demala bastaısyz, jótel jeńildeıdi. Keptirilgen kesirtkeni jergilikti dúkenderden tabý qıyn, ony arnaıy qytaı ulttyq medısına dúkenderinen kúmánsiz tabýǵa bolady.

Qylsha qaınatpasy (Qytaı)

instagram: @dr.ginamorishige

Qytaı shóp medısınasy myńdaǵan jyldardan beri belgili. Qylsha nemese ma-hýang – ejelgi dárilik ósimdik. Bul shópti tutynýǵa álemniń kóp elderinde tyıym salynǵan. Sebebi, shamadan tys mólsherde qoldaný esirtkimen para-par. Biraq, aspan asty elinde sýyq tıý men bas aýrýlaryn keıde osy shóppen de emdeıdi.

Kopaı bálzamy (Perý)

instagram: @seed.to.sow

Kopaı aǵashynyń maıy baıyrǵy zamannan belgili jáne ony túrli formada Perýdiń ejelgi turǵyndary qoldanǵan. Ol tynys alý joldary aýrýlaryna jaqsy kómektesedi jáne kóbinde ıngalásıa men sylaý kezderinde jıi paıdalanylady. Kopaı bálzamy – birneshe maılardyń jıyntyǵynan turady.

Marınadtalǵan ýmebosı qaraórigi (Japonıa)

instagram: @maruchofoods

Marınadtalǵan ýmebosı qaraórigin tutynbas buryn ony kók sháıǵa salyp, biraz ýaqyt jibitip qoıý kerek. Onyń quramynda askorbın jáne lımon qyshqyly kóp bolǵandyqtan, japondyqtar ony sýyq tıý men tamaq aýyrǵan sátterde paıdalanady.

Mıa konfeti (Golandıa)

instagram: @jolanda4175

Mıa konfetteriniń dámi ózgesheleý, erekshe bolǵanymen, Nıderlandy turǵyndaryna óte qatty unaıdy. Bir jaǵynan dári-dármek bolsa, ekinshi jaǵynan tátti taǵam bola alady. Aıtýly konfetti qyzylmıa ósimdiginen jasaıdy. Al, qyzylmıa — jótel men tamaq aýrýyna qarsy jaqsy kómekshi. Bul konfettiń dámin sezinip kórý úshin ataqty qyzylmıa tamyrynan ázirlengen shyryndy eske alsaq, jetkilikti.

Alkogóldi shulyq (Fınlándıa)

instagram: @ramona_reinvall

Kópshiligimiz spırtpen emdelýdiń birneshe túrin estigen bolarmyz — kompres jasaý, deneni sylaý t.b. Endi onyń qataryna Fınlándıalyq alkogóldi shulyqtardy qossaq bolady. Ol da ózinshe sýyqtan emdemek. Em barysy: uıyqtar aldynda shulyqty spırtke malyp, kıip, onyń syrtynan qalyń jún shulyq kıip jatý qajet. Osylaısha tańerteń turǵanda tumaýratý belgisi sezilmeıdimis. 

Túrlendirilgen kýrkýma (Úndistan)

instagram: @vegaaninni

Úndi mádenıetinde kýrkýma birneshe túrlendirýlermen qoldanylady. Onyń bári kýrkýma quramynyń qabyný men bakterıaǵa qarsy qasıetteriniń arqasynda. Kýrkýmany sháı nemese kofemen aralastyryp ishýge, taǵamdarǵa dámdeýish retinde qosýǵa, ıngalásıa jasaýǵa, tipti, jáı ǵana qýyrylǵan untaǵymen dem alsa da bolady.

«Tom Iam» sorpasy (Taıland)

instagram: @dirafhadi

Taılyq «Tom Iam» sorpasyna paıdaly shópter men dámdeýishter qosylyp daıarlanady. Iaǵnı, onda lemongrass, chılı ashshy buryshy men zimbir bar. Olar taı halqy úshin tynys alý joldary aýrýlarynda alǵashqy kómek kórsetýshi bolyp esepteledi.

Sýyq terapıasy (Fınlándıa)

instagram: @karinapavlie

Sýyq tıýdiń alǵashqy satylarynda emdelýdiń fındik tásili  — jaqsylap balmuzdaq jeý nemes muzdy sýatqa túsý.  Sodan keıin jaqsylap súrtinip, jyly kıinip alǵan jón.

Shıki jumyrtqamen emdelý (Latyn Amerıkasy)

instagram: @luchomiligramos

Atalǵan tásildiń túp-tamyry shamanızmge aparyp soǵady. Dese de, bul ádis latynamerıkalyq ájeler tarapynan áli kúnge deıin qoldanylyp keledi. Iaǵnı, olar bala aýyryp qalsa, oǵan kóz tıdi dep esepteıdi. Al kóz tıýden aryltý úshin shıki jumyrtqamen arnaıy rásimder jasap, sońynda sýy bar staqanǵa jaryp tastaıdy. Osylaısha, barlyq jamandyqty, zulymdyqty áshkereleıdimis.

Netı-pottyń kómegimen shaıý (Úndistan)

instagram: @cbcthegoods

Netı-pot  — ishinde muryndy shaıýǵa arnalǵan tuzdy eritindisi bar arnaı ydys. Úndistanda ony muryn bitelip qalǵanda, sýyq tıýde jáne olardyń aldyn-alý maqsatynda paıdalanady.

---