InfoHub Logo

Baıaǵyda ańshylyqpen kún kórgen bir adam bolǵan eken. Bir kúni ańǵa shyqsa, aldynan bir býaz kıik ushyraıdy. Ony atyp alyp, tós etin kesip, otqa qaqtap, bir kesip aýzyna apara bergende: «Áıt!» – deıdi ar jaǵynan bireý. Jalt qarasa, manaǵy kıik:

          — Meniń jaıymdy Ormanbet bıden sura! – dep, sekirip-sekirip joq bolady.

          Ańshy endi sol Ormanbet bıdi izdep tabýǵa bel baılaıdy. Ol uzaq júrip Ormanbet bıdiń aýylyn tabady, biraq Ormanbet bı úıinde bolmaıdy, qańyraǵan úıi turady. Ańshy surastyryp bilse, Ormanbet bıdiń basqa bir jerde áıeli bolady eken. Ol soǵan ketedi de óz áıeli ony qýyp ketedi.

          Ańshy jigit o da Ormanbet bıdiń sońynan izdep barmaqshy bolady. Aqyry Ormanbet bıdiń jańa otaýyn tabady. Otaýǵa kirip barsa, bir áıel turypty da:

          — Sen Ormanbet bıdi izdeısiń ǵoı, – dep, bir júgendi qaǵyp qalyp: «Qara tóbet bol!» – degen eken, álgi ańshy ıt bolyp júgire jónelipti. Biraq sanasy ózgermepti. Sodan qańǵyryp júrip, baı aýylǵa ushyraıdy. Mal soıylyp, qan-jyn bolǵan jerde ol aýyl ıtteriniń bárin jeńip mańnan qýatyn bolypty. Ol úıdiń áıeli jyl saıyn bala tapsa da úsh kún júrgen soń, óle beredi eken. Itti úıine ákelgen kúni de ul bala tabady.

          El jatyp uıqyǵa engen ýaqytta ıt turǵan úıdiń shańyraǵyna bir qus kelip qonady da odan jańa týǵan sábıdiń ústine tóne bergende, ıt shap berip ustap alady. Álgi qus: «Óltirme!» – dep jalyna bastaıdy. «Men ekinshi qaıtyp osy úıdiń balasyna zalal jasamaımyn jáne óziń úshin bir jaqsylyq  istermin», – dep ant ishedi qus, ıt jiberedi.

          Sonymen ıt turǵan úıdiń jas balasy aýyrmaı-syrqamaı óse túsedi.

          «Bul ıttiń zor qasıeti boldy» dep oılaıdy úı ıesi. Ittiń moınyn jibekpen qarǵylap, sholpy taǵady. Sondaı jaqsy tárbıeleıdi.

          Bir kúnderi álgi ıt Ormanbet bıdiń jańa otaýyna baryp qaıtaıyn degen oımen júgirip otyryp otaýǵa kirse, manaǵy áıel: «Áı, mynaý áli júr eken ǵoı, sen boztorǵaı bol», – dep, júgendi qaǵyp qalsa, torǵaı bolyp ushady da ketedi. Ol ystyq kúnderi uzaq ushyp júrýmen ábden shólge urynyp sharshaıdy. Sodan ol bir túp shiliktiń túbine qonyp, endi ushýǵa da jaıy bolmaı jatqanda, oınap júrgen bir top bala kórip ustap alyp, qýanǵannan úılerine ala júgiredi. Torǵaıdy ustaǵan bala sheshesine kelip:

          — Apa, biz torǵaı ustadyq, – dep maqtanady. Sheshesi:

          — Káne, torǵaıyń? – dep qolyna alady da:

          — Oı, ushyryp aldym! – dep qoınyna sala qoıady. Balalar jylasa da bermeıdi. Aqyry álgi áıel balalary ketkesin, bir júgendi qaǵyp jiberip, torǵaıdy burynǵy adam túrine engizedi, sosyn aıtady ol:

          — Men áneýkúngi aldyńnan kıik bolyp kórinip, sen atyp alǵan men edim. Men Ormanbet bıdiń báıbishesi bolamyn. Onyń ashyna áıeli meni kıik etip jiberdi. Sodan qaraqus ta etip jiberdi. Ol sıqyrly bolatyn, – deıdi áıel, – sen ıt bolyp júrgende, ana baı aýylǵa qus bolyp baryp, seniń ustap alǵanyń da men edim. Sonda saǵan jaqsylyq etermin dep edim. Mine, sonyń esesi. Endi anaý Ormanbet bı men onyń sıqyrshy áıeline ne iste deısiń, qolymnan keledi. Men qazir odan da kúshti sıqyrshylyq óner taptym, – deıdi. «Ol ekeýin esek jasap, artyna myń buttan qum súıretip qoı», – dep tilek etipti ańshy.

          Sodan Ormanbet bı men onyń ashyna áıeli esek bolyp, osy kezge deıin júgin tarta almaı bir jerde júr-mis degendi ańyz etedi el.

---